KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 1 CZERWCA

1 CZERWCA Słońce w znaku Bliźniąt

Międzynarodowy Dzień Dziecka – ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w roku 1954.

Dzień Chemika i Pracownika Przemysłu Terenowego
Azory – Święto Wysp Azorów
Mongolia – Dzień Dziecka i Matki
Palau – Dzień Prezydenta
Polska – Dzień bez alkoholu
Samoa – Święto Niepodległości

Urodzeni 1 czerwca to osoby o silnym charakterze. Starają się być niezależne i z trudem poddają się wszelkim rygorom. Mają duże ambicje i zmysł do interesów. Potrafią też przewodzić innym. Często dochodzą do prestiżowych stanowisk i znacznego majątku. Słabą stroną ich charakteru jest brak stałych zasad moralnych. Ponadto w wyborze koncepcji i działaniu kierują się przede wszystkim własną wygodą.

Cytaty na dziś:

Boże, daj nam pokorę, byśmy przyjęli w pokoju to, czego zmienić nie możemy, daj nam odwagę, aby zmienić to, co powinno być zmienione, i daj nam mądrość, abyśmy umieli odróżnić jedno od drugiego. Karl Paul Reinhold Niebuhr (1892–1971), amerykański teolog protestancki.

Najtrudniejszy jest koniec miesiąca. Zwłaszcza trzydzieści ostatnich dni.

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1796 Urodzili się bracia Antoni i Jan Poplińscy, nauczyciele, publicyści i działacze społeczni związani z Wielkopolską.

Bracia uhonorowani zostali w Poznaniu swoją ulicą. To jedyny trakt, na któym zachowały się wzdłuż całej długości małe ogródki przy kamienicach, zaplanowane i założone na pocz. XX w. Powstała w 1908 r. jako Am Rosengarten. W 1920 r. nadano jej nową nazwę dla uhonorowania braci Antoniego i Jana Poplińskich, zasłużonych profesorów gimnazjalnych. Jan był autorem m.in. podręczników szkolnych, założycielem znanego pisma “Przyjaciel Ludu”. W czasie okupacji Niemcy powrócili do pierwotnej nazwy.

1845 Ukazał się pierwszy numer „Przeglądu Poznańskiego” redagowany przez Jana Koźmiana.

1854 Do Poznania z cyklem 8 koncertów przyjechali bracia Wieniawscy.

Młodzi artyści ponownie zjawili się w stolicy Wielkopolski w dniu 1 czerwca 1854 roku. Tym razem zabawili dłużej, bo przeszło miesiąc! Zatrzymali się w Hotelu Bazar, gdzie również koncertowali. Był to czas szczególny dla Poznania, upływający pod znakiem hucznych jarmarków w świętojańskich. Koncerty Braci Wieniawskich stanowiły nie lada atrakcję dla wielkopolskiego ziemiaństwa, ściągającego do miasta w celach handlowych i towarzyskich.

Koncert 15 czerwca miał charakter filantropijny, gdyż cały dochód z biletów przeznaczono na rzecz Towarzystwa Pomocy Naukowej. Pomiędzy 15 a 26 czerwca Wieniawscy wypoczywali na wsi – w Miłosławiu – majątku miłośnika sztuki i artystów hrabiego Seweryna Mielżyńskiego, o czym donosiły ówczesne dzienniki.

Co ciekawe, w dniu 29 czerwca, dniu Święta Miasta – imienin świętych Piotra i Pawła, patronów Poznania, lokalna arystokracja wydała na cześć młodych artystów wielki bal w Pałacu Myśliwskim w lasku Dębinie. Koncert w dniu 2 lipca awizowano jako pożegnalny, jednak bracia wystąpili raz jeszcze 4 lipca i to z koncertem szczególnym, z którego dochód przeznaczyli na rzecz krakowskiego zespołu aktorskiego pod dyrekcją Juliusza Pfeiffera.

Na podstawie: Wykaz koncertów Henryka Wieniawskiego w Poznaniu opracowane przez Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego, wieniawski.pl,zdjęcia: Odsłonięcie tablicy pamiątkowej na Hotelu Bazar, upamiętniającej koncerty Wieniawskiego, Hotel Bazar 1871 r. Foto: Rys. R. Geissler – fotopolska

1899 W Poznaniu urodził się Antoni Marczyński, polski pisarz.

Autor kilkuset nowel, humoresek, felietonów, scenariuszy oraz powieści (zm. 1968). Prawnik z wykształcenia (doktorat prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim), podróżnik po Afryce, Azji i Ameryce.

