KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 18 MARCA

18 MARCA Słońce w znaku Ryb

Europejski Dzień Mózgu – obchodzony w Polsce od 1998 roku z inicjatywy Polskiego Stowarzyszenia na rzecz krzewienia Wiedzy o Mózgu
Aruba – Święto Hymnu i Flagi Narodowej
Nigeria – Dzień Matki
Międzynarodowy Dzień Słońca

Osoby urodzone 18 marca na brak efektów nie mogą narzekać, przychodzą im łatwiej niż innym, tym bardziej, że odznaczają się także bystrym umysłem i umiejętnościami praktycznego działania. Każdy problem poddają logicznym rozważaniom. Ich głównym atutem jest przebiegłość. Są niezwykle ambitni w dążeniu do celu. Przez otoczenie są lubiani, muszą jednak wyzbyć się podstępności i pohamować wybuchy niezadowolenia.

Cytaty na dziś:

– Zawsze im czas szczęśliwszy, tym krótszy. Pliniusz Młodszy.
– Czytając książkę… – nie uczymy się, ale stajemy się czymś.” Johann Wolfgang Goethe
– Sprawiedliwość mieszka na spodzie sporego worka. (Przysłowie ludowe)

Prawo Murphy’ego: Niezależnie od tego, jaką drogą jedziesz, zawsze jest pod górę.

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1382 Zmarł Mikołaj z Kórnika, herbu Łodzia, biskup poznański.

Po powrocie ze studiów we Włoszech (pomiędzy 9 lipca 1365 a 27 stycznia 1368) został kantorem poznańskim. Pełnił również funkcję subkolektora papieskiego, a od 1365 lub 1366 do 1372 sprawował urząd kanclerza wielkopolskiego. Dzięki temu ostatniemu urzędowi nawiązał bliskie stosunki z dworem króla Ludwika Węgierskiego, co pozwoliło mu usuwać przeciwników politycznych z których najpotężniejszym był podkanclerzy koronny Jan z Czarnkowa. To prawdopodobnie Mikołaj przyczynił się do oskarżenia go o profanację grobu Kazimierza Wielkiego i kradzież insygniów koronacyjnych, co sprawiło, że Jan został pozbawiony urzędu.

Po śmierci Jana z Lutogniewa zwolnił się poznański urząd biskupi. 7 maja 1375 Mikołaj otrzymał sakarę i zasiadł na tronie biskupa poznańskiego. Jako biskup rozpoczął przebudowę w stylu gotyckim katedry poznańskiej i otoczył murami Słupcę. W świadomości kolejnych pokoleń utrwalił się jego negatywny obraz naszkicowany przez Janka z Czarnkowa, który określił go jako człowieka nieuczciwego i zepsutego. Zmarł 18 marca 1382 Ciążeniu, pochowano go w poznańskiej katedrze.

1484 Uroczysty wjazd nowego starosty wielkopolskiego Mikołaja z Kutna, wojewody łęczyckiego do Poznania.

1867 Już na pierwszym posiedzeniu Konstytucyjnego Parlamentu Związku Północnoniemieckiego w Berlinie posłowie polscy protestowali przeciwko dokonanemu wcieleniu Wielkiego Księstwa Poznańskiego i Prus Zachodnich do Związku Północnoniemieckiego i przeciwko uznaniu ludności polskiej za niemiecką.

Wówczas Kantak powiedział: “My Polacy należymy faktycznie do państwa pruskiego (…) lecz nie jesteśmy Niemcami (…) nie mamy zatem nic wspólnego ze związkiem tworzonym ku obronie interesów niemieckich”.

W odpowiedzi Bismarck wygłosił antypolskie przemówienie, które spotkało się z entuzjastycznym przyjęciem większości posłów. Powiedział on, że polski protest skierowany jest przeciwko jedności monarchii pruskiej oraz że posłowie polscy reprezentują w tej sprawie własne poglądy, których nie podzielają ich wyborcy, wdzięczni za postęp cywilizacyjny, czego dowód dali na polach bitewnych Danii i Austrii. Bismarck w swej mowie szkalował historię Polski, wykonując jednocześnie przyjazne gesty wobec Rosji.

