KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 13 LISTOPADA

13 LISTOPADA Słońce w znaku Skorpiona

Międzynarodowy Dzień Niewidomych – obchodzony od roku 1946 w rocznicę urodzin Valentina Hauy (1745), założyciela pierwszej szkoły dla niewidomych dzieci

Urodzeni 13 listopada najlepiej czują się, gdy są niezależni od innych. Dużą wagę przywiązują do honoru i godności osobistej. Są dość obraźliwi. Cechuje ich krytyczny umysł i opanowanie.

Starają się być prawdomówni i postępować szlachetnie. Często destrukcyjnie oddziałuje na nich nadmierna wrażliwość, której nie są w stanie się pozbyć. Również zmienność nastrojów ma zasadniczy wpływ na ich samopoczucie. Większość osób urodzonych w tym dniu odznacza się powolnością.

Cytaty na dziś:

• Można być chrześcijaninem bez naukowego przemyślenia całości swojej chrześcijańskiej egzystencji. Brak możliwości, a więc i potrzeby takiego przemyślenia nie przesądza jeszcze o intelektualnej nie uczciwości chrześcijanina. Karl Rahner (1904 – 1984)
• Błędy i przysługi mszczą się w odpowiednim czasie. Władysław Grzeszczyk
• Postęp jest dziełem niezadowolonych. Jean Paul Sartre
Przysłowie; „Gdy deszcz w połowie listopada, tęgi mróz w połowie stycznia zapowiada”.

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1872 Urodził się Eugeniusz Piasecki, profesor Uniwersytetu Poznańskiego, lekarz, teoretyk wychowania fizycznego i higieny szkolnej, Harcmistrz Rzeczypospolitej, współtwórca terminologii harcerskiej.

W 1919 osiadł w Poznaniu, został profesorem Uniwersytetu Poznańskiego, gdzie wykładał teorię wychowania fizycznego i higieny szkolnej. Zakładał i przez lata kierował Katedrą Teorii Wychowania Fizycznego i Higieny Szkolnej przy Wydziale Filozoficznym (1919) oraz Studium Wychowania Fizycznego (1922) przy Wydziale Lekarskim tej uczelni.

Studium przekształcono w 1950 w samodzielną Wyższą Szkołe Wychowania Fizycznego (od 1972 pod nazwą Akademia Wychowania Fizycznego), której w 1981 roku nadano imię Eugeniusza Piaseckiego. Był rzecznikiem uniwersyteckiego kształcenia nauczycieli wychowania fizycznego oraz autorem odpowiedniego programu nauczania.

Wchodził w skład władz instytucji państwowych zajmujących się tą problematyką, a także był ekspertem Ligi Narodów. W 1920 założył i redagował miesięcznik “Wychowanie Fizyczne”.

1918 Komisariat Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu wezwał mieszkańców zaboru pruskiego do spokoju pomimo rewolucji w Niemczech.

Doszło do „zamachu na ratusz”, gdzie obradował zdominowany przez Niemców Wydział Wykonawczy Rady Robotników i Żołnierzy. Przestraszeni groźbą użycia siły delegaci usunęli z rady 4 niemieckich przedstawicieli powołując w ich miejsce Bohdana Hulewicza, Mieczysława Palucha, Henryka Śniegockiego i Zygmunta Wizę. Dzięki temu Polacy uzyskali kontrolę nad Komendą Miasta Poznania i dowództwem V Korpusu.

1946 W Poznaniu urodził się Stanisław Barańczak, pisarz, krytyk, poeta i tłumacz.

Absolwent I LO w Poznaniu. Ukończył filologię polską na UAM. Debiutował w 1968 tomem poezji “Korekta twarzy”. W latach 1967-1971 członek redakcji miesięcznika “Nurt”. W latach 1967-1969 należał do PZPR. W 1973 uzyskał stopień doktora za rozprawę o twórczości Mirona Białoszewskiego. Pracownik naukowy UAM, w 1977 za działalność w KOR usunięty z uczelni.

Sygnatariusz Listu 59 (1975) oraz członek-założyciel Komitetu Obrony Robotników. W lutym 1977 roku w sfingowanym procesie został skazany za przekupstwo na rok więzienia w zawieszeniu.

W 1980 r. aktywnie działał w wielkopolskiej „Solidarności” i wrócił na Uniwersytet Adama Mickiewicza. Otrzymał ofertę pracy w Stanach i opuścił kraj. Od 1981 r. był wykładowcą na Harvard University w USA.

W listopadzie 2006 roku odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Honorowy Obywatel Miasta Poznania. Doktor honoris causa Uniwersytetu Śląskiego i Jagiellońskiego.

