KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 20 LISTOPADA

Powszechny Dzień Dziecka, obchodzony dla upamiętnienia przyjęcia Deklaracji Praw Dziecka przez Zgromadzenie Ogólne NZ w 1959 roku. Dzień Industrializacji Afryki Brazylia – Dzień Zumbiego Meksyk – Święto Rewolucji Święto 11 Pułku Łączności Marynarki Wojennej Międzynarodowy Dzień Pamięci o Trans Ofiarach Przemocy Dzień tolerancji Światowy Dzień Rzucania Palenia

Cytaty na dziś:

• Mikroby też mają swoje wielkie problemy. Zbigniew Ziomecki

• Religia to nie tylko kościół do którego człowiek idzie okazyjnie, aby się pomodlić; religia to świat, w którym trzeba stale żyć. Gilbert Keith Chesterton

• Uboga myśl kryje się za kwiecistą mową. Wang Cz`ung .

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1394 Władze miasta Poznania zaświadczają, że Gertruda wdowa po Mikołaju Wenczke przekazała Małgorzacie Poschke i jej dzieciom dom przy ul. Wodnej.

1728 W Jurkowie powiat Krzywiń urodził się ks. Józef Rogaliński herbu Łodzia, matematyk i fizyk. Studiował prawo, teologię i filozofię w Rzymie, następnie nauki fizyczne i matematyczne w Paryżu.

W wieku 15 lat wstąpił w Krakowie do jezuitów. Po ukończeniu studiów działał w Poznaniu, jako przełożony muzeum i obserwatorium astronomicznego, które prawie w całości zostało wybudowane i wyposażone przez rodzinę Rogalińskich. Od 1762 zajmował się reformą szkolnictwa.

W 1765 złożył wizytę w obserwatorium słynny szwajcarski uczony Leonhard Euler, który uznał je za najlepiej wyposażone w Polsce. Uważany jest za twórcę poznańskiego ośrodka badań fizyczno-matematycznych. Rogaliński był prekursorem bezpłatnych wykładów publicznych, na które obok uczniów Akademii Lubrańskiego i Kolegium Jezuickiego uczęszczali również mieszkańcy miasta, szczególnie rzemieślnicy. Był prałatem kapituły poznańskiej a będąc znawcą literatury łacińskiej, francuskiej i włoskiej głosił piękne, barwne kazania – przeięty rzeczą o której mówił, wlewał ią w słuchaczów mocą przekonywaiącey i czułey wymowy.

Po likwidacji zakonu jezuitów w 1773 i ich poznańskiej szkoły Józef Rogaliński został rektorem Akademii Wielkopolskiej, którą starał się podnieść do rangi uniwersytetu. Po połączeniu przez Komisję Edukacji Narodowej tej szkoły z Akademią Lubrańskiego został zwolniony ze stanowiska, uzyskując jednak roczną pensję.

Swój duży majątek do 1000 czerw. złot. kazał rozdać między osoby uczciwe, a żebrać się wstydzące, tudzież miedzy podupadłe, ale trzeźwe i pracowite rzemieślniki.

1765 Dzięki uprzedniej zgodzie szlachetnego magistratu poznańskiego, rzemieślnicy dokończyli wodociąg, doprowadzający wodę do tutejszej rezydencji (kościółek na dzisiejszej Żydowskiej).

Wodociąg ów bierze początek od wodociągu przy kamienicy szlachetnego [Jana] Topińskiego, na ulicy zwanej ulicą Szklarzy, i ciągnie się na odległość trzydziestu łokci, aż do studni żydowskiej. Dalej prowadzi przez ulicę zwaną Drewnianą, następnie przez ulicę zwaną niegdyś Złotników, a stamtąd przez trakt publiczny, w stronę kościoła Przewielebnych OO. Dominikanów, aż do muru rezydencji, a stamtąd pod kuchnią przechodzi do jej sieni.

Dla zbudowania owego wodociągu darował ze swego lasu trzydzieści drzew, długich na dwadzieścia cztery łokcie, Jaśnie Wielmożny i Najczcigodniejszy [Melchior] Gurowski, kanonik katedralny krakowski i poznański, dziedzic oraz właściciel dóbr Murowana Goślina (…)

Na podstawie: Kroniczka rezydencji Karmelitów Trzewiczkowych w Poznaniu przy kościele Najświętszej Krwi Pana Jezusa na ul. Żydowskiej. Opracowane przez Jacka Wiesiołowskiego, Wydawnictwo Miejskie, 2005

1893 Zmarł Mieczysław Antoni Leitgeber, poznański księgarz, wydawca i pisarz.

Księgarstwa uczył się w Poznaniu, Wilnie i Warszawie. W 1866 roku zdał egzamin rządowy uprawniający do samodzielnego wykonywania zawodu księgarza.

