KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 23 LUTEGO

Święto narodowe Gujany. Rocznica uzyskania niepodległości
Święto narodowe Brunei. Rocznica uzyskania niepodległości

Człowiek urodzony 23 lutego jest rozsądny, ostrożny – przejawia pewność siebie, jaką zawdzięcza swej naturze rozważnej i roztropnej. Łączy stałość charakteru z dużą inteligencją. Jego skłonności są dość pokojowe, raczej będzie znosić nieprawości i przykrości, aniżeli walczyć o słuszną sprawę.

Wielu urodzonych 23 lutego marnuje swe wielkie zdolności – gdyż nie są w stanie skoncentrować się i nie potrafią opanować swych zmysłowych skłonności, przebierając miarę w życiu, a również poddają się zbyt łatwo apatii lub zachowują biernie.

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1885 Urodził się Tadeusz Kurkiewicz, lekarz, profesor Uniwersytetu Poznańskiego i Akademii Medycznej.

Był jednym ze współzałożycieli Związku Nauczycielstwa Szkół Wyższych i poznańskiego koła Polskiego Związku Myśli Wolnej. W latach 1918–1939 uczestniczył w akcji niesienia pomocy więźniom politycznym. W czasie okupacji przebywał w Warszawie, gdzie pracował w stołecznych szpitalach oraz brał udział w nauczaniu na Tajnym Uniwersytecie Ziem Zachodnich i tajnych kursach UW.

Był pierwszym rektorem wyodrębnionej z Uniwersytetu Poznańskiego Akademii Medycznej. Zmarł w Poznaniu 11 marca 1962.

W roku 1954 studia medyczne ukończyło 300 osób. Rozpoczynali jeszcze na Uniwersytecie, kończyli – na Akademii Medycznej.

Studenci szybko odkryli słabości swoich profesorów i … wykorzystywali je, dążąc do jak najlepszych ocen. – Profesor Tadeusz Kurkiewicz, który wykładał histologię, miał wielką słabość do płci pięknej. Stawał za dziewczyną, która spoglądała przez mikroskop i pytał: – co tam widzisz, złotko? A ukradkiem zerkał za dekolt – opowiada dr Badyda. Do dziś pamięta, że jego koleżanki miały jedną, przechodnią bluzeczkę ze sporym, jak na owe czasy wycięciem, którą sobie pożyczały – wspominał dr Cyryl Badyda, emerytowany ordynator interny Szpitala im. Raszei w Poznaniu.

(Źródło: wikipedia, Jolanta Sielska, W białych rogatywkach, poznan.naszemiasto.pl, 2004-10-16)

1923 Zmarł Oskar Callier, uczestnik powstania styczniowego, nauczyciel gimnazjalny i akademicki, filolog. „Siwy, krzepki starzec o pięknej, białej brodzie, w mundurze weteranów, był znaną osobistością w Poznaniu”.

Jako 17-latek dołączył wraz z grupą 30 ochotników (w tym ze starszym bratem Edmundem) do oddziału powstańczego pułkownika Kazimierza Mielęckiego, brał udział m.in. w bitwach pod Olszakiem (23 marca 1863), pod Ślesinem (9 czerwca) i pod Ignacewem (10 czerwca). Po upadku powstania uniknął losu brata, uwięzionego w pruskiej twierdzy w Grudziądzu, ale przez kilka lat pozbawiony był możliwości kontynuowania edukacji – maturę w gimnazjum w Śremie złożył dopiero w 1869. w Był nauczycielem francuskiego m.in. w angielskim Huntingdon, w Górze Śląskiej, w wyższej szkole realnej im. Bergera w Poznaniu, Zgorzelcu, Krakowie i we Wiedniu.

W połowie 1919 osiadł w Poznaniu. Mimo podeszłego wieku podjął obowiązki nauczyciela języka francuskiego w gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego, gdzie pracował do 1926, a także przez rok był lektorem języka angielskiego na powołanym właśnie Uniwersytecie Poznańskim (1919). W 1923 Callier przyjęty został w poczet członków Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Był Callier również znany z zaangażowania społecznego jako weteran powstania styczniowego, do końca życia pełnił funkcję prezesa poznańskiego Stowarzyszenia Weteranów z 1863, w maju 1923 przypadł mu w udziale zaszczyt powitania przed poznańskim ratuszem marszałka Ferdynanda Focha. Odznaczony w latach międzywojennych Krzyżem Walecznych i Krzyżem Oficerskim Orderu Polonia Restituta, „siwy, krzepki starzec o pięknej, białej brodzie, w mundurze weteranów, był znaną osobistością w Poznaniu” (K. Rzyski). Zmarł 23 lutego 1929 w Poznaniu, tamże został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu na Wzgórzu św. Wojciecha. Urodził się 23 czerwca 1846 w Buku. [https://pl.wikipedia.org/wiki/Oskar_Callier]

1932 Urodził się Andrzej Wituski, poznański działacz społeczny i kulturalny, prezydent Poznania w latach 1982-1990.

Absolwent VI LO im. I.J. Paderewskiego i Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu. W latach 60. pracował w branży handlowej, a na początku lat 70. rozpoczął działalność we władzach miejskich.

