KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 2 WRZEŚNIA

Słońce w znaku Panny

Przysłowie: Woła wrzesień, że już jesień.
Święto narodowe Wietnamu; rocznica niepodległości

Człowiek urodzony 2 września jest towarzyski, usposobiony wspaniałomyślnie, — chociaż nie posiada zbyt silnej woli — jest na ogół pracowity a w życiu dość szczęśliwy. Praktyczny a jednak usposobiony filozoficznie — posiada zdolności konstrukcyjne. Jest ostrożny, krytyczny, dyplomatyczny, wynalazczy — troszczy się o swe sprawy i umie koło nich chodzić. Cechuje go wrażliwość niezwykła — i dzięki temu z wiekiem staje się coraz bardziej zamknięty w sobie, pogrążając się w rozmyślaniach samotnych. Lubi wszystko, co niezwykłe, dziwne, niecodzienne. Interesuje się również badaniami przyrodniczymi.

Cytaty na dziś:

•    Wielkim cieszylibyśmy się pokojem, gdybyśmy przestali zajmować się cudzymi słowami i sprawami, które do nas nie należą. Tomasz a Kempis (Tomasz Hemerken, 1379 – 1471)
•    W ludziach więcej rzeczy zasługuje na podziw niż na pogardę. Albert Camus
•    Ludzie dobrej woli pouczają, ludzie złej woli straszą. Wincenty Styś

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1352 Powstała Konfederacja szlachty wielkopolskiej tzw. konfederacja Maćka Borkowica. Zawiązana przeciwko zajmowaniu dóbr osób oskarżonych o przestępstwo bez wyroku sądowego.

1902 Rozpoczęły się dni cesarskie.

Christian Myschor autor książki ,,Dni cesarskie w Poznaniu. Różne aspekty uroczystych wizyt Wilhelma II w mieście w latach 1902-1913″, wydanej w 2012 roku opowiada, że każda z wizyta cesarza w Poznaniu była sporym wydarzeniem, również dla Polaków.

To był zawsze wielki show. Dzisiaj mamy kino, gwiazdy Hollywood. Wtedy takim show były przyjazdy cesarza.

Na przykład w 1902 r. wizycie cesarza towarzyszyła wielka parada wojskowa, poprowadzona przez Wilhelma II w odświętnym mundurze przez miasto – relacjonuje autor książki.

Po drodze cesarska para zatrzymała się przed zbudowaną przy dawnej Bramie Berlińskiej trybuną “zajętą przez ludność niemiecką, głównie damy”. Mowę powitalną – ocenzurowaną w Berlinie tak, by nie zawierała żadnych akcentów politycznych – wygłosił nadburmistrz Edward Witting. W odpowiedzi cesarz powiedział m.in.: “To, czem miasto jest i czem zostało, zawdzięcza pracy królów pruskich (…)”. Ogłosił też oficjalnie decyzję o likwidacji zabudowań fortecznych, co zgromadzeni przyjęli z aplauzem. Córka nadburmistrza na zakończenie powitania wręczyła cesarzowej bukiet.

Zainteresowanie przejazdem cesarza było spore, ale polska prasa zapewniała, że wśród publiczności nie było “żywej polskiej duszy”, a na pewno polskiej inteligencji. Władze miasta i sami mieszkańcy (głównie Niemcy) przeznaczyli spore kwoty na udekorowanie ulic i okien. Tymczasem patriotycznie nastawieni Polacy demonstrowali swoją postawę wobec wizyty cesarza, opuszczając w oknach mieszkań żaluzje i zaciągając story. Pod wieczór odbyło się w Generalnej Komendanturze “cywilne przyjęcie”, wziął w nim udział m.in. arcybiskup Stablewski.

Para cesarska pozostała w Poznaniu do 7 września. Firma Deutsche Bioscop GmbH nakręciła z ich wizyty niemy film dokumentalny Kaisertage in Posen 1902. [Źródło: Daina Kolbuszewska, Jak cesarz Wilhelm II wizytował Poznań, na kultura.poznan.pl, dostęp 1.09.2017]

1923 W kinoteatrze „Apollo” odbył się pierwszy pokaz przedpremierowy filmu „Bartek Zwycięzca”. Był to pierwszy pełnometrażowy film fabularny związany z Poznaniem.

Recenzje tego niemego filmu, który był adaptacją noweli Henryka Sienkiewicza, były przychylne. Na łamach „Kurjera” chwalono Władysława Pytlasińskiego – „sławę na polu atletycznem i szampiona wszechświatowego”, odgrywającego rolę tytułowego Bartka, a także jego partnerkę Magdę, którą świetnie zagrała Eugenia Zasempianka z Teatru Polskiego. Film wyreżyserował Edward Puchalski, a zdjęcia do niego wykonał poznaniak Zbigniew Jaszcz, „wielce utalentowany operator, wyszkolony w Berlinie, gdzie miał już poważne sukcesy”.
[Źródło: Katarzyna Sklepik, Poznański poligon filmowy, https://plus.gloswielkopolski.pl/poznanski-poligon-filmowy-tu-zabili-podbipiete-stad-uciekal-russell-crowe/ar/c13-10656886]

1925 We wsi Klęczany, koło Sędziszowa w województwie podkarpackim urodził się Bogusław Kogut, polonista, poeta, prozaik związany z Poznaniem. W latach 1956-1960 redaktor naczelny Tygodnika Zachodniego. Laureat nagród literackich Rzeszowa i Poznania. W latach 1957-1961 poseł na Sejm II kadencji z ramienia PZPR.