W latach 1866-1884 prowadził w Poznaniu księgarnię wydawniczą, skład nut i wypożyczalnię książek. W latach 1869-1872 wydawał w Poznaniu jedyny wówczas w Wielkopolsce ilustrowany tygodnik literacki Sobótka. W latach 1867 – 1870 opracował i wydał Przegląd Bibliograficzny Piśmiennictwa Polskiego. W 1884 roku, z powodu trudności finansowych, odsprzedał swoją ksiegarnię bratu Jarosławowi.

W latach 1885-1889 prowadził księgarnię wydawniczą w Ostrowie Wielkopolskim. Z jego inicjatywy wydawano w 1888 roku pierwsze w Ostrowie polskie czasopismo – Pomoc, mające zawierać głównie teksty dotyczące historii państwa polskiego, wiersze, opowiadania historyczne, bajki, powiastki. W 1889, z powodu trudności finansowych, powrócił do Poznania, gdzie zmarł i został pochowany.

Wydawał głównie czasopisma i popularne książki dla ludu i młodzieży. Napisał pod pseudonimem “Mieczysław z Poznania” 9 powieści ludowych i opowiadań. Opublikował także kilkanaście spisów katalogów i przeglądów biograficznych oraz samouczek języka polskiego i rosyjskiego dla Niemców. Jako pisarz i wydawca propagował niezbędny w obronie kultury narodowej solidaryzm międzystanowy. [Mieczysław Antoni Leitgeber, w: Encyklopedia Popularna PWN, Warszawa, 1995, wikipedia]

1943 Urodziła się Jadwiga Rotnicka, profesor hydrologii i polityk, samorządowiec, od 2007 senator VII i VIII  kadencji.

W 1961 zdała maturę w II Liceum Ogólnokształcącym, po czym rozpoczęła studia na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. Od 1990 do 2007 nieprzerwanie zasiadała w poznańskiej radzie miejskiej, pełniąc m.in. funkcję jej przewodniczącej (1992–1998).  Pełni funkcję prezesa Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania im. Cyryla Ratajskiego, należy do poznańskiego oddziału Rotary Club, jest honorowym członkiem Klubu Business and Professional Women Club. Zamężna (mąż Karol, profesor zwyczajny, geomorfolog, paleogeograf), ma córkę Joannę.

1952 Urodził się Tomasz Polak (Węcławski) wybitny polski teolog specjalizujący się w teologii dogmatycznej i fundamentalnej, były katolicki prezbiter. Współtwórca Pracowni Pytań Granicznych UAM, tłumacz. Jako jeden z nielicznych księży zdecydowanie mówił w 2002 o moralnej winie arcybiskupa Juliusza Paetza.

W latach 1996-1998 był dziekanem Papieskiego Wydziału Teologicznego w Poznaniu, w latach 1998-2002 dziekanem i organizatorem Wydziału Teologicznego UAM, a w latach 1997-2002 członkiem Międzynarodowej Komisji Teologicznej w Rzymie. 4 listopada 1999 otrzymał tytuł profesora nauk teologicznych. W latach 2003-2006 był członkiem Komitetu Nauk Teologicznych Polskiej Akademii Nauk i prezydium Fundacji Guardiniego w Berlinie.

9 marca 2007 zostało opublikowane Oświadczenie dotyczące zamknięcia działalności kapłańskiej Tomasza Węcławskiego potwierdzające odejście ze stanu kapłańskiego, gdzie znalazły się poniższe słowa:

Po wieloletnim i gruntownym zastanowieniu doszedłem do przekonania, że z racji sumienia nie powinienem już w moim działaniu reprezentować instytucji i wspólnoty kościelnej. Zakończyłem i zamknąłem moją działalność kapłańską. Zamierzam działać publicznie wyłącznie na moją własną odpowiedzialność.

21 grudnia 2007 dokonał aktu apostazji z Kościoła katolickiego. Tym samym, zgodnie z Kodeksem Prawa Kanonicznego, na mocy samego prawa zaciągnął na siebie karę ekskomuniki, co podkreślili 23 stycznia 2008 przedstawiciele poznańskiej Kurii Metropolitalnej. 30 kwietnia 2008 ożenił się i przyjął rodowe nazwisko żony: Polak.

