KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 12 WRZEŚNIA

Słońce w znaku Panny

Święto Wojsk Lądowych, obchodzone dla upamiętnienia bitwy pod Wiedniem w 1683 roku, a ustanowione 9.09.1996 roku rozkazem szefa sztabu generalnego Wojska Polskiego

Święto Imienia Maryi. Ustanowione przez papieża Innocentego XI po zwycięstwie króla Jana III Sobieskiego pod Wiedniem.

Ten, kto urodził się 12 września jest czujny, bystry, zawsze stoi na straży swych interesów. Nie obawia się innych ludzi, żyjąc stale w głębokim przekonaniu o swej wyższości nad innymi i w pełnym poczuciu własnej siły. Nie unika oponentów, lecz czeka cierpliwie na ich ataki, a nieraz sam je nawet prowokuje. Pierwszy nie wkracza na pole walki, ale ostatni z niego schodzi. To mądry to człowiek, wyróżniający się swą wyższością umysłową nad innymi. Jest usposobiony krytycznie, zamiłowany jest we wszelkich studiach. Lubi lekturę wszelkiego rodzaju i jest składnicą wiadomości. Odznacza się wytrwałością; we wszystkich swych czynach jest bardzo gruntowny i może się w życiu wznieść wysoko dzięki własnym swym zasługom.

Cytaty na dziś:

•    Wielki człowiek pokazuje swoją wielkość przez sposób, w jaki traktuje maluczkich. Carlyle.
•    Im lepszy lekarz, tym więcej zna bezwartościowych lekarstw. Benjamin Franklin
•    Jakkolwiek byś próbował usiąść, żeby coś napisać, siądziesz i napiszesz coś całkiem innego. Wasilij Rozanow
•    Ciężkie czasy ! Trzeba obchodzić się bez wielu rzeczy, o których istnieniu nasi dziadowie nawet nie marzyli. Julian Tuwim.

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1814 Urodził się August Cieszkowski, ziemianin, hrabia, działacz i myśliciel społeczny i polityczny, filozof mesjanistyczny. Jeden z założycieli Ligi Narodowej Polskiej, współtwórca i prezes Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim i w Berlinie. W 1838 obronił doktorat z filozofii w Heidelbergu. Po studiach odbył kilkuletnią podróż po Europie. Odwiedził Francję, Anglię i Włochy.

Po licznych podróżach w 1847 roku mając 33 lata, powrócił do kraju i zamieszkał już na stałe w Wierzenicy koło Poznania, gdzie spędził pozostałych 47 lat swojego aktywnego życia. Tam też kontynuował niezwykle ożywioną działalność społeczną, naukową i parlamentarną. Jako poseł na Sejm Pruski Cieszkowski był prezesem parlamentarnego Koła Polskiego.

Wraz z Libeltem przewodniczył delegacji poznańskiej na Zjeździe Słowiańskim w Pradze 1848 roku. Powołał Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, któremu prezesował przez trzy kadencje. Prawdopodobnie w 1853 roku uczestniczył też w Kongresie Statystyki w Brukseli, a w roku 1893 kierował przygotowaniami do Ogólnopolskiego Zjazdu Prawników i Ekonomistów w Poznaniu oraz przewodniczył jego obradom.

1876 Obowiązki pierwszego organisty w poznańskiej Farze podjął Bolesław Dembiński.

W lipcu zakończono prace przy budowie instrumentu. Wcześniej do konkursu zgłosiły się firmy Friedricha Ladegasta, Józefa Gryszkiewicza, Sauera oraz Walckera.

Z listu do Kurii czytamy: “Powodowani iedynie tą myślą, aby organy te, wystawione odpowiednio tak pod względem zewnętrznym stylowi budowy kościoła, iako też pod względem mocy i przyiemności głosu, tak obszerney świątyni stały się ozdobą przybytku pańskiego, uważaliśmy sobie za obowiązek oddać pracę tę p. Ladegastowi (…) Prace rozpoczęto 25 maja 1872.

