KALENDARIUM POZNAŃSKIE 23 PAŹDZIERNIKA

Słońce w znaku Wagi

Święto Narodowe Węgier

Człowiek urodzony 23 października jest ostrożny i rozważny. Okazuje w życiu silną wolę, takt, dążenie do potęgi i z zamiłowaniem oddaje się rozmyślaniom. Dąży do rozwoju wewnętrznego i nie szczędzi wysiłków w kierunku samodoskonalenia.

Jest nieco skryty – zamknięty w sobie i chętnie wyodrębnia się od swego otoczenia. Jego dziedziną psychiczną jest władza i panowanie. Przez opanowanie samego siebie może osiągnąć władzę nad innymi. Energiczny, stanowczy – potrafi sprawować władzę nad innymi.

Cytaty na dziś:

• Kocha się tylko to, od czego się cierpi. Gustave Flaubert
• Według mojej opinii, zarówno rzucający kalumnie jak i słuchający ich, winni być powieszeni: pierwsi za język, drudzy za uszy. Plaut (Titus Maccius Plautus, ok. 250 – 184 p.n.e.
• Prawa Murphy’ego – postać ogólna: Jeżeli wydaje się, ze wszystko działa dobrze, to znaczy, ze coś przeoczyłeś.

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1764 W kościele katedralnym, w kolegiacie św. Marii Magdaleny i wszystkich pozostałych świątyniach w obrębie miasta i poza nim, złożono uroczyste podziękowanie Bożemu Majestatowi za szczęśliwą i jednomyślną elekcję na Króla Polski Najmiłościwszego Stanisława Augusta.

O godzinie pierwszej po południu odśpiewano uroczyście z tłumem ludzi hymn Te Deum, przy rozlegającym się biciu dzwonów i wtórze instrumentów muzycznych na wieży ratuszowej i innych, oraz przy huku wystrzałów armatnich i z muszkietów, z których strzelali żołnierze garnizonu miejskiego. [Na podstawie: Kroniczka rezydencji Karmelitów Trzewiczkowych w Poznaniu przy kościele Najświętszej Krwi Pana Jezusa na ul. Żydowskiej. Opracowane przez Jacka Wiesiołowskiego, Wydawnictwo Miejskie, 2005]

1769 Zjazd marszałków konfederacji barskiej w Poznaniu.

1805 W Poznaniu w drodze do Berlina zatrzymał się car Aleksander I Romanow. W stolicy Prus podpisał później razem z królem Fryderykiem Wilhelma III, sojusz wymierzony w Napoleona.

Car Aleksander był w Poznania m.in. z księciem Adamem Jerzym Czartoryskim, ówczesnym ministrem spraw zagranicznych. Car, tak jak potem Napoleon, zamieszkał w dawnym kolegium jezuickim. Jak wiadomo z łacińskiej notatki, sporządzonej przez ks. Wojciecha Brodziszewskiego (później nauczyciela religii w gimnazjum św. Marii Magdaleny), w Poznaniu Aleksander I obejrzał ćwiczenia wojskowe na Wzgórzu Św. Wojciecha, zjadł posiłek i ruszył w dalszą drogę.

1808 W Poznaniu urodził się Antoni Krzyżanowski – cieśla, budowniczy, przedsiębiorca, społecznik, działacz niepodległościowy.

Ukończył gimnazjum w Poznaniu, następnie kontynuował naukę na Akademii Budownictwa w Berlinie. Za postępy w nauce otrzymał nagrodę. Z niewyjaśnionych przyczyn studiów nie ukończył. Podczas powstania listopadowego kierował produkcją i naprawą broni.

Podczas dwuletniej podróży po Europie spotykał się z budowniczymi i projektantami (m.in. z Franciszkiem Lancim), pracował w cesarskim biurze budowy mostów w Wiedniu, odwiedził Lombardię, Szwajcarię, Niemcy i Holandię.

Po powrocie do Poznania współpracował z Ernstem Steudenerem i Augustem Sollerem. Zrealizował w zakresie prac ciesielskich takie inwestycje jak: siedziba Ziemstwa Kredytowego, kościół św. Piotra. Nadzorował także prace przy budowie Hotelu Bazar.

Otrzymywał zlecenia na projekty i realizacje budynków, np.: dwór w Pakosławiu (zlecenie od Emilii Sczanieckiej), Hotel Francuski (1857-1858).

Był przedsiębiorcą produkującym elementy ozdobne fasad i wnętrz budynków. Posiadał zakład na Małych Garbarach (odlewnia oraz wyrób materiałów instalacyjnych min. rur wodociągowych i gazowych)oraz przy ul. Piaskowej (piece wapienne). Przypisuje się Krzyżanowskiemu wykonanie płyt epitafijnych arcybiskupa Teofila Wolickiego i ks. Jana Korytowskiego w katedrze poznańskiej oraz kolumny z orłem dla fontanny przy Zielonych Ogródkach.

