Czy można lepiej i szybciej nauczyć dobrze płatnego zawodu?

Mimo dużych inwestycji w poprawę innowacyjności przedsiębiorstw i gospodarki kraju, Polska po wejściu do Unii Europejskiej pozostawała na końcu rankingu innowacyjności w Europie. Wtedy problemem był niedobór specjalistów, przede wszystkim inżynierów i pracowników technicznych, a także niedofinansowanie specjalistycznych badań. Jak jest teraz? Nie tylko badają to naukowcy z Politechniki Poznańskiej ale przede wszystkim na podstawie danych tworzą skuteczne metody kształcenia zawodowego.

Przyspieszenie rozwoju kompetencji inżynierskich stało się ideą utworzenia już w 2006 roku AWT – Akceleratora Wiedzy Technicznej przez pracowników Wydziału Inżynierii Zarządzania Politechniki Poznańskiej. I bardzo szybko rozpoczęto współpracę z biznesem, dziś prawie setką firm i instytucji z Wielkopolski.

Nie bez znaczenia był tu także wymiar edukacyjny, chodziło o zmniejszenie dystansu młodzieży i studentów oraz absolwentów szkół średnich względem ich zagranicznych kolegów i koleżanek z państw Unii Europejskiej – mówi dr inż. Maciej Szafrański, z Wydziału Inżynierii Zarządzania Politechniki Poznańskiej, założyciel AWT. I tu w dużym stopniu dzięki współpracy z Samorządem Województwa Wielkopolskiego udało się nam wdrożyć kilka unijnych projektów z ogromnym milionowym finansowaniem – dodaje

Początkowa diagnoza stanu dostępu do wiedzy wskazywała na brak z jednej strony nowoczesnych laboratoriów z drugiej niedobór kadr – praktyków funkcjonujących w biznesie na różnych szczeblach, właścicieli, managerów, ale także rzemieślników, fachowców w zakresie m.in. informatyki, mechatroniki, elektroniki, logistyki czy marketingu i księgowości.

W zakresie sprzętowym w ramach unijnego dofinansowania udało się nam zakupić zarówno urządzenia i oprogramowanie na co dzień wykorzystywane w firmach, będące elementem praktycznej nauki zawodu ale także nowatorskie rozwiązania pokazujące przyszłość branży. W przypadku marketingu były do np. urządzenie do biofeedbacku, badania reakcji organizmu na bodźce reklamowe, drukarki 3D czy platformy symulujące awarie w budynkach dla informatyków i elektryków – wymienia dr inż. Maciej Szafrański.

Ważnym punktem zwiększania kompetencji zawodowych wielkopolskiej młodzieży stał się projekt Czas Zawodowców, gdzie Politechnika Poznańska razem z Samorządem Województwa Wielkopolskiego w specjalnie przygotowanych laboratoriach kształci uczniów szkół średnich.

To rozwiązanie wydaje się szczególnie innowacyjne – mówi Anna Tatarska – współprowadząca projekt edukacyjny na Politechnice Poznańskiej. Uczniowie wielkopolskich szkół w laboratoriach spędzają pięć dni, pracując systemem 8 godzinnym, gdzie mają się poczuć jak odpowiedzialni managerowie, pod okiem mentora przygotowując realne projekty, wykorzystując oprogramowanie czy aparaturę, który na co dzień jest niezbędna w firmach do prowadzenia działalności biznesowej.

Warto zwrócić uwagę, że w firmie nikt od razu nie pozwoli praktykantowi na korzystanie z kosztownego sprzętu. A udział uczniów daje z jednej strony pracodawcy szansę pozyskania fachowca z praktyczną wiedzą, a dla młodzieży to zwiększenie przewagi konkurencyjnej na rynku pracy – podsumowuje Anna Tatarska.

Blanka Florczak – Wittke, nauczycielka przedmiotów zawodowych z leszczyńskiego Zespół Szkół Elektroniczno-Telekomunikacyjnych dodaje, że zajęcia na Politechnice Poznańskiej są zawsze oczekiwane przez uczniów. Na początku traktowane jako edukacyjna przygoda, później pozytywnie oceniane jako ważny etap w zdobyciu dyplomu i dobrze płatnej pracy.

A przez 9 lat projektu „Czas Zawodowców” udało się zapewnić praktyki i staże dla blisko 9780 uczniów z 75 szkół u ponad 3000 pracodawców, zajęcia laboratoryjne dla 16 500 uczniów z 82 szkół oraz aktywnie współpracować z 170 pracodawcami z Wielkopolski.

Z punktu widzenia biznesu ważne jest stworzenie skutecznego formatu kształcenia zweryfikowanego praktycznie. Dzięki wynikom badań naukowców z Wydziału Inżynierii Zarządzania Politechniki Poznańskiej, weryfikowanym w ramach unijnych projektów tworzone są modele referencyjne pokazujące oczekiwane przez pracodawców kompetencje, a z drugiej strony tak konstruowane są uczelniane laboratoria, by proces edukacyjny zakończył się wypuszczeniem na rynek pracy specjalistów, wysoko opłacanych w bliskiej przyszłości.

Laboratoria tworzymy kupując nowoczesny sprzęt, zatrudniając praktyków ale też dodatkowo weryfikując umiejętności uczniów zapewniając im płatne staże w wiellkopolskich przedsiębiorstwach – mówi dr. inż. Marek Goliński

Wyniki badań pracowników WIZ przekładają się na zmianę podejścia do kompetencji przez pracodawców, instytucje edukacyjne oraz decydentów w trzech uzupełniających się płaszczyznach. Samorząd odpowiedzialny za kształcenie wdraża przetestowany model edukacji w średnich szkołach technicznych, uzyskane przez uczniów wykształcenie w większym stopniu dopasowane jest do rynkowych potrzeb pracodawców i wreszcie dodatkowym efektem są kompetencje przekrojowe takie jak kreatywność czy umiejętność pracy zespołowej. Podobne działania podejmowane są także na rzecz praktycznego kształcenia na poziomie akademickim.

Program akceleracji wiedzy przygotowany przez pracowników Wydziału Inżynierii Zarządzania w zakresie systemowego doskonalenia kształcenia zawodowego uwzględniony został w strategii rozwoju Wielkopolski. A sztandarowy projekt „Czas zawodowców” wpisany został do „Strategii rozwoju województwa wielkopolskiego do 2030 roku.”