Została wybrana firma znana w całej XIX w Europie organmistrza Friedricha Ladegasta z Weissenfels z Saksoni. Organy miały kosztować 5931 talarów (ostatecznie koszt zamknął się w 7951 talarach) a połowę tej sumy podarowała anonimowa poznanianka

Wnętrze instrumentu zostało wykonane w Lipsku i w Weissenfels. Natomiast prospekt, według lipskiego architekta Oscara Mothesa został wykonany w 1875r przez poznańską firmę Józefa Zeylanda a dokładnie przez snycerza Teodora Glogera i stolarza Synorackiego. Prace przy organach zostały zakończone 26 lipca 1876 roku. Organy powstały z inicjatywy proboszcza fary ks. Waleriana Ziętkiewicza w latach 1872-1876.

1881 W Poznaniu urodził się Lucjan Ballenstedt, inżynier, specjalista w zakresie mechaniki budowli, projektant mostów.

Po zakończeniu I wojny światowej uczył statyki i budowy mostów w Państwowej Szkole Budownictwa w Poznaniu, a po II wojnie światowej został dyrektorem tamtejszego Liceum Budowlanego. Od 1945 był również kierownikiem budowy mostów w Zarządzie Miejskim Poznania oraz wykładowcą w Szkole Inżynierskiej. W tym samym czasie działał w komitecie organizacyjnym Politechniki Poznańskiej.

Jest m.in. autorem poznańskich mostów: Bolesława Chrobrego (1924), św. Rocha (1946-1947) (stalowe przęsło nurtowe obecnie jest częścią Mostu Jordana), Królowej Jadwigi (mostu Juliana Marchlewskiego) (1948-1949), Uniwersyteckiego (1951).

Zaprojektował również konstrukcję stalową wieży ratusza w Poznaniu (1945). Wraz z S. Kirkinem pracował nad odbudową przedwojennego pawilonu przemysłu ciężkiego (obecnie pawilon nr 2) oraz konstrukcji nowej hali przemysłu (obecnie pawilon nr 1) Międzynarodowych Targów Poznańskich[3].

W uznaniu zasług Lucjana Ballenstaedta, na wniosek Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji Oddział w Poznaniu oraz Politechniki Poznańskiej, Rada Miasta Poznania nadała w 2003 mostowi stanowiącemu przeprawę przez Wartę, w ciągu poznańskiego odcinka autostrady A2, nazwę most Lucjana Ballenstaedta.

1907 Od 1907 roku przy ul. Podgórnej 4 działała Miejska Stacja Opiekuńcza dla Alkoholików, której zadaniem była indywidualna opieka nad pijakami.

Biuro stacji udzielało porad potrzebującym opieki i ich rodzinom, a w razie potrzeby kierowało alkoholika na odpowiednie leczenie. Podczas leczenia rodzina pacjenta, w razie takiej konieczności, otrzymywała wsparcie finansowe.

Po zakończeniu kuracji stacja starała się o znalezienie odpowiedniej pracy dla wyleczonego i o przekazanie go towarzystwu wstrzemięźliwości. Stacja corocznie otrzymywała subwencję z Prowincjonalnego Zakładu Ubezpieczeń dla Robotników. Jej kierownikiem był dr P. Gantkowski.

Na podstawie: Waldemar Karolczak, Walka z pijaństwem w Poznaniu w latach 1890-1914, KMP 4/2000

1924 Rozpoczęto prace przy budowie mostu Chrobrego (oficjalnie 1 sierpnia 1924)

Most, który powstał w okresie międzywojennym znajdował się na miejscu istniejącego od średniowiecza mostu Tumskiego (poważnie uszkodzonego w trakcie powodzi w roku 1888 i ostatecznie rozebranego po powodzi roku 1924). Współczesna przeprawa znajduje 40 metrów na południe od mostu otwartego w roku 1925.