W 1950 roku zamieszkał w Poznaniu przy ul. Noskowskiego 24 w tzw. „domu literatów”. Mieszkali w nim pisarze, poeci, dziennikarze. Bywali malarze, rzeźbiarze, muzycy, pisarze i poeci:  Jarosław Iwaszkiewicz, Tadeusz Peiper i Kazimiera Iłłakowiczówna.

Tak swojego dziadka wspomina prawnuczka Nina Kujawa: W  tym czasie pradziadek  dużo pisał. Zamykał się w swym pokoju. Babcia pamięta, że wtedy w mieszkaniu musiało być zupełnie cicho, wszyscy chodzili na palcach.

W wolnych chwilach pradziadek jeździł na polowania i grał w tenisa.  Pradziadek Sławek prowadził obszerną korespondencję: z Julianem Tuwimem,  Igorem Neverlym, Wojciechem Żurkowskim, itd. Ale dostawał również listy od zwykłych, prostych ludzi z całej Polski. Był posłem na sejm, więc wiele mógł. Prosili go o pomoc różni nieszczęśliwcy. Zawsze pomagał. Oprócz wierszy i powieści napisał „Listy spod lipy”- zbiór interwencyjnych felietonów.
Źródło:http://www.eszkola-wielkopolska.pl/eszkola/projekty/gimnazjum9-poznan/literatura_do_poznania/aktualnosci/boguslaw-kogut/, zdjęcie: Bogusław Kogut podczas poznańskiego Ogólnopolskiego Festiwalu Poezji – 1960 r, fot. Eugeniusz Kitzman / Cyryl]

1926 Towarzystwo Naftowe “Galicja” zawiadamiało automobilistów o otwarciu stacji benzynowej przy pl. Prezydenta Drwęskiego, co świadczyło o ciągłym rozwoju automobilizmu.

Według informacji zamieszczonej w “Kurierze Poznańskim” nr 392, pod koniec sierpnia 1926 r. czynne były w mieście stacje benzynowe przy ulicach: Skarbowej, Niegolewskich, Dąbrowskiego Piekary,  Wałach Wazów, na Rynkach Wildeckim i Łazarskim, przy placach Wolności i Drwęskiego (lista niepełna). KMP3/88

foto u góry strony: Benzynownia i stacja naprawy samochodów. (Samochód, nr 23 1930r.), foto: fotopolska.eu

1939 Podporucznik Włodzimierz Gedymin, pilot 3 dywizjonu, startując z lotniska polowego w Kobylim Polu, zestrzelił nad Poznaniem dwa niemieckie samoloty: dorniera Do-17 i heinkla He-111. Łącznie dywizjon odniósł we wrześniu 31 zwycięstw.

3. dywizjon myśliwski, złożony był ze 131. i 132. eskadry. Godłem 132. eskadry był niebiesko-czarny kruk na tle białego rombu, 131. eskadra przyjęła za symbol czerwono-czarnego kruka. Symbol kruka wiąże się z lotniczą legendą, jakoby w czasie lotu nad Poznaniem myśliwiec z Ławicy zderzył się z ptakiem tego gatunku. Jak się przekonamy, piloci z Poznania latają ze znakiem kruka do dzisiaj.
[źródło: Szymon Mazur, Dywizjon 302 “Poznański” – pierwszy w walce!, na: https://www.poznan.pl/mim/bm/news/inicjatywy-radnych,c,13/dywizjon-302-poznanski-pierwszy-w-walce,150314.html dostęp: 18.07.2020]

1994 Zakończenie budowy kładki między ulicami Wyłom i Rakoczego nad trasą Poznańskiego Szybkiego Tramwaju.

2000 Zmarł Jerzy Stasiuk, aktor filmowy i teatralny. W latach 1980–1990 i 1995–2000 był aktorem Teatru Nowego w Poznaniu, a w latach 1993–1995 był dyrektorem artystycznym tego teatru.

Jerzego Stasiuka ceniono nie tylko za kreacje sceniczne, ale i filmowe. Uważano go za jednego z mistrzów drugiego planu. Oglądaliśmy go m.in. w “Koperniku” Ewy i Czesława Petelskich, w “Ziemi obiecanej” Andrzeja Wajdy, w serialach “Boża podszewka” Izabelli Cywińskiej i “Maszyna zmian” Andrzeja Maleszki oraz w fabularyzowanym dokumencie Krzysztofa Magowskiego “Czy będzie wojna?”.