Od 1938 roku zamieszkały w USA. Pisarz i dziennikarz z temperamentu, autor wielu artykułów, wykorzystujący aktualne wyda­rzenia społeczno-polityczne jako oś konstrukcyjną swoich książek (około 50 powieści w ciągu 13 lat). Walka Stanów Zjednoczonych z żółtym najeźdźcą (Rok 1947)., wojna w Maroku (Siostra Carmen), niebezpieczeństwa faszyzmu, obrona praw czło­wieka (Pokolenie Kaina) — to niektóre tematy ówczesnych dni, które trafiły na karty powieści Marczyńskiego.

Na podstawie jego dzieł powstały przedwojenne filmy: Szpieg w masce (scenariusz), Biała trucizna (scenariusz), Serce matki (autor pierwowzoru).

1919 Gen. Józef Dowbór – Muśnicki został mianowany dowódcą frontu wielkopolskiego.

1919 W Wielkopolsce przeprowadzono wybory uzupełniające do Sejmu Ustawodawczego.

Odbyły się w “Państwie Wielkopolskim” wybory do Sejmu Ustawodawczego. Głosowanie odbyło się w 3 okręgach (gnieźnieńskim, poznańskim i ostrowskim) w 4 (mogileńskim) nie odbyły się w związku z trzymaniem znacznej części administracji przez Niemców. Wybory wygrała prawica i to miażdżącą przewagą. – Zjednoczenie Stronnictw Narodowych uzyskało aż 97% głosów. Narodowcy zdobyli wszystkie 42 mandaty do Sejmu Ustawodawczego jakie były przewidziane dla Wielkopolan.

W czerwcu obawiano się jeszcze nowej ofensywy niemieckiej, Sejm wprowadził karę śmierci za działanie na szkodę Armii Wielkopolskiej. Internowano też część niemieckich mężczyzn zamieszkałych na terenie Wielkopolski

1920 Urodził się Zygmunt Ziembiński, teoretyk prawa, filozof, logik i socjolog. Profesor Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Dla studentów popularny – Gandhi.

W pierwszych latach powojennych był działaczem Caritas Academica przy duszpasterstwie akademickim oo. dominikanów. Był również działaczem amatorskiego ruchu teatralnego. Rozprawę doktorską obronił w 1950, w 1955 otrzymał stanowisko docenta, w 1962 tytuł profesora nadzwyczajnego i w 1969. profesora zwyczajnego.

W 1962 został kierownikiem Zakładu Prawniczych Zastosowań Logiki, od 1981 Katedry Teorii Państwa i Prawa. Był członkiem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Filozoficznego. W 1991 został członkiem korespondentem PAN. Członek licznych towarzystw naukowych i komitetów redakcyjnych, redaktor naczelny “Ruchu Prawniczego, Ekonomicznego i Socjologicznego”.

Profesor Sławomira Wronkowska – Jaśkiewicz tak wspomina swojego mistrza w „Życiu Uniwersyteckim” z maja 2007 roku.

Zapamiętałam go z egzaminu wstępnego, jeszcze wtedy nie wiedziałam,  to prof. Ziembiński. Pisemny egzamin z historii trwał wiele godzin, a dzień był niezwykle upalny. W dusznej sali siedziało ponad sto osób i nagle pojawił się wysoki, chudy pan z wiadrem zimnej wody  i metalowym kubkiem. Podchodził do każdego z nas i wielu osobom ten łyk wody przyniósł zbawienną ulgę (…)

A jego wykłady były dla studentów wydarzeniem, bo mówił barwnie i interesująco, choć nie było łatwo sporządzać notatki, ponieważ Profesor przerywał tok wywodu anegdotami i nader licznymi dygresjami (…)

Był też Profesor człowiekiem bardzo skromnym, nietroszczącym się o siebie. Starał się nikogo swoją osobą nie absorbować. Uważał, że do pracy naukowej potrzebne jest biurko, książki i herbata. Kiedy wyjeżdżaliśmy na konferencje, starannie rozważał jaki wariant wyjazdu będzie najtańszy.