Po odzyskaniu niepodległości władze Poznanie były świadome ograniczeń mostu Tumskiego. Mały prześwit tamował przepływ wody przy wysokim stanie Warty. Dodatkowo most posiadał nośność tylko 10 ton oraz wąską jezdnię. Decyzję o budowie nowoczesnej przeprawy przyspieszyła powódź w roku 1924, która 4 kwietnia spowodowała podmycie i zawalenie się jednego z przyczółków mostu.

Komisja budowy mostu postanowiła skorzystać z projektu prof. Lucjana Ballenstedta z roku 1920 zakładającego budowę przeprawy łukowej żelazobetonowej.

W dniach 11 i 12 września 1925 roku most pomyślnie przeszedł próby obciążenia. 13 września 1925 r. został uroczyście oddany do użytku przez Prezydenta RP. Most ochrzczono imieniem Bolesława Chrobrego – władcy Polski, który miał swoją siedzibę niedaleko otwieranej przeprawy. [Źródła: za poznan.wikia. Księga pamiątkowa miasta Poznania (s. 586), „Kronika Miasta Poznania” nr 9/1925, Poznań, Wydawnictwo Miejskie, 1925.

1939 Główne niemieckie siły wkroczyły do Poznania, Na czele trzech pułków piechoty wjechali generałowie Alfred Vollard-Bockelberg i Curt Ludwig Gienanth. Powitali ich miejscowi Niemcy, na czele których stał dr Kurt Lück, przywódca poznańskiej mniejszości niemieckiej.

Komendantem wojskowym Poznania został Max von Schenckendorff. 13 września przybył do Poznania szef zarządu cywilnego przy dowódcy okręgu wojskowego Arthur Greiser, który otrzymał od Hitlera zadanie włączenia Wielkopolski do Trzeciej Rzeszy i jej zniemczenia. Z funkcji prezydenta miasta usunięto Cyryla Ratajskiego. Komisarzem miejskim, a od 1 stycznia 1940 r. nadburmistrzem Poznania został Gerhard Scheffler.

W ratuszu Fritz Pfeiffer, zastępca prezydenta Cyryla Ratajskiego, powitał “wyzwolicieli”, a prezydent Ratajski przekazał generałowi symboliczne klucze do miasta. Zwrócił się jednocześnie do generała Bockelberga o zaopatrzenie ludności w żywność oraz zapewnił o spokoju. Bockelberg, jako dowódca poznańskiego okręgu wojskowego, wyznaczył sobie kwaterę w zamku cesarskim.

Komendantem wojskowym Poznania został Max von Schenckendorff, który już 11 września przygotował 16-punktowe ogłoszenie dla mieszkańców, zawiadamiające o zajęciu miasta przez wojsko niemieckie i wzywające do posłuchu dla nowej władzy. Za opór wobec najeźdźcy grożono surowymi karami, do kary śmierci włącznie. Wprowadzono także sprzeczną z międzynarodowym prawem zasadę odpowiedzialności zbiorowej. Celem drakońskich sankcji było zastraszenie ludności polskiej.

Rankiem 12 września wkroczyła do Poznania licząca ok. 150 ludzi grupa policji bezpieczeństwa, skierowana tu pod dowództwem SS-OberFührera Ericha Naumanna przez Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeszy. Jej zadaniem było zwalczanie wszelkich form oporu i działalności skierowanej przeciw Trzeciej Rzeszy i narodowi niemieckiemu.

W razie oporu miała ona przeprowadzić brutalną pacyfikację podległego terenu. Pierwszym zadaniem policji było natychmiastowe rozbrojenie ludności, przeprowadzenie rewizji mieszkań oraz konfiskata mienia.

13 września przybył do Poznania szef zarządu cywilnego przy dowódcy okręgu wojskowego Arthur Greiser, dotychczasowy prezydent Senatu Wolnego Miasta Gdańska. Jego sztab ulokował się przy placu Kolegiackim. Greiser był bliskim współpracownikiem Hitlera i dlatego – mimo podległości wobec Bockelberga – miał dużą samodzielność i swobodę działania. Od Hitlera otrzymał zadanie włączenia Wielkopolski do Trzeciej Rzeszy i zniemczenia tej prowincji. W tym celu wydał zarządzenia o postępowaniu z zakładnikami i partyzantami oraz stosowaniu środków przymusu wobec ludności. Sabotaże i próby oporu nakazał zwalczać przez stosowanie najostrzejszych środków, a ludność wezwał do postępowania zgodnego z zarządzeniami władz. Na podstawie stron internetowych Urzędu Miasta Poznania.

