KALENDARIUM POZNAŃSKIE 22 PAŹDZIERNIKA

Słońce w znaku Wagi

Dzień jąkających się

Człowiek urodzony 22 października wywiera wpływ na innych, jest niezwykle przebiegły i bystry – lecz nie jest wolnym również od różnych słabości i wad charakteru. Potrafi całkowicie poświęcić się dla jakiejś sprawy i jest entuzjastą społecznym, przejmującym się swymi ideami i projektami.

Jego wyobraźnia jest bardzo rozwiniętą – potrafi być dobrym analitykiem. Jest również zwolennikiem przyrody. Pełen godności, doskonale orientuje się w charakterach ludzkich, a jego sympatie i antypatie zazwyczaj wyrażają się w życiu bardzo silnie. Chociaż jest zazwyczaj bardzo uprzejmy i przyjazny – ale potrafi także w razie potrzeby zaciekle bronić swych praw. Jest to zwolennik użycia, zbytkach i w tych kierunkach może łatwo przebrać miarę.

Cytaty na dziś:

• Istnieje paradoks dotyczący niezwykłych przypadków, a mianowicie taki, że się powtarzają. Karol Capek.
• Większość ludzi używa głowy nie do myślenia, lecz do potakiwania. Evelyn Waugh, .
• Prawa Murphy’ego – postać ogólna: Sprawy pozostawione sobie samym zmieniają się ze złych na gorsze.

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1669 Król Michał Korybut Wiśniowiecki potwierdził prawa i przywileje miasta Poznania.

1538 Andrzej Górka kasztelan poznański i starosta generalny Wielkopolski zaświadcza, że Jan Pawlik i jego żona Dorota zapisali na trzeciej mierze młyna wodnego, położonego za Bramą Wrocławską w Poznaniu, 5 florenów (á 30 gr) rocznego czynszu dla ubogich, przebywających w szpitalu św. Ducha na przedmieściu Szamotuł.;

Pieczęć woskowa uszkodzona, na pasemku pergaminu; In dorso: “Super molendinum extra muros Posnanienses ad quinque florenos obligatio” oraz obszerna zapiska pisarza miejskiego Stanisława Suszki z roku 1591.

Brama Wrocławska ok.roku 1618 (fragment ryciny z dzieła Georga Brauna)

1866 Oficjalnie zakończyła się w Poznaniu epidemia cholery. Trwała od 8 czerwca, do miasta przybyła ze Szczecina wraz z grupą nocujących w gospodzie na Starym Rynku rybaków i pochłonęła 1344 ofiary. Poniżej dokumentacja Archiwum Państwowego w Poznaniu z tego okresu i wcześniejsza, pochodząca z jednostek sygn. 294/0/3.97/5676 (Prezydium Policji,Cholera im Jahre 1866 – 1868) i 316/0/6/105 (Starostwo Powiatowe w Gnieźnie, Obwieszczenia władz w sprawie epidemii cholery).

1907 Urodził się Zdzisław Rajewski, archeolog. Od 1934 do 1939 wspólnie z Józefem Kostrzewskim kierował badaniami w Biskupinie

Ukończył Gimnazjum Państwowym im. Marii Magdaleny w Poznaniu, a następnie studia Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Poznańskiego. W 1937 roku uzyskał doktorat za pracę Wielkopolskie cmentarzyska rzędowe okresu wczesnodziejowego. Inicjator organizowania w Biskupinie Archeologicznych Obozów Szkoleniowych. Zmarł 2 czerwca 1974 roku.

Po latach okupacji Rajewski powrócił do Poznania i z zapałem zabrał się do organizacji życia naukowego w swojej specjalności.

Był współzałożycielem Instytutu Zachodniego i w okresie od 1 IV 1945 do 30 VI 1946 r. kierował jego Oddziałem w Lesznie. Z chwilą powołania Instytutu Badań Starożytności Słowiańskich objął stanowisko wicedyrektora tej placówki, która została niebawem przekształcona w Kierownictwo Badań nad Początkami Państwa Polskiego. Wkrótce też z właściwym sobie rozmachem przystąpił do kontynuacji badań wykopaliskowych w Biskupinie.

Należy tu również wspomnieć o tym, ze wykopaliska w Biskupinie i okolicy stały się rodzajem poligonu doświadczalnego’ dla stosowania coraz to nowocześniejszych metod badawczych i miejscem eksperymentacji w zakresie różnorodnych starożytnych technik produkcyjnych.

Dzięki staraniom profesora powstał w Biskupinie doskonale zorganizowany obóz praktyk dla studentów archeologii ze wszystkich krajowych ośrodków archeologicznych a także dla wielu grup studentów tej dyscypliny przybywających z zagranicy.

