KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 2 SIERPNIA

Słońce w znaku Lwa

Międzynarodowy Dzień Zagłady Romów – ustanowiony w rocznicę likwidacji obozu cygańskiego w Oświęcimiu-Brzezince
Gdy w początku sierpień częste grzmoty miewa, tedy też do końca taką nutę śpiewa. Przysłowie

Człowiek urodzony 2 sierpnia jest nieustraszony w obronie osób kochanych. Jego namiętność i uczucia są głębokie i trwałe. Jest wiernym przyjacielem i wspaniałomyślnym wrogiem, a cokolwiek robi – czyni to z całego serca, i dzięki temu najczęściej osiąga powodzenie. Oddaje się cały swej pracy, zarówno jak i miłości.

Stały, pewny siebie, ostrożny, dyplomatyczny – potrafi umiejętnie układać swe plany i zręcznie je w czyn wcielać. Posiada pewne skłonności filozoficzne, zarówno jak i zdolności do uogólnień. Jednakże w przejściach życiowych zawsze przejawia dużą siłę wewnętrzną. Potrafi opanować swą naturę, a charakter jego jest dość władczy; umie panować nad innymi.

Cytaty na dziś:

– Samo zwycięstwo nic nie znaczy, trzeba umieć je wykorzystać. Napoleon I.
– Całe szczęście i pomyślność naszego życia zależy od dobrego użytku, jaki zrobimy z naszych namiętności. Kartezjusz

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1852 W Berlinie zmarł Jakub Krauthofer – Krotowski, prawnik, działacz niepodległościowy, partyzant wielkopolski z 1846 roku.

Pochodził z rodziny niemieckiej, był synem Józefa Augustyna Krauthofera. Kształcił się w szkole miejskiej w Poznaniu, następnie odbył studia prawnicze. Prowadził w Poznaniu kancelarię adwokacką i notarialną. Publikował artykuły na tematy prawne na łamach czasopism poznańskich (“Gazeta Wielkiego Księstwa Poznańskiego”, “Tygodnik Literacki”), wielokrotnie dawał wyraz swoim sympatiom słowiańskim oraz poglądom antyniemieckim, domagając się m.in. równych praw Polaków i Niemców w sądownictwie.

W marcu 1848 został wybrany do poznańskiego Komitetu Narodowego. Jako rzecznik pełnej niepodległości i walki ludowej nie spotkał się z poparciem większości członków Komitetu; po zmianie nazwiska na Krotowski osobiście agitował wśród ludu wielkopolskiego, zorganizował własny oddział zbrojny i prowadził walkę z Niemcami.

W maju 1848 ogłosił niepodległą Rzeczpospolitą Polską w Mosinie i Kórniku, usunął niemieckich urzędników, mianował ich polskich odpowiedników, wydawał dokumenty z pieczęcią z orłem jagiellońskim i napisem “Polska Powstająca”.

Po pięciu dniach 8 maja został uwięziony przez wojsko pruskie w Konarzewie.

1847 W Berlinie rozpoczął się największy w dziejach polskiego ruchu narodowego proces polityczny (tzw. proces moabicki). Na ławie oskarżonych zasiadło 254 oskarżonych, 8 z nich, w tym Mierosławski, wielu powstańców z Wielkopolski skazanych zostało na karę śmierci, zamienioną później na wieloletnie więzienie.

1881 Urodził się Stefan Cybichowski, architekt i działacz społeczny. Kazimierz Sobkowicz w swej książce o poznańskich architektach nazwał go “niekwestionowanym rekordzistą projektów budowli sakralnych”.

W latach 1906–1909 prowadził w Berlinie m.in. budowę gmachu Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych, rozbudowę i przebudowę Królewskiej Mennicy. Był też współautorem projektu budowy nowej synagogi w Charlottenburgu.

Od grudnia 1910 prowadził w Poznaniu własne biuro architektoniczne. W 1912 wszedł w skład Wydziału Technicznego Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. W latach 1919–1922 był naczelnikiem Wydziału Budowlanego w Urzędzie Wojewódzkim. Przeprowadził spolszczenie tego urzędu. W latach 1920–1926 wykładał budownictwo wiejskie na Wydziale Rolniczo-Leśnym Uniwersytetu Poznańskiego.