Podróżował drugą klasą, żeby nie narażać państwa na zbyteczne – jak mawiał – koszty i nie krępować towarzyszących mu asystentów. Nie znosił marnotrawienia społecznych pieniędzy.

Ograniczając swoje potrzeby Profesor taktownie i dyskretnie pomagał innym. Z czasem dowiadywaliśmy się,  bo przecież o tym nie mówił, że część pensji przekazuje co miesiąc na dożywianie ubogich, czy że wspiera polska oświatę w Kazachstanie.

1923 W Częstochowie urodził się Zdobysław Stawczyk, lekkoatleta sprinter, zwycięzca Plebiscytu “Przeglądu Sportowego” na sportowca roku 1949, rektor poznańskiej AWF.

Reprezentował klub Victoria Częstochowa, następnie AZS Poznań. Zdobył 9 tytułów mistrza Polski w kilku konkurencjach – biegu na 100 m, 200 m, sztafecie 4×100 m oraz pięcioboju (w latach 1948–1954). Ustanowił jedenaście rekordów Polski.

Największe sukcesy odniósł na Akademickich Mistrzostwach Świata. W Budapeszcie w 1949 sięgnął po złoty medal na 200 m oraz dwa brązowe – na 100 m i w sztafecie 800+400+200+200 m. Podczas Akademickich Mistrzostw Świata w Budapeszcie w 1954 zwyciężył na 100 m i 200 m.

Sukcesy na mistrzostwach akademickich zapewniły Stawczykowi zwycięstwo w plebiscycie “Przeglądu Sportowego” w 1949. W głosowaniu wyprzedził boksera Janusza Kasperczaka.

Ukończył studia w Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego w Poznaniu (później przemianowanej na Akademię Wychowania Fizycznego). Otrzymał nominację profesorską w dziedzinie wychowania fizycznego, wykładał na tej uczelni, był dyrektorem Instytutu Wychowania Fizycznego i Sportu oraz rektorem.

1927 Kurier Poznański odnotował: Stan nawierzchni ulic poznańskich nie dawał Ratajskiemu spokoju. Angielscy wystawcy targowi już w 1926 r. demonstrowali nowy rodzaj  nawierzchni, nazywany termakiem. Miał on zastąpić kamienną kostkę brukarską, był łatwo dostępny, chodziło tu bowiem o żużel z pieców martenowskich lub produkty spalania śmieci mieszane z destylowaną smołą pogazową.

Radca inż. Tadeusz Rugę jeździł nawet specjalnie do Zagłębia Ruhry, gdzie nawierzchnie takie już stosowano. W kwietniu 1927 r. dla próby wyłożono termakiem posadzkę w Hali Maszyn Targów Poznańskich. Zdaniem fachowców, termak spełniał pokładane w nim nadzieje. W czerwcu położono więc termakowe nawierzchnie na ulicach Sienkiewicza i Słowackiego “. [Kronika Miasta Poznania]

1945 Po wojennych zniszczeniach reaktywowano Łazienki Rzeczne na Wildzie.

Pierwsze w Poznaniu łazienki rzeczne powstały w 1787 roku nad Wartą, na tyłach ogrodu Bernardynów. Prowadził je cyrulik Hildebrandt, który część dochodów musiał odprowadzać do miejskiej kasy. Z czasem łazienki pojawiły się przy Grobli (stąd dzisiejsza ulica Łazienna).

Najdogodniejsze jednak warunki do kąpieli znajdowały się przy wytyczonej w 1820 roku Drodze Dębińskiej. Od lat trzydziestych powstawały tam liczne, modne w całej Europie ogródki rekreacyjne, tak zwane établissements. Przy nich z czasem pojawiły się urządzenia kąpielowe.

W 1902 roku, nieopodal bramy Dębińskiej, powstały miejskie łazienki rzeczne, zwane niemieckimi. Składały się z dwóch oddzielnych basenów dla pań i panów oraz drewnianych pawilonów mieszczących szatnie, kuchnię, bufet i ustępy. Po kilkunastu latach okazało się jednak, że łazienki te są zanieczyszczane miejskimi ściekami. W 1925roku oddano do użytku nowy efektowny kompleks 800 metrów dalej. Wzniesiono główny budynek ze skrzydłami zawierającymi szatnie w kabinach. Całość umieszczono na solidnej, żelbetonowej ścianie oporowej. Projektantem obiektu był autor wielu poznańskich realizacji – Jerzy Tuszowski (przy współudziale Kazimierza Rucińskiego).