1955 Po raz pierwszy poznaniakom zaprezentowano nową mieszkankę ZOO, słonicę Kingę!

Urodzona na Półwyspie Indochińskim słonica przyjechała do Starego Zoo w Poznaniu (wówczas jedynego ogrodu w mieście) 8 września 1955. Miała wtedy 3,5 roku i ważyła 740 kg. Była siódmym słoniem indyjskim, jaki zamieszkał w poznańskim ogrodzie zoologicznym (wcześniej słoniarnię zamieszkiwały dwa osły).

Imię nadano jej w wyniku konkursu, jaki rozpisała Gazeta Poznańska (nadeszło 250 tysięcy listów z propozycjami w tym zakresie). Publiczności słonicę pokazano po raz pierwszy 12 września 1955. Do zoo przybyło tego dnia 15.000 osób. Od tamtego czasu stała się ulubionym zwierzęciem zwiedzających ogród i celem licznych fotografii, mimo że nie należała do charakterologicznie łatwych osobników i była kapryśna. Zmarła 8 października 2003, około godz. 13, wkrótce po hucznie obchodzonych 50. urodzinach. Przyczyną były zaburzenia krążenia. Czaszka i jedna z przednich nóg stały się eksponatami do nauki anatomii, a reszta ciała została spalona.

W pierwszy weekend po sprowadzeniu słonia przed ogrodem ustawiły się ogromne kolejki. Dzieci aż piszczały z radości, a bilety schodziły na pniu. Do zoo jechały zapakowane ludźmi tramwaje. Gdy zatrzymywały się przy Zwierzynieckiej, konduktor wołał donośnie: Do słonia, proszę wysiadać! Wszyscy wysiedli?

Goście weszli do zoo i byli… nieco rozczarowani. Kinga była wspaniała, miała trąbę, którą wyciągała w stronę zwiedzających, ale ludzie dziwili się, że jest dość mała. Poznaniacy nie zdawali sobie sprawy z tego, że słonie indyjskie żyjące w Indochinach są mniejsze od ich krewniaków z Indii czy Cejlonu.

Na konkurs na imię dla słonicy i innych nowych zwierząt, który ogłosiło zoo, wpłynęło ponad 400 propozycji. Uczestniczyły w nim komitety blokowe, rodziny, żołnierze, młodzież szkolna. Nie wiadomo, kto był pomysłodawcą imienia “Kinga”, prawdopodobnie wpłynęło kilka propozycji takiego imienia. – Być może zainspirowani byli słoniem o imieniu King z “W pustyni i w puszczy” – przypuszcza Adam Taborski, dyrektor zoo w latach 1968-1982. Na zwycięzców czekały nagrody: akwarium z rybkami, dwie pary ozdobnych papużek, para morskich świnek i syjamski kotek.

[Radosław Nawrot, Wszystkie poznańskie słonie: Mały Kohn, Kinga, Ninio i tajemnicza Nelly, na: https://poznan.wyborcza.pl/poznan/7,36001,25650311,wszystkie-poznanskie-slonie-maly-kohn-kinga-ninio-i-dawna.html]

1973 W samo południe, w Sali Renesansowej poznańskiego Ratusza, zainaugurował swoją działalność Polski Teatr Tańca – wówczas: Polski Teatr Tańca – Balet Poznański. [post Urzędu Marszałkowskiego na facebooku]

1976 W Poznaniu urodził się Maciej Żurawski, piłkarz występujący na pozycji napastnika, były kapitan reprezentacji Polski, 5-krotny mistrz Polski, 3-krotny mistrz Szkocji oraz mistrz Cypru.

