Cenne atlasy w Bibliotece Raczyńskich po konserwacji, wkrótce w internecie!

Do Biblioteki Raczyńskich wrócił ostatni atlas poddany konserwacji w ramach projektu sfinansowanego ze środków Unii Europejskiej. Do konserwacji wytypowano najcenniejsze i jednocześnie najbardziej zagrożone dalszą destrukcją atlasy ze zbiorów kartograficznych– łącznie 23 tytuły w 32 tomach.

Szacunkowa wartość wszystkich obiektów to ponad 6,5 mln zł, najbardziej cenne atlasy wyceniane są na ponad 400 tys. zł. – W wyniku postępowań przetargowych wyłoniliśmy kilka pracowni konserwatorskich, które przez prawie 2 lata pracowały nad konserwacją naszych zbiorów. W sumie konserwacja wszystkich atlasów kosztowała prawie 2,5 mln zł brutto – mówi Wojciech Ptak, kierownik projektu.

Ze względu na swoją wartość, wśród nich są unikaty na skalę światową, Atlasy są przechowywane w temperaturze około 16 stopni Celsjusza i przy zachowaniu odpowiedniej wilgotności. Dostęp do cennych oryginałów będą mieli jedynie badacze. Zbiory po konserwacji powinny przetrwać w dobrym stanie kolejne kilkaset lat.

Wszystkie atlasy zostały też zdigitalizowane i w późniejszym czasie będą udostępnione w internecie dla wszystkich – mówi Krzysztof Grochowski z Działu Zbiorów Specjalnych Biblioteki Raczyńskich – W sumie zeskanowaliśmy ponad siedem i pół tysiąca stron – dodaje.

Wśród poddanych konserwacji atlasów znajdują się m.in.:

Civitatum aliquot insignarum et locorum magis munitorum exacta delineatio z 1574 r. wydany w Wenecji przez rysownika i księgarza Donato Bertellego (1558-1592) to najstarszy atlas historyczny w zbiorach Biblioteki Raczyńskich, tematycznie związany z wojną turecko-wenecką, prowadzoną w latach 1570-1573. Kilkadziesiąt map składających się na atlas przedstawia głównie wyspy położone we wschodniej części Morza Śródziemnego i ufortyfikowane nadbrzeżne miasta, nieraz z obrazem toczących się pod nimi działań wojennych.

Das fȕnffte Theil des Groβen Atlantis welches begreiffet die Wasser-Welt z 1652 r. to atlas wydany przez słynnego niderlandzkiego kartografa Johannesa Janssoniusa (1596-1664). Jest dość rzadko spotykanym w bibliotekach tzw. atlasem morskim, służącym pomocą w żeglowaniu i nawigacji. Zawiera bardzo dekoracyjne, ręcznie kolorowane mapy prezentujące znane ówcześnie morza i oceany oraz ich linię brzegową. Wśród map znajduje się m.in. mapa Morza Bałtyckiego
z zaznaczonymi większymi portami i ukształtowaniem wybrzeża.

Atlas von dem Regierungs Departement im Groβherzogthum Posen z 1821 r. to bardzo rzadki atlas, zawierający mapy wszystkich siedemnastu powiatów ziemskich rejencji poznańskiej z roku 1821. Mapy zostały wydane w bardzo dokładnej wówczas skali ok. 1 : 150 000. Do ich wykonania zastosowano nową, upowszechniającą się wtedy technikę druku: litografię. Autorami litografii byli Anton i Florian Freudenreich z Poznania. Granice powiatów zostały ręcznie pokolorowane. Przy każdej mapie umieszczono obok objaśnień dane statystyczne zawierające powierzchnię i liczbę ludności w powiecie i w poszczególnych miastach.