Całość obiektu nawiązuje do popularnego w polskim międzywojniu stylu dworkowego, zawierając też odniesienia do form ludowych i biedermeieru. Zastosowano toskańskie kolumny w portyku i w loggii z widokiem na Wartę. Wewnątrz zlokalizowano 128 kabin i 200-miejscową szatnię. Ponadto była tam restauracja, kasy, mieszkanie dozorcy i stacja pogotowia ratunkowego. Początkowo plaża była dzielona na męską i damską. Jednak płot był ustawicznie niszczony, co spowodowało wydzielenie trzeciej plaży – rodzinnej. [Źródła: Praca zbiorowa, Poznań – przewodnik po zabytkach i historii, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2003, wikipedia]

1929 Polskie Linie Lotnicze „LOT” uruchomiły połączenie Poznań – Bydgoszcz.

1974 Otwarcie w Poznaniu Hotelu Orbis – Polonez.

Hotel powstał w latach 1972-74, w jego budowie stosowano technologię wielkiej płyty winogradzkiej, liczy 14 kondygnacji , kubaturę 99,5 tysięcy metrów sześciennych, 612 miejsc noclegowych w 369 pokojach wśród nich było 11 apartamentów oraz 750 miejsc gastronomicznych. W hotelu znajdowało się osiem sal klimatyzowanych , mogących pomieścić 450 osób. 31.marca 2012 roku hotel zakończył swoją działalność. Dziś wieżowiec pełni funkcję akademika.

Hotel Polonez, początek lat 80-tych

1977 Rozpoczęto budowę wieżowca Akademii Ekonomicznej, najwyższego budynku w Poznaniu.

1981 Przywrócenie „Gazecie Zachodniej” poprzedniej nazwy „Gazeta Poznańska”.

1982 Andrzej Wituski mianowany został prezydentem miasta Poznania.

W 1970 r. przeszedł do pracy we władzach miejskich Poznania – na stanowisko szefa Wydziału Handlu, Przemysłu i Usług, a następnie wiceprezydenta (był nim 11 lat).

W latach 1982-90 był prezydentem miasta Poznania, do dzisiaj z sympatią i uznaniem wspominanym przez wielu mieszkańców różnych opcji.

Utożsamiany m.in. z budową szybkiego tramwaju, rozbudową obiektów wokół jeziora Maltańskiego, rekonstrukcją palmiarni, przywróceniem rangi Cmentarza Zasłużonych, wskrzeszeniem tradycji Jarmarków Świętojańskich, nawiązaniem współpracy partnerskiej z Hanowerem i z licznymi inicjatywami kulturalnymi (jak np. muzeum Sienkiewicza, zbiory Kraszewskiego, udzielenie ślubu cywilnego Krystianowi Zimermanowi) oraz znaczącymi wydarzeniami sportowymi (szef organizacyjny trzech edycji Mistrzostw Świata i pięciu Europy).

Znany jako wielki miłośnik muzyki, po przejściu na emeryturę związał się z Towarzystwem Muzycznym im. Henryka Wieniawskiego. Kierował organizacją m.in. Międzynarodowych Konkursów Skrzypcowych im. H. Wieniawskiego. W latach 1997-2007 prezes towarzystwa, obecnie jego dyrektor.

Tak wspomina ten dzień: 1 czerwca 1982 roku rozpoczęła się moja magistracka przygoda. W Białej Sali Urzędu Miasta złoty lancach przekazał mi Prezydent Stanisław Piotrowicz. Po uroczystości przeszedłem do swego gabinetu i niezwłocznie przyjąłem pierwsza delegację z gratulacjami. Była to grupa dzieci, którą zawsze prezydenci gościli z okazji Międzynarodowego Dnia Dziecka. Do dzisiaj pamiętam jedno z życzeń: niech pan Prezydent zrobi wszystko by w Poznaniu było czysto. Do dzisiaj brzmi mi to w uszach. A później zdjęcie na kolegiackim korytarzu. Jego autorem był fotoreporter Gazety Poznańskiej Zygmunt Ceglarek.