Ulica Garbary, po lewej dom Kazimierza Kantaka (2014), fot. Tomasz Dworek

1890 Otto von Bismarck przestał być kanclerzem Cesarstwa Niemieckiego (1862-1871 – kanclerzem Prus).

Ten znienawidzony przez Wielkopolan kanclerz, twórca polityki germanizacji miał w Poznaniu swój pomnik. Odsłonięcie monumentu autorstwa Gustava Eberleina, odbyło się z wielką pompą w 1903 roku z udziałem syna kanclerza – Herberta, który w przemówieniu ostro wystąpił przeciwko Polakom. Uruchomiono z tej okazji specjalne pociągi dla gości, odbyły się koncerty i rauty. Pomnik stał do kwietniowej nocy 3/4 kwietnia 1919 r., kiedy przez poznańską młodzież został zwalony z cokołu. W 1930 r. brąz z jego figury został przetopiony na figurę Chrystusa do Pomnika Wdzięczności za odzyskanie niepodległości (stanął w 1932 na dzisiejszym Placu Mickiewicza)

Pomnik Bismarcka na dzisiejszym Placu Mickiewicza – 1903-1905, foto: Kolekcja Romana Trojanowicza / Cyryl

1943 Urodził się Janusz Nyczak, reżyser, związany m.in. z Teatrem Nowym w Poznaniu. Zmarł w 1990 roku.

Zdzisława Sośnicka, Karolina Szyman, Zygfryd Klaus, Janusz Nyczak i Jarosław Jakubowski w spektaklu  “Obaczy się jako piękna kawaleryja polować będzie na zwierza” w Nurcie przy ul. Dożynkowej – rok 1965, fot. Jerzy Nowakowski / Cyryl

1945 Otwarcie pierwszej w Poznaniu po wyzwoleniu kawiarni przy ulicy Św. Marcin 13 – w czasach PRL-u była to kawiarnia Expressowa.

2012 W Poznaniu zmarła skrzypaczka i pedagog prof. Jadwiga Kaliszewska. Była wychowawcą kilkudziesięciu skrzypków, w tym laureatów międzynarodowych konkursów

Urodziła się w˙1936˙roku w˙Warszawie. Studia muzyczne w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie ukończyła z wyróżnieniem w 1959 roku w klasie skrzypiec prof. Eugenii Umińskiej. Kaliszewska brała udział w międzynarodowych konkursach skrzypcowych w Poznaniu (1957) i w Paryżu (1979); otrzymała wyróżnienie na IV Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. H. Wieniawskiego w Poznaniu w 1962 roku.

Od 1961 roku związana była z Akademią Muzyczną im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu. W 1975 r. otrzymała tytuł naukowy profesora sztuki muzycznej a 2007 otrzymała tytuł doktora honoris causa poznańskiej uczelni. Była prezesem Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego w Poznaniu, jurorem Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. H. Wieniawskiego i Międzynarodowego Konkursu Lutniczego im. H. Wieniawskiego.

Wykształciła kilkudziesięciu absolwentów, wśród których znajdują się zdobywcy wielu nagród przyznanych na krajowych i międzynarodowych konkursach skrzypcowych. Są to m.in.: Bartosz Bryła, Krzysztof Baranowski, Joanna Kurkowicz, Bartłomiej Nizioł, Anna Reszniak, Jarosław Nadrzycki.

Była współinicjatorką Państwowego Liceum Muzycznego im. H. Wieniawskiego w Poznaniu, nazywanego “Szkołą Talentów”.

Wręczenie Nagród Województwa Poznańskiego za rok 1978 w Sali Renesansowej poznańskiego ratusza, w środku Jadwiga Kaliszewska, foto: Stanisław Wiktor / Cyryl