Aby przechodniom, nowym, potencjalnym klientom oraz władzom miejskim pokazać pełen kunszt swoich wyrobów, w 1882 Krzyżanowski wzniósł przy ówczesnej Tamie Garbarskiej kantor o oryginalnej bryle. Budynek był ozdobiony fragmentami sztukaterii, rzeźbami i innymi elementami. Ten niecodzienny gmach przetrwał kolejnych właścicieli, zawirowania historii i w niemal niezmienionej formie stoi w Poznaniu przy dzisiejszej ulicy Garbary 96.

W jego zakładzie wykonano obelisk z piaskowca poświęcony Janowi Kochanowskiemu, który w 1889 stanął na Ostrowie Tumskim.

Jako działacz społeczny był zaangażowany w organizowanie Domu Przemysłowego i Banku Włościańskiego, Towarzystwa Pożyczkowego oraz Banku Ziemskiego (1886), trzykrotnie był prezesem Towarzystwa Przemysłowego. Należał do Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (Wydział Przyrodniczy i Techniczny). Był animatorem podejmowania przez Polaków studiów na akademiach budowlanych. Organizował szkolnictwo zawodowe, inicjował tworzenie rodzimych zakładów wytwórczych. Zmarł  21 stycznia 1895 w Poznaniu. [Źródła: Wikipedia, poznan.wikia]

1830 W Kłecku urodził się Władysław Nehring, slawista, historyk literatury polskiej

Absolwent gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu. W 1850 dzięki uzyskaniu stypendium od Towarzystwa Naukowej Pomocy im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu podjął studia na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie w 1856 uzyskał tytuł doktora. Po zdaniu w tym samym roku egzaminu nauczycielskiego pracował jako nauczyciel gimnazjalny.

Po uzyskaniu w 1867 tytułu profesora objął Katedrę Języków i Literatur Słowiańskich na Uniwersytecie Wrocławskim. W latach 1893-1894 był rektorem Uniwersytetu Wrocławskiego. Był także członkiem Akademii Umiejętności w Krakowie, Akademii Nauk w Petersburgu i w Pradze, a także członkiem honorowym Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Poznaniu.

O swoim miejscu urodzenia i dzieciństwie tak pisał: “urodziłem się dnia 23 października r. w Kłecku, powiatu gnieźnieńskiego, w niewielkim, ale wesołym miasteczku. Ojciec mój Jakób Nehring nauczyciel przy szkole katolickiej w Kłecku, pierwsze chłopięcych wybryków uporne objawy powstrzymywał za młodu łagodnym zachęcaniem do pracy; matka, Barbara z Gostomskich, wpoiła zawczasu pierwsze moralności zasady.

Akt urodzenia Władysława Nehringa, foto: bok.klecko.pl

Do 8go roku życia zostawałem pod ścisłym, wyłącznym dozorem rodziców, nie znając, czyli nie mogąc znać tego hałaśliwego i tylu ponętami wabiącego mię do siebie towarzystwa przyszłych kolegów – nadaremno siliłem się łamać niewzruszoną wolę ojca błaganiem, aby mię do szkoły posłał. Dopiero skończywszy rok 8my, mogłem się liczyć do uczniów szkoły katolickiej w Kłecku, w której wśród dobranego do mego usposobienia grona koleżeńskiego, z początku mało dbając o nauki i tylko w dogadzaniu młodzieńczym zachceniom nad innych celując, później napominaniem ojcowskim i szlachetnymi zabiegami troskliwej matki i sprowadzony z drogi tego opuszczenia się chwilowego, z całym zapałem rzuciłem się do książek”

1920 Urodził się Jan Olejniczak, litograf, projektant znaczków pocztowych.

Całe swe życie i twórczość związał z Poznaniem. Przez 33 lata pracował jako pedagog w Liceum Sztuk Plastycznych i w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu, gdzie zorganizował Pracownię Litografii. Należy do najwybitniejszych- polskich projektantów znaków pocztowych i okolicznościowych datowników.

Zaprojektował też znaki graficzne (logo) Międzynarodowych Targów Poznańskich (1983) i różnych imprez wystawienniczych a także Swarzędzkich Fabryk Mebli (1960), Szpitala Dziecięcego im. Bolesława Krysiewicza. W 1986 roku otrzymał artystyczną Nagrodę Miasta Poznania.

1921 Urodził się Henryk Derwich, poznański grafik i satyryk.

Podczas studiów w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu (które ukończył ze specjalnością architekt wnętrz w 1954 roku) podjął współpracę najpierw z “Głosem Wielkopolskim”, a później z “Expressem Poznańskim”, z którym był związany najdłużej, bo ponad 30 lat.