Nadburmistrz Hanoweru Herbert Schmalstieg i prezydent Poznania Andrzej Wituski prolongują na rok 1986 umowę o współpracy partnerskiej między miastami w Sali Błękitnej Urzędu Miasta, fot. Archiwum Kroniki Miasta Poznania / Cyryl

1986 W warsztacie mistrza ludwisarskiego Saturnina Skubiszyńskiego odlany został dzwon pokoju z poznańskiej Cytadeli.

Rzeczoznawca Kurii Metropolitalnej, ks. Zdzisław Bernat, tak pisał w protokóle odbioru Dzwonu.

Dzwon posiada wagę 850 kg, średnicę w największym obwodzie płaszcza 102 cm. Na płaszczu dzwonu z dwóch przeciwnych stron umieszczono wizerunki gołębia pokoju, talkie same symbole zostały umieszczone w ornamencie górnej części płaszcza. “Parametry akustyczne.

Dzwon posiada ton zasadniczy Fis o częstotliwości 182,8 drgań na sekundę. Wśród dobrze słyszalnych alikwotów zwraca uwagę silnie brzmiąca tercja wielka, co sprawia, że dźwięk dzwonu jest jasny o radosnym charakterze. Użycie prawidłowego materiału oraz właściwie dobrana przez firmę p. Skubiszyńskiego proporcja wymiarowa sprawiają, że dzwon brzmi donośnie, posiada długi i czysty pogłos. Odlew wykonano bardzo starannie. [Kronika Miasta Poznania nr 3/87]

1988 W Poznaniu uruchomiono trzy pośpieszne linie autobusowe: A, B i C.

2003 Na kamienicy, w której mieszkał przy ul. Lodowej 3 na Łazarzu odsłonięto tablicę pamiątkową Stanisława Strugarka, aktora i dziennikarza, mistrza gwary poznańskiej.

Od tego czasu Komitet Organizacyjny Dni Łazarza przyznaje doroczną nagrodę im. Stanisława Strugarka za popularyzację gwary. Jego nazwiskiem nazwano także ulicę na os. Bolesława Śmiałego na Piątkowie. Przy Towarzystwie Miłośników Miasta Poznania od 1984 r. działał klub noszący imię Stanisława Strugarka.

2004 Z kranów Brovarii popłynęło pierwsze uwarzone w browarze na Starym Rynku piwo. Otwarcie nowej restauracji.

Historia kamienic Stary Rynek 73 i 74 sięga XV wieku. Przez kilka stuleci znajdowały się one w rękach właścicieli różnych narodowości i fachów, m.in.: Polaków, Niemców, Żydów, Węgrów, Włochów, a nawet Greków. Magnatów, kupców międzynarodowej klasy, krawców, patrycjuszy miejskich, kuśnierzy oraz handlarzy winem. Mieszkali w niej zarówno katolicy, jak i protestanci, Żydzi, a także wyznawcy prawosławia.

O niezwykłych dziejach owych kamienic świadczyć może kilka wydarzeń: w czasie wojny północnej w jednej z nich stacjonował oddział brandenburskich żołnierzy, w XVIII w. Grecy urządzili tu prawosławną kaplicę obrządku wschodniego, miało w niej siedzibę Koło Śpiewackie Polskie, kultywujące pieśń polską w czasie zaborów, przez wiele lat działał w niej Cech Krawiecki.

W XVII w. obie kamienice przez kilka lat znajdowały się w rękach piwowarów. Jedna z nich należała do rodziny piwowara Stanisława Krakowianina, a druga – jako posag wniesiony przez żonę Magdalenę (z d. Sztamet) – do piwowara Macieja Łukowskiego. Istnieje więc duże prawdopodobieństwo, iż w podwórzu mieścił się browar, jak było to wówczas w zwyczaju.