Był członkiem Rady Miejskiej w Poznaniu (1919–1925), a później (1927–1931) honorowym radcą Magistratu m. Poznania.

Preferowana przez Cybichowskiego architektura odwoływała się do form klasycystycznych, które dominowały przez pierwsze dziesięciolecie Drugiej Rzeczypospolitej. Sięgał też po rozwiązania neobarokowe.

Poznańskie projekty: Budynek administracyjny Targów Poznańskich (Pawilon 101) i Pałac Targowy (Pawilon 12), Zespół Szkół Handlowych przy ul. Śniadeckich,  kościół św. Stanisława Kostki w Poznaniu o układzie bazyliki, klasztor Dominikanów w wraz z kaplicą, ul. Libelta, projekt z 1938, rozpoczęcie prac 1939 (po wojnie projekt został zmodyfikowany przez władze jako zbyt dominujący), szkoła ss. Urszulanek przy dzisiejszej Al. Niepodległości 43 w Poznaniu, 1923 oraz internat, klasztor ss. Karmelitanek Bosych (obecnie Szpital Ginekologiczno-Położniczy Świętej Rodziny) w Poznaniu, ul. Jarochowskiego, 1927, odnowienie Złotej Kaplicy w Katedrze Poznańskiej, 1912, rozbudowa Szpitala Przemienienia Pańskiego w Poznaniu, w stylu neoklasycystycznym, ul. Garbary / Długa, 1930–1933, przebudowa Teatru Polskiego 1929, Bank Włościański, Plac Wolności 9, 1911, przebudowa kościoła św. Marcina w (wyprostowanie kościoła, sklepienie nad główną nawą, nowy chór, powiększenia kościoła do przyjęcia 1 tys. osób), 1925–1927, kaplica zewnętrzna Matki Bożej z Lourdes przy kościele św. Marcina w Poznaniu, 1932, fabryka Pebeco przy ul. Głównej,  Elektrownia Miejska w Poznaniu na terenie byłego Fortu Roon (Fortu Czecha) na prawym brzegu Warty (obecnie Elektrociepłownia Poznań Garbary EC-I), 1924–1925, oddana do użytku 23 listopada 1929, dom towarowy “The Gentleman”, na narożniku ul. Paderewskiego i Szkolnej w Poznaniu, 1939, w stylu modernistycznym.

W zasługę za zaprojektowanie ok. 100 obiektów sakralnych na terenie Wielkopolski i Pomorza, otrzymał tytuł honorowego Szambelana papieskiego. Jako jeden z najbardziej zasłużonych architektów wielkopolskich został aresztowany w ramach Intelligenzaktion Posen przez Gestapo 28 października 1939 wraz z grupą profesorów i osadzony w Forcie VII. Zmarł 6 stycznia 1940, rozstrzelany przez hitlerowców w Forcie VII. Rodzina nie wiedziała o jego śmierci i jeszcze po wojnie liczyła na odnalezienie go żywego. Jego symboliczna mogiła znajduje się na Cmentarzu Parafialnym św. Jana Vianneya w Poznaniu.

1881 Urodził się Roman Stefan Ulatowski – legendarny już poznański fotograf, zaliczany do grona najwybitniejszych polskich fotografów pierwszej połowy XX wieku.

W latach 20-tych XX wieku rozpoczął systematyczną dokumentację najważniejszych zabytków Poznania i Wielkopolski. Zajmował się także reprodukcją dzieł sztuki. Był ojcem znanego dyplomaty, dziennikarza, pisarza i obieżyświata Jana Ulatowskiego.

Jego fotografie, wykonywane w technice bromowej w formacie ok. 13×18 cm i barwione następnie na kolor sepii, niosą ze sobą niezwykle wysoką wartość artystyczną jak i dokumentalną. Podobnymi kolekcjami zdjęć z tego okresu mogą poszczycić się jedynie Wilno i Warszawa, gdzie pracował Jan Bułhak.

Ulatowski nie ograniczał tematyki swoich fotografii do dzieł sztuki i zabytków Wielkopolski. Podobne osiągnięcia miał również w portrecie oraz fotografii krajobrazów, tworząc prace o nieodpartym uroku.

