Czy wyjdziemy z GOAPu ?

Komisja Ochrony Środowiska i Gospodarki Komunalnej pozytywnie zaopiniowała projekt uchwały w sprawie wystąpienia Poznania ze Związku Międzygminnego Gospodarka Odpadami Aglomeracji Poznańskiej. Ostateczną decyzję ma podjąć Rada Miasta na sesji w dniu 9 marca.

Zgodnie z § 30 ust. 1 Statutu ZM GOAP uczestnik występuje ze Związku po złożeniu oświadczenia o wypowiedzeniu, potwierdzonego stosowną uchwałą organu stanowiącego. Statut przewiduje również, że takie oświadczenie winno być złożone z zachowaniem sześciomiesięcznego okresu wypowiedzenia ze skutkiem na dzień 31 grudnia danego roku. Jeśli więc teraz Poznań zdecyduje o opuszczeniu GOAP uczestnictwo w strukturach Związku ustałoby z dniem 31 grudnia 2021 roku. Od 1 stycznia 2022 roku do Miasta Poznania wróciłyby kompetencje związane z organizacją systemu gospodarki odpadami komunalnymi, opartego na wpływach z tytułu opłat uiszczanych przez właścicieli nieruchomości. System działałby na podstawie zasad wprowadzonych prawem lokalnym, ustanawianym przez Radę Miasta Poznania – od ustalania metody naliczania opłaty i stawki tej opłaty aż po częstotliwość odbioru odpadów od mieszkańców.

Z dniem ustania członkostwa do Miasta Poznania wróciłyby zarówno prawa, jak i obowiązki związane z budowaniem systemu i jego rozwojem. Zakłada się, że zmiana formuły realizacji zadań – z aglomeracyjnej na samodzielną – pozwoliłaby efektywniej skupić działania na specyfice i potrzebach mieszkańców Poznania, a także na uszczelnienie systemu. W perspektywie 5 lat przewiduje się doposażenie systemu w nową, brakującą dziś, instalację do recyklingu oraz utworzenie dodatkowych punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych.

W latach funkcjonowania Miasta w strukturach Związku nie realizowano działań inwestycyjnych, skupiając się na działaniach operacyjnych i wykorzystując instalacje stworzone siłami Miasta – Instalację Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych oraz Biokompostownię. Obecnie Biokompostownia z przyczyn formalnoprawnych nie zabezpiecza już potrzeb gmin zrzeszonych w Związku, nie mogąc przyjąć nawet pełnego strumienia odpadów pochodzących od wytwórców w Poznaniu.

W uzasadnieniu do uchwały czytamy również: “Mając na względzie potrzebę rozwijania systemu, spełniania wymaganych wskaźników odzysku oraz zapewniania stabilnego poziomu opłat bilansujących cały system, zasadny jest powrót do zadań własnych realizowanych samodzielnie, we własnym imieniu i adekwatnie do warunków lokalnych i możliwości inwestycyjnych.”

Tworzenie związków międzygminnych oparte jest na zasadzie dobrowolności. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie obliguje do realizacji zadań własnych w formule związków międzygminnych – a jedynie taką możliwość dopuszcza. Także i w tym przypadku Miastu przysługuje konstytucyjna zasada gminnej samodzielności.