KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 13 MARCA

13 MARCA Słońce w znaku Ryb

Święto narodowe Grenady. Dzień Rewolucji.

Urodzeni 13 marca potrafią przeanalizować każdy problem i wyciągnąć właściwe wnioski. Krytycznie oceniają samych siebie i innych. Odznaczają się duża intuicją która dodatkowo ułatwia im właściwą ocenę sytuacji. Cechuje ich szlachetność i ustępliwość, łatwo jest ich udobruchać. Często bywają bardzo roztargnieni.

Cytaty na dziś:

– Nie ma złej młodzieży, są tylko źli wychowawcy. Anton Makarenko
– Miejcie odwagę posługiwać się rozumem. Immanuel Kant
Prawo Murphy’ego: Masochistyczne skłonności nie są wprawdzie warunkiem koniecznym do pracy w systemie operacyjnym Windows, są jednak bardzo pomocne.
Liczby: 12 mld km wynosi średnica Układu Słonecznego

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1550 Włoski architekt Jan Baptysta Quadro z Lugano zawarł z władzami miasta Poznania kontrakt na przebudowę ratusza.

Stary spłonął w wielkim pożarze miasta w 1536 roku. Jego żoną była poznańska mieszczka Barbara Sztametówna (zm. 1603). Korzystne zlecenia sprawiły, że zgromadził spory majątek. Był właścicielem kilku nieruchomości w Poznaniu: kamienic przy Rynku 84 i ul. Wrocławskiej 11, a także cegielni, łaźni i winiarni mieszczących się w rynku.

W 1575 wycofał się z działalności zawodowej, a jego fortunę pochłonęły procesy o długi. Zmarł w zapomnieniu w przyznanym mu przez Poznań wykuszu przy ul. Masztalarskiej.

1781 Urodził się Karl Friedrich Schinkel, najwybitniejszy architekt niemiecki epoki romantyzmu. Twórca min. projektów pałaców w Owińskach pod Poznaniem i Antoninie koło Ostrowa Wielkopolskiego, a także przebudowy Pałacu w Korniku.

Pałac w Kórniku – rycina Napoleona Ordy, foto: wikipedia

1910 Antoni Jakubski jako pierwszy Polak zdobył Kilimandżaro

W końcu 13 marca, 5 minut po pierwszej staje nad kraterem Kibo. W trzecim dniu marszu! Widoki z okolic szczytu (Polak nie wychodzi na najwyższy punkt, ale nieco niżej) wspomina jako niezapomniane. Wracającego ze szczytu doktora witają przemarznięci tragarze. On tłumaczy im, że nie mają się co cieszyć, gdyż jako samotny podróżnik nie stać go na napiwki, ani żadną inną formę “baksziszu”. Wszyscy razem schodzą do Moshi i Jakubowski udaje się w dalszą drogę, obracają się w czasem w stronę zdobytego wierzchołka, który “żegnał go z dala, setki kilometrów, cudny białością, dumny, wielki i imponujący”.

Po powrocie z Afryki dopadają Antoniego Jakubskiego obie wojny. Podczas pierwszej służy w Legionach Polskich, w czasie drugiej jest więziony w niemieckich obozach koncentracyjnych w Auschwitz i Mauthausen. W dwudziestoleciu międzywojennym pełni funkcję profesora na Uniwersytecie Poznańskim. Umiera na emigracji w 1962 roku w walijskim Penley w ośrodku dla byłych polskich oficerów w służbie aliantów.

Źródło: Hubert Jarzębowski, Antoni Jakubski, pierwszy Polak na Kilimandżaro. http://www.portalgorski.pl/artykuly/7806-antoni-jakubski-pierwszy-polak-na-kilimandzaro

1920 Założona została Polonia, później Magna-Polonia, najstarsza akademicka korporacja poznańska. Razem z Korporacją Lechia w decydujący sposób przyczyniła się do powstania i ukształtowania się poznańskiego środowiska korporacyjnego. Została założona z inicjatywy Franciszka Böhma oraz Leona Wojtaszewskiego na wzór polskich korporacji i związków akademickich na uczelniach w Niemczech.

