KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 7 LIPCA

Słońce w znaku Raka

Święto Narodowe Wysp Salomona. Rocznica proklamowania niepodległości.

Osoba urodzona 7 lipca posiada dość duże ambicje życiowe. Jest dość niestała – ale swe wnętrze prawdziwe potrafi umiejętnie ukrywać prze innymi. Lubi życie w dostatkach i zbytkach. Bystra, zdolna – umiejętnie daje sobie radę w życiu i prędzej czy później zajmie dobre stanowisko, do którego zresztą nie posiada kwalifikacji. Dobre stanowisko życiowe może osiągnąć również dzięki swej przebiegłości lub podstępowi. Zazwyczaj cieszy się w życiu dużymi wpływami lub władzą na innymi – ale nie chce pracować usilnie i zbytnio się wysilać.

Imieniny obchodzą; Cyryl i Metody, Estera, Kira, Apoloniusz, Ewald

Cytaty na dziś:

– Zawsze się znajdzie odpowiednia filozofia do braku odwagi.
– Gdyby wszyscy politycy mówili jedynie o sprawach, na których się znają, byłoby o wiele ciszej na świecie. Groucho Marx
– Na początku było słowo, ma końcu frazes. Stanisław Jerzy Lec

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1136 Papież Innocenty II wydał bullę ogłaszającą restytucję archidiecezji gnieźnieńskiej. Potwierdzono w ten sposób niezależność i odrębność polskiej organizacji kościelnej od arcybiskupstwa w Magdeburgu.

1482 Urodził się Andrzej Krzycki, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski, sekretarz królowej Bony, polityk, mecenas sztuki, poeta staropolski piszący po łacinie, humanista.

Dzięki pomocy wuja, którym był biskup Piotr Tomicki, zdobył wykształcenie studiując pod kierunkiem wybitnych humanistów na uniwersytecie w Bolonii. Powrócił do Polski ok. 1501 r. Rozpoczął karierę w hierarchii kościelnej i w 1512 r. został sekretarzem Barbary, żony Zygmunta I. Po jej śmierci stał się sekretarzem królewskim. Jego autorstwa są inskrypcje na tablicach i fryzie Kaplicy Zygmuntowskiej.

Postać Krzyckiego pojawia się w serialu Królowa Bona, gdzie w jego rolę wcielił się Wiktor Sadecki.

1798 W Poznaniu ukazał się pierwszy numer czasopisma literackiego “Co Tydzień”, redagowany przez Ignacego Krasickiego

1864 Rozpoczął się wielki proces 149 Polaków z Wielkopolski oskarżonych o udział w powstaniu styczniowym i zdradę stanu. Skazano 38 osób, w tym 11 zaocznie, na śmierć.

1921 W Rzeszowie urodził się Stanisław Wisłocki, dyrygent, kompozytor, pianistą i pedagog. W historii Poznania zapisał się w sposób szczególny, gdy w 1947 roku utworzył Orkiestrę Filharmonii Poznańskiej i był jej pierwszym dyrygentem oraz dyrektorem artystycznym Filharmonii do 1958 roku.

O początkach swojej pracy w Poznaniu tak pisał w książce Życie jednego muzyka:

W pierwszym okresie pracy z orkiestrą największy nacisk kładłem na repertuar klasyczny, bo tylko na tym repertuarze można było wyrównać jej brzmienie. (…) Kolejno pracowaliśmy nad muzyką romantyczną, neoromantyczną i muzyką XX wieku, w tym polską muzyką współczesną. Kiedy orkiestra osiągnęła już znaczny stopień zaawansowania technicznego, powiększyliśmy liczbę polskich prawykonań. ZKP powierzał nam często organizowanie przesłuchań nowych kompozycji. Tak więc pod koniec pierwszego pięciolecia istnienia filharmonii mogliśmy mówić o osiągnięciach na skalę krajową.

