KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 14 LUTEGO

Słońce w znaku Wodnika

„Walentynki” – Dzień Zakochanych

Urodzeni 14 lutego są ambitni i niezwykle konsekwentni, wszechstronnie uzdolnieni. Odznaczają się oryginalnym umysłem. Dzięki intuicji oraz dużej energii życiowej osiągają znaczące sukcesy. Mimo twardego charakteru są w głębi duszy wrażliwi. Nie okazują jednak tego po sobie, gdyż uważają to za cechę mięczaków. Na co dzień są popędliwi i nieobliczalni, sami nie są pewni jak zareagują w określonej sytuacji. Zbytnia pewność siebie lub nadrabianie miną prowadzi u nich do samowoli. Trudno przy takiej postawie o rzesze wielbicieli i sympatyków.

Cytaty na dziś:

• Prawdziwie kochasz wtedy, kiedy nie wiesz dlaczego. Lew Tołstoj
• Żyje się tylko raz! Heinrich Waldberg (1861 – 1935)
• Prawo Murphy’ego; Nie da się określić z góry, którą stronę chleba posmarować masłem.

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1580 W Poznaniu odbył się synod luteran.

1768 Dnia 14 lutego, kiedy przypadała niedziela Pięćdziesiątnicy, wieczorem do kamienicy sławetnego mieszczanina Pawlikowskiego, kiedy bawił się z przyjaciółmi, przyszło kilku w maskach, którzy rozpoczęli tańce.

Między nimi widziano jednego kapłana, przyodzianego w świeckie szaty. Ciężko to znosząc zacny Dionizy Szperna, instygator urzędu miejskiego, tamże obecny, nakazał człowiekowi zdjąć maskę.

Kiedy tamten odmawiał, ściągnął mu ją sam i podeptał. Kiedy ten powiedział, że jest żołnierzem, zabrany i następnego dnia postawiony przed panem komendantem, został ukarany za to zuchwalstwo.

Na podstawie: Kroniczka rezydencji Karmelitów Trzewiczkowych w Poznaniu przy kościele Najświętszej Krwi Pana Jezusa na ul. Żydowskiej. Opracowane przez Jacka Wiesiołowskiego, Wydawnictwo Miejskie, 2005

1798 Urodziła się Konstancja Łubieńska, literatka i publicystka.

W 1831 poznała w Poznaniu Adama Mickiewicza, który w tym czasie gościł m.in. w Śmiełowie u jej siostry Antoniny Gorzeńskiej. Została jego kochanką i była gotowa dla niego porzucić męża z dziećmi oraz udać się na emigrację. W chwili poznania była ona od 14 lat mężatką i matką pięciorga dzieci. Znana z talentu, dowcipu i urody wywarła wielkie wrażenie na poecie.

Wzajemna fascynacja przerodziła się z czasem w przyjaźń, podtrzymywaną później przez trwającą 20 lat korespondencję. Obejmowała ona 29 listów.

Była zaangażowana w konspiracyjną działalność niepodległościową. Zajmowała się pracą społeczną i literacką, napisała Bajki dla dzieci (1841) oraz powieść Niedowiarek (1842). Po śmierci męża Józefa wyszła za mąż po raz drugi, za Wandalina Wadpola. Była właścicielką Budziszewa oraz Marcelina, w którym przebywała w I poł. XIX w. najstarsza córka Mickiewicza – Maria.

W 1850 r. Łubieńska założyła w Marcelinie Szkołę Gospodarską dla dziewcząt.

Odsłonięcie tablicy przy Alejach Marcinkowskiego, w miejscu w którym mieścił się hotel, w którym mieszkał Adam Mickiewicz, fot. Wydawnictwo Miejskie Posnania

1840 Urodził się Claude Monet, malarz francuski. Od jego obrazu zatytułowanego “Impresja – wschód słońca”, powstała nazwa kierunku w sztuce – impresjonizmu. Monet stworzył m.in. serię obrazów “Katedra w Rouen”, “Nenufary”.

“Plaża w Pourville” autorstwa słynnego francuskiego impresjonisty jest jednym z cenniejszych obrazów posiadanych przez Muzeum Narodowe w Poznaniu.

Jest też jedynym obrazem Claude Moneta znajdującym się w Polsce. Jego wartość w momencie kradzieży oceniano na około milion dolarów, dziś jest warty kilka razy więcej.

Przypomnijmy, że 19 września 2000 r. zauważono, że znajdujący się w muzeum obraz to falsyfikat. Okazało się, że złodzieje wycięli oryginał z ram i w jego miejsce wkleili bardzo dobrej jakości kopię. Obraz odnalazł się w 2010 roku.