Był synem murarza i chłopki. Rodzina była uboga, a ojciec przedwcześnie zmarł. Na szczęście wiele radości rodzinie przysparzał mały Romek, który już w dzieciństwie wykazywał talent plastyczny. Jako młody chłopak przyjechał do Poznania, by tutaj kontynuować naukę. Praktyki w zawodzie fryzjerskim nie ukończył, bo nożyczki i brzytwa nie przypadły mu do gustu. Trudno się temu dziwić, znając jego zamiłowania plastyczne, a raczej artystyczne. Już jako 12-latek był wręcz zakochany w fotografii. Na szczęście jego wuj, Bolesław Samoliński, który opiekował się chłopakiem w Poznaniu, wykazał się zrozumieniem i pozwolił chłopcu na realizację marzeń. [Szymon Mazur, Fotograf z Poznania, https://www.poznan.pl/mim/bm/news/z-rady-miasta,c,16/fotograf-poznania,167852.html]

W roku 1895 Ulatowski rozpoczął naukę w zakładzie „E. Mirska” przy ówczesnym placu Teatralnym (obecnie Wolności). Jego właścicielem był od roku 1899 opiekujący się Ulatowskim Bolesław Samoliński. Podczas kilkuletniego pobytu w Berlinie poznał najnowocześniejszą aparaturę laboratoryjną oraz sprzęt fotograficzny. W roku 1905 wrócił do Poznania, gdzie rozpoczął pracę na stanowisku kierownika „Atelier Rubens”, dawnego zakładu „E. Mirska”, z którego wyruszył dziesięć lat wcześniej na naukę swego ukochanego zawodu.

Tuż przed wybuchem I wojny światowej przy placu Wolności założył własny zakład „Pracownia Fotografii Artystycznej R. S. Ulatowski”, który szybko stał się najbardziej znanym zakładem tego typu w Wielkopolsce oraz miejscem spotkań literatów, aktorów, malarzy, muzyków.

Źródło:Henryk Kondziela, „Roman Stefan Ulatowski”, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1964

R.S. Ulatowski – Kościół Św. Marcina 1926, fot.: poznan.wikia.com

1912 Urodził się Alfons Klafkowski, prawnik, rektor UAM. Był organizatorem i pierwszym prezesem Trybunału Konstytucyjnego w latach 1985-1989.

Całe życie związany był z Wielkopolską i Uniwersytetem. Był bezpartyjnym posłem na Sejm (1972-76 i 1980-1985). Należał do Stowarzyszenia PAX. Pierwszy prezes rybunału Konstytucyjnego (1985-1989), przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej (wybory w 1989 roku).

Doktor honoris causa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i Uniwersytetu Wrocławskiego.

1883 Urodził się Martin Sonnabend, poznański architekt.

Po ukończeniu studiów w Berlinie, dzięki protekcji swego wuja Teodora Jaretzkiego, rozpoczął trającą do 1920 roku wielką karierę wśród społeczności żydowskiej Poznania. Wzniósł szereg domów mieszkalnych dla najznakomitszych ówczesnych rodzin żydowskich, m.in. przy Starym Rynku 77,83,71-72,38/39 i przy ul. Jadwigi (ob. Kraszewskiego) 17, domy towarowe przy pl. Wolności 8 i ul. Masztalarskiej 8, a także kilku znaczących willi, jak chociażby dla R. Jaretzkiego przy ul. Buddego 16 (ob. Roosevelta), H. Loevego na narożniku Ringu i ul. Kirchbacha (ob. Moniuszki) i wiele innych.

Zamówienie skierowane do współwyznawcy było w pełni zrozumiałe. Utartą praktyką grupy żydowskiej było zatrudnianie wyłącznie Żydów jako projektantów wznoszonych w początkach XX wieku domów. Z innych współcześnie z Sonnabendem pracujących architektów trzeba wspomnieć Teodora Jaretzkiego, Hansa Uhla, Alfreda Grotte, Martina Samtera czy Fritza Pfanschmidta. Ta grupa twórców nadała znacznej części miasta specyficzny charakter.
Na podstawie: Jan Skuratowicz, Fabryka Wódek Franza Kantorowicza przy Grochowych Łąkach, KMP 4/2000

1934 Zmarł urodzony w Poznaniu Paul von Hindenburg, prezydent Rzeszy Niemieckiej, marszałek, wcześniej prezydent Republiki Weimarskiej. Urząd po nim objął Adolf Hitler, który ogłosił się wodzem narodu niemieckiego.