Tłumaczy głównie z języka angielskiego, ale ma w dorobku także przekłady poetów rosyjskich, między innymi Mandelsztama i Brodskiego. Przełożył prawie cały dorobek Willama Szekspira, tłumaczył utwory angielskich poetów metafizycznych XVII stulecia oraz współczesnych poetów amerykańskich. Jest bratem pisarki Małgorzaty Musierowicz.

18 października 2016 r na ścianie Collegium Novum Uniwersytetu Adama Mickiewicza odsłonięto mural upamiętniający postać Stanisława Barańczaka, wybitnego poety, absolwenta polonistyki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza i współzałożyciela Komitetu Obrony Robotników.

Mural został wykonany według projektu przyjaciela poety – Wojciecha Wołyńskiego. Malowidło przedstawia Barańczaka, puszczającego papierowy samolot z napisaną na nim pierwszą zwrotką wiersza , który zadedykował Adamowi Michnikowi pt. “A tak niewiele brakowało”.

1961 W Poznaniu urodził się Lech Piasecki, polski kolarz szosowy, zwycięzca Wyścigu Pokoju, mistrz świata.

1972 W Poznaniu urodził się Arkadiusz Kaliszan, piłkarz, reprezentant Polski, trener piłkarski. W 2000 barwach Polonii zdobył mistrzostwo Polski.

Po zakończeniu kariery piłkarskiej w 2006 trenował rezerwowy zespół Korony Kielce. 7 maja 2007 po zwolnieniu Ryszarda Wieczorka został tymczasowym trenerem pierwszej drużyny Korony. Klub prowadził do końca sezonu 2007/2008. Od 2009 roku jest trenerem Concordii Murowana Goślina, grającej w poznańskiej lidze okręgowej.

1974 – 13 listopada w obiektywie Stanisława Wiktora (zdjęcia pochodzą z archiwum Cyryl)

1982 Rozpoczęła się trzydniowa operacja montaży odbudowanych hełmów na wieżach kościoła Bernardynów na Garbarach. Za prace odpowiadał poznański Mostostal (fot. Andrzej Szozda, Fundacja Rozwoju Miasta Poznania / Cyryl, archiwum Remigiusza Banasia)

1987 Marek Kotański w imieniu “Monaru” proklamował piątek 13 listopada 1987 r. “Dniem bez alkoholu” – łącznie z pikietowaniem sklepów monopolowych. “Głos Wielkopolski” (14 -15 XI) informował: “W piątek o godz. 21 przywieziono do Poznańskiej Izby Wytrzeźwień 22 osoby”. [Kalendarium Kroniki Miasta Poznania, nr 1/1989, s. 182]

1987 W “Teyatrze” przy ul. Woźnej miała miejsca premiera trzeciej części Uniwersytetu Zenona Laskowika [Kalendarium Kroniki Miasta Poznania, nr 1/1989, s. 182]

ZDARZYŁO SIĘ 13 LISTOPADA

354 Urodził się święty Augustyn, ojciec Kościoła, autor „Wyznań”, „O Trójcy” i „O państwie Bożym”.

1308 Krzyżacy zajęli Gdańsk i dokonali rzezi jego mieszkańców (tzw. rzeź Gdańska).

1312 Urodził się Edward III, król Anglii w latach 1327-1377. Roszcząc pretensję do tronu francuskiego jako wnuk Filipa IV Pięknego, doprowadził do wybuchu tzw. wojny stuletniej (1337-1453).

1680 Urodził się Ondraszek, morawski zbójnik (zm. 1715).

1745 Urodził się Valentin Haüy, francuski tyflopedagog, założyciel pierwszej szkoły dla niewidomych dzieci. (zm. 18.03.1822).

1805 Wojska Koalicji pod wodza Napoleona zdobyły bez walki Wiedeń.

1817 Założono we Lwowie Narodowy Zakład im. Ossolińskich (fundacja Józefa Maksymiliana Ossolińskiego). Jego celem było gromadzenie materiałów drukowanych i rękopiśmiennych dotyczących Polski, prace dla kultury polskiej, stworzenie warsztatu dla polskich uczonych i edytorstwo naukowe.

1836 Urodził się Jarosław Dąbrowski, działacz rewolucyjny. Był generałem Komuny Paryskiej, jednym z organizatorów Powstania Styczniowego. Zginął w Paryżu 23 maja 1871 roku.

1850 Urodził się Robert Stevenson, pisarz angielski. Autor powieści fantastyczno- przygodowych i sensacyjnych, m.in.: „Wyspy skarbów” i „Porwanego za młodu”. (zm. 3.12.1894).

