KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 11 WRZEŚNIA

Słońce w znaku Panny

Człowiek urodzony 11 września jest uczynny, wspaniałomyślny, w dużym stopniu interesuje się sprawami innych ludzi, interesami przyjaciół, a zwłaszcza ich przygodami miłosnymi; chętnie pośredniczy w zawieraniu związków lub w ich zrywaniu.

Potrafi poświęcić się dla swego otoczenia i pracować gorliwie dla dobra innych, a w razie potrzeby otacza ich opieką i służy pomocą. Starannie strzeże swych tajemnic, a również troskliwie czuwa nad tajemnicami swych przyjaciół.

Cytaty na dziś:

•    Choć kobiety są aniołami, małżeństwo jest jednak diabłem. George Byron
•    Ludziom wydaje się, że są lepsi, kiedy jest im lepiej. Mirosław Żuławski
•    Lepiej z dobrym zgubić, niż ze złym znaleźć. Przysłowie ludowe

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1814 W Długiej Goślinie urodził się Józef Esman (Essman), młynarz poznański, działacz niepodległościowy. Od 1842 działał aktywnie w Związku Plebejuszy, który założył Walenty Stefański. Brał udział w przygotowaniach do powstania w 1846, za co w roku 1847 był sądzony w tzw. procesie berlińskim. Został jednak uniewinniony. W 1848 wraz z m.in. Stefańskim wszedł do Komitetu Narodowego, kierującego powstaniem wielkopolskim. Po 1848 wycofał się z aktywnego życia konspiratora.

1838 W Kaliszu urodził się Adam Asnyk, poeta. Autor lirycznych wierszy łączących elementy stylu romantycznego z problematyką filozoficzną i społeczną pozytywizmu. Do najbardziej znanych utworów należy “Sen grobów” i sonety “Nad głębiami”

4 listopada 1875 poeta wziął w Poznaniu ślub  z Zofią Kaczorowską, córką znanego lekarza poznańskiego Teofila Kaczorowskiego.

Ślub znanego poety z Zofią Kaczorowską odbył się w maleńkim kościołku Przemienienia Pańskiego, przy szpitalu, w którym pracował Kaczorowski. Pierwotnie ślubu miał udzielić młodym ksiądz prałat kościoła farnego Józef Brzeziński, “choroba prałata, który miał ślub dawać przyszła nie w porę. Postanowiliśmy wyrzec się tej przyjemności i przyjąć błogosławieństwo jakiegokolwiek księdza”.

Nazajutrz po ślubie młodzi małżonkowie wyjeżdżają do Krakowa. “Ludzie mówią żem odmłodniał” donosi ojcu trzydziestoośmioletni Asnyk.

1862 W Czarnkowie urodził się Bolesław Krysiewicz, lekarz, organizator i naczelny lekarz Szpitala Dziecięcego św. Józefa (obecnie szpital im. Bolesława Krysiewicza), społecznik.

Po ukończeniu Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu studiował medycynę we Wrocławiu, Würzburgu, Greifswaldzie i Lipsku. Specjalizował się w chirurgii, lecz po powrocie do Poznania w 1887 r. zajął się pediatrią, obejmując w 1893 r. stanowisko naczelnego lekarza w Szpitalu Dziecięcym św. Józefa.

W 1907 r. zgodnie z jego wskazówkami zbudowano nowy szpital dziecięcy, który w 1958 r. otrzymał jego imię. Odgrywał znaczącą rolę w życiu społeczno-politycznym regionu. Działał w Poznańskim Towarzystwie Przyjaciół Nauk, Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół”, Towarzystwie Młodych Przemysłowców, a w 1918 r. został przewodniczącym prezydium Naczelnej Rady Ludowej.

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę nadal pracował jako lekarz, kierując zarazem Zarządem Wojewódzkim Związku Ludowo-Narodowego w Poznaniu. Zmarł w 1932 r. w Poznaniu, pochowany został na dawnym cmentarzu świętomarcińskim. Później prochy jego przeniesiono na Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan na Wzgórzu św. Wojciecha. [Źródła: wikipedia, regionwielkopolska.pl, fot. zbiory Biblioteki Raczyńskich]

1911 W Drohobyczu urodził się Zbigniew Stanisław Kiedacz, podpułkownik dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego II RP, syn prezydenta miasta Mikołaja Kiedacza.