Współtworzył tygodnik satyryczny “Kaktus” (1957–1960) oraz współpracował (od momentu powstania 1 maja 1957) z Telewizją Poznań m.in. w programach “Niedzielna Biesiada” i “Co to jest?”.

Rysował także dla wielu czasopism w kraju (np. “Dziennik Zachodni”) i za granicą (“Brnensky Vecernik”).

Występował na estradach jako szybko-rysujący (niem. Schnellzeichner) w Polsce (m.in. u boku Violetty Villas, Krzysztofa Komedy Trzcińskiego, Emila Karewicza), Niemczech i Związku Radzieckim, a przez wiele lat także podczas rejsów TSS “Stefan Batory”.

1938 W Toruniu urodziła się Krystyna Laskowicz, działaczka Solidarności, dziennikarka, współzałożycielka Radia S.

Studiowała filologię polską na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Przez 16 lat była pracownikiem naukowym UAM. Doktorat poświęciła historii Radia Poznańskiego. Była współzałożycielką struktur “Solidarności” na UAM, autorką artykułów do prasy podziemnej, organizatorką sieci kolportażu wydawnictw podziemnych i uczestniczką demonstracji.

Podczas stanu wojennego była internowana – w Poznaniu i Gołdapi. Dzięki pomocy Czesława Miłosza w 1988 r. wyjechała na stypendium Instytutu Hoovera do Kalifornii. Pisała o zbrodniach sowieckich na polskich ziemiach wschodnich po 1939 r.

Założone przez nią w 1990 roku Radio S szybko stało się najpopularniejszą rozgłośnią radiową w Poznaniu o ściśle lokalnym charakterze. Współtworzyła także pierwszą komercyjną stację telewizyjną TV “ES”.

W latach 2000-2001 pracowała w gabinecie premiera Jerzego Buzka. Od 2001 do 2004 roku była kierownikiem Referatu Wystaw, Wydawnictw i Edukacji Historycznej Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN w Poznaniu. Zmarła w 2013 roku.

Ludzie Radia S [Eska] Foto: Archiwum Jana Babczyszyna / facebook

1956 Przemianowanie ulicy Rokossowskiego w Poznaniu na ulicę Głogowską i parku Stalina na Park Sołacki.

Głogowska lata 65-70, foto: fotopolska.eu

1978 W Osiedlowym Domu Kultury “Na Skarpie” odbyło się organizacyjne zebranie Poznańskiego Klubu Wysokich.

2011 Zakończył się trwający ponad dwa tygodnie Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu.

Ten największy i najstarszy konkurs, poświęcony twórczości polskiego wirtuoza, odbył się już po raz czternasty. Finał tej edycji został uświetniony solowym występem Maxima Vengerova.

Za sprawą przewodniczącego jury, Maxima Vengerova, w tym roku w konkursie nastąpiło wiele ważnych zmian. Po raz pierwszy osobiście kwalifikował on skrzypków podczas preselekcji. Odbywały się one od września 2010 roku w dziewięciu miastach na trzech kontynentach, między innymi w Londynie, Moskwie, Seulu i Poznaniu.

Podczas konkursu artyści zaprezentowali szerokie spektrum muzyki współczesnej, zwłaszcza w pierwszym etapie. Inaczej też niż w poprzednich latach, kandydaci zagrali z orkiestrą nie tylko w finale, ale również w trzecim i czwartym etapie. Uczestnikom towarzyszyła Orkiestra Kameralna Polskiego Radia Amadeus pod dyrekcją Agnieszki Duczmal, a także Orkiestra Filharmonii Poznańskiej pod dyrekcją Marka Pijarowskiego, która wystąpiła także podczas konkursu finałowego.

Przy okazji konkursu, na poznańskim Bazarze została odsłonięta tablica upamiętniająca koncerty Henryka i Józefa Wieniawskich.

Zdjęcie: Złoty medal H.Wieniawskiego otrzymała Koreanka Soyoung Yoon, foto: Towarzystwo Wieniawskiego

ZDARZYŁO SIĘ 23 PAŹDZIERNIKA

4004 p.n.e. Według XVII-wiecznych angielskich duchownych, którzy prowadzili badania na podstawie Biblii, tego dnia, o godzinie dziewiątej rano, Bóg stworzył świat.

1677 Urodził się Stanisław Leszczyński, elekcyjny król Polski w latach 1704-1709. Był dożywotnim posiadaczem Lotaryngii i Baru, ojcem Marii Leszczyńskiej – królowej Francji. (zm. 23.2.1766).

1752 Urodził się François Appert, francuski wynalazca konserwowania środków żywności przez wygotowanie i włożenie do puszek i potem zalutowanie.