W Poznaniu upamiętniony został wraz ze swą żoną Izabellą na jednej z kamienic północnej pierzei Starego Rynku. Na fryzie znajdującym się pod oknami drugiego piętra kamienicy pod nr 88, Julian Boss-Gosławski umieścił wizerunki architektki Izabelli Wisłockiej, która zaprojektowała odbudowę większości kamienic tej pierzei rynku, oraz jej męża Stanisława Wisłockiego, ówczesnego dyrektora artystycznego Filharmonii Poznańskiej. [źródło: notka na stronie: https://filharmoniapoznanska.pl/100-lecie-urodzin-stanislawa-wislockiego/]

W 1945 r. był współorganizatorem i pierwszym dyrygentem Polskiej Orkiestry Ludowej (od 1946 pod nazwą Polska Orkiestra Kameralna). W latach 1947–1958 działał w Poznaniu, gdzie w 1947 zorganizował orkiestrę Filharmonii Poznańskiej i był jej kierownikiem artystycznym do 1957 oraz pierwszym dyrygentem do 1958. W latach 1952–1953 współpracował z WOSPR w Katowicach. Był dyrygentem Filharmonii Narodowej (1961–1967), a następnie dyrektorem i kierownikiem artystycznym WOSPR (1978–1981)

Od 1948 prowadził działalność pedagogiczną. Był wykładowcą w Państwowej Wyższej Szkole Operowej w Poznaniu (1948–1951), w poznańskiej PWSM wykładał czytanie partytur i dyrygenturę (1951–1957). Od 1955 uczył dyrygentury także w PWSM w Warszawie, gdzie w 1958 został kierownikiem Katedry Dyrygentury. Wykształcił ponad 50 dyrygentów, wśród jego uczniów byli m.in.: Jacek Kaspszyk, Szymon Kawalla czy Jerzy Kurczewski.

Stanisław Wisłocki, przewodniczący Jury 2 IX Konkursu Wieniawskiego [1986 r.] z Idą Haendel, laureatką I Konkursu Wieniawskiego w 1935 r., fot. Towarzystwo im. H. Wieniawskiego

1926 Na ostatnim posiedzeniu przedwakacyjnym Rada Miasta Poznania zgodziła się na poszerzenie ul. Głogowskiej i wyprostowanie ul. Bydgoskiej. Uchwalono fundusze na budowę domu mieszkalnego w parku Wilsona.

Głogowska, zdjęcie z początków okupacji, fot: fotopolska.eu

Ulica Bydgoska w 1937 roku, fot: internet

1928 Miała miejsce premiera niemej komedii „Milionowy spadkobierca”, która powstał w poznańskiej wytwórni filmowej Popfilm.

Scenariusz napisał Ireneusz Zyberk-Plater, reżyserem był Janusz Warnecki, a zdjęcia nakręcił Herman Walleiser. Film, w którym zadebiutowała na ekranie Barbara Ludwiżanka, oprócz warstwy komediowej, stanowił promocję Poznania przed Powszechną Wystawą Krajową w 1929. Motto obrazu brzmiało: Przez Poznań do poznania potęgi Polski! Sceny kręcono między innymi w parku Wilsona, na centralnych ulicach miasta, w lunaparku PeWuKi, a także na terenach wystawowych. Film nie zachował się do dnia dzisiejszego. [źródło: Małgorzata Hendrykowska, Marek Hendrykowski, Film w Poznaniu 1896-1945, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1990, s. 104]

Barbara Ludwiżanka i Marian Godlewski  / Teatr Polski 03.1927 / Dożywocie A. Fredry [NAC IKC]

1931 Urodził się Tadeusz Szantruczek – były dyrektor Filharmonii Poznańskiej, ceniony krytyk muzyczny i popularyzator muzyki.

Muzyka była pasją Jego życia. Umiłowanie do niej odziedziczył po matce, pianistce, spokrewnionej z Tadeuszem Szeligowskim. Zawsze podkreślał, że te kontakty z kompozytorem, dziś patronem Filharmonii Poznańskiej, bardzo sobie cenił.

Studiował w Poznaniu – w 1960 roku ukończył muzykologię na Uniwersytecie Poznańskim, a dwa lata później Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną. Współpracę z Filharmonią Poznańską zaczął jeszcze w czasach studenckich – pierwsze kroki stawiał tu jako prelegent w roku 1955. A że o muzyce kochał mówić (i pisać) prelegentem był aż do roku 1973 roku, gdy na pięć lat objął stanowisko wicedyrektora tej instytucji. W roku 1992 był dyrektorem naczelnym i artystycznym FP. W latach 1979-82 był zastępcą dyrektora Opery Wrocławskiej, a także kierownikiem muzycznym Teatru Wielkiego w Poznaniu. Rok później zaczął pracować jako nauczyciel akademicki.