1958 Urodził się Grzegorz Kupczyk, wokalista grupy Ceti, a wcześniej Turbo.

1960 Utworzono Hufiec ZHP Poznań – Stare Miasto. Przyjął imię Powstańców Wielkopolskich 1918/1919. Powstał z połączenia wcześniej działających hufców: I Hufca Harcerskiego Poznań – Garbary, IV Hufca Harcerskiego Poznań – Stare Miasto im. Powstańców Wielkopolskich 1918/1919, V Hufca Harcerskiego Poznań – Śródmieście.

1978 Pierwsi pacjenci zostali przyjęci w nowej przychodni lekarskiej Politechniki Poznańskiej w Domu studenckim przy ulicy Zamenhofa 28.

1987 W Mosinie koło Poznania zmarł Feliks Fornalczyk, polski pisarz i dziennikarz.

Uzyskał w 1974 r. stopień doktora na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza za rozprawę o twórczości Syrokomli. Debiutował w 1955 r. na łamach prasy jako krytyk literacki. W latach 1958-1959 był redaktorem Polskiego Radia w Krakowie i Szczecinie. Współautor, wraz z Jerzym Mańkowskim, monografii o środowisku literackim Poznania – Poznań literacki. W roku 1957 pełnił funkcję redaktora tygodnika społeczno-kulturalnego “Ziemia i Morze” w Szczecinie. Od 1959 r. był redaktorem Polskiego Radia w Poznaniu.

fot. Stanisław Wiktor / Cyryl, 25 stycznia 1975

2002 Zmarł Florian Dąbrowski, polski kompozytor, pedagog (ur. 1913).

W 1945 zorganizował w Bydgoszczy średnią szkołę muzyczną, w której nauczał do 1951. Był również współtwórcą Państwowej Filharmonii w Bydgoszczy. Od 1954 pracował w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu, gdzie prowadził wykłady i ćwiczenia z zakresu kompozycji, harmonii, instrumentacji, współczesnych technik kompozytorskich oraz kontrapunktu.

Czynnie udzielał się w życiu artystycznym miasta Poznania. Współorganizował Festiwale Polskiej Muzyki Współczesnej “Poznańska Wiosna Muzyczna” i wielokrotnie był przewodniczącym ich Komisji Programowych.

Od 1968 działał w Młodzieżowym Ruchu Miłośników Muzyki “Pro Sinfonika”, a w 1973 otrzymał godność jego członka honorowego. Od 1997 był także wiceprzewodniczącym Poznańskiego Towarzystwa Muzycznego im. Henryka Wieniawskiego. Należał również do Związku Kompozytorów Polskich, w którym w latach 1969-75 pełnił funkcję wiceprezesa Zarządu Głównego.

2008 Zmarł Benon Miśkiewicz, historyk, rektor UAM w latach 1972 – 81, polityk, minister nauki i szkolnictwa wyższego (ur. 1930).

2017 Po dwóch miesiącach prac remontowych zgodnie z planem, tramwaje nr 17 i 18 wróciły na ul. Dąbrowskiego.

Remont polegał nie tylko na wymianie szyn i podkładów ale również ingerowaliśmy w podłoże. Wymieniona została konstrukcja torowiska, która była niezmieniana od 40 lat. Będzie ono pokryte masą bitumiczną co w znacznym stopniu ograniczy emisję hałasu, na który skarżyli się okoliczni mieszkańcy.

W 2017 roku na infrastrukturę torowo-sieciową miasto przeznaczyło ponad 24 mln zł. To ponad osiem razy więcej niż w 2014 roku. Duża skala i zakres zaplanowanych remontów wynika z priorytetowego traktowania transportu publicznego – informował UMP.

W tym roku wyremontowano między innymi zwrotnice przy ulicach Fredry i Mielżyńskiego, Fortecznej oraz Strzeleckiej. Na placu Wielkopolskim oraz u zbiegu ulic Winogrady – Murawa wymieniono szyny łukowe. Wyremontowane zostały też przejazdy na ul. Przybyszewskiego, Krańcowej i Armii Poznań, gdzie zastosowano płyty tłumiące hałas. Pod koniec wakacji wznowiony został ruch tramwajowy na ul. Zwierzynieckiej i Kraszewskiego.