W 1908 r. kamienice zostały wyburzone, a na ich miejscu zbudowano siedzibę Banku Przemysłowców według projektu architekta Rogera Sławskiego. W czasie walk o wyzwolenie Poznania, zimą 1945 r., oba budynki zostały zniszczone, a następnie odbudowane po 10 latach, z oddzielnymi fasadami. Do dziś łączy je wspólna elewacja, od strony ulicy Sierocej. Obecnie na fasadzie znajduje się tablica pamiątkowa Koła Śpiewackiego oraz freski nawiązujące do tradycji szwalniczych. [źródło: http://www.brovaria.biz/PL-H5.html] fot. fb/brovaria

2012 Na Placu Wolności uruchomiono Fontannę Wolności ze szklanymi żaglami o wysokości 9 m. jej projekt wykonali Agnieszka Sochaj i Rafał Nowak. [Źródło: Kronika Wielkopolski 3(143)/2012]

ZDARZYŁO SIĘ 1 CZERWCA

17 p.n.e. Cesarz August ogłosił w Rzymie nową epokę, której najwyższymi wartościami miały być fides, pax, pudor i virtus – tj. wierność, pokój, honor, skromność i cnota

1434 W Gródku zmarł Władysław II Jagiełło, wielki książę litewski i król Polski. Założyciel dynastii Jagiellonów. Imię Władysław otrzymał dopiero na chrzcie, wcześniej używał tylko swego pierwszego imienia: Jagiełło. (ur. ok. 1351).

1810 Zmarła Elżbieta Grabowska, morganatyczna żona Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Małżeństwo morganatyczne – zawarte przez członka rodu arystokratycznego z osobą niższego stanu, która poprzez związek ten nie zmienia swego stanu, tj. nie uzyskuje awansu społecznego, a potomstwo z tego związku nie ma praw do tytułów, funkcji i dóbr dziedziczonych w rodzinie małżonka wyższego stanem.

1846 Zmarł na raka papież Grzegorz XVI. Występował ostro przeciw liberalnemu nurtowi w katolicyzmie. Konserwatyzm Grzegorza był tak skrajny, że nie zgadzał się on na wprowadzenie w Państwie Kościelnym kolei żelaznej i gazowego oświetlenia ulic, w wynalazkach tych widział dzieło szatana[potrzebne źródło. Starał się utrzymać tradycję dworu papieskiego jako mecenasa sztuki. Powiększył i wzbogacił Muzeum Watykańskie oraz ukończył budowę pinakoteki. Utworzył także muzeum etruskie i egipskie w Watykanie oraz muzeum chrześcijaństwa na Lateranie.

1879 Zginął Napoleon IV Bonaparte, zwany Loulou jedyny syn cesarza Francuzów Napoleona III i jego małżonki cesarzowej Eugenii i ostatni następca tronu II cesarstwa francuskiego. (ur. 1856)

Był prototypem postaci “Małego Księcia” w znanej powieści Antoine de Saint-Exupéry. 1 czerwca 1879 udał się z małym oddziałem Anglików na pustynię, gdzie został w napadnięty przez afrykańskich wojowników wszyscy Brytyjczycy uciekli, zostawiając młodego księcia samego w obliczu ok. 36 Zulusów, z których siedmiu zaatakowało Napoleona. Dwa dni później znaleziono jego nagie zwłoki z ok. 20 ranami od włóczni, wszystkie z przodu, z wyłupanym okiem (która była raną śmiertelną).

To sugerowało, że długo się bronił – co potwierdzili potem przesłuchiwani Zulusi, mówiąc że to był prawdziwy lew, nie człowiek, i że oszczędziliby go, gdyby wiedzieli kim jest. Zwłoki po próbie zabalsamowania przewieziono do Anglii, gdzie nieszczęsna matka musiała je zgodnie z prawem brytyjskim zidentyfikować (można tylko przypuszczać, jak zwłoki wyglądały po 48 godzinach przy upale 50 stopni i miesięcznej podróży statkiem do Anglii, rozpoznano je jedynie dzięki bliźnie pooperacyjnej na biodrze).

1880 Uruchomiono w USA pierwszą na świecie budkę telefoniczną.

1892 Urodził się Amanullah Chan, król Afganistanu. Podczas wizyty w Polsce odznaczony Orderem Orła Białego. (zm. 1960).

1915 W Leibnitz urodził się Tadeusz Kalinowski, polski aktor, pułkownik w filmie “Czterej pancerni i pies”.

1915 Urodził się ksiądz Jan Twardowski – poeta. Autor m.in. zbioru wierszy: „Znaki ufności”, „Niebieskie okulary”, „Rachunek dla dorosłego”, „Na osiołku”.