1845 W Solcu Kujawskim urodził się Zygmunt Gorgolewski, wybitny architekt działający w Poznaniu.

Absolwent Gimnazjum im. Kantego. Nadzorował budowę dworca hanowerskiego w Berlinie, następnie opracowywał plany przebudowy pałaców królewskich w Berlinie i Kilonii, jest autorem Opery we Lwowie. W Poznańskiem przeprowadził m.in. budowę gmachu Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Poznaniu oraz domów mieszkalnych przy ówczesnej ulicy Berlińskiej (dziś 27 grudnia), naprzeciw Teatru Polskiego.

Ul. Mielżyńskiego widok od strony pl. Cyryla Ratajskiego, po prawej budynek PTPN. Poznań około 1905 roku

ZDARZYŁO SIĘ 14 LUTEGO

1076 Na synodzie rzymskim papież Grzegorz VII obłożył klątwą cesarza Henryka IV i zwolnił jego poddanych z przysięgi złożonej “niegodnemu władcy”.

1477 Margery Brews wysłała pierwszą kartkę walentynkową w historii. Adresatem był jej narzeczony John Paston z Norfolk.

1610 Król Zygmunt III zawarł porozumienie z moskiewskimi bojarami, którzy m.in. za gwarancję zachowania wiary prawosławnej zgodzili się uznać królewicza Władysława jako cara Moskwy.

1663 Kanada została królewską prowincją Francji.

1779 W wyniku potyczki z tubylcami, w Kelakekua na Hawajach zginął i prawdopodobnie został zjedzony kapitan James Cook

1817 Zmarł Onufry Kopczyński – gramatyk i pedagog, nauczyciel szkół pijarskich i Collegium Nobilium, autor pierwszego oficjalnego podręcznika szkolnego gramatyki.

1831 Pierwsze zwycięstwo w powstaniu listopadowym w bitwie pod Stoczkiem, w której Polacy pod wodzą Józefa Dwernickiego pokonali wojska rosyjskie.

1832 (26 lutego wg. kalendarza juliańskiego) Car Rosji Mikołaj I wydał Statut Organiczny dla ziem Królestwa Polskiego, przyłączając je do Rosji.

1876 Graham Bell i Elisha Gray złożyli niezależnie wnioski o uznanie za wynalazcę i przyznanie patentu na telefon. Sprawa trafiła ostatecznie do Sądu Najwyższego, który wydal wniosek na korzyść Bella. Zdecydował fakt, że Bell złożył wniosek wcześniej niż Grey aż o …2 godziny. Dzisiaj nazwiska Grey prawie nikt już nie pamięta, za wynalazcę telefonu wszyscy zgodnie uznają Bella, wniosek nasuwa się jeden – kto późno przychodzi sam sobie szkodzi.

1907 Urodził się Stanisław Ryszard Dobrowolski, poeta, prozaik. Twórca grupy poetyckiej „Kwadryfa” i czasopisma pod tym samym tytułem. Walczył w powstaniu warszawskim, był autorem popularnej pieśni „Warszawskie dzieci”.

1929 Siedmiu gangsterów rywalizujących z Alem Capone w Chicago zostało zamordowanych. Wydarzenie to nazwano później „Masakrą w dniu św. Walentego”

1929 W Warszawie urodził się Roman Kłosowski, aktor teatralny i filmowy. Pamiętny Roman Maliniak w “Czterdziestolatku”.

1933 Uruchomiono w Paryżu pierwszą telefoniczną zegarynkę.

1935 Urodził się Krystyna Sienkiewicz, polska aktorka.

1942 Związek Walki Zbrojnej został przekształcony w Armię Krajową.

1942 Urodził się Piotr Szczepanik, jeden z najpopularniejszych polskich piosenkarzy lat 60.
Uznanie i popularność przyniosły mu przeboje „Kormorany” i „Żółte kalendarze”.

1944 Urodził się Peter Fechter, pierwszy Niemiec, który zginął próbując przekroczyć mur berliński (zm. 1962).

1946 Spis ludności w Polsce wykazał 23 929 757 miliony mieszkańców w tym 2 mln Niemców.

1946 Presper Eckert i John Mauchly z University of Pennsylvania, po raz pierwszy zademonstrowali Electronic Numerical Integrator and Computer (ENIAC), pierwszy komputer. Maszyna, ważyła 30 ton i zawierała 18 tys. lamp próżniowych i diod oraz 1500 przekaźników.

1951 Urodził się Kevin Keegan – pierwszy angielski milioner wśród piłkarzy. Europejski Piłkarz Roku 1978 i 1979, z drużyną FC Liverpool został trzykrotnym mistrzem, dwa razy zdobył Puchar UEFA i raz puchar Klubowych Mistrzostw Europy.