Najważniejszą tegoroczną inwestycją była przebudowa torowiska, sieci trakcyjnej i przystanków na ul. Królowej Jadwigi od ul. Półwiejskiej do końca mostu nad Wartą. Przy okazji tego remontu naprawiono również torowisko na ulicy Strzeleckiej, zmodernizowano przystanki Półwiejska i AWF. Równolegle prowadzone są prace, które nie wpływają na bieżące funkcjonowanie komunikacji tramwajowej i nie są uciążliwe dla pasażerów, takie jak modernizacje podstacji i kabli zapewniających zasilanie dla sieci tramwajowej.

ZDARZYŁO SIĘ 20 LISTOPADA

868 Św. Edmund Saxon, król Anglii, został zamordowany przez Wikingów, którzy przywiązali go do drzewa i strzelali do niego z łuków, a potem ścięli mu głowę. Ciało Edwarda zostało pochowane w Suffolk i stało się obiektem kultu religijnego.

1650 Król Polski Jan Kazimierz wydał w Opolu na Śląsku uniwersał wzywający naród do oporu przeciwko Szwedom.

1541 Genewa przyjęła opracowany przez Jana Kalwina porządek kościelny. Miasto stało się centrum kalwinizmu, wprowadzony został bardzo drobiazgowy nadzór nad życiem jego obywateli.

1637 Peter Minuit z pierwszą grupą Szwedów przybyli do amerykańskiej kolonii Deleware.

1858 Urodziła się Selma Lagerlof – szwedzka pisarka. Autorka książek inspirowanych szwedzką przyrodą, obyczajem, folklorem i tradycją. Należą do nich m.in. powieści: “Gosta Berling”, “Cudowna podróż”, “Opowiadania”; laureatka literackiej Nagrody Nobla w 1909 roku, a w 1914 jako pierwsza kobieta została członkiem Akademii Szwedzkiej.

1889 Urodził się Edwin Hubble, amerykański astronom. Prowadził fotograficzne i spektograficzne badania galaktyk, w 1929 roku ustalił proporcjonalność między odległościami galaktyk, a przesunięciem ich linii widmowych ku czerwieni. Zmarł 28 sierpnia 1953 roku.

1900 W Bronowicach pod Krakowem odbył się ślub poety Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną. Uroczystość zainspirowała Stanisława Wyspiańskiego do napisania dramatu “Wesele”, wystawionego w Krakowie w 1901 roku.

1900 Zmarł Oscar Wilde, brytyjski dramaturg irlandzkiego pochodzenia, pisarz i poeta. Przedstawiciel prowokującego estetyzmu, autor utworów; „Portret Doriana Graya”, „Upiór z Canterville”, „Żona bez znaczenia”. Wilde kochał luksus, reprezentował idee l’ art pour l’ art (sztuka dla sztuki) i przedstawiał się jako frywolny szyderca odrzucający mieszczańskie wyobrażenia moralne. Zyskał sobie miano „lorda Paradoksa”. Za swoje homoseksualne upodobania został skazany na dwa lata więzienia. Urodził się 16 października 1854 roku

1906 Pionierzy automobilizmu Charles Rolls i Henry Royce założyli nową firmę samochodową – Rolls Royce Ltd.

1910 Zmarł Lew Tołstoj, rosyjski pisarz. Autor powieści “Wojna i pokój”, “Anna Karenina”, “Zmartwychwstanie”. Bohaterowie jego utworów nieustannie poszukiwali prawdy i sensu życia. Urodził się 9 września 1828 roku.

1913 Niemiecki cesarz Wilhelm II zakazał oficerom w mundurze tańczenia tanga.

1917 Została proklamowana Republika Ukrainy.

1923 Garrett Morgan opatentował uliczną sygnalizację świetlną.

1924 W Warszawie urodził się Benoit Mandelbrot, amerykański matematyk pochodzenia polskiego, twórca fraktali.

1925 Zmarł Stefan Żeromski, pisarz. Znaczną część młodzieńczych lat spędził w Kielcach. Przeżycia z tego okresu wykorzystał w powieści „Syzyfowe prace”, przedstawiającej walkę z rusyfikacją. Wielki rozgłos zdobył dzięki powieściom; „Ludzie bezdomni”, „Popioły”, „Dzieje grzechu”. Jego kandydaturę wysunięto do literackiej Nagrody, Nobla, o porażce przesądziły upowszechnione w Szwecji zarzuty o germanofobię i propagowanie „polskiej polityki imperialistycznej”. Urodził się 14 października 1864 roku.

1943 Rozpoczęła się akcja „Burza”. Porzucono pomysł powszechnego powstania na rzecz lokalnej mobilizacji większych jednostek AK i atakowania cofających się Niemców.