1989 Miała miejsce manifestacja, której jej celem był protest przeciwko planom budowy elektrowni atomowej w Klempiczu.

Uczestnicy, głównie młodzież szkół średnich i studenci, zebrali się w okolicach ul. Półwiejskiej skąd zamierzali przemaszerować do centrum miasta. Manifestacja byłą oczywiście nielegalna i oddziały ZOMO blokowały jej przemarsz w kierunku Centrum. Zaczęła się zabawa „w kotka i myszkę”. Manifestanci w plątaninie uliczek Starego Miasta usiłowali znaleźć przejście do Centrum, a oddziały ZOMO biegały z drugiej strony, by te przejścia zablokować. W końcu milicji udało się zamknąć protestujących na ul. Krakowskiej, pomiędzy Półwiejską a Rybaki. Sytuacja stała się patowa. Milicja nawoływali aby uczestnicy rozchodzili się pojedynczo, a manifestanci usiedli na drodze i grali na zwłokę. Po kilku godzinach w końcu zaczęli się rozchodzić [Wspomnienia i zdjęcia Krzysztofa Leśniewicz – dziękuje za zgodę na udostępnienie]

ZDARZYŁO SIĘ 18 MARCA

1229 Koronacją cesarza Fryderyka II na króla Jerozolimy zakończyła się piąta krucjata.

1314 Stracono Jacquesa de Molay, wielkiego mistrz zakonu templariuszy.

Aresztowany na rozkaz króla Francji Filipa IV Pięknego o świcie w piątek, 13 października 1307, postawiony przed sądem. Oskarżony o herezje, stosowanie magii i czarów, homoseksualizm, dzieciobójstwo, wyrzeczenie się Chrystusa, bezczeszczenie krzyża, czczenie demona o imieniu Baphomet. Poddany w więzieniu Temple torturom przyznał się do zarzucanych zbrodni. Spalony na stosie w Paryżu 18 marca 1314.

Na chwilę przed śmiercią w płomieniach odwołał swoje zeznania i jak głosi legenda rzucił przekleństwo na papieża Klemensa V i króla francuskiego, Filipa IV Pięknego: … Klemensie, sędzio niesprawiedliwy, powołuję ciebie przed Sąd Boży w 40 dni od dnia dzisiejszego…a ciebie królu Filipie, równie niesprawiedliwy, w ciągu roku jednego…Klątwa się spełniła. Papież zmarł miesiąc później z powodu dyzenterii, natomiast niespełna rok po spaleniu de Molay’a, Filip IV zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach (najprawdopodobniej został otruty, jest też wersja, że zmarł na skutek wypadku przy polowaniu). Klątwa mistrza templariuszy miała dotyczyć również potomków Filipa IV, aż do 13 pokolenia.

1532 Angielski parlament zakazał daniny angielskiego Kościoła na rzecz Rzymu.

1584 Zmarł Iwan IV Groźny, car Wszechrosji. Przeprowadził liczne reformy, rządził za pomocą terroru.

1596 Rozpoczęła się przeprowadzka dworu Zygmunta III Wazy z Krakowa do Warszawy, która trwała 15 lat.

1662 Na ulicach Paryża pojawiły się pierwsze “autobusy” do przewozu pasażerów.

Pierwszy autobus był ośmiomiejscowym pojazdem znanym jako carrosses a cinq solz. Został wprowadzony na ulice Paryża 18 marca 1662 roku przez towarzystwo założone przez Blaise;a Pascala i księcia de Roannez. Początkowo idea miejskiego transportu została przyjęta z entuzjazmem, jednak już w lipcu szał na autobusy zaczął opadać. Powrócono do tradycyjnych sposobów podróżowania.

1713 W Liptowskim Mikulaszu na Słowacji został stracony Juraj Janosik, tatrzański bohater ludowy.

1813 David Melville, otrzymał patent na aparaturę, która wytwarza dwutlenek węgla, tworzący bąbelki w napojach.

1900 Utworzono klub piłkarski Ajax Amsterdam.

1921 W Rydze o 20 h 30 podpisano polsko – radziecki traktat pokojowy. Główne ustalenia: wzajemne zrzeczenia się pretensji do terenów leżących poza linią przyjętej przez traktat granicy; zwolnienie Polski z zobowiązań z okresu zaboru, zwrot wywiezionych z Polski zabytków, wzajemne poszanowanie suwerenności.

1930 Konstantynopol został oficjalnie przemianowany na Stambuł.

1943 Niemieckie władze okupacyjne wprowadziły karę śmierci dla Polaków ukrywających Żydów lub udzielających im jakiejkolwiek pomocy.