Znakomita większość działających dzisiaj archeologów przeszła przez te polowe kursy archeologii i z przyjemnością wspomina okres praktyk biskupińskich.

fot: dr Zdzisław Rajewski i prof. Józef Kostrzewski przy pracy w Biskupinie, około 1935 r., zbiory Muzeum Archeologicznego w Poznaniu

1908 W warszawskim kinie „Oaza” odbyła się premiera pierwszego polskiego filmu – komedii „Antoś pierwszy raz w Warszawie”. Materiał został odkryty przez poznańskich filmoznawców Małgorzatę i Marka Henrykowskich.

Przez lata żyliśmy w przekonaniu, że pierwszym polskim filmem był “Antoś pierwszy raz w Warszawie” z 1908 roku. Pewne przekazy historyczne mówiły jednak o tym, że istniał jeszcze starszy film.

W 2000 roku jednak, we Francji profesorowie Małgorzata i Marek Hendrykowscy z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, odnaleźli zaginiony polski film. Taśma miała 215 m i zawierała cały, ponad 8 minutowy film.

Film “Pruska kultura” powstał w warszawskim kantorze kinematograficznym “Siła” założonym przez Mojżesza Towbina. Film został, po premierze w Polsce, zakazany przez cenzurę. Pokazano go jednak w Paryżu, Moskwie i we Włoszech.

Film stanowi interpretację wydarzeń w Wielkopolsce, obejmujących protest dzieci we Wrześni, czy wóz Drzymały. Ścieżka dzwiękowa została skomponowana specjalnie dla filmu przez Krzesimira Dębskiego.

1927 Staraniem dowództwa jednostki i władz miasta odsłonięto w Poznaniu Pomnik Ułanów Poznańskich autorstwa artysty rzeźbiarza Mieczysława Lubelskiego i architekta Adama Ballenstaedta.

W uroczystości brali udział m.in. były dowódca Pułku – Władysław Anders oraz Kazimierz Sosnkowski. Pomnik został zniszczony przez niemieckiego okupanta we wrześniu 1939 roku jako jeden z wielu symboli polskiej waleczności. Został on zrekonstruowany w 1982 roku i stoi u zbiegu ulic Ludgardy i Paderewskiego po dziś dzień.

Pomnik składa się z figury ułana siedzącego na koniu, który przebija lancą leżącego smoka oraz cokołu na którym umieszczony jest orzeł. Przebijanie smoka lancą jest nawiązaniem do legendy o świętym Jerzym, który w przeszłości był patronem rycerzy.

Co ciekawe w pierwotnej wersji smok miał na głowie czapkę z czerwoną gwiazdą i był wyobrażeniem pokonanego przez ułana bolszewizmu. Oczywiście w wersji z 1982 roku ten element nie mógł się znaleźć ze względu na czasy w jakich był ten pomnik odbudowywany.

1948 Zmarł kardynał August Hlond, prymas Polski od 1926 roku. Po II wojnie światowej ustanowił polską administrację kościelną na Ziemiach Odzyskanych. W 1946 roku objął wakującą stolicę arcybiskupią w Warszawie, zwalniając arcybiskupstwo poznańskie. W ten sposób zlikwidowano istniejącą od 1821 roku unię archidiecezji poznańskiej i gnieźnieńskiej. (ur. 5.7.1881).

1952 Otwarcie filii Biblioteki Raczyńskich na Wildzie.  [Źródło: Kronika Miasta Poznania, 1951-56, R.24]

1956 Zmarł Walenty Dymek, arcybiskup metropolita poznański.

Był członkiem nacjonalistycznej, faszyzującej Ligi Narodowej. Od 1916 r.  piastował stanowisko sekretarza generalnego Związku Katolickich Robotników Polskich i jednocześnie redaktora czasopisma „Robotnik”. W tym okresie brał też aktywny udział w działalności Związku Spółek Zarobkowych.

Podczas powstania wielkopolskiego był członkiem Wydziału Wykonawczego Rady Ludowej miasta Poznania. W tym też okresie współorganizował Narodowe Stronnictwo Ludowe. W 1924 został sekretarzem generalnym Caritas. Rozwinął wówczas szeroką działalność dobroczynną, szczególnie na rzecz biedoty miasta Poznania. Razem z ks. Narcyzem Putzem w latach 1925–1929 zasiadał w Radzie Miasta Poznania.

W 1929 otrzymał sakrę biskupią z rąk kardynała Augusta Hlonda, zostając biskupem pomocniczym archidiecezji poznańskiej oraz jej wikariuszem generalnym.