1947 Urodził się Wojciech Muller, artysta, były rektor Uniwersytetu Artystycznego.

Ukończył poznańskie liceum plastyczne, a w 1972 r. otrzymał dyplom z grafiki i z malarstwa w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu. To właśnie tam pracował od 1974 r. Należał do liderów grupy plastycznej Od Nowa. Zajmował się scenografią, lubił artystyczne działania w plenerze. W swoich pracach przekraczał granice gatunków, czerpał z możliwości, jakie dają współczesne media. Brał udział w ok. 250 wystawach w Polsce i za granicą. W 2017 roku Rada Miasta Poznania przyznała mu tytuł Zasłużony dla Miasta Poznania. Na stałe wpisał się do panteonu awangardystów polskich XX w. Zmarł 15 sierpnia 2018. fot. Ulotka Grupy plastycznej Od Nowa, rok 1974, Muzeum Teatru, zbiory Wiesława Kaczkowskiego, https://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/publication/49338/edition/46358/content, UMP

1964 Zmarł Jerzy Tuszowski, architekt i urbanista okresu międzywojennego w Poznaniu.

Studia ukończył na Politechnice Lwowskiej. W latach 1920 – 1924 pełnił funkcję architekta miejskiego w Gorlicach. W 1924 przenosi się do Poznania i do 1939 pozostaje pracownikiem Wydziału Budownictwa Naziemnego Zarządu Miejskiego w Poznaniu. Był członkiem Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania.

Architekt w początkowej fazie działalności stosował formy tradycyjne, klasyczne z użyciem skromnych dekoracji i łamanych dachów. Dopiero w 2. połowie lat 30. XX w. nawiązywać zaczął do idei modernistycznych. Tworzył głównie budynki i osiedla komunalne oraz miejskie, rzadziej wille. Większość spuścizny zachowała się do dzisiaj i znajduje się w dobrym stanie.

Prywatnie Jerzy Tuszowski był osobą bardzo kontaktową i wesołą, o czym często wspomina architekt Władysław Czarnecki. Szybko zjednywał sobie sympatię współpracowników i rozmówców, co wpływało na atmosferę w pracy.

Realizacje: osiedle socjalne na Zagórzu (1924), dwa bloki przy ul. Wspólnej (1925), dom dla Miejskiego Zakładu Światła i Wody, ul. Grobla 14, 9 mieszkań (1925 – 1926), osiedle robotnicze na Górczynie, 16 domów (1925 – 1926 i 1928 – 1929), dom w Dziecińcu pod Słońcem przy Drodze Dębińskiej (1927-1928), dom dla Rzeźni Miejskiej przy ul. Garbary – Grochowe Łąki, 23 mieszkania (1927 – 1928), szkoła na Boninie, podczas PeWuKi – schronisko turystyczne (1928 – 1929), dwa domy urzędnicze, 150 mieszkań, w kwadracie ulic Głogowska – Stablewskiego – Żeromskiego (Łazarz, 1928 – 1930), muszla koncertowa w Parku Wilsona (skrzydła z garderobami rozebrane po II wojnie, 1928), Hotel Polonia przy ul. Grunwaldzkiej (obecnie Specjalistyczny Szpital Kliniczny UM, 1929), osiedle galeriowców na Zawadach (1934), szkoła na Osiedlu Warszawskim (1936), Miejski Ośrodek Zdrowia przy Placu Kolegiackim (1937), łazienki rzeczne nad Wartą, domy czteropiętrowe przy ul. Chełmońskiego (tzw. Johow-Gelände), gmach administracyjny Miejskich Zakładów Światła i Wody przy ul. Grobla 15 (wspólnie ze St. Kirkinem), domy biurowo-mieszkalne i zajezdnia tramwajowa przy ul. Madalińskiego (Wilda).

1965 W Poznaniu urodził się Krzysztof “Grabaż” Grabowski – wokalista, autor tekstów i kompozytor większości utworów zespołów Strachy na Lachy, Pidżama Porno, Lavina Cox, Ryzyko, Papierosy i Ręce do Góry. Teksty “Grabaża” funkcjonują również bez muzyki jako wiersze.

W wywiadach mówi o sobie: „Jestem po prostu człowiekiem, który pisze piosenki i czasami stara się je śpiewać. Moment gdy się pisze piosenkę i jestem zadowolony z efektu, jest lepszy niż megaastralny, kosmiczny sex”.

Jak sam przyznaje duży wpływ na jego poglądy polityczne miała działalność londyńskiej grupy The Clash, a także postawa Jacka Kuronia.

Ukończył studia historyczne na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Na scenie zadebiutował w 1984 roku z zespołem Ręce do Góry. W latach 1991 – 2001 pracował w poznańskim radiu “S” (obecnie Radio Eska). W 1987 roku założył zespół Pidżama Porno. Po 20 latach, w 2007 roku, serią koncertów pożegnalnych zawiesił bezterminowo swoją działalność. Obecnie Grabaż działa w zespole Strachy na Lachy. Prowadzi również wieczorną audycję autorską w radiu Roxy FM. Ma żonę Agnieszkę i syna Jana (ur. 1993).

