Kalendarium Poznańskie – 12 marca

12 MARCA Słońce w znaku Ryb

Przysłowie; Na świętego Grzegorza idzie zima do morza
Święto narodowe Republiki Mauritiusa; rocznica proklamowania niepodległości wyspy.
Burundi – Święto Pracy
Gabon – Dzień Odnowienia
Liberia – Dzień Odznaczeń
Mauritius – Święto Niepodległości

Urodzeni 12 marca mają bardzo zróżnicowaną naturę. Z jednej strony rozwinięte życie wewnętrzne i romantyzm, z drugiej zaś niekwestionowane cechy przywódcze. Dobroć przeplata się u nich z uporem. Są pasywni, cieszą się powodzeniem u płci odmiennej. Współżycie z nimi nie jest trudne, nie trąci też nudą ani monotonią.

Patronem dnia jest bł. Alojzy Orione, kapłan i założyciel zgromadzenia “Dzieło Boskiej Opatrzności”, nazywanego od jego nazwiska orionistami (1872-1940).

Już jako kleryk otaczał opieką zaniedbaną młodzież. Po otrzymaniu święceń kapłańskich rozpoczął zakładanie szkół celem przygotowania uczniów do różnych rzemiosł i pracy na roli. Aby skutecznie działać powołał zgromadzenia: męskie i żeńskie. Ich członkowie opiekowali się wychowankami w internatach, szkołach i zakładach dla niepełnosprawnych. Kapłani podejmowali również pracę duszpasterską w parafiach. Błogosławionym ogłosił o. Orione papież Jan Paweł II 26 października 1980 r. Był wielkim przyjacielem Polski. Przepowiedział, że polscy misjonarze będą ewangelizować w krajach Europy wschodniej.

Cytaty na dziś:

– Talent wypracowuje, geniusz stwarza Robert Schumann
– Nie przeciwstawiaj się swoim pragnieniom. Przysłowie egipskie
– Prawo Murphy’ego: Istotne zmiany konstrukcyjne okażą się konieczne dopiero w chwili, gdy projekt jest niemal gotowy.
– Liczby: 3,785 litra mierzy 1 galon (USA)

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1252 Na prośbę Teodoryka, poznańskiego komandora zakonu Joannitów książę wielkopolski Przemysław bierze wszystkich braci zakonnych przebywających w Zielęcinie i Kole pod szczególną opiekę. (Kodeks Dyplomatyczny Wielkopolski)

1865 Zmarł w Poznaniu Leon Przyłuski, polski duchowny katolicki, arcybiskup gnieźnieński, prymas Polski.

W styczniu 1846 władze zmusiły go do wydania orędzia potępiającego powstanie wielkopolskie 1846 roku, jednak w marcu 1848 stał on na czele deputacji do króla w sprawie utrzymania autonomii Wielkiego Księstwa Poznańskiego. W swojej korespondencji z władzami w Berlinie konsekwentnie obarczał odpowiedzialnością za wybuch powstania w 1848 działania władz niemieckich.

Nekrologi z gazet: Dziennik Poznański nr 62/1865, Kurier Poznański nr 58/1873, Kurier Poznański nr 57/1865

1894 W Poznaniu zmarł August Cieszkowski, wybitny filozof, działacz społeczny.

Po licznych podróżach w 1847 roku mając 33 lata, powrócił do kraju i zamieszkał już na stałe w Wierzenicy koło Poznania, gdzie spędził pozostałych 47 lat swojego aktywnego życia. Tam też kontynuował niezwykle ożywioną działalność społeczną, naukową i parlamentarną. Jako poseł na Sejm Pruski Cieszkowski był prezesem parlamentarnego Koła Polskiego.

Wraz z Libeltem przewodniczył delegacji poznańskiej na Zjeździe Słowiańskim w Pradze 1848 roku. Powołał Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, któremu prezesował przez trzy kadencje.