1907 Po raz pierwszy swobodnie wzniósł się helikopter zaprojektowany przez francuskiego konstruktora Paula Cornu.

1921 Odbył się pierwszy pokaz filmu “Sheik,” z Rudolphem Valentino.

1922 Urodziła się Barbara Baczyńska, żona poety Krzysztofa Kamila Baczyńskiego.

1942 Początek amerykańsko-japońskiej bitwy morskiej w rejonie Guadalcanal na Pacyfiku (trwała do 15.11.).

1946 W USA po raz pierwszy z prawdziwej chmury utworzono sztuczny śnieg.

1954 Urodził się Chris Noth, amerykański aktor, Mr. Big z Sexu w Wielkim mieście.

1955 Urodziła się Whoopi Goldberg, amerykańska aktorka komediowa.

1956 Sąd Najwyższy USA zakazał dyskryminacji rasowej w środkach masowej komunikacji.

1957 Rozpoczęło działalność Towarzystwo Świadomego Macierzyństwa, od roku 1970 Towarzystwo Planowania Rodziny.

1969 Urodził się Gerard Butler, szkocki aktor (Upiór w Operze). Aktorem został przez przypadek. W jednej kawiarni spostrzegł reżysera i aktora Stevena Berkoffa, a następnie złożył mu propozycję zaprezentowania swych aktorskich możliwości. W 1997 roku zadebiutował na dużym ekranie, grał w filmie Johna Maddena, Jej wysokość pani Brown, Archi’ego młodszego brata Johna Browna przyjaciela Królowej Victori. Podczas kręcenia zdjęć do tego filmu uratował życie chłopcu topiącemu się w rzece Tay, za co został uhonorowany “Certificate of Bravery” (orderem męstwa).

1971 Numer 1 brytyjskiej listy przebojów: „Coz I Luv You” – Slade.

1976 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: “Tonight’s The Night” – Rod Stewart. Był to drugi “numer jeden” wokalisty za Atlantykiem.

1976 Studio 2: wyemitowano recital szwedzkiego zespołu ABBA, który był pierwszym tej rangi wydarzeniem w polskiej telewizji rozrywkowej.

1983 Numer 1 brytyjskiej listy przebojów: „I Don’t Wanna Dance” – Eddie Grant.

1987 Pierwsza reklama kondomów ukazała się w brytyjskiej BBC TV.

1988 W pałacu Alhambra w Granadzie w Hiszpanii Miles Davis otrzymał tytuł szlachecki i wprowadzono go do zakonu kawalerów maltańskich.

1990 Gazeta „The Sun” wydrukowała oficjalne oświadczenie, zawiadamiające o śmiertelnej chorobie Freddiego Mercury`ego.

1994 Szwedzi zadecydowali w referendum o przystąpieniu do Unii Europejskiej.

1996 W Moskwie podpisano polsko-rosyjskie oświadczenie dotyczące liberalizacji handlu między obu krajami, a także porozumienie o uregulowaniu wzajemnego zadłużenia.

2000 Na rynku ukazały się m.in. płyty The Beatles „1” (zbiór 27 nagrań z pozycji nr 1 brytyjskiej i amerykańskiej listy przebojów) i Sade “Lovers Rock”.

Imieniny obchodzą: Krystyna, Mikołaj, Stanisław, Benedykt, Izaak, Arkadiusz, Arkady, Walentyna

Krystyna; imię grecko – łacińskie utworzone od imienia Christimus, z to z kolei od Christus. Pierwotnie Christina to „należąca do Chrystusa, chrześcijanka”.

Kobieta o tym imieniu jest wrażliwa, o zmyśle dyplomatycznym. Nie lubi, aby mężczyzna jej cokolwiek narzucał, wręcz odwrotnie lubi dominować nad nim. Jest kobietą bardzo towarzyską i lubianą w towarzystwie. Uwielbia wszelkiego rodzaju podróże. Bardzo duża ambicja i przezorność powoduje, że często popada w kłopoty. Zawsze z tych opresji ratowana jest przez życzliwych mężczyzn. Jest w zasadzie konserwatystką, ale jeśli konieczne są zmiany to chętnie je akceptuje. Krystynie brak uzdolnień artystycznych, ale swoje dzieci z reguły chce kształcić w kierunkach medycznych i aktorskich.

Mikołaj, w języku greckim Nikolaos, imię dwuczłonowe, pierwszym elementem jest nike – zwycięstwo, drugim, laos – lud. Całość zawiera sens – zwycięstwo ludu.

Mężczyzna o tym imieniu jest człowiekiem delikatnym i dociekliwym, lubiącym także duże towarzystwo i przyjaciółki. Lubi wydawać przyjęcia i bawić się. Czasem słuchając muzyki popada w melancholię. Mimo hulaszczego sposobu życia jest wierny swojej żonie.

Arkadiusz, arkadyjski, wywodzący się z Arkadii, krainy szczęścia na Peloponezie, to także wyzwoleniec z Arkadii.

Arkady to imię mężczyzn prawdomównych, o dużym temperamencie, którzy bardzo szybko podejmują decyzje. Arkady jest stały w uczuciach, lojalny wobec bliskich sobie osób. Uwielbia dobrą literaturę, kino i długie rozmowy.