1947 W Wichita w Stanach Zjednoczonych urodził się Joe Walsh, w latach 1976-1981 wokalista, gitarzysta i klawiszowiec grupy The Eagles. Wcześniej – bo już w roku 1974 – nagrał pierwszy album solowy zatytułowany „So What”. Gra także na albumie The Eagles „Hell Freezes Over” nagranym w roku 1995.

1947 Odbyła się uroczystość zaślubin księżniczki brytyjskiej Elżbiety (dziś królowej Elżbiety II) z Filipem Mountbattenem.

1966 Urodziła się Jolanta Pieńkowska, polska dziennikarka, prezenterka telewizyjna.

1971 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: „Theme From Shaft” – Isaac Hayes. Nagranie pochodzi z filmu „Shaft”, za które artysta otrzymał nagrodę Grammy oraz Oscara.

1979 Urodził się Kamil Maćkowiak, polski aktor (Kryminalni, Pensjonat pod Różą).

1981 Ukazał się album „Stop And Smell” Ringo Starra.

1983 Wstrząsający film o skutkach katastrofy nuklearnej THE DAY AFTER obejrzało w amerykańskiej telewizji 100 milionów osób.

1984 McDonald’s sprzedał 50 bilionowego hamburgera.

1985 Microsoft zaprezentował światu nowatorski i rewolucyjny na owe czasy system operacyjny – Windows 1.0.

1989 Zgromadzenie Ogólne ONZ uchwaliło Konwencję o prawach dziecka.

1995 W skandalizującym wywiadzie telewizyjnym księżna Walii Diana przyznała, że zdradziła swojego męża – następcę tronu, z kapitanem Jamesem Hewittem.

1995 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: „Exhale (Shoop Shoop)’”- Whitney Houston. Nagranie pochodzi z filmu „Preacher’s Wife”. http://www.dailymotion.com/video/x1c1gi_whitney-houston-exhale-shoop-shoop_music

1996 Rada Europy uchwaliła pierwszą konwencje dotyczącą bioetyki. Konwencja ma zapobiec nadużyciom przy stosowaniu technik medycznych biologicznych i genetycznych.

2004 Na raka w wieku 34 lat zmarł Marcin Pawłowski, dziennikarz telewizyjny. Popularność zdobył w “Faktach” TVN, które współtworzył i prowadził. Relacjonował papieskie pielgrzymki oraz wojny w Afganistanie i Iraku. Przez dwa lata zmagał się z chorobą nowotworową. Pracował do końca, stając się symbolem walki z rakiem.

Człowiek urodzony 20 listopada potrafi umiejętnie rządzić innymi i wykazuje zdolności organizacyjne. Każdy zawód wymagający mocnych nerwów i panowania nad sobą idealnie nadaje się dla niego. Posiada specjalną umiejętność wyciągania tajemnic z innych, aby z tego skorzystać. Swoich sekretów strzeże nader pilnie. Dla oponentów dość sarkastyczny i ciężki – dużo zajmuje się samym sobą, tak że dla spraw innych ludzi pozostaje mu niewiele czasu. Pomocnym jest jednak, gdy się jego pomocy szuka. Chętnie okazuje się przyjazny i miły, gdy mu to jest pożyteczne – ale może również stać się nielitościwym, gdy zostanie podrażniony. Na ogół jego charakter jest dość prawy, umysł stały, a upodobania skromne.

Imieniny obchodzą: Anatol, Feliks, Sędzimir, Edmund

Anatol, pochodzący Anatolii, niewolnik ze wschodu, imię pochodzenia greckiego, w Polsce używane zwłaszcza na dawnych kresach wschodnich. Działa odważnie broniąc pokrzywdzonych. Postępuje zgodnie ze swoją intuicją, która prawie nigdy go nie zawodzi. Jest konserwatystą a swoich zasad broni uparcie. Na ogół nie wykorzystuje swoich uzdolnień artystycznych.

Feliks, imię łacińskie oznaczające człowieka szczęśliwego, życzliwego. Mężczyzna o tym imieniu bywa niestały, niesłowny, przewrażliwiony do przesady. Ma jednak krytyczny umysł, którym nie zawsze się kieruje, jest bowiem uczuciowy. Ma spore kłopoty w kontaktach z innymi, zwłaszcza z krewnymi i przyjaciółmi.

Sędzimir, imię słowiańskie oznacza sądzącego, rządzącego sprawiedliwie w pokoju.