KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 21 GRUDNIA

Słońce w znaku Strzelca

Słowianie: Święto Godowe

Urodzeni 21 grudnia chcieliby dominować w otoczeniu. Odznaczają się dużymi zdolnościami organizacyjnymi, uporem w dążeniu do celu i umiejętnością utrzymania tego, co udało im się osiągnąć. Pozostają wierni ideałom. Krytyczni wobec siebie oraz innych.

Imieniny obchodzą: Jan, Seweryn, Piotr

Cytaty na dziś:
• Kto cały świat ceni, nie ceni nikogo. Molier
• Piękno jest rzeczą umowną. Istnieje o tyle, o ile je dostrzeżono. Władysław Bodnicki.

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1436 Król Władysław III przekazał miastu Poznaniowi cegielnię zamkową.

1829 Zmarł Teofil Wolicki, polski duchowny katolicki, arcybiskup gnieźnieński, prymas Polski.

Gdy powstało Wielkie Księstwo Poznańskie, począwszy od 1816 roku był radcą w Rejencji Poznańskiej. Troszczył się o szkoły parafialne, był również inicjatorem budowy nowego mauzoleum pierwszych władców Polski w katedrze poznańskiej. W 1828 został wybrany arcybiskupem.

Wolicki budził szacunek. Jego duma korzyła się tylko przed Bogiem, papieżem i królem. Budził respekt nie tylko wśród maluczkich, ale i wśród wysoko postawionych urzędników pruskich. Miał jednak uciążliwą słabość.

Był przewrażliwiony na punkcie swojego zdrowia. Mając niewiele ponad 50 lat często narzekał na starość. Z powodu wyimaginowanych niekiedy dolegliwości wpadał w depresję i rozdrażnienie, co utrudniało życie zarówno jemu, jak i jego otoczeniu. Zmarł w 61 roku życia, po niespełna roku rządów w archidiecezji gnieźnieńskiej i poznańskiej.

Pochowano go w krypcie pod kaplicą Szołdrskich w katedrze poznańskiej, zaś upamiętnił go pomnikiem w katedrze jego świecki współpracownik hr. Edward Raczyński.

[Źródło: ,Słownik biograficzny arcybiskupów gnieźnieńskich i prymasów Polski, red.  ks. K. Śmigiel, notka Beaty Kruszyk na www.prymaspolski.pl]

1873 Urodził się Kazimierz Ruciński-Nagórny, poznański architekt. W sierpniu 1919 roku objął kierownictwo Wydziału Budowlanego Urzędu Osadniczego. W 1920 roku, decyzją pierwszej polskiej rady miejskiej został wybrany członkiem magistratu i radcą i budownictwa. Przez 12 lat pełnił obowiązki decernenta Wydziału Budownictwa Naziemnego. W roku 1923 stworzył przy Wydziale pracownię architektoniczną.

Był jednym z założycieli Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania, w latach 1921 – 1936 był jego prezesem.

Autor m.in. projektów: szpitala Św. Józefa, Hotelu Polonia (współpraca z Jerzym Tuszowskim), Cmentarza Górczyńskiego i Cmentarza na Dębcu.

Budynek wybudowano w 1929r. wg projektu Jerzego Tuszowskiego na Powszechną Wystawę Krajową. Wnętrza zostały wykonane w stylu art deco. Hotel, pod nazwą Polonia, funkcjonował przez 13 miesięcy, będąc w owym czasie największym hotelem w Polsce pod względem liczby łóżek, następnie został przeznaczony na szpital.

W czasie wojny obsada szpitala wojskowego służyła w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie a potem (w 1944) w Krakowie. W kwietniu 1945 roku placówka powróciła do Poznania. Przez ten cały czas szpital służył żołnierzom Wojska Polskiego oraz mieszkańcom miasta i okolic.

Od 1999 roku funkcjonował jako Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej jako 111 Szpital Wojskowy.Od roku 2012 szpital przejął UM w Poznaniu jako Specjalistyczny Szpital Kliniczny Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu.