W kampanii wrześniowej przeszedł cały szlak bojowy Brygady (później Grupy Operacyjnej Kawalerii gen. Andersa) – od granicy polsko-niemieckiej pod Działdowem do granicy polsko-węgierskiej w okolicach Skola w Karpatach. Po najeździe sowieckim na Polskę wzięty do niewoli nad granicą polsko-węgierską przez Armię Czerwoną, zbiegł z obozu jenieckiego w Szepietówce. Brawurowa ucieczka Kiedacza uchroniła go przed losem kolegów – prawie w całości ofiar zbrodni katyńskiej.

Po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej i zawarciu układu Sikorski-Majski w lipcu 1941 zgłosił się na ochotnika do służby w Armii Andersa.

W bardzo trudnych warunkach zorganizował i wyszkolił 600-osobowy elitarny oddział o doskonałych walorach bojowych – batalion “S”, który stał się fundamentem do reaktywowania 15 Pułku Ułanów Poznańskich. Kiedacz twardą ręką dowodził zarówno batalionem “S” jak i następnie – na Bliskim Wschodzie i w kampanii włoskiej – odrodzonym 15 Pułkiem Ułanów Poznańskich w składzie 2 Korpusu.

W trakcie swej oficerskiej kariery od swoich przełożonych otrzymywał zawsze oceny bardzo dobre i celujące. Przy jego uporze, zawziętości, wielkiej ambicji i kawaleryjskiej osobowości, dawało to wybuchową mieszankę. Był surowy i wymagający. Jego twarda ręka przeszła do legendy, a ułani odpłacili się swojemu dowódcy żurawiejką:

Lepiej pieszo przejść przez Irak,
Mieć na d… krwawy czyrak,
Lepiej zginąć na dnie sracza,
Niźli służyć u Kiedacza.

W 2 Korpusie w latach 1943- 1944 był najmłodszym dowódcą pułku. Zginął wskutek wybuchu miny. Został pochowany na cmentarzu Santa Sofia, później jego ciało przeniesiono na cmentarz w Bolonii.

Był odznaczony Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari oraz Krzyżem Walecznych. W kruchcie kościoła pod wezwaniem św. Michała w Poznaniu znajduje się tablica upamiętniająca Zbigniewa Kiedacza. Odsłonięto ją we wrześniu 1986.

Fot: Gen. Kazimierz Sosnkowki, Wódz Naczelny dekoruje mjr Zbigniewa Kiedacza krzyżem orderu Virtuti Militari, fot: promemoria.pl, powyżej: Z. Kiedacz – 15 Pułk Ułanów, na stronach Urzędu Miasta Poznania

1919 Inż. arch. Kazimierz Ulatowski, decernent szkół zawodowych w Poznaniu powołał komitet organizacyjny poznańskiej Szkoły Zdobniczej (dziś Uniwersytet Artystyczny).

W jego skład weszli: malarz Wiktor Gosieniecki, fotograf Bronisław Preibisch, rzeźbiarz Marcin Rożek oraz grafik Jan Jerzy Wroniecki.

Od samego początku zdecydowano się na rzemieślniczy charakter szkoły, nawiązując do tradycji niemieckich szkół rzemiosł (Kunstgewerbeschule). Decyzje o powołaniu uczelni podjęto w marcu 1919 roku, w czasie I Powszechnego Zjazdu Artystów Plastyków i Delegatów Rady Sztuki w Warszawie.

Uroczyste otwarcie odbyło się 1 listopada 1919. Szkoła nie posiadała własnego budynku. Korzystano z sal wykładowych Państwowej Szkoły Budowlanej mieszczącej się przy ulicy Łąkowej 11. Szkoła Zdobnicza podlegała samorządowi miejskiemu

1939 Ukazało się pierwsze obwieszczenie władz hitlerowskich skierowane do ludności Poznania. W ratuszu zgromadzono 25 pierwszych zakładników spośród mieszkańców miasta.