1952 W Oslo otwarto VI Zimowe Igrzyska Olimpijskie.

1956 Rozpoczął się XX zjazd Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. Pierwszy sekretarz Nikita Chruszczow potępił w swym przemówieniu politykę Józefa Stalina.

1966 Simon & Garfunkel otrzymali swoją pierwszą złotą płytę za LP “Sound of Silence”.

1967 Student Uniwersytetu Warszawskiego Adam Michnik stanął przed komisją dyscyplinarną, za udział w „niesłusznych dyskusjach”. Ponad tysiąc studentów i pracowników nauki stanęło w jego obronie.

1972 Odbyła się premiera musicalu „Grease” Jima Jacobsa i Warrena Caseya.

1987 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów “Livin’ On A Prayer” – Bon Jovi.

1989 Ajatollah Chomeini wezwał wszystkich muzułmanów świata do zabicia irańskiego pisarza Salmana Rushdiego, autora książki “Szatańskie wersety”, obrażającej – zdaniem Chomeiniego – islam. Dla zabójcy wyznaczono 2 miliony dolarów nagrody.

1989 Na orbicie okołoziemskiej został umieszczony pierwszy z 24 satelitów z systemu GPS.

1991 Mongolia została przyjęta do Międzynarodowego Funduszu Walutowego.

1999 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów “Fly Away” – Lenny Kravitz; Nr 1 UK Top Albums “I’ve Been Expecting You” – Robbie Williams.

2003 Uśpiono owcę Dolly, pierwszego sklonowanego ssaka.

Imieniny obchodzą: Cyryl, Metody, Walenty, Liliana, Abraham, Adolf, Adolfa, Antonin, Auksencja, Auksencjusz, Auksenty, Dobisława, Dagmara, Dionizja, Dionizy, Dobiesława, Dobisława, Eleukadia, Eleukadiusz, Flawian, Florentyn, Jan Chrzciciel, Jordan, Konrad, Konrada, Maro, Maron, Mikołaj, Modest, Niedamir, Niedomira, Niemir, Nostrian, Teodozja, Teodozjusz, Teodozy, Witalis i Zenon

Cyryl, oznacza pański, odnoszący się do Pana czyli do Boga, imię greckie.

Cyryl jest mężczyzną wrażliwym i delikatnym. Nie potrafi ukrywać swoich uczuć ani myśli. Zawsze mówi to, co leży mu na sercu. Lubi mieć wielu przyjaciół, którym nie szczędzi ostrych słów krytyki. Kocha rozrywki, podróże, miłe spotkania i dobrą literaturę. Jego ulubiony kolor to szary, a zwierzę – jeż.

Metody; methodos to po grecku – metoda, sposób badania, postępowania, imię męskie pochodzenia greckiego, dawniej spolszczone na Strachota wskutek mylnego kojarzenia z łacińskim czasownikiem metuo – bać się.

Walenty; przydomek valens oznacza mocny, silny, zdrowy, a więc Walenty to osoba o dużej sile i dobrym zdrowiu, imię pochodzenia łacińskiego.
Mężczyzna o tym imieniu jest dobrym ojcem, a udane życie rodzinne jest dla niego ważniejsze od kariery zawodowej czy dużego majątku. Jest towarzyski, lubi przyjęcia, spotkania i zabawy. Ma uzdolnienia muzyczne i poczucie humoru.

Wbrew niektórym popularnym opiniom, święty Walenty nie jest kościelnym patronem zakochanych.

Literatura wczesnochrześcijańska wymienia co najmniej trzech różnych męczenników o tym imieniu. Dniem ich wspólnej pamięci jest 14 luty, w zachodnioeuropejskiej tradycji ludowej uznany za dzień wiosennego łączenia się ptaków w pary. Według przekazów historycznych, w drugiej połowie trzeciego stulecia w Italii śmierć męczeńską za wiarę poniosło dwóch Walentych – jednym z nich był rzymski ksiądz, a drugim biskup miasta Interamna (obecnie Terni) na północ od Rzymu.

O trzecim Walentym, który zginął wraz z grupą towarzyszy w Afryce, nic więcej nie wiadomo. Co najmniej od czasów średniowiecza w Anglii i Francji ustaliło się przekonanie, że w połowie lutego ptaki zaczynają łączyć się w pary. Czytamy o tym także w literaturze pięknej, poczynając od „Parlamentu głupców” Geoffreya Chaucera i francuskich ballad Anglika Johna Gowera. Twórczość tych poetów przypada na wiek XIV. Wkrótce potem pojawiają się pierwsze pisemne informacje o zwyczaju posyłania 14 lutego liścików miłosnych swym „walentym” przez zakochanych obojga płci.

Celebrowanie Dnia Zakochanych jest to więc obyczaj o całkowicie świeckim rodowodzie.