1916 Urodził się Wincenty Kraśko, prawnik, komunistyczny polityk, wicepremier. Jego wnukiem jest reporter telewizyjny Piotr Kraśko. (zm. 1976).

1922 Sejm uchwalił ustawę o Polskim Monopolu Tytoniowym, która wprowadziła wyłączność państwa w produkcji i sprzedaży wyrobów tytoniowych.

1926 Urodziła się Marylin Monroe (wł. Norma Jane Baker) – amerykańska aktorka filmowa. Znana m.in. z filmów: „Pół żartem, pół serio”, „Książę i aktoreczka”, „Skłóceni z życiem”. Symbol seksu.

1926 Ignacy Mościcki został wybrany przez Zgromadzenie Narodowe prezydentem Rzeczypospolitej. Profesor Mościcki chemik, uczony i wynalazca, pełnił tę funkcję przez 13 lat do wybuchu II wojny światowej. Dzień wcześniej zgromadzenie wskazało Józefa Piłsudskiego, lecz odmówił on przyjęcia urzędu.

1935 Wielka Brytania wprowadziła obowiązek oznaczania samochodów używanych przez uczących się kierowców literą L (od learner driver).

1936 Rozpoczęły kursy ekspresowe pociągi motorowe na trasach Kraków – Krynica oraz Kraków – Zakopane. Do Krynicy jechało się 2 godziny, a do Zakopanego 3 godziny. To krócej niż dziś! Najszybciej trasę Kraków – Zakopane można pociągać pociągiem TLK w 3 godzinny 34 minuty.

1938 W 1 numerze amerykańskiego pisma “Action Comics” pojawiła się postać Supermana. Jedna z najsłynniejszych postaci tego gatunku stworzona została przez Joego Shustera i Jerry’ego Singla.

1940 Urodziła się Barbara Kwiatkowska-Lass, polska aktorka. Popularność zdobyła rolą Ewy w komedii Tadeusza Chmielewskiego Ewa chce spać (1957). Tę rolę aktorka otrzymała dzięki zwycięstwu w konkursie tygodnika “Film” przeprowadzonym pod hasłem: “Piękne dziewczyny na ekrany”. Już w 1959 roku trafiła na Zachód, grając główną rolę – obok Jean-Louis Trintignanta – we francuskim obrazie Tysięczne okno. Rok później wystąpiła wraz z Alain Delonem w filmie Co za radość żyć. (zm. 1995).

1946 W Warszawie rozpoczął się I-szy Kongres Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej.

1946 Wydano rozporządzenie prezesa Rady Ministrów zabraniające produkcji gatunków wędlin uznanych za luksusowe.

1949 W Nowym Jorku powstał Komitet Wolnej Europy z planem utworzenia rozgłośni radiowych dla działaczy emigracyjnych z krajów Europy Wschodniej.

1952 Umieszczenie książek Andre Gide’a na indeksie ksiąg zakazanych przez Kościół katolicki.

1953 W Gdańsku urodziła się Dorota Stalińska, polska aktorka. Laureatka prestiżowych nagród, m.in. im. Z. Cybulskiego tygodnika “Ekran”. W 1976 debiutowała w filmie (Człowiek z marmuru), w 1980 zagrała główną rolę w filmie Bez miłości.

1957 W Łodzi urodziła się Dorota Kędzierzawska, polska reżyserka filmowa (Pora umierać, Wrony, Nic).

1961 Firma Schering AG wprowadziła do sprzedaży w Niemczech Zachodnich preparat Anovlar, pierwszy doustny środek antykoncepcyjny w Europie.

