KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 1 KWIETNIA

1 KWIETNIA Słońce w znaku Barana

Prima Aprilis – zwyczaj żartobliwego oszukiwania i zwodzenia, znany już w starożytnym Rzymie. Do Polski przybył w XVI wieku z Zachodu
Tydzień Ochrony Wód – obchodzony zawsze w pierwszym tygodniu kwietnia
Międzynarodowy Dzień Ptaków – obchodzony od 1906[‘- r. na mocy konwencji o ochronie ptactwa użytecznego
Cypr – Dzień EOKA
Iran – Święto Republiki Islamskiej

Urodzeni 1 kwietnia są dumni i odważni, odznaczają się wszechstronnymi zdolnościami i niezwykłą energią. Ambicje inspirują ich do coraz większych zadań. Nie znają trwogi, nieraz zbytnio ryzykują. W uczuciach są stali i wierni. Można na nich polegać w przyjaźni lub w trudnych sytuacjach.

Imieniny obchodzą: Grażyna, Hugon, Zbigniew, Irena, Teodor

Przysłowia:

Kwiecień, gdy jest suchy nie daje otuchy.
W kwietniu nasienie miej, orz, bronuj i siej.

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1769 Wielmożny generał wojska moskiewskiego Apraxim, nakazał, aby z miasta wywieźć błoto i zadbać o czystość ulic miejskich.

Nocą przed kamienicami mają świecić lampy, umieszczone na drewnianych słupach wkopanych w ziemię. Muszkiety i pistolety należy przynieść do ratusza miejskiego, natomiast w Chwaliszewie – do tamtejszego ratusza. Mieszczanie wykonali owe polecenia.

Wspomniane trzy zarządzenia natychmiast zostały ogłoszone publicznie i wystawione po czterech stronach rynku. Nadto zakazano, aby w dni świąteczne, w piątki i w inne dni, wozy ze zbożem, żywnością, drewnem itp., potrzebnymi ludziom do życia, nie pojawiały się na rynku i ulicach miasta, ale mają zatrzymywać się poza miastem, tam oczekując kupujących.

Zburzono most przez fosę, z Kolegium Towarzystwa Jezusowego do sąsiedniego ogrodu tegoż kolegium, zbudowany dla wygody zakonników. Usunięto też zniszczone pale i bramę. Miejsce, w którym się znajdowały nakazano zamknąć murem.

Na podstawie: Kroniczka rezydencji Karmelitów Trzewiczkowych w Poznaniu przy kościele Najświętszej Krwi Pana Jezusa na ul. Żydowskiej. Opracowane przez Jacka Wiesiołowskiego, Wydawnictwo Miejskie, 2005

1871 W Poznaniu ukazał się nowy dziennik „Orędownik”, pod redakcją Maksymiliana Jackowskiego.

To prawicowy dziennik wydawany w Poznaniu w latach 1871-1939. Od 1922 ukazywał się pod nazwą Orędownik Wielkopolski. Reprezentował interesy drobnomieszczaństwa, zwalczał nurt socjalistyczny. W okresie międzywojennym zbliżony do Narodowej Demokracji. Zawierał dodatki wydawane w różnych okresach, m.in.: Kłosy Polskie, Wiedza i Życie, Przyjaciel Dzieci, Ilustracja Poznańska.

1898 Doskonale zaopatrzone w napoje wyskokowe były poznańskie winiarnie.

Większość z nich oferowała towar najwyższej jakości, sprowadzany z najbardziej renomowanych światowych firm. Na święta Wielkanocne 1898 roku firma A. Pfitzner polecała wódki gdańską i kujawska, benedyktynkę, likiery holenderskie i nalewki. Zgodnie z panującą wówczas tradycją do święconego, ze względu na dużą ilość potraw mięsnych, powszechnie podawano różnego rodzaju wódki, a do słodkich ciast likiery. Inna znana firma Bracia Andersch polecała najprzedniejsze niemieckie i francuskie koniaki, rum Jamajka, araki Batavia i Goa oraz wyśmienitej jakości rumy i araki podsycane.