Wychowanek poznańskiej Warty, gdzie rozpoczął swoją karierę piłkarską 31 lipca 1994 roku w meczu przeciwko Widzewowi Łódź, który Warta przegrała 0:4. Następnie przeszedł do Lecha Poznań, dla którego zdobył swoją pierwszą bramkę w Ekstraklasie – 29 marca 1998 roku, w 83. minucie meczu z Górnikiem Zabrze (2:2).

1989 Poznaniak, profesor Krzysztof Skubiszewski został powołany na stanowisko ministra spraw zagranicznych w gabinecie Tadeusza Mazowieckiego. Utrzymał tę tekę w kolejnych gabinetach – Jana K. Bieleckiego, Jana Olszewskiego, Waldemara Pawlaka i Hanny Suchockiej. Ministrem Rolnictwa został z kolei Czesław Janicki (prof. ówczesnej Akademii Rolniczej) a także dyrektorka Teatru Nowego, Izabela Cywińska.

1991 W Poznaniu koncertował zespół Deep Purlpe.

1994 W Biedrusku pod Poznaniem w ramach Partnerstwa dla Pokoju pod kryptonimem “Cooperative Bridge” odbyły się pierwsze wspólne ćwiczenia wojskowe, w których uczestniczyły oddziały z 13 państw członkowskich NATO i krajów partnerskich. Trwały do 16 września.

2003 Otwarto pierwszy 13 km obcinek poznańskiej obwodnicy autostrady A2.

ZDARZYŁO SIĘ 12 WRZEŚNIA

1635 Podpisano rozejm polsko-szwedzki w Sztumskiej Wsi (Sztumsdorf) kończący tzw. Wojnę o ujście Wisły. Szwecja uznała wolność handlu wiślanego i wycofała garnizony z miast pruskich, zatrzymała natomiast Inflanty.

1637 Król Władysław IV Waza poślubił swoją pierwszą żonę Cecylię Renatę, córkę Ferdynanda II, cesarza rzymskiego.

1683 (w niedzielę) O świcie rozpoczęła się bitwa pod Wiedniem, uważana za jeden z największych triumfów oręża polskiego. Wojska polskie i austriacko-niemieckie, pod dowództwem Jana III Sobieskiego i ks. Karola Lotaryńskiego rozbiły armię turecką wielkiego wezyra Kara Mustafy.

1697 Nowo wybrany król August II Mocny z saskiej dynastii Wettynów wjechał uroczyście do Krakowa i koronował się w katedrze wawelskiej.

1897 Urodziła się Irena Joliot-Curie, francuski fizyk i chemik. Córka Marii Skłodowskiej-Curie, Wraz z mężem Fryderykiem Joliot-Curie odkryli zjawisko sztucznej promieniotwórczości, za co w 1935 roku otrzymali nagrodę Nobla. (zm. 17.03.1956).

1910 Pierwsza kobieta została przyjęta w szeregi policji (Los Angeles, USA).

1913 Urodził się Jesse Owens (wł. James Cleveland), Murzyn, lekkoatleta, zdobywca 4 złotych medali olimpijskich w 1936 w Berlinie. Zmarł w 1980

1921 Urodził się Stanisław Lem – prozaik, autor powieści typu “science-fiction”, m.in. “Obłoku Magellana”, “Solaris”.

1930 Urodził się Piotr Skrzynecki, założyciel krakowskiego kabaretu “Piwnica pod Baranami”.(zm. 24.04.1997).

1959 Premiera serialu “Bonanza” w amerykańskiej NBC-TV.

1961 W Montrealu w Kanadzie urodziła się Mylene Farmer, popularna piosenkarka francuskojęzyczna Znana m.in. z przebojów „XXL”. „Merde In France” (84) i „Sans Contrefacon” (87).
http://www.youtube.com/watch?v=ar1fWc-cqLk&feature=related

1972 Urodził się Liam Gallagher, wokalista brytyjskiej grupy Oasis. Oasis to jeden z najpopularniejszych zespołów na Wyspach Brytyjskich lat 90-tych powstał z inicjatywy brata Liama, Noela na fali popularności britpopu. W swoich nagraniach nawiązuje on do dokonań The Beatles i T.REX. Formacja zadebiutowała krążkiem „Definitely Maybe” w 1994 roku. Album uzyskał miano najlepiej sprzedającego się debiutu, a przebojami stały się „Live Forever” i „Supersonic”. Następna płyta „(What’s The Story) Morning Glory” to jeden z największych bestsellerów wszech czasów w Wielkiej Brytanii.