1913 Zbliżały się święta Bożego Narodzenia 1913 roku. W dworze rodziny Mielżyńskich w Dakowach Mokrych od kilku dni trwały już intensywne, świąteczne przygotowania. Do Wigilii pozostały jedynie trzy dni, kiedy rankiem, 21 grudnia, w murach starego dworu, padły dwa strzały.

Strzelał właściciel posiadłości Maciej Ignacy Mielżyński. I nie było by w tym nic dziwnego, bo przecież starzały były wówczas naturalnym elementem wiejskiego życia, gdyby nie fakt, dla kogo oznaczały one gwałtowną śmierć.

Wystrzelone z myśliwskiego sztucera kule dosięgły bowiem  nie porannego intruza czy leśnego zwierza, ale żonę tragicznego strzelca Felicję Mielżyńską oraz jej przyrodniego siostrzeńca Alfreda Miączyńskiego.

Długo ukrywany, rodzinny romans przerwało wtargniecie do własnej sypialni, oszalałego z zazdrości, oszukiwanego męża.

I chociaż wkrótce sąd Mielżyńskiego uniewinnił, uznając że działał on w obronie honoru, to jednak wielkie jego późniejsze zasługi  nigdy nie zdjęły z niego piętna towarzyskiego bojkotu, którym odtąd był otaczany.

Maciej Ignacy Mielżyński urodził się w 1869 roku w Chobienicah w powiecie wolsztyńskim. Jego rodzina, spokrewniona z rodem Bnińskich, była jedną z najbogatszych w Wielkopolsce.  Szkołę średnią młody Maciej ukończył w Lesznie, a następnie studiował prawo i malarstwo w Monachium. Po ukończeniu służby wojskowej w armii niemieckiej z sukcesem gospodarował na rodzinnych majątkach w Będlewie i Dakowach Mokrych.

Jeszcze przed opisanym powyżej rodzinnym dramatem zaangażował się w działalność polityczną. Przez ponad dziesięć lat był posłem do Reichstagu, w którym to okresie  związał się ideowo z endecją. W roku 1920 wstąpił do Wojska Polskiego, by już rok później zostać oddelegowanym na Górny Śląsk. Jego działania na nowym dla siebie terenie były na tyle skuteczne,  że powierzono mu dowództwo Trzeciego Powstania Śląskiego. Ów niewątpliwy polityczny sukces zawdzięczał przed wszystkim temu, że na trenie tym mniej ścigała go tragiczna przeszłość. Po zakończeniu Powstania służył w piątym Pułku Ułanów w Ostrołęce, a po zakończeniu służby osiadł w majątku Gołębiewko na  Pomorzu. Zmarł w 1944 roku, w Wiedniu.

Historię przypomniał Jan Filip Libicki, senator PO www.facebook.com/flibicki

Dwór w Dakowach Mokrych (2012) Foto: facebook/dakowskidwor

1964 Po wojnie uroczyście otwarto Most Chrobrego.

Prace budowlane rozpoczęły się w lipcu 1962 r, a otwarcie odbudowanej przeprawy miało miejsce 21 grudnia 1964 r.

Na uroczystości przybył m.in. członek Biura Politycznego Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Marszałek Polski Marian Spychalski.

Nowy most przesunięty jest o 40 metrów na południe od przeprawy z okresu międzywojennego (która znajdowała się na osi ulicy Ostrów Tumski). W roku 1968 główne koryto Warty poprowadzono pod nowo otwartym mostem, zaś zakole koło Gazowni zostało odcięte. [Źródła: Kronika Miasta Poznania, poznan.wikia.com]

1968 Aleksander Charitonowicz Machnienko, profesor prawa państwowego, Władimir I. Chotkiewicz, profesor fizyki, Roman Pollak, profesor historii literatury polskiej, Jerzy Suszko, profesor chemii, Heinz Tillmann, profesor historii nowożytnej i najnowszej, Georges Castellan, profesor historii, bałkanista oraz Herman Buddensieg, wydawca czasopisma “Mickiewicz-Blätter” zostali doktorami honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

1973 Otwarcie dla zwiedzających Pracowni Literackiej – Muzeum Arkadego Fiedlera w Puszczykówku koło Poznania.

1987 Przy ul. Dąbrowskiego 18, Spółdzielnia Mieszkaniowa “Blok” zbudowała dom mieszkalny o niecodziennej urodzie fasady. 30 lokatorów rozpoczęło “zasiedlanie”. [Kalendarium Kroniki Miasta Poznania, nr 1/1989, s. 199]

1998 Zmarł profesor Jerzy Topolski, historyk, metodolog i teoretyk historii. Znawca dziejów gospodarczych oraz historii nowożytnej Polski i dziejów powszechnych, profesor UAM.