Po pierwszym, krótkim epizodzie zawodowym na stanowisku instruktora w domu kultury, znalazł zatrudnienie, zgodne z wykształceniem: brakarza w Zakładach Mięsnych. Szybko awansował (mistrz produkcji, kierownik wytwórni wędlin). Był w tym czasie także nauczycielem w Technikum Przemysłu Spożywczego. W połowie lat 60. został wicedyrektorem, a wkrótce dyrektorem przedsiębiorstwa handlowego.W 1982 r., po 11 latach pracy na stanowisku wiceprezydenta miasta, został prezydentem Poznania.

Za jego czasów rozpoczęto budowę Poznańskiego Szybkiego Tramwaju, rekonstrukcję palmiarni, wskrzeszono tradycję Jarmarków Świętojańskich i ukończono przebudowę Jeziora Maltańskiego. Mimo kryzysu gospodarczego w latach osiemdziesiątych za jego rządów nastąpił znaczny rozwój budownictwa komunalnego i mieszkaniowego. Wybudowano w tym okresie m.in. Trasę Niestachowską, linię tramwajową przez Górny Taras Rataj oraz osiedla mieszkaniowe na wschodnim Piątkowie i Górnym Tarasie Rataj.

Znany jako wielki miłośnik muzyki, po przejściu na emeryturę związał się z Towarzystwem Muzycznym im. Henryka Wieniawskiego. Kierował organizacją m.in. Międzynarodowych Konkursów Skrzypcowych im. H. Wieniawskiego. W latach 1997-2007 prezes towarzystwa, obecnie jego dyrektor.

1943 Ogłoszenie zakazu mówienia po polsku w szkołach i urzędach państwowych.

1945 Została zdobyta poznańska Cytadela w której bronili się ostatni żołnierze niemieccy. Tym samym Poznań został wyzwolony spod okupacji niemieckiej.

http://www.youtube.com/watch?v=61PKDJBI8X8#!

1965 Otwarcie Muzeum Sztuk Użytkowych

W roku 1783 w miejscu wcześniejszych średniowiecznych zabudowań, powstał gmach fundacji Kazimierza Raczyńskiego, starosty generalnego wielkopolskiego. Gmach ten zburzony w 1945 roku, podczas walk o Poznań, zrekonstruowano w latach 1955-1965 z  przeznaczeniem na siedzibę Muzeum Rzemiosł Artystycznych – obecnie Muzeum Sztuk Użytkowych – Oddziału Muzeum Narodowego w Poznaniu.

Muzeum posiada 11.000 eksponatów, takich jak tkaniny, meble, szkło, srebro i inne, które wystawione są w układzie chronologicznym, od średniowiecza do współczesności. Obecnie jest ono nieczynne z powodu odbudowy Zamku Królewskiego. Część pomieszczeń zrekonstruowanej rezydencji królewskiej ma być przeznaczona na ekspozycję zbiorów muzeum. Dotychczas otwarto wieżę widokową.

1969 Została otwarta pierwsza, nowa szkoła na Ratajach. Jej patronem został Kazimierz Wielki.

1970 Pierwsze tramwaje rozpoczęły jazdy na ulicy Hetmańskiej, pomiędzy Głogowską a dzisiejszym Rondem Jeziorańskiego. Do obsługi nowej trasy uruchomiona została w godzinach szczytu linia nr 20 z Junikowa przez Grunwaldzką, Reymonta, Hetmańską i Głogowską na Górczyn.