Prawdopodobnie w 1853 roku uczestniczył też w Kongresie Statystyki w Brukseli, a w roku 1893 kierował przygotowaniami do Ogólnopolskiego Zjazdu Prawników i Ekonomistów w Poznaniu oraz przewodniczył jego obradom.

1922 Zarząd Miasta Poznania rozwiązał kontrakt z Dołżyckim i kierowanie Operą powierzył przyjacielowi Paderewskiego, Henrykowi Opieńskiemu dyrektorowi Konserwatorium Poznańskiego. Dołżycki w 1919 wystawił pierwszą premierę w Teatrze Wielkim, Halkę Wyspiańskiego. Już w pierwszym roku odbyło się 8 premier. Na początku sezonu 1922/1023 zaczęto zarzucać dyrygentowi zbyt duże upodobanie do symfoniki. Łucjan Kamieński pisał” zamiast akompaniować zaciąga śpiewaków przed rydwan swego sola symfonicznego”.

Teatr Wielki w Poznaniu, lata 20 XX wieku.

1927 Kurier Poznański donosił: Magistrat postanowił ożywić prywatne budownictwo, parcelując grunta miejskie przy Szosie Warszawskiej i pomiędzy ul. Dębiecką a przedłużeniem Dolnej Wildy. Oferowano 462 działki budowlane po 500 m 2 . Na każdej z nich miał stanąć domek jednorodzinny, posiadający dwa pokoje, kuchnię i pokój na poddaszu kosztem 10 000 zł + 1500 zł za działkę (3 zł za m 2 ). Magistrat gwarantował kredyt rozłożony na 10 – 15 lat 23 . Ale to właściwie wyczerpywało możliwości protekcyjne miasta w dziedzinie budownictwa mieszkaniowego. Program usiłowało wspierać Starostwo Krajowe, rozpoczynając w czerwcu 1927 r. budowę dużego domu przy ul. Białej z 20 mieszkaniami dla urzędników.

Zespół w kwadracie ulic Niecałej, Marcelińskiej, Przybyszewskiego i Białej zaprojektował Marian Pospieszalski, w tradycyjnych formach, czerpiących ze stylistyki barokowej. Pomiędzy tymi czterema budynkami znajduje się ogromny zielony teren rekreacyjny.

Jak pisze Dr Hanna Grzeszczuk-Brendel w “Atlasie architektury Poznania” (Wydawnictwo Miejskie, Poznań 2008) osiedle miało, dzięki swym formom, przeciwstawiać się niemieckim osiągnięciom osiedlowym sprzed I wojny światowej, jak np. tzw. Osadzie lub Kolonii Karlsbunne. Mieszkania były stosunkowo duże i wygodne, posiadały pełne węzły sanitarne, mimo że poddasza miały również charakter mieszkalny.

Jak możemy przeczytać w książce “Nazwy ulic w Poznaniu” Zygmunta Zaleskiego ulica ta zawdzięcza swą nazwę białym budynkom mieszkalnym i obowiązuje od 19 sierpnia 1926 roku. W tym samym roku na ulicy Białej sadzone były akacje. Nazwa ulicy pochodzić może więc od kwitnących drzew, których kwiaty są białe.

Źródło: Janusz Ludwiczak, Biała od kwitnących akacji i koloru budynków, www.lazarz.pl

1928 Minister Przemysłu i Handlu RP wydał zezwolenie na coroczne organizowanie targów w Poznaniu.

1945 Polskie Radio w Poznaniu przeniosło się do własnej siedziby przy ulicy Berwińskiego w Poznaniu.

Budynek nr 5 ma swoją barwną historię – to elegancka willa z 1908 r., zapewne projektu Paula Genge, zbudowana dla prawnika Paula Ueckera. Ozdobiona jest neoklasycystyczną dekoracją sztukatorską, w tym kopiami antycznych reliefów. W okresie międzywojennym należała do znanego fabrykanta wódek i likierów, Artura Gaede, później mieścił się tu konsulat francuski. W latach okupacji stała się rezydencją hitlerowskiego gauleitera Arthura Greisera.