Podczas II wojny światowej został internowany w obrębie Ostrowa Tumskiego, a w styczniu 1943 przeniesiono go do plebanii kościoła Matki Boskiej Bolesnej na Łazarzu. Zastępując nieobecnego w kraju prymasa Augusta Hlonda, wysyłał do Watykanu raporty dotyczące prześladowań Kościoła i Polaków. Potwierdzeniem jego statusu zastępcy prymasa było mianowanie go w 1942 administratorem apostolskim dla polskich katolików w Reichsgau Wartheland, jednak tytułu tego nigdy nie używał ze względu na niewydanie przez władze niemieckie statutu dla Kościoła polskiego.

W 1953 przewodniczył obradom episkopatu, jednak nie przyjął stanowiska przewodniczącego, pozostając członkiem komisji głównej oraz przewodniczącym komisji duszpasterskiej.

Zmarł 22 października 1956. Został pochowany w poznańskiej katedrze, której z powodu swej długiej choroby nie mógł poświęcić kilka miesięcy wcześniej, w dniu jej otwarcia po powojennej odbudowie, 28 czerwca 1956.

22 października 1978

1978 Wojewódzka Komisja Czynów Społecznych zorganizowała sadzenie drzew pod nazwą “Drzewko życia”. Celem akcji było rozbudzenie społecznej troski o przyrodę i środowisko naturalne, a brała w niej udział młodzież Szkół Podstawowych nr 10, 30, 66 i 77 oraz Komitet Osiediowy Dolna Wilda. Wysadzono 250 drzewek różnego gatunku. Każdy uczestnik otrzymał “zielone świadectwo” posiadania swojego “Drzewka życia”. Zobowiązuje ono do wykonywania niezbędnych zabiegów ‘Pielęgnacyjnych wokół drzewka.

W hali Arena odbywał się finał VI Tygodnia Kultury Studenckiej. W sali przy ul. Chwiałkowskiego koszykarki Lecha Poznań zmierzyły się z ze Spójnią Gdańsk.

1985 I Targi Polagra w Poznaniu.

POLAGRA była drugą największą, po czerwcowych Międzynarodowych Targach Poznańskich, ekspozycją targową prezentującą wszystko, co z rolnictwem i przemysłem rolno-spożywczym jest związane. Pierwsza edycja miała miejsce w 1985 r. w Poznaniu i nosiła nazwę Międzynarodowe Targi Rolno-Spożywcze POLAGRA-AGROEXPO (od 1986 r. do 1999 r. nosiła nazwę Międzynarodowe Targi Rolno-Przemysłowe POLAGRA).

Podczas targów można było obejrzeć maszyny i urządzenia dla przemysłu przetwórczego, młynarstwa, piekarstwa, gastronomii, przemysłu mięsnego, mleczarskiego i wiele innych. POLAGRZE towarzyszyła wystawa zwierząt hodowlanych oraz aukcja koni i owiec, pokazy koni w ruchu, pod siodłem i w zaprzęgu.

1994 Otwarcie kwatery żołnierzy niemieckich na cmentarzu miłostowskim w Poznaniu.

1994 Otwarcie Konsulatu Honorowego Wielkiej Brytanii w Poznaniu.

2016 O 4:53 na nowym przystanku Pestki pod Kaponierą zatrzymał się pierwszy tramwaj.

Dwukilometrowym przedłużeniem trasy PST do Dworca Zachodniego PKP tramwaje jeździły od ponad 3 lat, jednak dopiero teraz mogą się zatrzymywać na przystanku na najniższym poziomie Kaponiery. Na przystankach zainstalowane zostały również tablice świetlne, w ramach systemu ITS, informujące pasażerów o czasie i rodzaju nadjeżdżających tramwajów.

ZDARZYŁO SIĘ 22 PAŹDZIERNIKA

1721 W wyniku wyparcia Szwecji przez Rosję z pozycji hegemona wśród krajów nadbałtyckich car Piotr I Wielki przyjął tytuł imperatora Wszechrosji.

1770 Konfederaci barscy ogłosili detronizację króla Stanisława Augusta.

1797 Andre Jack Garnerin wykonał pierwszy w dziejach skok na spadochronie. Składał się on z gondoli połączonej sztywnym masztem z czymś w rodzaju białego, płóciennego parasola. Skoczek został wyniesiony nad Park Monceau przez balon, a jego rodzony brat przeciął linę, którą spadochron był przywiązany do balonu.

1798 Zginął zamordowany podczas antyfrancuskiego powstania w Egipcie Józef Sułkowski, polityk, republikanin, adiutant Napoleona Bonapartego. Jest bohaterem dramatów Stefana Żeromskiego “Sułkowski” i Romana Brandstaettera “Józef Sułkowski”

1844 Urodziła się Sarah Bernhardt, (Henriette Rosine Bernard), francuska aktorka teatralna. Publiczność leżała u jej stóp i ekscytowała się skandalami, w które zamieszana była gwiazda. Autorzy pisali dla niej sztuki jak Oscar Wilde „Salomé”. Grała w Comédie Française i teatrze Odeon, a w 1880 roku założyła własny zespół teatralny, z którym jeździła na występy po całym świecie.