Głogowska – Hetmańska przed budową trasy tramwajowej, koniec lat 60.tych XX wieku

1971 Na początku lat 70. na mapach komunikacji autobusowej widniało 5 linii pośpiesznych: A, B, C, C-bis oraz D. 23 lutego 1971 roku uruchomiono kolejną linię pośpieszną E, na trasie Dworzec Główny – Pawia (przez ul. Czerwonej Armii, Walki Młodych, Most św. Rocha, Rondo Rataje i Zamenhofa). Trasa liczyła niespełna 5 kilometrów. Do obsługi tej linii skierowano trzy autobusy Jelcz 272 Mex. Rok później linię zlikwidowano, a w 1975 roku ponownie uruchomiono [źródło: MPK Poznań]

1972 Zmarł Roman Pollak, historyk literatury polskiej. Profesor Uniwersytetu Poznańskiego. Inicjator i założyciel Instytutu Kultury Polskiej w Turynie, podczas II wojny światowej współorganizator tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich, tłumacz na język włoski utworów Mickiewicza, Słowackiego, Krasińskiego.

1974 Rocznica wyzwolenia Poznania była pretekstem do otwarcia nowej trasy tramwajowej przez ulicę Murawa do pętli “Serbska”. Skierowano na nią linię nr 15 z Bolkowickiej, niebawem dołączyła do niej linia nr 4, która kursuje tam do dziś.

1978 Zespół Szkół Rolniczych w Poznaniu na Golęcinie otrzymał imię Michała Drzymały.

W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych szkoła dostosowywała się do potrzeb zmieniającego się zapotrzebowania na rynku pracy. Powołano Liceum Ogólnokształcące, Liceum Agrobiznesu i Policealne Studium Zawodowe w zawodzie technik obsługi turystycznej.

1980 Otwarto pętlę tramwajową i autobusową „Piątkowska”. Powstała jako przedłużenie trasy tramwajowej z Winiar. Skierowano tu linie 9, 11 oraz mową nr 24.

1979 Oddanie do użytku nowej trasy tramwajowej łączącej centrum z osiedlem Lecha.

Piątek, 23 lutego – 34 rocznica wyzwolenia Poznania spod okupacji hitlerowskiej. Miasto udekorowane biało-czerwonymi i czerwonymi flagami. Przejeżdżający ulicą Zamenhofa z zaciekawieniem zwracają wzrok na skręcające w przedłużenie ulicy Kórnickiej tory tramwajowe, na których zatknięty jest duży czerwony transparent z napisem: “W ROCZNICĘ WYZWOLENIA POZNANIA PRZEKAZUJĄ NOWĄ TRASĘ TRAMWAJOWĄ DO OSIEDLA LECHA JEJ BUDOWNICZOWIE”. Powiewają na wietrze flagi w ustawionym przy torowisku stojaku.

Na kilka minut przed godziną 12 na przystanku tramwajowym u wylotu ulicy Kórnickiej zbierają się przedstawiciele władz partyjnych województwa, władz miejskich, kierownictwa naszego przedsiębiorstwa oraz budowniczych nowej trasy, jak również wielu pasażerów. Milicjanci wstrzymują na chwilę ruch, punktualnie o godzinie 12 podjeżdża na przystanek “piątka” z tablicą kierunkową “Os. Lecha”, prowadzona przez motorniczego Waldemara Jakubowskiego. Do wagonu wsiada I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PZPR – Jerzy Zasada, kierownik Wydziału Budownictwa i Gospodarki Miejskiej KW PZPR Miron Kolasiński, prezydent miasta Poznania – Władysław Śleboda, dyrektor Wojewódzkiego Zjednoczenia Przedsiębiorstw Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej – Jan Różański, przewodniczący Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej Lokatorsko-Własnościowej “Osiedle Młodych” – dyrektor Ryszard Witkowski, dyrektorzy naszego przedsiębiorstwa, przedsiębiorstw realizujących budowę nowej trasy, przedstawiciele ekip zatrudnionych przy jej budowie oraz pierwsi pasażerowie nowej linii tramwajowej do osiedli mieszkaniowych na Chartowie. Nie wszyscy pasażerowie posiadają karty sieciowe, słychać też więc pierwszy stukot dziurkowania karnetów w kasownikach.

