Będziemy europejską stolicą dudziarzy!

Nie zostaniemy co prawda europejską stolica kultury ale we wrześniu Poznań będzie światową stolicą dudziarzy i koźlarzy! To naprawdę spore wydarzenie muzyczne. Dudy są jednym z nielicznych elementów kultur tradycyjnych wielu nacji, które rozprzestrzeniając się po całym świecie, potrafiły zachować swą rodzimą specyfikę, stając się jednocześnie płaszczyzną spotkań ludzi różnych narodowości i przekonań.

W III zlocie weźmie udział kilkanaście kapel dudziarskich i koźlarskich z Wielkopolski, Górale z Zakopanego (z Janem Karpielem Bułecką na czele) i Suchej Beskidzkiej oraz dudziarze Białorusi, Słowacji, Rumunii, Bułgarii oraz Anglii – razem ok. 150 muzyków, którzy swoje rodzime tradycje zademonstrują ma początek w formie warsztatów budowy i gry na dudach i wspólnego muzykowania.

Najbardziej spektakularnym punktem III Zlotu Dudziarzy Europy będzie wspólny udział wszystkich kapel w poznańskiej paradzie szkockiego „Pipefest” w Starym Browarze (sobota, 3 września, g. 12.00), a następnie na Starym Rynku o godz. 16.00 (od 20.00 – w Galerii Nocnej MIM oraz ogródkach i pubach).

300 Dudziarzy wykona szkockie marsze wojskowe (od Wysp Brytyjskich i Europy, przez Pakistan, Hong-Kong aż po Australię), przeplatane wielkopolskimi wiwatami, góralskim zbójnickim, a słowackie gajdy czy białoruska duda przywoła muzykę pasterską z hal czy dworskie tańce dawnej Rzeczypospolitej. Kulminacją będzie odegranie wielkopolskiej „Leliji” oraz marszu „Pipefest Poznan”, skomponowanego przez Lindsaya Davidsona, Szkota z Krakowa.

Finałem obu spotkań będzie Msza Ekumeniczna w poznańskiej farze, w intencji zmarłego wiosną br. Thomasa Grotriana, dudziarza i zasłużonego animatora Pipefest w Szkocji oraz w innych krajach, występy na schodach Ratusza (g. 12.00) oraz koncertowanie w regionie (Połajewo – Międzynarodowy Ttgiel Dudziarski”, g. 15.00; Przygodzice -„Estrada Folkloru”, g. 16.00 – 19.00).

Muzyka dudziarska rozbrzmiewała na wielu dworach Europy (także i Polski) doby średniowiecza, renesansu i baroku: Aldona, żona Kazimierza Wielkiego utrzymywała Zespół muzyków, w którym grali dudziarze (XIV w.); ostatni z Jagiellonów, Zygmunt August na swoim zamku w Grodnie miał dwie kapele: dudziarską i koźlarską (XVI w.), na dworze króla duńskiego Christiana IV (XVII w.) przygrywali polscy koźlarze. Postać dudziarza, jako anioła, pasterza czy wędrownego muzykanta była motywem wielu scen w malarstwie flamandzkim (Bruegel, Bosch), włoskim i polskim (Canaletto, Kossior, Norblin, Kielisiński).

Brzmieniem dud zachwycało się wielu światowej sławy kompozytorów, choćby Telemann, Chopin, Wieniawski, Paderewski, Daevy, co znajduje także odbicie w ich twórczości. Wreszcie nurt muzyki estradowej od lat śmiało sięga po dudziarskie melodie (No To Co, Golec uOrkiestra, Hevia, Carlos Nunez).

Poznań i Wielkopolska po dziś dzień pozostają matecznikiem polskiej sztuki dudziarskiej, który na swoim terenie posiada aż 5 (z 8 w skali całego kraju), funkcjonujących jeszcze po dziś dzień odmian dud. Nasz region może poszczycić się, m.in. jednym z pierwszych obrazów w Polsce ze sceną Bożego Narodzenia z pasterzami-dudziarzami (M. Kossior, Poznań-Połajewo, 1572), najstarszym konkursem dudziarsko- koźlarskim w Kopanicy (1937), jedyną w kraju szkołą muzyczną z klasą instrumentów dudowych (1957), Turniej Dudziarzy Wielkopolskich w Kościanie (1970), najstarszą kapelą dudziarską w Polsce (CK „Zamek” Poznań, 1945/46) czy największą kolekcję dud w Polsce (MIM –o/MNP). Tu też miał miejsce I Zlot Dudziarzy Europy (Poznań – Wielkopolska, 2004), w którym wzięła udział Lesley A. Duncan, (dyrektor tegorocznej edycji Pipefest Poznań 2011) wraz z kapelą „Scotpipe” z Edynburga. Wzajemne fascynacje muzyką dudziarską rozwijały się (wymiana kapel, wspólne koncerty), a ich efektem, m.in. jest wybór właśnie Poznania (wcześniej – Bazylea, Sydney, Nowy Jork) na miejsce tegorocznego Pipefest.

Szczegóły występów dudziarzy znajdziecie w naszym kalendarium wydarzeń.