1951 W Poznaniu urodził się Maciej Zaremba Bielawski – szwedzki dziennikarz polskiego pochodzenia, syn Oskara Bielawskiego (dyrektora i patrona szpitala psychiatrycznego w Kościanie).

W 1969 wyemigrował do Szwecji z powodu “silnego antysemityzmu”. Studiował historię filmu i historię idei. Jako dziennikarz rozpoczął pracę w 1981 pisząc reportaże z Polski.

Obecnie pracuje dla szwedzkiego dziennika Dagens Nyheter, pisze na tematy związane z kulturą i polityką. W 1997 w książce “De rena och de andra…” (Czyści i inni, 1999) ujawnił sprawę przymusowej sterylizacji przez państwo szwedzkie osób “niepożądanych”. Jest tłumaczem literatury polskiej. Żoną Macieja Zaremby jest szwedzka pisarka Agneta Pleijel.

Podczas spotkanie z czytelnikami w maju 2011 mówił: W Poznaniu mieszkaliśmy najpierw w kamienicy przy ul. Matejki 40, byłem ją wczoraj zobaczyć… Niedaleko kamienicy na Matejki jest ulica Berwińskiego, przy której znajduje się Radio Merkury.

Za moich czasów i dziś jest postój taksówek, choć dziś ulica jest jednokierunkowa w przeciwną stronę, niż wtedy.. A potem przeprowadziliśmy się na Wildę. O, to była zmiana, nowoczesny dom z windą zamykaną na klucz! Pamiętam, jak mama uroczyście wręczyła mi ten klucz – wspomina. To był ten dom, w którym mieściło się kino Wilda.

1958 Urodził się Jan Babczyszyn, poznański działacz kulturalny i restaurator.

Po ukończeniu w 1980 roku Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza rozpoczął działalność kulturalną w środowisku studenckim. W latach 1981-1984 kierował Centrum Kultury Akademii Medycznej “Medyk” i klubem “Eskulap”. Działał w Polskim Stowarzyszeniu Jazzowym i brał udział w zakładaniu jego poznańskiego oddziału. W 1990 roku założył Radio S Poznań, w którym z czasem został wiceprezesem zarządu i dyrektorem generalnym. Przyczynił się również do powstania telewizji TV-ES. Od 1996 roku prowadzi “Music Collection Agency”, w ramach której promuje wykonawców kabaretowych i muzycznych, m.in. w platformie O.B.O.R.A., klubie “Eskulap” i “Pod pretekstem”

Jest także współtwórcą oraz dyrektorem Ogólnopolskiego Festiwalu Dobrego Smaku, odbywającego się corocznie w Poznaniu.

Jan Babczyszyn/fot: facebook

1959 W Poznaniu urodził się Jan Grzegorczyk, dziennikarz i pisarz, współpracownik dominikańskiego pisma “W drodze”. Studiował polonistykę na UAM w Poznaniu. Autor książek o duchowości i wierze, m.in. trylogii o przypadkach księdza Grosera: “Adieu”, “Trufle” i “Cudze Pole”, ostatnio wydał powieść Chaszcze. Cześć akcji jego książek ma miejsce w Poznaniu i Wielkopolsce.

1966 Otwarto Kawiarnię Dobrawa na Śródce – samoobsługowy bar kategorii III z 24 miejscami i ośmioosobowym personelem otwarty 12 marca 1966 r. fot. archiwum Kroniki Miasta Poznania

2010 Pierwsza w Polsce ulica prof. Geremka znajduje się w Swarzędzu. Autorem pomysłu uhonorowania profesora, uczestnika Okrągłego Stołu, ministra spraw zagranicznych był Konrad Napierała, były poseł Unii Pracy, obecnie radny Swarzędza. Mieszkańcy Swarzędza będą musieli przyzwyczaić się do nowej nazwy. – To jedna z najdłuższych ulic w mieście.