“Piątka” udekorowana chorągiewkami. Na zawieszonej z przodu tablicy widnieje napis: “W rocznicę wyzwolenia Poznania budowniczowie przekazują społeczeństwu miasta nową linię tramwajową do Osiedla Lecha”. Tej samej treści tablica – również we wnętrzu wagonu na ściance za plecami motorniczego. Wjeżdżamy na rozjazd. Po chwili na nowo ustawionych sygnalizatorach ulicznych zapala się dla nas zielone światło i zapełniona pierwsza “piątka” rusza do celu. Na przystanku stoi już następny pociąg z napisem o identycznej treści. Na tarczy numerowej widnieje liczba “23”. Nie chodzi tu jednak o datę wyzwolenia naszego miasta. To numer nowej linii tramwajowej. I ten pociąg zapełnia się pasażerami. Prowadzony przez motorniczego Ryszarda Smagałę rusza w ślad za “piątką”. Mijamy “Agromę”: kilka osób przygląda się tu przejazdowi pierwszego tramwaju. Po chwili przystanek. Zatrzymujemy się, motorniczy otwiera drzwi, nie ma jednak nowych pasażerów. Wkrótce dojeżdżamy do przejazdu przez bocznicę kolejową. Pali się dla nas zielone światło, motorniczy zwalnia, rozgląda się na lewo i na prawo. Za przejazdem zaczyna się Osiedle Lecha, o czym informuje neonowy napis na dachu pierwszego, 11-kondygnacyjnego budynku. Nieco dalej następny przystanek; tramwaj staje. Dwóch chłopców w wieku szkolnym waha się przez chwilę pod przednimi drzwiami, ale słowa “wsiadajcie” ośmielają ich. Ruszamy. Tow. Zasada pyta chłopców czy tu mieszkają i czy cieszą się z uruchomienia tramwaju. Odpowiadają twierdząco.

Dojeżdżamy do pętli. Z daleka już widać końcowy przystanek. Skarpa ulicy Piaśnickiej wprost oblepiona wiwatującymi ludźmi, wśród których dominuje dziatwa szkolna z transparentem “Szkoła Podstawowa 51”. Ale to nie jedyny transparent. Na innych, znacznie większych: “Nasza 5 imponuje, bo do Lecha już kursuje”, “Nocą droższa, a w dzień tańsza, ale zawsze najwspanialsza”, “Nasza piątka pędzi szybciej niż dziesiątka” oraz jeden, sprawiający właśnie nam największą satysfakcję: “Brawo WPK”. W otwartych oknach ostatniego, ogromnego budynku osiedla przyglądają się temu wydarzeniu jego mieszkańcy, mimo temperatury poniżej zera. Przedstawiciele władz i budowniczych trasy odczytują treść transparentów, uśmiechając się przy tym. Przed wjazdem na pętlę I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PZPR zwraca się do obecnych w wagonie: “Duże uznanie dla budowniczych trasy!”.

[Źródło: Edmund Nadolski, Z życia WPK, nr 5 (88), 11 marca 1979, za: http://www.mpk.poznan.pl/o-mpk/historia/229-trasa-kornicka]

1991 Wojciech Fibak wygrał przetarg i został właścicielem „Gazety Poznańskiej”.

2002 Dziennik “Rzeczpospolita” zarzucił metropolicie poznańskiemu, arcybiskupowi Juliuszowi Paetzowi molestowanie seksualne kleryków.

Fakty, jakie ujawniamy dzisiaj w artykule “Grzech w Pałacu Arcybiskupim”, są wstrząsające. Wszystko wskazuje na to, że arcybiskup Poznania, jeden z najwyższych hierarchów polskiego Kościoła katolickiego, molestował seksualnie podległych sobie księży i kleryków, nakłaniając ich do zachowań homoseksualnych. Bohaterowie naszego reportażu znaleźli w sobie siłę, by odrzucić zapędy arcybiskupa. Ale iluż było takich, którzy nie potrafili bądź nie mogli odmówić, których Juliusz Paetz duchowo okaleczył na całe życie? – fragment materiału z dziennika Rzeczpospolita.

W lutym 2002 media ujawniły oskarżenia kierowane pod jego adresem o seksualne molestowanie poznańskich kleryków. Do tego czasu przez ponad dwa lata lokalne środowisko katolickie próbowało rozwiązać sprawę bez jej nagłaśniania. Rozmowy z metropolitą, a także interwencje u nuncjusza apostolskiego arcybiskupa Józefa Kowalczyka, u biskupów polskich oraz w Watykanie okazały się jednak nieskuteczne. Papież Jan Paweł II, powiadomiony o zarzutach wobec hierarchy przez swoją przyjaciółkę Wandę Półtawską, wysłał do Poznania swoich przedstawicieli z zadaniem zbadania sprawy. Paetz zaprzeczył sformułowanym przeciwko niemu oskarżeniom, jednakże złożył rezygnację z obowiązków arcybiskupa metropolity poznańskiego, którą Jan Paweł II przyjął 28 marca 2002. Stolica Apostolska nałożyła na niego zakaz udzielania sakramentów święceń i bierzmowania, głoszenia kazań, konsekrowania kościołów i ołtarzy, a także przewodniczenia publicznym uroczystościom.