1967 Urodził się Szymon Majewski, polski dziennikarz, prezenter radiowy i telewizyjny.

1967 Urodził się Artur „Gadzio” Gadowski, wokalista grupy IRA.

1968 Piosenka „Mrs Robinson” z filmu „The Graduate” (Absolwent) w reżyserii Mike’a Nicholsa, w wykonaniu duetu Simon i Garfunkel dotarła do 1 miejsca amerykańskiej listy bestsellerów.

tutaj w zupełnie innym wykonaniu

1968 Zmarła Helen Adams Keller – amerykańska pisarka, pedagog. W dzieciństwie utraciła wzrok, słuch i częściowo mowę. Dzięki wsparciu swojej nauczycielki Anne Manfield Mac ukończyła studia, zdobyła znajomość języków obcych, nauczyła się bezdotykowo “oglądać” rzeźby a nawet “słuchać” koncertów. Poświęciła się działalności naukowej i społecznej w dziedzinie resocjalizacji. Autorka “Historii mego życia”.

http://www.youtube.com/watch?v=gbCk_DQCOp4

1968 W Melbourne w Australii urodził się Jason Donovan, wokalista, gitarzysta i aktor. Przez pewien czas związany był z Kylie Minogue.

1969 Podczas “łóżkowego protestu” John Lennon i Yoko Ono nagrali “Give Peace A Chance”. W nagraniu towarzyszyli im Tommy i Dick Smothersowie, Derek Taylor, Murray The K oraz Timothy Leary.

1973 Grecja proklamowała republikę. Generał Georgios Papadopulos został tymczasowym prezydentem i ogłosił obalenie króla Konstantyna II.

1973 Urodziła się Heidi Klum, niemiecka modelka. Ma 178 cm wzrostu, waży 57 kg (2008), jest żona Seala, swoje nogi ubezpieczyła na 2 mln dolarów.

1983 Ukazał się album „Speaking In Tongues” grupy Talking Heads.

1983 W Polsce zawieszono reglamentacji masła, margaryny i smalcu.

1986 Podczas koncertu zespołu Lady Pank we Wrocławiu Jan Borysewicz pokazał publiczności goły tyłek.

1988 Krzysztof Skiba, wokalista zespołu Big Cyc, został zatrzymany przez milicję w czasie koncertu na dachu kiosku „Ruchu”.

1996 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: „Three Lions” – Baddiel, Skinner & Lightning Seeds.

1996 Z Ukrainy wywieziono do Rosji ostatnią głowicę jądrową. Do tego dnia Ukraina była trzecią potęgą atomową świata.

2008 Zmarł Yves Saint-Laurent, francuski projektant mody (ur. 1936).

Imieniny obchodzą: Hortensja, Jakub, Konrad, Nikodem, Aniela, Justyn

Hortensja to żeńska forma imienia Hortensjusz. Hortensjusze był to plebejski ród rzymski. Imię Hortensja zostało spopularyzowane w Europie przez holenderską królową Hortensję, żonę Ludwika Bonapartego. W Polsce pojawiło się w XIX wieku. Hortensja to kobieta kulturalna, subtelna i pełna temperamentu. Lubi podróże i ciekawą literaturę. Ubiera się w niekonwencjonalny sposób.

Jakub to imię biblijne wywodzące się z hebrajskiego Jaaqob – „Bóg chroni”. Etymologia ludowa imię to tłumaczy jako trzymającego za piętę swego brata Ezawa. Istnieje także przypuszczenie, że imię Jakub łączy się z arabskim “jakub” – “drozd skalny”. W Polsce znane jest od XIII wieku. Jakub jest energiczny, ma zmysł organizatorski. Ceni towarzystwo, szanuje rodzinę, jest dobrym gospodarzem. Jest żądny wiedzy, szczególnie w zakresie medycyny. Odpowiedniki obcojęzyczne; niem. Jacobus, ang., fr. Jacob, wł. Giacomo, hiszp. Jaime, ros. Jakow.

Powiedzenia: Jak Kuba Bogu, tak Bóg Kubie. Nie frasuj się Kuba, znajdzie się zguba.

Konrad, imię niemiecki oznacza – odważny, śmiały. Często występowało w rodzie Piastów, wśród książąt mazowieckich i śląskich. Konrad jest człowiekiem impulsywnym, nerwowym, ale zarazem dobrym i usłużnym. Lubi być upartym, a swojego broni do ostatka. Jest konserwatystą, broni swoich ideałów zawsze i wszędzie.

Nikodem to imię pochodzenia greckiego z grupy dwuczłonowych imion złożonych, pierwszym członem jest słowo nike – zwycięstwo, a drugim – demos – lud. Całość znaczy – zwycięstwo ludu.