Co chcielibyście wiedzieć o Straży Miejskiej a wstydzicie się zapytać…

Straż Miejską w Poznaniu powołano zarządzeniem Prezydenta Miasta Poznania z 4 marca 1991 r. Do 1995 r. zamiennie używano nazwy „Policja Municypalna”, stąd do dzisiaj poznaniacy często mówią o strażnikach „municypalni”.

Poznańska straż była jedną z pierwszych takich formacji, którą utworzoną w mieście powyżej 100 tys. mieszkańców (wcześniej, w sierpniu 1990 r., powołano straż w Nowym Sączu, w styczniu 1991 r. w Jeleniej Górze, a 1 marca 1991 w Łodzi).

W pierwszych latach zakładano, że katalog działań straży będzie obejmował zadania potrzebne społecznie, ale niewymagające kwalifikacji i kompetencji policyjnych. Początkowo strażnicy zajmowali się przede wszystkim egzekwowaniem obowiązku utrzymania czystości oraz nielegalnym handlem ulicznym, a dopiero później postanowiono uporać się z kierowcami, którzy nagminnie łamali przepisy o zatrzymywaniu i postoju. Szybko okazało się, że problemy z parkowaniem na długie lata będą jednymi z głównych zadań wszystkich straży miejskich.

Podobnie było z umundurowaniem strażników, których wygląd do momentu powstania wspomnianej ustawy z 1997 r. regulował statut straży. Powodowało to w kraju dużą różnorodność przyjętych wzorów i kolorów przez formacje poszczególnych samorządów. I tak każda z trzech gmin Warszawy miała inne uniformy, a wzory umundurowania dla municypalnych z Poznania pochodziły ze Stanów Zjednoczonych. Jeszcze później, bo dopiero w 2012 r., zunifikowano wygląd radiowozów.

Początkowo zatrudnionych było 20 strażników, a siedziba Straży mieściła się w jednym punkcie miasta, w budynku Urzędu Miasta przy placu Kolegiackim. W pierwszym roku powstały placówki na Piątkowie i Winogradach, a zatrudnienie wzrosło do 54 strażników.

Już w 1992 r. powstały placówki we wszystkich dzielnicach miasta, wydzielono całodobową służbę dyżurną z numerem alarmowym 986, a zatrudnienie wzrosło do 108 strażników. Dynamika zatrudnienia w Poznaniu, na rocznym poziomie 20 strażników, utrzymywała się aż do 2006 r., osiągając stan 309 etatów. Do dzisiaj zatrudnienie utrzymuje się na podobnym poziomie i wynosi obecnie 317 pracowników.

Co powinniśmy wiedzieć o działaniu Straży Miejskiej

Utworzenie Strefy Płatnego Parkowania w Poznaniu – organizację Strefy powierzono Straży Miejskiej. Do 30 kwietnia 1995 roku to strażnicy miejscy kontrolowali uiszczanie opłat w SPP. Później zadanie to przejęli pracownicy ZDM. Jednak jeszcze nawet do dzisiaj zdarza się, że mieszkańcy mylą strażników z pracownikami parkingowymi ZDM.

Usuwanie pojazdów – 28 stycznia 2000 roku straże miejskie i gminne zyskały uprawnienia do usuwania pojazdów z drogi. Jednak dopiero w 2010 roku, po rozszerzeniu tych uprawnień o drogi wewnętrzne, możemy mówić o ochronie miejsc postojowych dla niepełnosprawnych, o udrażnianiu zastawionych bram wjazdowych czy torowisk tramwajowych. Lawety na zlecenie strażników miejskich również usuwają wraki.

Fotoradar – 15 listopada 2004 r. nadano strażom miejskim i gminnym uprawnienia do rejestrowania zdarzeń przy użyciu urządzeń samoczynnie rejestrujących. Szybko okazało się, że realizacje tego zadania będzie bardzo kontrowersyjna. Większe straże, takie właśnie jak w Poznaniu, urządzenia te wykorzystywały do faktycznej poprawy bezpieczeństwa na drogach. Jednak od samego początku, mniejsze gminy, głównie z Pomorza i Śląska, tworzyły tzw. straże fotoradarowe, a ich niepisanym głównym celem było zasilanie budżetu gminy. W szczytowym okresie, w 2012 roku, w Polsce działało 596 oddziałów straży, o 160 więcej aniżeli w 2004 roku. Z chwilą odebrania opisanych uprawnień ( styczeń 2016 r.) większość z tych 160 straży została rozwiązana.

Monitoring miejski w Poznaniu – w kwietniu 2010 roku obsługę monitoringu miejskiego przejęli od Policji pracownicy Straży Miejskiej. Od tej chwili obraz z kamer monitoringu obserwowany jest przez całą dobę, a to przełożyło się na poprawę bezpieczeństwa w najbardziej newralgicznych rejonach miasta. Rocznie efektem pracy obserwatorów jest ok. 8 tys. skutecznych interwencji straży miejskiej i policji.

Reorganizacja SMMP – w styczniu 2016 roku wprowadzono reorganizację SMMP. Jednostka ta otrzymała nie tylko nowy budynek, radiowozy i nowoczesne wyposażenie (smart fony, mierniki pyłów itp.) ale przede wszystkim organizację pracy dostosowano do oczekiwań mieszkańców :
• utworzono referaty specjalistyczne (ogólno miejskie) takie jak: Ekopatrol – zajmujący się ochroną środowiska, Interwencyjno-drogowy – zajmujący się nielegalnym parkowaniem i transportem pijanych czy Wykroczeń – zajmujący się obsługą osób wezwanych do siedziby straży,
• utworzono referaty dzielnicowe zatrudniające strażników rejonowych utrzymujących stałe kontakty z samorządami pomocniczymi i mieszkańcami.