2007 Tomasz Węcławski, były ksiądz dokonał aktu apostazji z Kościoła katolickiego. Od 1989 do 1996 r. był rektorem poznańskiego seminarium duchownego.

Potwierdzam, że 21 grudnia 2007 odstąpiłem od przynależności do Kościoła Rzymskokatolickiego – taką informację w odpowiedzi na pytanie internautki zamieścił Tomasz Węcławski na forum założonej przez siebie Pracowni Pytań Granicznych.

W latach 1996-98 pełnił funkcję dziekana Papieskiego Wydziału Teologicznego w Poznaniu, doprowadzając go do włączenia w struktury Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Został wówczas na czteroletnią kadencję dziekanem nowo powstałego Wydziału Teologicznego.

W latach 1997–2002 był członkiem elitarnej grupy naukowców tworzących Międzynarodową Komisję Teologiczną – ciało doradcze watykańskiej Kongregacji Nauki Wiary. W 2002 r. jako pierwszy duchowny zdecydował się publicznie zabrać głos w sprawie oskarżeń o molestowanie kleryków przez abp. Juliusza Paetza.

W styczniu 2006 roku na prośbę Rzecznika Praw Obywatelskich został członkiem trzyosobowej komisji badającej akta abp. Wielgusa i jednoznacznie potwierdzającej jego współpracę z SB.

ZDARZYŁO SIĘ 21 GRUDNIA

1117 Urodził się Tomasz Becket, arcybiskup Canterbury.

1375 Zmarł Giovanni Boccaccio – włoski pisarz, wybitny humanista. Twórca artystycznej prozy włoskiej, autor min. zbioru opowiadań “Dekameron”.

1796 Urodził się Tomasz Zan, poeta, współzałożyciel Towarzystwa Filomatów, przywódca Promienistych, prezydent Towarzystwa Filaretów.

1807 W Księstwie Warszawskim wydano dekret zwalniający chłopa z poddaństwa, ale bez prawa do ziemi.

1860 Karolina Południowa jako pierwszy ze stanów amerykańskiego Południa dokonała secesji. Za jej przykładem poszły kolejne, co doprowadziło do wybuchu wojny domowej, zwanej również secesyjną.

1874 Urodził się Tadeusz Żeleński-Boy, krytyk literacki i teatralny, publicysta, poeta. Wybitny tłumacz literatury francuskiej, autor tekstów dla kabaretu Zielony Balonik, profesor uniwersytetu we Lwowie.

1898 Piotr i Maria Curie odkryli Rad.

1913 Arthur Wynne opublikował w „Fun”, sobotnim dodatku do amerykańskiego dziennika „New York World”, pierwszą w świecie krzyżówkę.

1923 Nepal stracił status brytyjskiego protektoratu i stał się niepodległym państwem.

1925 Premiera słynnego filmu Siergieja Eisensteina „Pancernik Potiomkin”.

1927 Radę Ministrów wydała rozporządzenia o utworzeniu przedsiębiorstwa Państwowe Zakłady Lotnicze PZL.

1932 Premiera pierwszego filmu Freda Astaire & Ginger Rogers – Flying Down to Rio.

1937 W Nowym Jorku urodziła się Jane Fonda, amerykańska aktorka filmowa, teatralna. Córka Henry Fondy, dwukrotna laureatka Oscara, także modelka. W latach 90. zaprzestała występów w kinie, pojawiając się sporadycznie w filmach telewizyjnych i koncentrując się na propagowaniu aerobiku.