1909 Swój pierwszy lot odbyła w okolicach Chalon we Francji kobieta-pilot. Była nią Francuzka Elise Deroche, znana jako baronessa de Laroche.

1938 Urodził się Derek Jacobi, angielski aktor, znany z serialu Ja, Klaudiusz.

1943 Urodziła się Catherine Deneuve, (właśc. Catherine Dorelac) aktorka francuska. Zagrała m.in. we “Wstręcie”, “Viva Maria”, i “Indochinach”. http://www.youtube.com/watch?v=lYNt2yZxxEA

1943 Urodziła się Urszula Dudziak – wokalistka jazzowa. Kompozytorka, m.in. takich utworów jak: “Papaya”, “Głos jak instrument”, “Samba Ula”.

1948 Chester Carlson zaprezentował na spotkaniu Amerykańskiego Towarzystwa Optycznego w Detroit pierwszą działającą „na sucho” kserokopiarkę.

1951 Władze PRL wydały dekret o dowodach osobistych. Stały się one jedynymi dokumentami stwierdzającymi tożsamość. Wyjeżdżający za granicę żołnierze byli obowiązani do deponowania dowodów osobistych.

1952 Urodził się Jeef Goldblum, aktor amerykański. (Fly, Jurassic Park, Independence Day)

1962 Prezydent USA John Kennedy w przemówieniu do narodu poinformował Amerykanów o sowieckich wyrzutniach pocisków nuklearnych na Kubie. Zażądał od Rosjan wycofania broni i wprowadził blokadę Kuby. Początek kryzysu.

1964 Wytwórnia EMI Records z Londynu odrzuciła po przesłuchaniach materiał nagrany przez nieznaną wówczas grupę The Who.

1968 Na Jamajce urodził się Shaggy (Orville Richard Burrell). Jego największy przebój to „Oh Carolina” z 1993 roku. Znany jest również z wykonania „Mr. Boombastic”, „Piece Of My Heart”.

2 maja 1996 Shaggy cudem uniknął śmierci w czasie koncertu w Poznaniu, gdy zawaliła się rampa z oświetleniem.

1976 Ukazał się debiutancki singel zespołu The Damned „New Rose”, uważany za pierwszą małą płytkę w stylu punk.

1985 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów Saving All My Love For You – Whitney Houston.

1986 Najmłodszy w historii pacjent został poddany operacji przeszczepu serca. W jednym z londyńskich szpitali dwu i pół miesięczne dziecko otrzymało serce, którego dawcą był pewien liczący sobie pięć dni Belg.

1989 Około 4:15 czasu warszawskiego pod wierzchołkiem Lhotse w Himalajach zginął Jerzy Kukuczka, polski alpinista, zdobywca wszystkich ośmiotysięczników. Miał 41 lat. Los chciał, że zginął na górze, od której 10 lat temu zaczynał swą karierę wielkich zwycięstw. Jerzy Kukuczka jest patronem poznańskiej Szkoły Podstawowej nr 58.

1998 Lek na impotencję “Viagra” dopuszczony został na polski rynek farmaceutyczny.

1998 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: „The First Night” – Monica; US Top Album: „Vol.2… Hard Knock Life” – JAY-Z.

2000 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: „Stomp” – Steps; UK Top Album: „Saints & Sinners” – All Saints.

2003 Ukazał się pierwszy numer tabloidu “Fakt”, wydawanego przez wydawnictwo Axel Springer.

Imieniny obchodzą: Kordula, Halka, Filip, Przybysław, Donata, Melania, Józef

Kordula, to imię pochodzenie łacińskiego pochodzące może od cordulum – serduszko, może od cordus – późny, oznacza osobę późno urodzoną. Imię może też pochodzić od greckiego miasta Kordula. • „Orszula i Kordula dziatki do pieca przytula”

Halka to skrócona forma imienia Halina.

Filip – to imię wywodzi się z języka greckiego, oznacza znawcę koni. Filip to mężczyzna obdarzony wrażliwą naturą i energią, pomysłowy a nawet przebiegły. Jest niezwykle obowiązkowy, szczery, sprawiedliwy i bardzo hojny.

Imię Józef ma hebrajskie pochodzenie. Wywodzi się od słów: “niech Jahwe pomnoży”. Mężczyzna o tym imieniu ma niezwykłą intuicję, twórczy charakter i łatwość w nawiązywaniu kontaktów. Nie dąży do pełnienia kierowniczej roli. Jest inteligentny i posiada dużą wiedzę. Zwraca na siebie uwagę kobiet. Decyzje podejmuje wolno. W pracy jest staranny, w zachowaniu łagodny.