W roku 1999, w wydawnictwie Obserwator, ukazała się książka “Nie byłem Papkinem” autorstwa Piotra Kępińskiego i Andrzeja Sikorskiego będąca zapisem rozmów z aktorem [Kalendarium KMP, wikipedia, https://encyklopediateatru.pl/artykuly/207611/jerzy-stasiuk-jeden-z-mistrzow-drugiego-planu

ZDARZYŁO SIĘ 2 WRZEŚNIA

31 p. n. e. W bitwie morskiej w Grecji Środkowej Marek Agrypa, wódz Oktawiana rozbił flotę królowej egipskiej Kleopatry VII.

1752 Dziwny dzień 2 września, bo po nim nie był 3 września, ale 14 września. Wszystko przez reformę w liczeniu dat i przejście świata chrześcijańskiego na kalendarz gregoriański, nazwany od imienia papieża Grzegorza XIII. W Wielkiej Brytanii tłumy wyległy na ulicę, żądając oddania jedenastu dni.

1870 Po rozstrzygającym niemieckim zwycięstwie pod Sedanem armia francuska skapitulowała a cesarz Napoleon III dostał się do niewoli i abdykował.

1898 Zwycięstwo wojsk brytyjskich pod Omdurmanem zakończyło powstanie Mahdiego. Brytyjczycy wkroczyli do stolicy Sudanu – Chartumu.

1900 Pruskie władze szkolne zaplanowały wprowadzenie do szkół lekcji uświadamiających – wychowanie seksualne.

1906 Roald Amundsen jako pierwszy przebył statkiem przejście północno – zachodnie Morza Arktycznego i dotarł do portu Nome.

1911 Urodził się Czesław Janczarski, poeta i pisarz dla dzieci. Jest twórcą literackiej postaci Misia Uszatka, którą później narysował Zbigniew Rychlicki.

1914 Urodziła się Stefania Grodzieńska „Pszczółka”, aktorka.

1929 Utworzono koncern Unilever.

1941 Urodził się Stefan Friedman, aktor.

1945 Na pokładzie amerykańskiego krążownika „Missouri” Japonia podpisała akt bezwarunkowej kapitulacji w II wojnie światowej.

1950 W Libanie zmarła Hanka Ordonówna, aktorka, piosenkarka, gwiazda kabaretów warszawskich w latach trzydziestych. Autorka wspomnień “Tułacze dzieci”.

1964 Urodził się Keanu Reeves, aktor amerykański.

1965 Urodził się Lennox Lewis, czarnoskóry bokser brytyjski. Dwukrotny mistrz świata wagi ciężkiej organizacji WBC, pogromca Andrzeja Gołoty.

1966 Urodziła się Salma Hayek, aktorka amerykańska. (Desperado)

1970 Phil Collins przeczytał w gazecie ogłoszenie, że zespół Genesis poszukuje nowego perkusisty.

1973 Zmarł John Reuel Tolkien, brytyjski językoznawca i pisarz. Autor trylogii fantasy „Władca pierścienia”. Urodził się 3 stycznia 1892 roku.

1974 Na ekrany kin wszedł film „Potop” w reżyserii Jerzego Hoffmana.

1976 Zmarł Stanisław Grochowiak, poeta i dramaturg. Autor powieści, opowiadań i antologii poezji polskiej. Urodził się 24 stycznia 1934 roku.

1979 INXS zadebiutowali na żywo w Sydney w Australii.

1980 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: “Upside Down” – Diana Ross. Nagranie to spędziło na topie 4 tygodnie, dłużej niż jakikolwiek inny utwór ROSS. Dłużej jednak ROSS przebywała na pierwszym miejscu w towarzystwie Lionela Richie. Ich wspólny duet “Endless Love” królował w zestawieniu przez 9 tygodni.

1983 W dniach 1 – 4 września w Krakowie odbył się pierwszy ogólnopolski zlot fanów grupy Maanam.

1994 Polscy reprezentanci na mistrzostwach Europy w akrobacji szybowcowej zdobyli 5 złotych medali, 3 srebrne i jeden brązowy. Całkowitym zwycięzcą został Jerzy Makula, który został mistrzem Europy i zdobył trzy złote medale w poszczególnych konkurencjach.

2000 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: “Doesn’t Really Master” – Janet; US Top Album: “Country Grammar” – Nelly.

Imieniny obchodzą: Stefan, Julian, Wilhelm, Adela, Seweryn

Wilhelm, imię staroniemieckie utworzone ze słów: willio – wola i helm – hełm, ochrona

Adela posiada wszechstronne zainteresowania. Jest delikatna i ma duże poczucie humoru, lubiana przez otoczenie. Swą naturą ujmuje ludzi, jest szczera, hojna. Lubi podróże, kocha przyrodę.

Julian jest szlachetny, zwykle wykształcony, daje przykład swoją pracowitością, lubi ład i porządek. Lubi bywać w towarzystwie i podróżować.

Stefan ma silnie rozwinięte poczucie własnej wartości. Jest niezwykle odważny w działaniu, co wynika z głębokiego przekonania, że to co czyni jest słuszne i celowe. Bywa dokuczliwy w stosunku do najbliższych i otoczenia.
Mężczyzna o imieniu Seweryn ma mocny charakter, który pozwala mu zachować stałe zasady moralne. Jest bardzo samodzielny. Ma skłonności do apodyktyczności i częstej zmiany nastrojów.