Podczas śpiewania piosenek na koncertach Pidżamy nosił charakterystyczny składany cylinder szapoklak, który stał się jego znakiem rozpoznawczym.

8 stycznia 2008 roku otrzymał Paszport Polityki wygrywając w kategorii muzyka popularna.  W październiku 2010 roku wydana została autobiografia Grabaża, zatytułowana Gościu Auto-Bio-Grabaż. Książka ma formę wywiadu, przeprowadzonego z artystą przez Krzysztofa Gajdę.

1968 Odbyły się demonstracje studenckie w Poznaniu popierające wystąpienia w Warszawie. Doszło do starć z milicją.

1974  Rozpoczęcie budowy Górnego Tarasu – wykopy pod blok nr 10 na os. Lecha. W marcu rozpoczęły się także prace budowlane Trasy Katowickiej.

Osiedle Lecha – od lewej budynki 10, 6 i 7 – luty 1975 Foto: Kronika Miasta Poznania nr 4/1978, za: wikipedia

1975 W Poznaniu odbywały się targi krajowe Wiosna’75

fot. Stanisław Wiktor / Cyryl

1979 W Poznaniu urodził się Arkadiusz Głowacki, piłkarz, reprezentant Polski.

Dysponujący dobrymi warunkami fizycznymi (186 cm wzrostu i 78 kg wagi) zawodnik swoją karierę rozpoczynał występując w zespołach TPS Winogrady (Poznań) oraz SKS 13 Poznań. Profesjonalnie zaczął grać w Lechu Poznań, do którego trafił w 1995 roku. W polskiej ekstraklasie zadebiutował 7 maja 1997 roku w spotkaniu Lecha Poznań z Amicą Wronki. W trakcie sezonu 1999/2000 przeniósł się do Wisły Kraków.

2002 Zginął w wypadku samochodowym Hubert Wagner, trener polskiej reprezentacji siatkówki.

W latach szkolnych grał w tenisa, a w liceum spróbował gry w siatkówkę. Wypatrzył go wtedy nauczyciel wychowania fizycznego pan Żołądkowski i powiedział: – Ty będziesz grać w siatkówkę, bo ci dobrze idzie.

Edukację rozpoczął w III Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Kantego. Miał typowo ścisły umysł – wspomina Andrzej Warych, drugi trener przy Wagnerze i jego bliski przyjaciel, szef wyszkolenia Polskiego Związku Piłki Siatkowej. –

Rozpoczął studia na Politechnice Poznańskiej, jednak na drugim czy trzecim roku stwierdził, że te studia przeszkadzają mu w największej miłości jego życia – siatkówce. Bez wahania rzucił więc studia na politechnice i przeniósł się na warszawską AWF, którą ukończył w 1974 roku.

Jako trener był twórcą największych sukcesów polskiej siatkówki. Prowadzona przez niego drużyna zdobyła mistrzostwo świata w Meksyku 1974 i złoty medal olimpijski w Montrealu w 1976 roku. W mistrzostwach Europy w 1975 roku Polacy wywalczyli srebrny medal. [Źródło: http://www.akademiasiatkowki.com.pl]

Hubert Wagner podczas meczu reprezentacji Polski Foto: hwagner-gim17.ucoz.pl

ZDARZYŁO SIĘ 13 MARCA

2 Urodził się Apoloniusz z Tiany, grecki filozof. Jego działalność wśród społeczeństwa, przyczyniła się do jego sławy jako cudotwórcy. Sam filozof uzdrawiał chorych, wskrzeszał zmarłych. Jego istnienie jest znacznie lepiej udokumentowane niż samego Jezusa Chrystusa. Jego zadziwiające czyny, zyskały mu sławę człowieka obdarzonego boskością. On sam podawał się za Syna Bożego. Jego zadziwiające życie i czyny przedstawił Filostratos na polecenie cesarzowej Julii Domny w III. stuleciu po Chr. jako idealny obraz greckiego filozofa.

1202 Zmarł Mieszko Stary. Na tronie krakowskim zasiadł jego syn Władysław Laskonogi.

1440 Szlachta i miasta pruskie zawiązały konfederację – tzw. Związek Pruski – skierowaną przeciw Krzyżakom, nawiązując kontakty z Polską.

1516 Zmarł Władysław II Jagiellończyk, król Czech i Węgier. Ze względu na słabość charakteru i gnuśność, zyskał od Węgrów przydomek Dobzse (w tłumaczeniu z polskiego na łacinę rex bene – “król dobrze”, od nadużywania tego słowa).