Na podstawie: “Dziennik Poznański”, nr 74 z l.04.1898 (ogłoszenie). Napoje alkoholowe w lokalach poznańskich na przełomie XIX i XX wieku, Waldemar Karolczak, KMP 4/2000

Wnętrza kawiarni Esplanada przy placu Wolności, rok 1916, fot: fotopolska

1900 Do Poznania przyłączono wsie Łazarz, Górczyn, Jeżyce i Wildę.

Zdawałoby się, że Górczyn, dawna podmiejska wieś włączona w 1900 roku do Poznania razem z Łazarzem, Jeżycami i Wildą, nie wyróżnia się niczym szczególnym. Niewielu poznaniaków identyfikuje się z nim, jako miejscem swego dzieciństwa czy młodości. Pozostałym mieszkańcom miasta kojarzy się jedynie z cmentarzem Górczyńskim, jedną z trzech najstarszych poznańskich nekropoli, i z rodziną Palaczów (…) Ale istnieje jeszcze stary Górczyn; wciśnięte między nowe budynki malutkie chałupki z resztkami obejść, szutrowe drogi, stare ogrody… Potem pozostanie już tylko pamięć ludzi, takich jak znakomity poznański scenograf Jarek Maszewski, mieszkaniec górczyńskiego domu, który jego dziadkowie postawili tu na początku wieku. Lubi to miejsce, tak jak lubił je pochodzący z Górczyna Kazimierz Wichniarz, filmowy Zagłoba. Bo chłopaki z Górczyna cenią swoje miejsce na ziemi! Górczynowi został poświęcony 1 numer Kroniki Miasta Poznania w 2002 r.

Klasztor na Wildzie, dziś szpital ortopedyczny przy ulicy 28 czerwca 1956, fot: fotopolska

1911 W poznańskim Ogrodzie Botanicznym (dziś Park Wilsona) otwarto Palmiarnię.

Palmiarnia w roku 1915, fot: fotopolska

1919 Założono I Liceum Ogólnokształcące im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.

Dzień wcześniej złożył swoje urzędowanie niemiecki dyrektor Paweł Schultze, zaś 1 kwietnia 1919 roku Komisariat Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu mianował dyrektorem Polaka – Antoniego Borzuckiego. To on przystąpił do organizowania szkoły polskiej, która otrzymała nazwę Państwowe Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego.

Budynek przyszłego polskiego gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego przy ulicy Bukowskiej, rok 1910

1920 Polscy kolejarze objęli kontrolę nad stacją w podpoznańskich Złotnikach.

1922 Poznań opuściła Stanisława Przybyszewska – córka Stanisława, pisarka i malarka

1 kwietnia 1922 r. opuszcza Poznań by zjawić się w domu wujostwa Barlińskich w Warszawie przy ul. Miedzianej 4. Nie mniejszym zaskoczeniem dla tych ostatnich okazała się kolejna posada Stanisławy. Została ekspedientką w księgarni pn. “Książka”, należącej do Komunistycznej Partii Polski.

Z pracą w księgarni wiąże się kolejny epizod biografii. Dnia 22 czerwca Przybyszewska zostaje aresztowana, przewieziona do Poznania, a po tygodniu zwolniona z aresztu decyzją prokuratora, który w jej postępowaniu nie znalazł dowodów przedsięwziętej zdrady stanu. Przyczyn aresztowania należy doszukiwać się w kontaktach ze środowiskiem młodych lewicujących radykałów, kontaktów raczej natury intelektualnej i towarzyskiej aniżeli politycznej. Do naszego miasta Przybyszewska przyjechała po maturze.

W Poznaniu otrzymała posadę na poczcie, wkrótce jednak z niej zrezygnowała, niezadowolona z mechanicznego charakteru swojej pracy.

Rozpoczęła studia muzyczne w poznańskim konserwatorium. W następnym roku zapisała się na poznański uniwersytet, gdzie przez jeden trymestr uczęszczała na wykłady na wydziale filologicznym. Samodzielnie studiowała ekonomię, psychologię i podstawy nauk socjologicznych. W tym czasie zarabiała jako nauczycielka. W 1922 debiutowała w XIV tomie poznańskiego “Zdroju”, przekładem prozy poetyckiej Marcela Lenoira pt. Myśli o malarstwie.