ZDARZYŁO SIĘ 12 MARCA

604 Zmarł Św. Grzegorz Wielki, od 590 papież. Uniezależnił papiestwo od władzy świeckiej, organizował misje, zreformował liturgię i chorał gregoriański.

1507 Zginął Cesare Borgia, syn papieża Aleksandra VI. Był pierwowzorem „Księcia” Niccolo Machiavellego, jako przykład bezwzględnego władcy.

http://www.youtube.com/watch?v=C17yXX1h7xY

1642 Urodził się Abel Tasman – pierwszy Europejczyk który dotarł do Nowej Zelandii.

1648 Zmarł w wieku 63 lat Gabriel Tellez Tirso de Molina – hiszpański pisarz i poeta. Jeden z głównych twórców klasycznego dramatu hiszpańskiego, autor blisko 400 sztuk, a wśród nich farsy “Zielony gil”. Tirso de Molina jest również autorem pierwszej literackiej wersji legendy o Don Juanie znanej pod tytułem “Zwodziciel z Sewilli”.

1664 New Jersey ogłoszone zostało brytyjską kolonią.

1737 Ciało Galileusza zostało złożone w kościele Santa Croce we Florencji.

1816 Urodziła się Julia Molińska – Woykowska, zwana polską George Sand, poetka, publicystka, emancypantka. W 1840 roku założyła pensję dla panien.

1852 Ukazała się powieść „Chata wuja Toma” pióra Harriet Beecher Stowe, amerykański bestseller dotyczący walki z niewolnictwem.

1867 Ostatni francuscy żołnierze opuścili Meksyk.

1889 Przedsiębiorca pogrzebowy Almon B. Strowger opatentował w Kansas City pierwszą automatyczną centralę telefoniczną.

1904 Zelektryfikowano pierwszą linię kolejową w Wielkiej Brytanii Liverpool – Southport.

1917 Początek rewolucji lutowej w Rosji.

Według kalendarza juliańskiego, obowiązującego wtedy w Rosji był 27 lutego. Pierwsze zebranie Rady delegatów Robotniczych i Żołnierskich w Piotrogrodzie.

1923 W Zgierzu urodził się Władysław Sheybal, polski aktor. W 1957 r. wyemigrował do Wielkiej Brytanii, gdzie odniósł sukces, grając w licznych filmach i serialach, najczęściej role charakterystyczne. Najbardziej znane postacie, to: mistrz szachowy Kronsteen w Pozdrowieniach z Rosji z cyklu filmów o Bondzie, czy portugalski kapitan Ferriera w serialu Szogun.

1925 Józef Piłsudski ofiarował swoje pobory za luty i marzec na potrzeby Uniwersytetu Wileńskiego. Wyniosły one 1086 zł i 8 gr za miesiąc.

1931 Urodził się Józef Tischner, jeden z najwybitniejszych polskich teologów i filozofów katolickich.

1931 Urodził się Józef Tischner, jeden z najwybitniejszych polskich teologów i filozofów katolickich. Ksiądz Tischner urodził się w Nowym Sączu. Choć wstąpił do seminarium duchownego i obronił doktorat z filozofii u słynnego Romana Ingardena nigdy nie rozstał się z górami i góralami. Związał się z „Solidarnością” od początków jej istnienia, był kapelanem I zjazdu w 1981 roku. Był autorem wielu książek, m.in. „Tischner czyta katechizm”, „Historia po góralsku”. (zm. 28.06.2000)

1934 Urodził się Henryk Bista, aktor filmowy i teatralny. Występował między innymi w “Dwóch księżycach”, “Liście Schindlera” i “Pożegnaniu jesieni”. (zm. 8.10.1997).