1951 W Szczecinie urodził się Lex Drewiński, wybitny grafik, przez wiele lat związany z Poznaniem.

W latach 1976-1981 studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu (obecnie Uniwersytet Artystyczny) na Wydziale Malarstwa, Grafiki i Rzeźby, uzyskując w roku 1981 dyplom z wyróżnieniem w pracowni plakatu profesora Waldemara Świerzego.

Lex Drewiński pracował jako reżyser i scenarzysta w Studiu Filmów Animowanych w Poznaniu. Złożył też dokumenty do łódzkiej filmówki – jak sam przyznawał, miał spore szanse: wcześniej ukończył uczelnię artystyczną z wyróżnieniem, miał już na koncie plakaty filmowe. Ale marzenia nie spełnił; żona nie chciała wyprowadzać się z Poznania, mieli dziecko.

W roku 1992 wygrał konkurs na stanowisko profesora Wydziału Design w Fachhochschule Potsdam, gdzie do dziś prowadzi samodzielną pracownię Grafik Design, Konzeption und Entwurf. [Źródło: Joanna Dzikowska ,Lex Drewiński: Cenzura była zawsze, a najgorszą jej formą jest autocenzura, na: http://kultura.gazeta.pl/kultura/7,114530,25482845,lex-drewinski-prosto-precyzyjnie-bolesnie.html]

1975 W godzinach południowych Poznańską Fabrykę Łożysk Tocznych odwiedziła pięcioosobowa delegacja młodzieży chilijskiej, spośród przebywających w Polsce uchodźców politycznych. W hali kuźni odbył się wiec solidarności ze słuszną walką narodu chilijskiego z reakcyjnym reżimem w tym kraju.

1978 Rozpoczął działalność Zespół Szkół Muzycznych Nr 2 przy ul. Głogowskiej 90.

Znalazły w nim siedzibę: Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Karola Kurpińskiego, Państwowa Szkoła Muzyczna II stopnia lm. Fryderyka Chopina, Zaoczne Studium Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej II stopnia, a także pierwsze w kraju pomaturalne Studium Zawodowe Rytmiki.

Do dyspozycji nauczycieli i uczniów przekazano pięćdziesiąt pomieszczeń do zajęć indywidualnych, dwie sale rytmiki i tyleż sal koncertowych oraz studio nagrań. Kierownictwo Zespołu objął Zenon Schubert.  W siedzibie nowej placówki odbyła się Wojewódzka inauguracja roku szkolnego szkół artystycznych.  [Źródło: Kalendarium Kroniki Miasta Poznania, nr 2/1979]

1978 Urodził się Tomasz Lewandowski, wieloletni radny poznańskiej lewicy, od września 2016 zastępca prezydenta Poznania.

1980 Utworzenie w Poznaniu Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego Samorządnych Związków Zawodowych.

1987 Scenariuszem dla trzech aktorów Bogusława Schaeffera “Scena na Piętrze” rozpoczęła sezon artystyczny 1987/1988. Spektakl, przygotowany przez krakowski “Teatr Stu”, reżyserował Mikołaj Grabowski, a razem z nim wystąpili Andrzej Grabowski i Jan Peszek.

Odleciała do Kanady na dwutygodniowe tournee poznańska grupa kabaretowa: Jacek Baszkiewicz Andrzej Czerski, Aleksander Gołębiowski, Krzysztof Gruszka, Bohdan Smoleń i piosenkarka Danuta Błażejczyk.

1998 W podziemiach Fary archeologowie otworzyli kryptę rektora poznańskiego Kolegium Jezuickiego Kaspra Drużbickiego. [KMP]

W latach 50. i 60. XVII wieku można go było spotkać w budynku dzisiejszego Urzędu Miasta. To tam – przy poznańskim placu Kolegiackim – znajdowało się Kolegium Jezuickie – druga po Akademii Lubrańskiego uczelnia wyższa w Poznaniu. Ksiądz Kasper Drużbicki przez 10 lat był jego rektorem. Funkcję tę pełnił dwukrotnie – w latach 1644-47 i od 1657 r. aż do śmierci, która nastąpiła w 1662 roku. W czasie pełnienia obowiązków ówczesny rektor odbudował gmach kolegium i kościoła oraz otworzył szkołę jezuicką, zniszczoną podczas najazdu szwedzkiego.