2007 Zmarł Józef Kaliszan, poznański artysta rzeźbiarz, malarz, a także scenograf.

Był od początku tworzenia w Poznaniu ośrodka telewizyjnego, współpracował z teatrami. Uczestniczył w powojennej odbudowie poznańskiej Starówki – jego płaskorzeźby zdobią kilka kamieniczek na Starym Rynku.

Był autorem pomnika Pamięci Żydów przy Drodze Dębińskiej w Poznaniu, pomnika w obozie w Żabikowie, popiersia Karola Marcinkowskiego w poznańskiej Akademii Medycznej, czy rzeźby Madonny w gnieźnieńskiej katedrze. Był laureatem wielu nagród i stypendiów, autorem licznych wystaw. Miał 80 lat.

ZDARZYŁO SIĘ 23 LUTEGO

1280 Bitwa pod Goślicami. Leszek Czarny odparł najazd księcia halickiego Lwa Danielowicza.

1766 Zmarł Stanisław Leszczyński, król Polski, po abdykacji książę Lotaryngii. Był autorem programu reform “Głos wolny wolność ubezpieczający”.

1807 Oddziały polskie, dowodzone przez Jana H. Dąbrowskiego, zdobyły Tczew, jazda polska dotarła do Słupska. Końcowy etap kampanii lat 1806-1807 nazwano “pierwszą wojną polską”.

1685 Urodził się niemiecki kompozytor Jerzy Fryderyk Haendel

1863 Brytyjscy badacze John Speke i J. A. Grant ogłosili, ze udało im się odkryć źródło rzeki Nil.

1874 Walter Winfield opatentował grę nazywaną „sphairistike” (tenis na trawie).

1883 Urodził się Victor Fleming, amerykański reżyser filmowy, fotograf, operator. Otrzymał nagrodę za najlepszą reżyserię filmu “Przeminęło z wiatrem” w 1939. Wyreżyserował m.in. “Platynową blondynkę”, “Czarnoksiężnika z Krainy Oz”.

1884 Urodził się Kazimierz Funk, biochemik amerykański pochodzenia polskiego. Wyodrębnił pierwszą k witaminę (B), upowszechnił nazwę witaminy i stworzył naukę o chorobach związanych z ich brakiem (awitaminoza).

1938 Urodził się Jiri Menzel – czeski reżyser filmowy. Twórca m.in. filmu “Pociągi pod specjalnym nadzorem”.

1940 Walt Disney zakończył realizację filmu animowanego „Pinocchio”.

1951 Urodziła się Ewa Bem, jedna z najwybitniejszych polskich wokalistek.

http://www.youtube.com/watch?v=iZJZvFt7YjI

1955 Urodził się Tomasz Stockinger, polski aktor.

1963 Grupa The Beatles wydała swój pierwszy amerykański singel “Please”. Na okładce płytki przestawiono literki w nazwie zespołu, a sama piosenka przeszła bez większego echa.

1969 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów „Everyday People” – Sly & The Family Stone.

1971 Członek grupy The Beatles George Harrison został ukarany grzywną i odebraniem prawa jazdy na rok za kilkakrotne przekroczenie prędkości i awanturę z policjantami.

1978 The Eagles otrzymali nagrody Grammy za album “Hotel California” oraz za singel z piosenką “New Kid In Town”.

1979 W bostońskim klubie Paradise rozpoczęła się pierwsza trasa koncertowa zespołu Dire Straits, która przebiegała przez Stany Zjednoczone i Kanadę.

1991 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów „All The Man That I Need” – Whitney Houston.

2001 Adam Małysz jako pierwszy w historii Polak został mistrzem świata w skokach narciarskich. Małysz zapewnił sobie złoty medal skokami w Lahti w Finlandii na odległość 89,5 oraz 98 m. Drugie miejsce w konkursie zajął Martin Schmidt, a trzecie Jane Ahonen.

2002 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: „Always On Time” – Ja Rule feat. Ashanti; US Top Album: „J To Tha L-O! The Remixes” – Jennifer Lopez.

2003 23-letnia piosenkarka Norah Jones zdobyła osiem statuetek w 45 edycji prestiżowych nagród amerykańskiego przemysłu muzycznego Grammy.

2003 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: “All The Things She Said” – T.A.T.U.; UK Top Album: “Justified” – Justin Timberlake.

Imieniny obchodzą: Alfred, Damian, Marta, Piotr, Polikarp, Roma, Romana

Damian to lekarz ludowy, osoba poświęcona bogini Damii, którą czczono w Egipcie, imię męskie pochodzenia greckiego, w Polsce używane od XII wieku.