1945 Po 10 dniach walk żołnierze 1 armii Wojska Polskiego zdobyli Kołobrzeg. Odbyła się ceremonia ponownego aktu zaślubin Polski z morzem. Pierwsze zaślubiny miały miejsce w 1920 r. w Gdyni z udziałem gen. Józef Hallera.

W Kołobrzegu swój Dom Pracy Twórczej ma Politechnika Poznańska.

1963 Urodziła się Vanessa Williams, amerykańska piosenkarka, pierwsza czarna Miss Ameryki.

http://www.youtube.com/watch?v=xbuzskVs6rc

1965 Członkowie grupy The Rolling Stones zostali aresztowani za oddawanie moczu na frontową ścianę budynku londyńskiej stacji benzynowej po tym, jak właściciel stacji odmówił im udostępnienia toalety.

1965 Radziecki kosmonauta Aleksiej Leonow był pierwszym człowiekiem, który wyszedł w przestrzeń kosmiczną, w której przebywał około 20 minut.

1966 Watykan wydał instrukcję znoszącą ekskomunikę katolików, którzy zawarli związek małżeński wg innego wyznania.

1972 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów „Heart Of Gold” – Neil Young. To jego jedyny przebój, który dotarł do amerykańskiej TOP 30.

1975 Utworzenie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

1978 Grupa U2 wygrała konkurs młodych talentów – w nagrodę nagrywa taśmę demo w profesjonalnym studiu.

1978 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów „Night Fever” – The Bee Gees. Piosenka pochodzi z filmu „Gorączka sobotniej nocy”.

1990 Odbyły się pierwsze (i jedyne) wolne wybory do parlamentu w NRD (Niemieckiej Republice Demokratycznej).

1996 The Sex Pistols ogłosili oficjalnie szczegóły swego pierwszego od ośmiu lat tournee – jako jedyny powód reaktywowania podali pieniądze.

2000 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów „Say My Name” – Destiny’s Child; US Top Album „Supernatural” – Santana.

2001 Zmarł John Phillips, lider grupy The Mama and The Papas.

Był muzykiem, który wywarł ogromny wpływ na epokę dzieci kwiatów. Skomponowane przez niego piosenki „California Dreamin” i „If You’re San Francisco” (wykonywana przez Scotta McKenzie) są jej najważniejszymi symbolami. Philips pisał też utwory dla grup Greateful Deat i Beach Boys.

Imieniny obchodzą: Anzelm, Cyryl, Edward, Boguchwał

Anzelm – Anz to staroskandynawskie bóstwo, helm to osłona, hełm, czyli Anzelm to strzeżony przez Anza, posiadający jego hełm. Imię znane w Polsce od XIII wieku. Anzelm jest dużą indywidualnością, chodzi własnymi drogami. Jest zazwyczaj wszechstronnie wykształcony, a dzięki krytycznemu umysłowi odnosi poważne sukcesy. Może odegrać wybitną rolę w zawodzie handlowca, gdyż docenia pieniądz i rozgłos.

Cyryl, oznacza Pański, odnoszący się do Pana czyli do Boga, imię greckie. Cyryl jest mężczyzną wrażliwym i delikatnym. Nie potrafi ukrywać swoich uczuć ani myśli. Zawsze mówi to, co leży mu na sercu. Lubi mieć wielu przyjaciół, którym nie szczędzi ostrych słów krytyki. Kocha rozrywki, podróże, miłe spotkania i dobrą literaturę. Jego ulubiony kolor to szary, a zwierzę – jeż.

Edward, to imię pochodzenia greckiego, w którym poszczególne człony znaczą ed – dobrobyt, posiadłość, majątek i wart (ward) – opiekun, obrońca, stróż. Całość znaczy – stróż dziedzicznej posiadłości. Rozpowszechniło się w Europie dzięki powieści “Nowa Heloiza” Jeana Rousseau. Mężczyźni o tym imieniu są stateczni i rozważni. To dobrzy negocjatorzy i rozjemcy, sprawdzający się w dyplomacji i polityce. Są dobrymi i przekonującymi mówcami, posiadają też uzdolnienia muzyczne. Odpowiedniki obcojęzyczne: łac. Eduardus, fr. Edouard, wł. Edoardo.