1923 Towarzystwo Akcyjne „H. Cegielski” rozpoczęło budowę fabryki lokomotyw w Poznaniu.

1938 Ignacy Chrzanowski, profesor historii literatury polskiej został doktorem honoris causa Uniwersytetu Poznańskiego.

1951 Wilam Horzyca ustąpił ze stanowiska dyrektora Poznańskich Teatrów. [Źródło: Kronika Miasta Poznania, 1951-56, R.24]

1968 Początek prac przy budowie Ronda Kaponiera w Poznaniu.

1981 Arcybiskup Jerzy Stroba erygował poznańską parafię pw. Wszystkich Świętych na Grobli. Wcześniej kościół należał do parafii Św. Wojciecha.

1987 Rozpoczęła się modernizacja ul. Fredry. Brygady Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego zdemontowały pierwsze metry torów tramwajowych.

1987 Rozpoczęły kursowanie autobusy linii 94 do Moraska, na trasie ul. Piątkowska (pętla) – Wojciechowskiego – Jaroczyńskiego.

Pocztówka z Poznania, rok 1986, http://zurlopu.blox.pl

1987 Dowcip prima aprilisowy z poznańskich gazet: Mc ‘Donald w Poznaniu. “Ciepłe paróweczki i frytki, czy może być coś lepszego w trakcie męczącej gonitwy po mieście? Takich punktów gdzie można by coś przekąsić na przysłowiowej jednej nodze, dotąd brakowało w Poznaniu. Ale będą! Już wkrótce barwne punkty firmy »Mc’Donald« ozdobią centrum […] Jadłospisy zawierają kilka dań mięsnych i pyszne koktaile!”

1989 W Poznaniu odbyły się dwa primaaprilisowe happeningi. Dokonano “Sądu nad marzanną”, uczestnikami drugiego byli zomowcy, których 2-3 kompanie przez kilka godzin obstawiały okolice ul. Półwiejskiej w nadziei zakłócenia “nielegalnej demonstracji”. Po kilku godzinach ZOMO zorientowało się, ze padło ofiarą kawału.

ZDARZYŁO SIĘ 1 KWIETNIA

1548 W Wielkanoc zmarł Zygmunt I Stary, Wielki Książe Litewski i Król Polski.

1647 Urodził się John Wilmot, angielski pisarz, przyjaciel Karola II.

Miał bogate życie towarzyskie, znany z erotyzmu i pociągu niemal w stronę pornografii. Zmarł śmiercią przedwczesną w wieku 33 lat. W 2004 Laurence Dunmore nakręcił o nim film “Rozpustnik” (“The Libertine”) na podstawie sztuki Stephena Jeffreysa pod tym samym tytułem. Głównego bohatera zagrał Johnny Depp. (zm. 1680).

1683 Podpisano traktat sojuszniczy pomiędzy Rzeczpospolitą a Austrią, skierowany przeciw Turcji. Dla uniknięcia dowcipnego skojarzenia z Prima Aprilis antydatowano go na ostatni dzień marca.

1715 Zginął Ondraszek, morawski zbójnik.

Został zamordowany w świadnowskiej karczmie obuchem ciupagi przez członka swej własnej bandy, Juraszka (Jura Fuciman z Malenowic), dla zgarnięcia wyznaczonej przez władców Księstwa Frydeckiego za „głowę“ Ondraszka nagrody stu florenów. Zwłoki Ondry, zostały następnie dla odstraszenia ewentualnych naśladowców, poćwiartowane na rynku we Frydku. Zabójca Ondraszka, Juraszek, po udaniu się do Cieszyna w celu odebrania nagrody został tam złapany i wrzucony do zamkowych lochów, a później torturowany przez łamanie kości, wskutek czego zmarł. (ur. 1680).

1748 Rozpoczęto odkopywanie ruin Pompejów.

1778 Oliver Pollock, biznesem z Nowego Orleanu przedstawiał symbol dolara $.

1848 Komitet Narodowy Polski zniósł część obowiązków chłopskich wobec dworów.

1889 W Chicago sprzedano pierwszą zmywarkę do naczyń.

1891 Malarz Gauguin wypłynął z Marsylii na Thaiti.

1908 Urodził się Abraham Maslow, amerykański psycholog. W roku 1954 ukazała się książka, której zawdzięcza swoją sławę – Motivation and Personality. Rozwinął w niej teorię hierarchii potrzeb ludzkich (tzw. piramidy Maslowa), (zm. 1970).