Ale nade wszystko pasjonowało go upowszechnianie muzyki, co przez cale życie robił na różne sposoby. Od połowy lat 60. XX wieku – jako stały recenzent – pisał o koncertach na łamach IKP, Głosu Wielkopolskiego, Gazety Poznańskiej, Dziennika Poznańskiego. Był autorem licznych artykułów w programach muzycznych i prasie muzycznej. Prowadził koncerty i festiwale w całej Polsce, przez kilka lat (1964-78 oraz 1984-89) organizował festiwal Poznańska Wiosna Muzyczna, a w 1982 roku stworzył – i prowadził przez lata – Poznańskie Salony Muzyczne.  [Źródło: strony internetowe Filharmonii Poznańskiej]

Kiermasz książek w Parku Mickiewicza 30.5.78, foto: S.Wiktor / Cyryl

1945 W Poznaniu otwarto kino Apollo z 1000 miejsc. Premierą był radziecki  film pt. “O szóstej wieczorem po wojnie”.

Otwarto apteki na Starym Rynku – “Złoty lew” i na Rynku Śródeckim 1. Na ulicy Koronkarskiej rozpoczęto produkcję pasty do obuwia i podłóg – Rubin.

Prasa donosiła: na targach zatrzęsienie owoców, lecz co z nimi robić, tylko można je jeść, o zaprawach należy zapomnieć, bo brak cukru.[Źródło: kalendarium w kwartalniku “Wokół Śródki]

Stary Rynek 1945 Foto: Bogdan Celichowski / fortepan.hu / lic. CC

2017 Na Osiedlu Piastowskim odbyła się uroczystość odsłonięcia nowego muralu.

Malowidło na ścianie bloku na os. Piastowskim 18-24 to efekt ogłoszonego w maju ubiegłego roku konkursu “Mural dla Osiedla”, który zorganizowała spółdzielnia mieszkaniowa. Przez trzy tygodnie zbierano portrety mieszkańców ratajskich osiedli. Pięć z nich można teraz podziwiać w formie muralu pod hasłem “Łączy pokolenia”.

Spółdzielnia Mieszkaniowa Osiedle Młodych uważana za sypialnię Poznania i nazywana często “wielką płytą”, co głównie źle się kojarzy, ma warstwę społeczną. A w tej warstwie są pokolenia młodszych, jak i starszych poznaniaków, którzy spotykają się na osiedlu – taką ideę muralu przedstawili jego twórcy.

Mural o długości 28 metrów i szerokości 13 metrów, można na nim zobaczyć mieszkańców Rataj: Ignacego Walkowiaka (żółte kwadraty), Mają Piątek (różowe kwadraty), Katarzynę oraz Amelię Kowalczyk (zielone kwadraty), Andrzeja Prendke (niebieskie kwadraty) oraz Barbarę Tylman (szare kwadraty).

Inspirację dla Spółdzielni stanowił mural poświęcony urodzonemu w Lesznie poecie, dramaturgowi i prozaikowi – Stanisławowi Grochowiakowi. Projektantem oraz twórcą ratajskich murali jest Wojciech Ejsmondt – wykonawca leszczyńskiego malowidła ściennego.

2021 W ramach testów trasy tramwajowej na Naramowice odcinkiem pomiędzy pętlą Wilczak i ul. Włodarską po raz pierwszy przejechały pierwsze tramwaje.

Pierwsze przejazdy to ważna, niemal symboliczna chwila. Termin zakończenia całej inwestycji, czyli trasy do ul. Błażeja, przypada na przyszły rok. Zależało nam jednak na wcześniejszym oddaniu pasażerom fragmentu trasy do ul. Włodarskiej. Jesteśmy, jak widać, na ostatniej prostej. Tramwaj na Naramowice to wyczekiwana, jedna z najważniejszych inwestycji w naszym mieście i cieszę się, że jest sprawnie realizowana mimo trudności związanych m.in. z pandemią Covid-19 – mówił Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania.