Ksiądz Kasper Drużbicki swoją wieczność związał z dawnym kościołem jezuickim – dzisiejszą farą. To właśnie tam, w rozległych piwnicach, znajduje się miedziana trumna, ustawiona na murowanej podstawie w formie sarkofagu – a w niej prochy poznańskiego jezuity. Grób otwarto po raz pierwszy w 1924 roku. Znaleziono w nim wówczas szkielet wysokiego mężczyzny przykryty czerwonym jedwabiem. To jednak niejedyne ślady poznańskiego jezuity w tym kościele. W kaplicy poświęconej Matce Boskiej – po prawej stronie od obrazu Matki Bożej Nieustającej Pomocy – znajduje się epitafium księdza Kaspra Drużbickiego.

ZDARZYŁO SIĘ 11 WRZEŚNIA

1557 W Wormacji odbyła się katolicko – luterańska debata teologiczna.

1816 Urodził się Carl Zeiss – niemiecki przedsiębiorca, założyciel zakładów optycznych w Jenie.

1822 Święte Oficjum w Rzymie obwieściło, że nauka Mikołaja Kopernika z 1543 r. o obrocie Ziemi wokół Słońca może być rozpowszechniana.

1841 Początek ery dojeżdżania do pracy: na trasie Londyn — Brighton regularnie zaczął kursować ekspres. Podróż pociągiem trwała 105 minut.

1877 Urodził się Feliks Dzierżyński, działacz polskiego i międzynarodowego ruchu robotniczego. Współorganizator rewolucji październikowej, od roku 1917 przewodniczący Ogólnorosyjskiej Nadzwyczajnej Komisji do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem.

1894 Urodziła się Maria Kownacka, autorka książek dla dzieci i młodzieży, słuchowisk radiowych. “Plastusiowy pamiętnik”.

1902 We Lwowie odbył się pierwszy prawdziwy mecz piłkarski w Polsce.

Mecz trwał 2 x 45 min. Grano według przetłumaczonych przepisów angielskich, choć jeszcze na niezbyt odpowiadającym przepisom boisku) odbył się Grali: “Sława” (późniejsi Czarni Lwów) i uczniowie IV Gimnazjum (później tworzący trzon “Pogoni”). Wygrała “Sława” 3:0. Bramki – ustawiane na krakowskich błoniach czy lwowskiej Pohulance pojawiły się trzy lata później, w 1905 r.

1919 Wojska amerykańskie rozpoczęły okupację Hondurasu.

1922 Brytyjczycy objęli mandat nad Palestyną.

1932 W katastrofie lotniczej zginęli najsławniejsi polscy piloci samolotowi – Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura. Wspólnie zdobyli wiele nagród w konkursach lotniczych. W 1929 roku wykonali wspólny lot dookoła Europy. Również w 1929 roku Żwirko na samolocie skonstruowanym przez Wigurę ustanowił rekord wysokości dla samolotów turystycznych osiągając wysokość 4400 metrów.

1936 Premiera filmu „Jadzia” w reżyserii Mieczysława Krawicza. Obsada: Jadwiga Smosarska, Mieczysława Ćwiklińska, Aleksander Żabczyński, Michał Znicz, Stanisław Sielański.

1940 Urodził się Brian De Palma, jeden z najsłynniejszych amerykańskich reżyserów. Jego filmy to m.in. “Carrie”, “Świadek mimo woli”, “Nietykalni”.

1941 Oddano do użytku gmach ministerstwa obrony USA – słynny Pentagon.

1963 W Los Angeles ukazała się pierwsza na świecie płyta piracka. Był to album „Great White Wonder”, dwupłytowy album kompilacyjny z niepublikowanymi utworami Boba Dylana nagranymi na płyty „The Basement Tapes” i „Minneapolis Hotel Tapes 1961”. Wkrótce po tym album ten został wydany również w Nowym Jorku i Londynie.

