KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 23 MAJA

Słońce w znaku Bliźniąt

Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu

Urodzeni 23 maja charakteryzują się dużymi zdolnościami artystycznymi. Najbardziej utalentowani są w dziedzinie poezji i muzyki, co nie zawsze sobie uświadamiają. Mają bogatą wyobraźnię. Mimo artystycznej natury, w życiu codziennym wykazują się operatywnością i zręcznością. Zdarzają się wśród nich osoby leniwe.

Cytaty na dziś:

Najlepszym lekarstwem na gniew jest zwłoka. Seneka
Połowy dokonał, kto zaczął. Horacy
W sztuce jak w życiu, nic przypadkowo się nie dzieje. Antoni Czechow

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1766 We Wrocławiu urodził się Joseph von Zerboni di Sposetti, pruski urzędnik państwowy, publicysta, poeta oraz aktywny mason.

Na kongresie wiedeńskim przyznano Prusom Wielkopolskę, określaną jako Wielkie Księstwo Poznańskie. Król Prus Fryderyk Wilhelm III mianował go w 1815 r. naczelnym prezesem tej prowincji, gdzie uczynił wiele do usprawnienia administracji.

Na tym stanowisku pozostał do 1824 r. następnie przebywał w swym majątku Rąbczyn pod Wągrowcem w Wielkim Księstwie Poznańskim, gdzie zmarł w wieku 65 lat i został pochowany.

List od prezesa Królewskiego Wyższego Sądu Krajowego (Ober-Landesgerichts-Prasident) do nadprezydenta (Oberpräsident) Wielkiego Księstwa Poznańskiego [Großherzogtum Posen]. Adnotacja nadawcza czerwonym atramentem “Brieg”. Freiherr von Falkenhausen od 1816 był prezydentem Wyższego Sądu Krajowego dla Górnego Śląska (Oberlandesgericht von Oberschlesien) początkowo z siedzibą w Brzegu (Brieg), od 1817 w Raciborzu (Ratibor). Joseph Johann Baptist Andreas von Zerboni di Sposetti  był zwierzchnikiem (nadprezydentem) Wielkiego Księstwa Poznańskiego w okresie 30.04.1815 – 1824. [źródło: historiapoczty.eu]

1788 Urodził się Dezydery Adam Chłapowski – generał, rzecznik postępu gospodarczego w Wielkopolsce. Zmarł 26 maja 1879 roku.

Po zajęciu Berlina przez Francuzów wyjechał do Poznania. Tu wstąpił do stuosobowej gwardii honorowej cesarza Napoleona utworzonej przez okoliczną szlachtę po powstaniu wielkopolskim 1806 roku pod dowództwem Umińskiego. W tym okresie zyskał sobie względy u Napoleona, który mianował go porucznikiem.

Podczas kampanii 1807 roku walczył w kompanii woltyżerów w 9 pułku piechoty dowodzonym przez generała ks. Antoniego Pawła Sułkowskiego sformowanym w Gnieźnie. Odznaczony po bitwą pod Tczewem, jako dowódca półkompanii, krzyżem Virtuti Militari i Legią Honorową. Podczas oblegania Gdańska trafił do niewoli pruskiej.

Do swojego majątku w Turwi sprowadził i upowszechnił nowoczesne maszyny rolnicze. Rozszerzył uprawę o gatunki roślin motylkowych. Unowocześnił też hodowle zwierząt, wprowadził dotąd nieznane rasy owiec, koni i bydła.

Rewolucyjna wówczas koncepcja rolnicza Chłapowskiego zakładała również przekonstruowanie krajobrazu, przede wszystkim poprzez wprowadzenie gęstej sieci zadrzewień śródpolnych. Zadrzewienia te miały spełniać nie tylko zasadniczą funkcję wiatrochronów, lecz również wiele innych – ekonomicznych (np. produkcja drewna, miodu), biologicznych (schronienie i miejsce występowania zwierząt dziko żyjących) oraz estetycznych.

Pomimo swojej surowości i ultrakatolickich poglądów, które zniechęcały do niego wielu liberałów, jego dokonania sprawiły, że był osobą powszechnie poważaną, o dużym wpływie na społeczność Wielkopolski. Zmarł 27 marca 1879 roku, a pochowany został w Rąbiniu obok miejscowego kościoła.