Trasa tramwajowa na odcinku pomiędzy pętlą Wilczak a ulicami Włodarską i Lechicką wybudowana została wzdłuż ul. Naramowickiej, po jej zachodniej stronie. Większość trasy pokrywa rozchodnik – odporna na suszę, wytrzymała roślina. Oprócz nowego torowiska i sieci trakcyjnej gotowe są wiaty przystankowe, zamontowano również małą architekturę, taką jak ławki czy kosze na śmieci. Tramwaj zatrzymywał się będzie przy pętli Wilczak, następnie na nowym przystanku przy ul. Serbskiej, a dalej przy ul. Włodarskiej, która będzie tymczasowym końcem trasy do momentu uruchomienia całości do ul. Błażeja na Naramowicach. [UMP]

ZDARZYŁO SIĘ 7 LIPCA

717 p.n.e. Król rzymski Romulus zaginął wśród straszliwej burzy, jaka rozpętała się podczas wspólnych obrad ludu i senatu na Polu Marsowym. Głoszono, że to cnoty i zasługi wyniosły króla założyciela do nieba, gdzie przebywał jego ojciec, bóg Mars.

1307 Zmarł Edward I – król Anglii. Przed śmiercią nakazał swojemu synowi Edwardowi II by ten po jego zgonie gotował jego ciało tak długo, aż mięso oddzieli się od kości. Te ostatnie miały służyć nowemu królowi jako talizman w walce ze Szkotami. Ten jednak nie uszanował woli ojca.

1572 W Knyszynie zmarł Zygmunt II August, ostatni król z dynastii Jagiellonów na tronie Rzeczypospolitej Obojga narodów. Natychmiast po zgonie, nie dbając o zwłoki władcy, zabrali się dworzanie do rozkradania jego dobytku. Jak odnotował kronikarz: Okropny widok opuszczenia przedstawiał nieboszczyk, iż nie było go czym przykryć, nagi trup. Urodził się 1 sierpnia 1520 roku.

1607 Po raz pierwszy zaśpiewano “God Save the King”.

1752 Urodził się Joseph-Marie Jacquard, francuski tkacz i wynalazca. W 1802 wynalazł maszynę do wiązania sieci a w 1805 udoskonalił krosno J.Vaucansona przez zastosowanie dodatkowego urządzenia do mechanicznego wytwarzania wielobarwnych tkanin wielkowzorzystych za pomocą kart perforowanych (maszyna Żakarda).

1807 Utworzenie Księstwa Warszawskiego na mocy traktatu podpisanego w Tylży przez cesarza Francuzów Napoleona i cara Aleksandra I.

1853 Japonia, pod naciskiem eskadry okrętów amerykańskich dowodzonych przez komandora Perry’ego nawiązała stosunki handlowe z USA i zakończyła trwający 250 lat okres izolacji.

1860 Urodził się Gustaw Mahler, austriacki kompozytor i dyrygent. Jego największe kompozycje to symfonie 1-9 ( cztery z nich są dziełami wokalno-instrumentalnymi) i pieśni (niektóre inspirowane są chińską poezją, inne muzyką ludową). Zmarł 18 maja 1911 roku

1874 Urodził się Władysław Grabski, ekonomista, polityk i historyk. W II Rzeczpospolitej był posłem na Sejm i ministrem skarbu. Zasłynął jako twórca Banku Polskiego i reformy pieniądza, nazwanej od jego nazwiska – reformą Grabskiego. Zmarł 1 marca 1938 roku.

1901 Po poważnym wypadku spowodowanym przez samochód, we Francji wydano zarządzenie na mocy którego w aglomeracjach miejskich nie wolno przekraczać 10 km/h.

1907 W Monachium dokonano pierwszej na świecie transplantacji ludzkiej tkanki nerwowej.

1922 Urodził się Pierre Cardin, francuski projektant mody światowej sławy.

1922 Sejm 201 głosami za i 195 przeciw, obalił gabinet Aleksandra Śliwińskiego, powołany wcześniej z inicjatywy Piłsudskiego. Była to kolejna odsłona konfliktu trwającego między Naczelnikiem Państwa a Sejmem.

1930 Zmarł w wieku 71 lat sir Arthur Conan Doyle, pisarz brytyjski. Autor przygód Sherlocka Holmesa. Początkowo pracował jako lekarz a swoje pierwsze dzieło „Studium czerwieni” opublikował w 1859 roku.