1707 Po raz pierwszy odśpiewano Gorzkie żale w kościele św. Krzyża w Warszawie pod nazwą Snopek Mirry z Ogrodu Gethsemańskiego albo żałosne gorzkiej męki Syna Bożego rozpamiętywanie.

1848 Wybuch rewolucji w Wiedniu zapoczątkował Wiosnę Ludów w Europie.

1873 Urodziła się Maryla Wolska, polska poetka. Willa Zaświecie u stóp lwowskiej Cytadeli, w pobliżu Ossolineum, gdzie mieszkała, była miejscem poetyckich spotkań grupy Płanetnicy, do której należał m.in. Leopold Staff, Edward Porębowicz, Jan Zahradnik i Ostap Ortwin. Jej najpopularniejszym dziełem był tomik wierszy Dzbanek malin wydany w 1929. W swojej twórczości nierzadko wykorzystywała motywy impresjonistyczne. (zm. 1930).

1877 Chester Greenwood opatentował ocieplacze uszu – nauszniki, które wynalazł w 1873 r.

1881 Aleksander II Romanow, car Rosji, zginął w zamachu bombowym dokonanym przez polskiego studenta Ignacego Hryniewieckiego.

1908 Przed paryską Pocztą Główną zainstalowano pierwsze automaty ze znaczkami i kartami pocztowymi.

1927 Lanca przestała być oficjalną bronią w Armii Brytyjskiej.

1939 Urodził się Neil Sedaka, piosenkarz amerykański, pochodzenia tureckiego. Zaczynał w 1955 w zespole Linc-Tones, a od 1958 r. śpiewa już solo. Po raz pierwszy trafił na listy przebojów w 1959 roku utworem “Oh Carol”, dedykowanemu Carole King. Później nagrał między innymi “Breaking Up Is Hard To Do” (1962) i “Bad Blood” (1975).

1961 Pablo Picasso w wieku 79 lat poślubił swoja 37-letnią modelkę, Jacquele Rocque.

1963 Ernesto Miranda ukradł 8 dolarów. Późniejsza sprawa sądowa zaowocowała amerykańskimi prawami Mirandy – przedstawieniem oskarżonemu przed aresztowaniem stosownych formułek.

Podczas przesłuchania policja nie zaoferowała podejrzanemu prawa do adwokata, a Miranda przyznał się do obu przestępstw. Prawo to wymaga przedstawienia zatrzymanemu odpowiedniej prawnej formuły: 1. Prawo do milczenia (you have the right to remain silent0. 2. Wszystko, co oskarżony zezna, może być użyte przeciwko niemu w trakcie procesu (anything you say can be used against you in a court of law), 3. Prawo do obecności adwokata podczas aresztowania i przy przesłuchaniach (you have the right to have an attorney present now and during any future questioning), 4. Prawo do adwokata z urzędu, jeśli oskarżony nie ma środków na wynajęcie własnego (if you cannot afford an attorney, one will be appointed to you free of charge if you wish).

1965 Eric Clapton opuścił grupę The Yardbirds oświadczając, że stała się zbyt komercyjna, jego miejsce zajął Jeff Beck.

1967 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: „Penny Lane” – The Beatles.

1979 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: „I Will Survive” – Gloria Gaynor.

1981 W pubie „Red Lion w Bicester po raz pierwszy Fish wystąpił z Marillion.

1985 W Radio City w Anheim, na przedmieściu Los Angeles odbył się pierwszy koncert grupy Metallica.

1986 Amerykańska firma Microsoft rozpoczęła sprzedaż swoich akcji na giełdzie.

1987 W Moskwie otwarto pierwszą prywatną restaurację.

1988 Zmarł John Holmes, amerykański aktor pornograficzny.

Był znany ze swojego wyjątkowo dużego penisa, który był mocno promowany jako najdłuższy w branży porno, jednak jego dokładne wymiary nie są znane. Jego kariera była inspiracją dla hollywoodzkiego filmu Boogie Nights (1997). Rozgłos przyniósł mu także udział w brutalnym morderstwie Wonderland Gang w dniu 4 grudnia 1981 roku ukazanym w filmie Wonderland (2003) z Valem Kilmerem oraz jego śmierć na AIDS. W dniu 8 sierpnia 2008 roku ukazała się jego ostateczna biografia John Holmes: Życie mierzone w calach (John Holmes: A Life Measured in Inches). (ur. 1944).

1988 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: „Never Gonna Give You Up” – Rick Astley. Był to przebój roku 1987 w Wielkiej Brytanii.