1977 W 6 dni po zatrzymaniu zmarł w areszcie przywódca południowoafrykańskich murzynów Steven Biko. To właśnie jemu Peter Gabriel poświęcił swoją piosenkę „Biko”.

1989 Tadeusz Mazowiecki utworzył pierwszy niekomunistyczny rząd w Europie Wschodniej.

1990 W Moskwie przedstawiciele czterech mocarstw: ZSRR, Wielkiej Brytanii, USA i Francji, podpisali z przedstawicielami obydwu państw niemieckich układ o ostatecznym uregulowaniu spraw Niemiec. Uznano zjednoczenie kraju, jego granice i suwerenność.

1999 Numer 1 brytyjskiej listy przebojów: „We’re Going To Ibiza” – Vengaboys.

2003 W szpitalu w Nashville, w stanie Tennessee. W wieku 71 lat zmarł Johnny Cash, amerykańska gwiazda muzyki country. Johnny Cash był jedną z najwybitniejszych postaci w historii muzyki country. Pierwszą płytę wydał w 1957 roku. Miał na swym koncie 11 nagród Grammy. Jego nazwisko widnieje w Rock And Rollowym Salonie Sławy oraz Salonie Sławy Muzyki Country. Współpracował m.in. z Bobem Dylanem, Royem Orbisonem, Tomem Pettym, Flea (Red Hot Chili Peppers) oraz U2 (utwór “The Wanderer” na albumie “Zooropa” z 1993 r.). Grał też w wielu filmach. W 1987 roku Cash odwiedził Polskę i wystąpił na festiwalu w Sopocie. Przyjechał wówczas z całą rodziną i zagrał trzykrotnie dłużej, niż planowali organizatorzy. Po śmierci żony, w maju 2003 roku, wokalista wpadł w depresję i na kilka tygodni zaprzestał działalności muzycznej. Na scenę wrócił pod koniec czerwca, koncertem w Vancouver w Kanadzie.
http://www.youtube.com/watch?v=_tmzxM_XvQA&feature=channel

Imieniny obchodzą; Amadeusz, Gwidon, Maria, Piotr, Eulalia

Eulalia, to plotkarka, gawędziarka, imię żeńskie pochodzenia greckiego

Maria to najpopularniejsze imię żeńskie. Pochodzi z hebrajskiego i ma wiele znaczeń: napawa radością, jest piękna, ukochana przez Jahwe czyli Boga, miłująca Boga, a także silna i płodna. Maria jest osobą spokojną, rozsądną i sprawiedliwą. W swych przekonaniach jest konserwatystką. Nigdy nie cofa raz danego słowa. Szybko podejmuje decyzje, które w większości są trafne. Kocha dom i rodzinę, wielką wagę przywiązuje do wychowywania dzieci.

Imię Amadeusz ma łacińskie pochodzenie od “amare” – “kochać” oraz “deus” – “Bóg”, co jest interpretowane jako “miły Bogu”. Mężczyzna o tym imieniu jest energiczny i przezorny. Ma uzdolnienia artystyczne, czasem przywódcze. Ma niezwykle skomplikowany charakter, który często pozostaje nierozszyfrowany nawet dla najbliższych.

Imię Gwidon ma pochodzenie germańskie, i oznacza “leśnego człowieka”. Osoba o tym imieniu jest szlachetna, uczciwa i delikatna. Lubi przyrodę, duże grono przyjaciół i towarzyskie biesiady.