1940 W Liverpoolu w Wielkiej Brytanii urodził się Ringo Starr (czyli Richard Starkey), wokalista, perkusista, kompozytor, producent nagrań i aktor, czwarty członek grupy the Beatles. Jako solista zadebiutował albumem „Sentimental Journey” (1970).

1941 Amerykanie wylądowali na Islandii, która uniknęła tym samym hitlerowskiej inwazji.

1954 Dewey Phillips, disc jockey w rozgłośni WHBG w Memphis, zagrał po raz pierwszy „That’s All Right (Mama)” Elvisa Presleya. Było to pierwsze radiowe odtworzenie utworu Presleya.

1957 W Pugwash (Nowa Szkocja) odbyła się konferencja uczonych na rzecz pokoju i rozbrojenia międzynarodowego. Początek ruchu znanego jako Konferencja Pugwash ds. Nauki i Problemów Światowych.

1962 Brian Jones zdecydował, że nowo powstała grupa, której był członkiem, będzie nazywać się the Rolling Stones. Było to nawiązanie do utworu Muddy Watersa „Rolling Stone”. W slangu czarnych muzyków „toczący się kamień” oznacza kogoś znajdującego się na marginesie muzyków.

1964 W Gdańsku urodził się Krzysztof Skiba, muzyk rockowy, lider zespołu Big Cyc.

1965 W warszawskim Teatrze Współczesnym odbyła się premiera dramatu “Tango” Sławomira Mrożka, prozaika i dramaturga.

1967 Ukazał się singiel grupy The Beatles „All You Need Is Love”.

1968 Odbył się ostatni koncert grupy The Yardbirds. Niedługo potem Jimmy Page założył formację the New Yardbirds, która po kilku koncertach zmieniła nazwę na Led Zeppelin.

1969 Kanadyjski parlament ustanowił równość języka angielskiego i francuskiego.

1971 Na cmentarzu Pere La Chaise w Paryżu, w „Zakątku Poetów”, złożono trumnę ze zwłokami Jima Morrisona, lidera The Doors, który zmarł cztery dni wcześniej. Żegnało go pięć osób: Pamela Courson, Bill Siddons, Alan Ronay, Agnes Vardy i Robin Vertle.

Grób Jima Morrisona w Zakątku poetów na Pere Lachaise, w Paryż, fot: wikipedia

1971 26-letni Bjorn Ulvaeus poślubił 21-letnią Agnethę Faltskog. Dwa lata później byli współzałożycielami grupy ABBA.

1972 Pierwsze 2 kobiety zostają zaprzysiężone jako agentki FBI.

1974 Reprezentacja Polski w piłce nożnej prowadzona przez Kazimierza Górskiego zdobyła III miejsce na mistrzostwach świata w Monachium. Królem strzelców mistrzostw został Grzegorz Lato, który strzelił 7 bramek.

1978 Wyspy Salomona proklamowały niepodległość. Święto narodowe.

1980 W Berlinie Zachodnim odbył się ostatni koncert grupy Led Zeppelin. Trzy miesiące później zmarł John Bonham, perkusista grupy.

1981 Solar Challenger – pierwszy pojazd latający z napędem słonecznym przeleciał Kanał La Manche (English Channel). Lot trwał ponad 5 godzin.

1981 Kościół Anglikański zezwolił rozwodnikom na zawieranie nowych małżeństw w kościele.

1982 Do siedziby Królowej, pałacu Buckingham, wtargnął intruz – Micheal Fagan. Zdołał dostać się do sypialni Królowej, usiadł na jej łóżku i poprosił ją o papierosa.

1983 11-letnia Samantha Smith z USA przybyła do ZSRR by “walczyć” o pokój.

2000 Ruszyła stacja muzyczne MTV Polska. Pierwsza stacja z logo MTV powstała w 1981 roku w USA. 6 lat później zaczęła nadawać MTV Europe. Obecnie muzyczny kanał ze swoimi lokalnymi oddziałami ogląda 1,5 miliarda ludzi w 140 krajach.

2002 Trenerem reprezentacji Polski w piłce nożnej został wiceprezes PZPN Zbigniew Boniek, niegdyś znakomity piłkarz, który jednak jako trener nie odniósł żadnego sukcesu.

2002 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: „A Little Less Conversation” – JXL vs Elvis; UK Top Album: „Heathen Chemistry” – OASIS.