1989 Powstanie sieci www. Nieco mętne, ale ekscytujące – brzmiała pierwsza recenzja dokumentu, który stworzył podwaliny pod dzisiejszą sieć internetową.

Był 13 marca 1989 r., gdy młody Tim Berners-Lee, pracownik genewskiego instytutu fizyki CERN, położył na biurku swojego szefa pewien dokument. Papier na dwa lata trafił do archiwum. Dokument, o którym mowa, zapoczątkował narodziny sieci WWW. Berners-Lee, podirytowany faktem, że w instytucie nijak nie można odnaleźć dokumentacji wielu projektów naukowych, naszkicował wizję wielkiej komputerowej sieci, w której dokumenty byłyby połączone gąszczem odnośników (tzw. hiperlinków).

Odnośniki miały zastąpić książkowe przypisy: zamiast iść na wycieczkę do biblioteki, w internecie wystarczyło kliknąć na odnośnik i od razu trafiało się na wskazaną stronę. Do takiego skakania potrzebny był specjalny program – przeglądarka. I taki też program brytyjski naukowiec stworzył. Początkowo uważano, że rozwiązanie nie wyjdzie poza środowisko naukowców. Sam Berners-Lee też początkowo nie zdawał sobie sprawy z konsekwencji swojej wizji i milionów dolarów na wynalazku nie zarobił. Jemu za to zawdzięcza swoje fortuny wielu amerykańskich multimilionerów i takie spółki jak Netscape, Yahoo! czy Google. [Źródło: Gazeta Wyborcza]

1993 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: „Informer” – Snow.

1994 33.3% głosów zdobyła w wyborach nacjonalistyczna Partia Ludowa Jörga Haidera.

1994 W Nowym Jorku odbył się pierwszy amerykański koncert grupy Oasis.

1996 Zmarł Krzysztof Kieślowski, jeden z najwybitniejszych współczesnych reżyserów filmowych. Twórca dzieł o współczesnych problemach społeczno-obyczajowych, moralnych i politycznych, m.in. „Amatora”, „Dekalogu”, „Podwójnego życia Weroniki”, tryptyku Trzy kolory – Niebieski, Biały, Czerwony.

1997 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: „Can’t Nobody Hold Me Down” – Puff Daddy feat. Mase; US Top Album: „Pop” – U2.

2002 Przewodniczący KRRiT Juliusz Braun nałożył 300 tys. zł kary na stację TVN za ukazywanie scen przemocy i treści erotycznych przed godz. 23.00 w audycji “Big Brother-Bitwa”.

Imieniny obchodzą: Bożena, Krystyna, Ernest

Bożena, imię używane w Polsce od XII wieku, żeńska forma imienia Bożen, stanowiąca skrót i spieszczenie imion z członem Bóg czyli Bożena to obdarowana przez Boga, błogosławiona. Kobieta nosząca to imię jest bardzo wrażliwa i delikatna, jednocześnie niespokojna i energiczna. Potrafi zjednać sobie szerokie grono przyjaciół i równocześnie wzbudzić niepokój i wątpliwość swoim impulsywnym i często nielogicznym zachowaniem. Uwielbia być w ciągłym ruchu, kocha zabawę, dobre towarzystwo, taniec, muzykę i częste wyjazdy. Jej ulubiony kolor to fioletowy, a zwierzę – żaba..

Krystyna; imię grecko – łacińskie utworzone od imienia Christimus, z to z kolei od Christus. Pierwotnie Christina to „należąca do Chrystusa, chrześcijanka”. Kobieta o tym imieniu jest wrażliwa, o zmyśle dyplomatycznym. Nie lubi, aby mężczyzna jej cokolwiek narzucał, wręcz odwrotnie lubi dominować nad nim. Jest kobietą bardzo towarzyską i lubianą w towarzystwie. Uwielbia wszelkiego rodzaju podróże. Bardzo duża ambicja i przezorność powoduje, że często popada w kłopoty. Zawsze z tych opresji ratowana jest przez życzliwych mężczyzn. Jest w zasadzie konserwatystką, ale jeśli konieczne są zmiany to chętnie je akceptuje. Krystynie brak uzdolnień artystycznych, ale swoje dzieci z reguły chce kształcić w kierunkach medycznych i aktorskich.

Ernest jest imieniem o rodowodzie germańskim. Oznacza “poważny, stanowczy, uporczywy, wytrwały”. Mężczyzna o tym imieniu jest oryginalny, zdolny do wielkich czynów. Szczerość i szczodrość to kolejne cechy jego charakteru. Ma talent do handlu. Dba o dobre imię i kontakty towarzyskie.