Kamienica przy Podgórnej, w której urodził się von Hindenburg a mieszkał Karol Marcinkowski

1969 Urodził się Popcorn (wł. Darek Popowicz), gitarzysta grup Acid Drinkers, Armia, Slavoy i Wilczy Pająk.

ZDARZYŁO SIĘ 2 SIERPNIA

1100 Król Anglii William II, syn Williama Zdobywcy, został zabity strzałą podczas polowania w New Forest. Podobno jeden z myśliwych pomylił króla z jeleniem.

1589 W czasie oblężenia Paryża dominikański fanatyk zamordował francuskiego króla Henryka III. Z jego śmiercią wygasła dynastia Walezjuszy we Francji.

1610 Henry Hudson dotarł do zatoki, nazwanej później jego nazwiskiem – zatoka Hudsona.

1755 Urodził się Jan Henryk Dąbrowski, generał, organizator Legionów Polskich we Włoszech.

1802 Francuski pierwszy konsul Napoleon Bonaparte został decyzją Senatu konsulem dożywotnim. Dawało to Bonapartemu nieograniczoną władzę.

1832 Amerykańskie wojska dokonały masakry wśród uciekających Indian z plemion Sauk i Fox, kończąc rozpoczętą w kwietniu wojnę Czarnego Jastrzębia. Wódz chciał wtedy odzyskać swoje terytoria, które zmuszony był udostępnić rządowi USA. Po tej wojnie plemion Sauk i Fox na wschód od Missisipi nie było już prawie Indian.

1842 Podpisanie traktatu o ustanowieniu granicy państwowej między Stanami Zjednoczonymi i Kanadą.

1865 W Anglii ukazała się “Alicja w krainie czarów” Lewisa Carrolla. Jednak wkrótce po tym książka została wycofana z rynku z powodu złego druku. Przetrwało tylko 21 kopii z pierwszego nakładu.

1897 Zmarł Adam Asnyk pseudonim El…y – poeta i dramaturg. Autor m.in. cyklu sonetów “Nad głębiami”, liryków opiewających urodę Tatr, a także komedii: “Gałązka heliotropu”, “Przyjaciele Hioba”.

1920 Utworzono Międzynarodowy Trybunał Haski. Był to pierwszy stały sąd międzynarodowy funkcjonujący przy Lidze Narodów jako jej autonomiczny organ orzekający w sporach między państwami.

1928 Zakończyły się igrzyska olimpijskie w Amsterdamie, podczas których Polska zdobyła pierwszy w historii złoty medal – dzięki Halinie Konopackiej.

1940 W Anglii rozpoczęto organizację polskiego dywizjonu myśliwskiego 303, jednostki lotnictwa polskiego

1944 Powstanie Warszawskie: Stare Miasto zostaje całkowicie opanowane przez oddziały powstańcze. Śródmieście w znacznej części zostaje zajęte przez Polaków, zaś na Mokotowie i Żoliborzu nie udaje się zająć strategicznych pozycji. Po raz pierwszy Niemcy korzystają z „żywej tarczy”: na ulicy Chłodnej siedem niemieckich czołgów przebija się przez polskie barykady pod osłoną polskich kobiet i dzieci. Krystyna Krahelska, autorka popularnej pieśni „Hej, chłopcy, bagnet na broń!”, ciężko raniona w czasie Godziny „W”, umiera w szpitalu polowym. Niemcy masowymi egzekucjami rozpoczynają eksterminację ludności cywilnej. Ukazuje się pierwszy numer „Biuletynu Informacyjnego”, centralnego pisma Armii Krajowej.