1817 W Warszawie został otwarty pierwszy w Polsce specjalny Zakład Wychowawczy – Instytut Głuchoniemych; w roku 1842 przekształcony w Instytut Głuchoniemych i Ociemniałych.

1843 Urodził się Henryk Siemiradzki – malarz, autor obrazów o tematyce antycznej. Autor m.in. słynnych “Pochodni Nerona”, twórca kurtyny dla Teatru im. Słowackiego w Krakowie.

1922 Sejm RP podjął decyzję o budowie portu w Gdyni.

1935 W Gliwicach urodził się Egon Joann Franke, gentleman planszy, pierwszy polski złoty medalista olimpijski w szermierce (floret ind.) z Tokio (1964).

1940 Urodził się Pele, właściwe nazwisko Edson Arantes do Nascimento, brazylijski piłkarz. Nazywany “królem futbolu”. Dzięki niemu reprezentacja Brazylii zdobyła kilkakrotnie tytuł mistrza świata.

1941 Premiera filmu animowanego Walt Disneya “Dumbo”.

1942 Urodził się Michael Crichton, reżyser, pisarz i scenarzysta. Jest autorem scenariuszy do takich filmów, jak: “Jurassic Park”, “Kongo”, “Zaginiony świat”.

1942 II Wojna Światowa: początek bitwy pod El Alemein. Alianci dowodzeni przez brytyjskiego marszałka Montgomery’ego starli się z siłami włosko-niemieckimi pod dowództwem marszałka Erwina Rommela “Lisa Pustyni”. Po 16-dniowych walkach Alianci odnieśli znaczące zwycięstwo, po którym siły III Rzeszy w Afryce nigdy już nie odzyskały dawnej potęgi.

1947 Urodził się Kazimierz Deyna, piłkarz.

1954 Urodził się Ang Lee, amerykański reżyser filmowy pochodzenia chińskiego. Laureat Oscara 2006 za najlepszą reżyserię w 2005 roku za film Tajemnica Brokeback Mountain.

1956 Demonstaracja mieszkańców Budapesztu, solidaryzujących się z wydarzeniami w Polsce; początek zbrojnego powstania na Węgrzech. Powstanie zostało krwawo stłumione 4 listopada po wkroczeniu wojsk radzieckich. 23 października jest świętem narodowym Węgier.

1959 Urodził się wokalista i akordeonista Weird Al Yankovic. Znany jest przede wszystkim dzięki swoim wspaniałym parodiom piosenek innych wykonawców jak „Like A Surgeon” („Like A Virgin” Madonny) czy „Eat It” (=„Beat It” Michaela Jacksona). Al gra również w filmach (naturalnie komediach).

1960 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: „Save Last Dance For Me” – The Drifters.

1973 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: Midnight Train To Georgia, Gladys Knight & The Pips.

1988 Z 13-go piętra wieżowca w Buenos Aires wypadł pies, który wylądował na 75-letniej staruszce. Poniosła ona śmierć na miejscu. W chwilę później autobus, wjeżdżając w zebrany tłum gapiów, przejechał dwójkę ludzi. Wskutek ataku serca, spowodowanego niecodziennym widokiem, nie mogli oni w porę oddalić się i uciec przed śmiercią.

1989 Z balkonu gmachu parlamentu w Budapeszcie przewodniczący węgierskiego zgromadzenia Matyás Szürös, uroczyście proklamował powstanie Republiki Węgier. Ten symboliczny akt, dokonany w rocznicę powstania w 1956 roku położył formalnie kres istnienia komunistycznego państwa na Węgrzech.

1997 Weszła w życie ustawa o ochronie zwierząt.

1997 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: “Candle In The Wind 1997” – Elton John.

2002 Kilkudziesięciu uzbrojonych w automaty Czeczenów wtargnęło do sali teatralnej na moskiewskiej Dubrowce, wzięli kilkuset zakładników i zaminowali salę żądając przerwania wojny w Czeczenii.

Imieniny obchodzą; Teodor, Seweryn, Iga, Marlena

Teodor, imię greckie oznacza „dar Boga”.

Seweryn, to rozszerzona forma imienia Sewer, a imię to oznacza surowy, ostry, poważny.
Mężczyzna o tym imieniu jest z gruntu przeznaczony do służby publicznej, na przywódcę duchowego. Ma umysł doradcy, umie i lubi pomagać innym. Jest bardzo odpowiedzialny. Nie zmieni przekonań, jest lojalnym obywatelem. Nie chwali się sukcesami. Bywa często uparty.

Iga to osoba ambitna, autorytatywna i wyrachowana. Krytyczny, wszechstronny umysł. Dobry znawca ludzkiej natury. Lubi zmiany i dalekie podróże.