http://www.youtube.com/watch?v=Xu-IrywNan4

1940 Urodził się Al Jarreau, znakomity amerykański wokalista, kompozytor i autor tekstów.

Czterokrotnie zdobył nagrodę Grammy dla najlepszego wokalisty jazzowego

1946 Urodziła się Liza Minelli, amerykańska aktorka i piosenkarka. (“Kabaret”, “Arthur”).

1955 Urodziła się Janina Ochojska, polska działaczka humanitarna, założycielka Polskiej Akcji Humanitarnej.

1956 Izba Gmin uchwaliła zniesienie kary śmierci w Wielkiej Brytanii.

1956 Zmarł Bolesław Bierut, polski polityk, działacz komunistyczny, I sekretarz KC PPR i KC PZPR, prezydent i premier Polski (ur. 1892).

http://www.youtube.com/watch?v=LgV8Fy-ZC1M

1967 Swietłana Allilujewa, córka radzieckiego przywódcy Józefa Stalina oświadczyła, że nie zamierza wrócić do Związku Radzieckiego i otrzymała prawo pobytu na czas ograniczony w Szwajcarii.

1969 Grammy Award dla najlepszego nowego artysty otrzymał Jose Feliciano, natomiast za najlepsze żeńskie wykonanie R&B uznano „Chains of Fools” Arethy Franklin.

1978 Urodziła się Marta Wiśniewska, polska piosenkarka, tancerka, aktorka, znana jako Mandaryna.

1983 „Śmierć w bikini” – Republiki, numerem 1 w 47 notowaniu Listy Przebojów Programu 3.

1994 W Bristolu odbyła się uroczystość święceń kapłańskich Angeli Berners-Wilson, pierwszej kobiety-kapłana w Kościele anglikańskim.

1999 Polska obok Czech i Węgier została przyjęta do Sojuszu Północnoatlantyckiego NATO.

2000 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: “Don’t Give Up” – Chicane feat. Bryan Adams; UK Top Album: “The Man Who” – Travis.

2001 Zmarł Robert Ludlum – amerykański pisarz, uważany za klasyka powieści szpiegowskiej. Całkowity nakład jego książek przekroczył 220 milionów, przetłumaczono je na 32 języki, wydano w 40 krajach. Niektóre doczekały się ekranizacji, np. “Tożsamość Bourne`a”, “Weekend z Ostermanem” Urodził się 25 maja 1927 roku w Nowym Jorku.

http://www.youtube.com/watch?v=pl9mGSuU7_U

Imieniny obchodzą: Józefina, Józefa, Grzegorz, Bernard, Alojzy

Józefina, Józefa: żeńskie formy imienia Józef

Kobieta o tym imieniu to altruistka, jest bardzo aktywna społecznie, dla realizacji swych charytatywnych celów utrzymuje kontakty z wieloma wybitnymi osobistościami. Jej praca budzi powszechne uznanie. Jest bardzo wnikliwa, ma stałe przekonania.

Grzegorz: imię to wywodzi się od greckiego słowa gregorios „gorliwy, czuwający”.

W Polsce pojawiło się w średniowieczu. Samych kanonizowanych i beatyfikowanych papieży noszących to imię było pięciu, było również siedmiu innych świętych tego imienia.

Uważajcie na szefa Grzegorza ! Astrolog twierdzi, że Grześ lubi komenderować innymi, jest oschły, a jego lodowaty potrafi zbić z tropu najbardziej pewnych siebie. Despota bez woli dyplomacji, często sam ściąga na siebie kłopoty. Ale trzeba przyznać, że jest skuteczny, gdy pracuje w zespole – pod warunkiem, że to on tym zespołem kieruje. Miewa chwile błyskawicznych i błyskotliwych działań.

Odpowiedniki obcojęzyczne: łac. Gregorius, ang. Gregory, fr. Grégoire, niem. Gregor, wł. Gregorio

Bernard, imię pochodzenia germańskiego. “Bero” znaczyło “niedźwiedź”, Bernard może określać tego, “kto ma niedźwiedzią siłę”.

Było bardzo popularne w średniowieczu. Mężczyzna o tym imieniu jest żądny władzy. Upodobania do kierowania ludźmi przysparzają mu wielu kłopotów. Łatwo wpada w melancholię a nawet w depresję.