1944 W nocy na 3 sierpnia hitlerowcy likwidując w Oświęcimiu – Brzezince obóz cygański wymordowali ponad 20 tysięcy więzionych tam Romów. Międzynarodowy Dzień Zagłady Romów (ustanowiony w 1997 roku)

1949 Pierwsze “Stary 20” opuściły fabrykę w Starachowicach.

1956 Urodził się Andrzej Kozioł, wokalista grupy Vox.

1971 Urodził się Pete Sampras, amerykański tenisista.

1977 Urodził się Edward Furlong, aktor. “Terminator 2”: John Connor.
http://www.youtube.com/watch?v=2t9ZN3cjnz8

1981 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: „Jessie’s Girl” – Rick Springfield.

1986 Numer 1 brytyjskiej listy przebojów: „Lady In Red” – Chris De Burgh.

1990 Wojska irackie wtargnęły do Kuwejtu.

1992 Sejm uchwalił Małą Konstytucję. Wśród poszerzonych uprawnień prezydenta znalazło się prawo do rozwiązania sejmu, desygnowania premiera oraz przyjęcia jego dymisji.

1993 Zmarł Janusz Sidło, lekkoatleta, jeden z najlepszych oszczepników XX wieku, wielokrotny rekordzista świata i Europy. (ur. 19.06.1933).

2004 W wieku 95 lat zmarł Henri Carttier-Bresson, wybitny francuski fotografik. Uważany jest za twórcę fotografii reporterskiej, wielkiego artystę i jednocześnie genialnego dziennikarza, który zawsze robi zdjęcia właściwym ludziom we właściwym czasie. Jego pierwsza fotografia ukazała się we francuskim magazynie „Vu” w 1933 r. W 1947 roku razem z Robertem Capą i Davidem Seymourem założył słynną agencję fotograficzną Magnum. Sam wyrażał się pogardliwie o swojej sztuce” „Nie interesuje mnie fotografia. Rysunek, owszem. Lubię rysować”. Wystawę prac artysty mogliśmy oglądać w CK Zamek.

Imieniny obchodzą; Gustaw, Karina, Maria, Alfons

Gustaw, imię skandynawskie, złożone z dwóch członów, Gott – bóg, stav – laska, podpora i pomoc. Gustaw ma silny charakter, dużą energię życiową i wiarę w siebie. Cechuje go także żądza sukcesów i władzy. Jest bardzo uczuciowy, wierny w miłości i lojalny w przyjaźni.

Karina to jedna z form skróconych imienia Katarzyna, a także samodzielne imię pochodzenia włoskiego – Carina  co znaczy miła. Karina jest skromna, łagodna i uczynna, bywa jednak bierna życiowo, a jej wrodzona skrytość utrudnia przeanalizowanie wielu spraw z życzliwymi osobami. Jest bardzo wrażliwa.

Maria, imię występujące w wielu językach, w hebrajskim, aramejskim znaczy umiłowana przez Jahwe, przez Boga.
Imię znane ze Starego i Nowego Testamentu, otaczane szczególną czcią w chrześcijaństwie, zwłaszcza od czasu, kiedy sobór efeski w 431 roku uroczyście ogłosił, że Maria jest nie tylko matką Chrystusa, lecz też Bogurodzicą, Matką Boską. Od tej pory zaczął się usankcjonowany oficjalnie kult maryjny w chrześcijaństwie, powstawały kościoły ku jej czci, rozwijała się sztuka sakralna. Imienia tego początkowo unikano w Polsce ze względu na kult religijny, potem jedno z najpopularniejszych imion.
Inne formy imienia Maria to; Marianna, Marzena, Mariola, Marietta, Maryna.

Panie noszące to imię są bardzo odpowiedzialne, opiekuńcze i wrażliwe. Rzadko wybiegają myślami w przyszłość, są bardzo praktyczne. Zawsze dotrzymują słowa i wypełniają dane obietnice. Dbają o dom i rodzinę. Przejawiają zdolności manualne, lubią ręczne robótki domowe jak haftowanie, szydełkowanie czy robienie na drutach. Mają dobry słuch i zdolności muzyczne. Kochają życie na łonie natury i podróże w towarzystwie bliskich. Lubią polne kwiaty.
Kolorem dla Marii jest niebieski, a zwierzęciem – sroka.

Alfons, to imię staroniemieckie, oznacza człowieka szlachetnego i zarazem skorego do walki.