1940 W Baltimore w stanie Maryland urodził się Frank Zappa, amerykański gitarzysta, wokalista, kompozytor, aranżer, autor tekstów, producent nagrań i reżyser. Młodszy od Johna Lennona o kilka dni nie zdobył takiej jak on popularności, ale dla fanów rocka jest postacią równie ważną. Na pewno był nie mniejszym niż Lennon innowatorem i obrazoburcą. Jego koncerty, podczas których szydził z tradycyjnych amerykańskich wartości często kończyły się skandalem. Nagrał 60 płyt. Po 1989 roku często odwiedzał Europę Środkową, zaprzyjaźnił się z Vaclavem Havlem; wymieniano go nawet półserio wśród kandydatów na stanowisko czechosłowackiego ministra kultury. Zmarł na raka w 1993 roku.

1947 W Algeciras (Hiszpania) urodził się Paco de Lucia (właśc. Francisco Sanchez Gomez), gitarzysta flamenco. Zadebiutował w wieku 11 lat w lokalnym radiu. Później koncertował wspólnie z Johnem McLaughlinem i Al di Meola, nagrywał muzykę do filmów. Jest uznawany za niekoronowanego króla flamenco.

1948 W Waszyngtonie urodził się Samuel L. Jackson, aktor i producent filmowy. Wywarł ogromny wpływ na kino amerykańskie rolą Julesa, płatnego zabójcy i filozofa z zamiłowania w filmie Quentina Tarantino “Pulp Fiction”.

1958 Generał Charles de Gaulle został wybrany na prezydenta Republiki Francuskiej na 7-letnią kadencję.

1966 Urodził się Kiefer Sutherland, aktor amerykański.

1967 Premiera filmu “Absolwent” (“Graduate”) z Dustinem Hoffmanem & Anne Bancroft.
http://www.youtube.com/watch?v=OtejxFQ1ZDk

1967 Urodził się Micheil Saakaszwili, gruziński polityk, prezydent Gruzji.

1973 Urodził się Tomasz Sikora, polski biathlonista.

1980 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów „(Just Like) Starting Over” – John Lennon . Był to największy solowy przebój Lennona, który wszedł na 1 miejsce po tragicznej śmierci wokalisty 8.12.1980 r.

1981 Ambasador PRL w USA Romuald Spasowski poprosił o azyl polityczny.

1985 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów “Say You Say Me” – Lionel Richie. Nagranie pochodzi w filmu “White Nights – Białe noce” i miało nominację do Oscara.

1988 Wybuch bomby w Boeingu 747 nad Lockerbie w Szkocji spowodował śmierć 270 osób

1991 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów “Bohemian Rapsody” Queen.

1995 Ówczesny premier Józef Oleksy został oskarżony w Sejmie o związki z rosyjskim wywiadem.

2005 Weszła w życie brytyjska ustawa o związkach partnerskich (Civil Partership Act). Tego samego dnia Elton John zawarł cywilny związek partnerski z Davidem Furnishem po 12 latach związku.

2006 Zmarł Saparmurat Nijazow, turkmeński dyktator (ur. 1940). Roztoczył wokół siebie kult jednostki, nazwał się Turkmenbaszą (ojcem Turkmenów). Jego wizerunek widniał na banknotach i monetach, a kraj pełen jest jego złotych popiersi.

Imieniny obchodzą: Jan, Seweryn, Piotr

Imię Jan ma pochodzenie hebrajskie. Osoba o tym imieniu jest energiczna, ma zmysł organizatorski, umie wypracować sobie metody postępowania i pracy. Ceni towarzystwo. Jest mężczyzną inteligentnym, kulturalnym, stale pogłębia wiedzę – szczególnie z zakresu medycyny.

Pierwotne znaczenie imienia Piotr łączy się z greckim słowem “petros” – “kamień” lub “petra” – “skała, opoka”. Piotr ma prostolinijny charakter, jest zawsze chętny do udzielenia pomocy, lubi działalność charytatywną. Skłonny do inicjowania różnorodnych akcji, zwłaszcza artystycznych. Ma predyspozycje kierownicze. Często popada w konflikty z otoczeniem.