1918 W Wielkiej Brytanii utworzono Królewskie Siły Powietrzne (Royal Air Force – RAF).

1930 Otwarto pierwszą regularną linię polskiej marynarki handlowej Gdynia – Ryga – Tallin – Helsinki.

1939 Wkroczenie oddziałów generała Franco do Madrytu. Zapoczątkowało to w Hiszpanii rządy dyktatury wojskowej. Papież Pius XII pogratulował generalissimusowi Franco zwycięstwa.

1951 Utworzono Mossad, izraelską organizację wywiadowczą.

1952 Zmarł Ferenc Molnar, dramatopisarz i prozaik węgierski, autor Chłopców z Placu Broni. Podczas I wojny światowej był korespondentem wojennym przy oddziałach węgierskich. Opisywał m.in. bitwę pod Gorlicami.

1952 Polska: Wprowadzenie dań mięsnych na kartki w restauracjach.

1960 Urodził się Michael Pread, aktor brytyjski. Grał tytułową rolę w kultowym serialu Robin of Sherwood. Uznawany jest za najlepszego i najprzystojniejszego Robina w historii.

1962 Pierwsza emisja programu Programu III Polskiego Radia.

1965 Zmarła Helena Rubinstein, amerykańska kosmetyczka pochodzenia polskiego, założycielka firmy kosmetycznej (ur. 1870).

1972 W Wielkiej Brytanii po raz pierwszy rozdano darmowe środki antykoncepcyjne.

1976 S. Wozniak & S. Jobs założyli korporację Apple Computer.

1983 Urodziła się Ewa Lewandowska, polska wokalistka, niewidoma laureatka programu „Mam Talent” .

1985 David Lee Roth rozstaje się z Van Halen.

1989 Steve Hogarth został oficjalnie nowym wokalistą Marillion. Najbardziej znane utwory w jego wykonaniu to “Dry Land”, “No One Can” i “Cover My Eyes”.

1991 Wind Of Change grupy Skorpions nr 1 w 475 notowaniu Listy Przebojów Programu 3.

1991 W byłej siedzibie Komitetu Centralnego PZPR działalność rozpoczęła warszawska giełda papierów wartościowych.

2000 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów “Say My Name” – Destiny’s Child; US Top Album “Supernatural” – Santana.

2001 W Holandii zalegalizowano małżeństwo osób tej samej płci.

2002 W Holandii zalegalizowano eutanazję.

2008 Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął ustawę o ratyfikacji Traktatu lizbońskiego.

2009 Rafał Boguski w meczu eliminacji Mistrzostw Świata 2010 przeciwko reprezentacji San Marino zdobył bramkę w 23. sekundzie meczu. Jest to najszybciej zdobyty gol w historii polskiej reprezentacji.

Urodzeni 1 kwietnia są dumni i odważni, odznaczają się wszechstronnymi zdolnościami i niezwykłą energią. Ambicje inspirują ich do coraz większych zadań. Nie znają trwogi, nieraz zbytnio ryzykują. W uczuciach są stali i wierni. Można na nich polegać w przyjaźni lub w trudnych sytuacjach.

Dużo zyskują w oczach najbliższego otoczenia, o ile potrafią ograniczyæ swoją wyniosłośæ i egoizm. Również ekscentryczność nie dodaje im splendoru.

Imieniny obchodzą: Grażyna, Hugon, Zbigniew, Irena, Teodor

Grażyna to imię pochodzenia litewskiego, oznacza – „piękna”, podobno imię to utworzył Adam Mickiewicz. Grażyna jest kobieta starającą się żyć własnym życiem i nie zwracać na siebie zbyt wielkiej uwagi. Nie szuka potwierdzenia własnych zalet ani nie pragnie szukać wytłumaczenia własnych wad kosztem innych. Zna swoja wartość i to jej wystarcza. Jest bardzo miła w sposobie bycia, wesoła i bezstresowa. Lubi rozmyślać w samotności, czytać romantyczne książki i przebywać na łonie natury. Jej ulubiony kolor to żółty a zwierzę kot. W innych językach imię to nie występuje.

Hugon, to najczęściej spotykana w Polsce forma imienia Hugo.

Zbigniew; obecnie w Polsce ogólnie przyjęta i prawie wyłącznie używana forma samodzielnego imienia, powstała na skutek mylnego odczytania w XIX wieku w dokumentach staropolskiech imienia Zbygniew.