1965 Urodził się Moby, czołowy przedstawiciel amerykańskiej progresywnej sceny elektronicznej. Związany z nurtem ambient, techno oraz hip hop ma na koncie utwory „Go”, „First Cool Five”, „Why Does My Heart Feel So Bad”.

1971 Odbyła się premiera animowanego serialu „Jackson 5” w telewizji ABC.

1971 Zmarł Nikita Siergiejewicz Chruszczow, były I sekretarz KPZR. Wiadomość o jego śmierci ukazała się w “Prawdzie” w formie lakonicznej notatki bez jakiegokolwiek komentarza czy zdjęcia. Nie został pochowany w murach Kremla, tak jak inni, byli przywódcy ZSRR. Wśród osób uczestniczących w pogrzebie nie było oficjalnych przedstawicieli KPZR ani partii “bratnich krajów”. (ur. 17.4.1894).

1972 Zakończyły się XX Igrzyska Olimpijskie w Monachium, na których polscy sportowcy zdobyli 21 medali, w tym 7 złotych.

1978 Bułgarski dysydent Georgi Markov nie zauważył, kiedy zabójca przedmiotem przypominającym parasolkę wstrzyknął mu podskórnie małą, wydrążoną kuleczkę wypełnioną toksyną. Po kilku dniach Markov zmarł z powodu niewydolności krążeniowo-oddechowej w jednym z londyńskich szpitali.

1987 Peter Gabriel za teledysk “Sledgehammer” otrzymał aż 9 nagród MTV Video Music Awards, w tym za “Video Roku”, “Najlepszy pomysł” i “Efekty specjalne”.

1989 Po raz dziewiąty w tym roku ogłoszono dewaluację złotówki. Bankowy kurs złotego wyniósł 1350 zł za dolara.

1993 Na 50 Festiwalu Filmowym w Wenecji Krzysztof Kieślowski otrzymał „Złotego Lwa” za film „Trzy kolory. Niebieski”.

1998 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: „Millenium” – Robbie Williams, nr 1 UK Top Album: „Talk On Corners” – The Corrs.

1999 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: „Unpretty” – TLC.

2001 Seria ataków terrorystycznych na budynki rządowe i finansowe Stanów Zjednoczonych. Rano (czasu amerykańskiego) dwa samoloty pasażerskie, kierowane przez terrorystów uderzyły, w odstępie 18 minut, na dwa wieżowce World Trade Center w Nowym Jorku, później kolejny samolot rozbił się niszcząc gmach Pentagonu w Waszyngtonie. W zamachach straciło życie prawie 3 tysiące osób. W akcjach ratunkowych zginęło kilkuset strażaków i policjantów.

Imieniny obchodzą; Piotr, Hiacynta, Jacek, Igor, Feliks, Dagna, Teodor

Igor, imię najprawdopodobniej pochodzi z języka staroskandynawskiego, od imienia boga plemiennego Ingvo i staroislandzkiego herr – wojsko lub wari – strzec.

Imię Jacek ma greckie pochodzenie. Osoba o tym imieniu jest niezwykle twórczą indywidualnością. Może osiągnąć sukcesy w twórczości literackiej albo scenicznej. Jacek jest pewny siebie, niezależny, bywa wybuchowy i apodyktyczny. Często wpada w konflikt z otoczeniem przez swą małostkowość. Niestały w miłości, lubi zmieniać kobiety.

Pafnucy to imię o greckim pochodzeniu, od imienia Pafnoutio. Jest to mężczyzna niespokojny o analitycznym umyśle. Towarzyski, zaradny, potrafi udzielać cennych rad.
Grecki rodowód ma także imię Prot pochodzi od “protos”, co znaczy “pierwszy”. Prot lubi być zauważany, ceniony i dopieszczany. Jeśli tego nie otrzymuje, jego potrzeby nie są zaspokajane, a on cierpi. Jest miły, towarzyski, hojny i nieco zwariowany w sposobie bycia.