1879 W Warszawie urodził się Julian Rafalski  leśnik–dendrolog, profesor Uniwersytetu Poznańskiego.

Po studiach pracował w rosyjskiej administracji leśnej odbywając w tym czasie szereg zagranicznych podróży naukowych, których celem było poznanie gospodarki leśnej w Europie Środkowej.  Do Polski powrócił w marcu 1920, pracował w Gdańsku i Poznaniu jako inspektor lasów państwowych.

Od października 1921 roku kierownik Zakładu Inżynierii Leśnej i Budownictwa Leśnego na Wydziale Rolniczo–Leśnym Uniwersytetu Poznańskiego, gdzie prowadził zajęcia dydaktyczne i prace naukowo–badawcze nad mechanicznymi własnościami i użytkowaniem drewna.

Był jednym z pierwszych, którzy zabiegali o budowę polskiego portu handlowego w Gdyni oraz prowadził wiele akcji na rzecz organizacji leśnictwa i ochrony przyrody.

Jego największą zasługą było stworzenie na UP wielkiej kolekcji ksylologicznej, która składała się z około 10 tysięcy próbek drewna i była trzecią co do wielkości w świecie.  Zmarł 23 listopada 1949 w Poznaniu.

[Źródło: wikipedia, zdjęcie: prof. Rafalski (w środku) w swojej ksylotece]

1928 Dziennik Poznański informował: O 7 rano temperatura powietrza w Poznaniu – umiarkowana + 10 stopni, wiatr zachodni. Stan wody w Warcie. Inspektorat Dróg Wodnych donosi, że w dniu dzisiejszym rano, poziom Warty wynosił 0,74 metra.

Między karuzelami. Kino daje nam możliwość poznawania krain i ludzi. Na podstawie sumiennych obserwacji doszliśmy tego do przekonania, że zarówno w Luna Parku nowojorskim jak i poznańskim ludzie podobnie się bawią, różnica może polega na tem, że tam pokazują tresowane pchły, u nas zaś tresowanych pcheł wprawdzie nie ma, ale niewątpliwie będą, gdyż pcheł jest pod dostatkiem.

Poza tem zauważyliśmy jeszcze jedną wspólną cechę obu Luna-Parków i tam i tu kradną! Nic w tem dziwnego zresztą, złodzieje jako psycholodzy wykorzystują  namiętność publiczności do gry w koło, kostki itp. a mając ułatwioną „robotę” z powodu natłoku operują i to z powodzeniem w cudzych kieszeniach.

W dniu wczorajszym w naszym Luna-Parku pośród karuzeli i innych wesołych imprez został okradziony pan Klemens zamieszkały przy Górnej Wildzie 88, któremu wyciągnięto z kieszeni portfel zawierający wykaz osobisty i drobniejszą kwotę pieniędzy.

Ogromnym zainteresowaniem cieszyło się wesołe miasteczko otwarte podczas PEWUKI, które nie odbiegało standardem od europejskich lunaparków. Były tu najdłuższa kolejka górska, zjeżdżalnia wodna, diabelskie koło, wioska murzyńska i różnego rodzaju karuzele. Dla wielu zwiedzających takie atrakcje były czymś zupełnie nowym. Co ciekawe, to właśnie tutaj odbywał się pierwszy polski peep-show o nazwie „Najpiękniejsze kobiety świata”. Po zakończeniu wystawy teren wesołego miasteczka… „opanowali” bezdomni [źródło: notka na stronie ww.cyryl.poznan.pl]

2011 W poniedziałek 23 maja, na miesiąc przed oficjalnym przekazaniem pojazdu, Solaris zaprezentował lokalnym władzom i prasie pierwszy egzemplarz tramwaju Tramino dla MPK w Poznaniu. Firma przedstawiła także hale produkcyjne, w których odbywa się końcowy etap wytwarzania niskopodłogowych pojazdów szynowych marki Solaris.

Tramwaj mierzy blisko 32 metry, jest wagonem przegubowym, pięcioczłonowym i jednoprzestrzennym oraz niskopodłogowym. W jego wnętrzu na całej długości nie ma żadnych stopni. Szerokość drzwi podwójnych wynosi aż 1500 mm i jest największą, jaką można obecnie spotkać w oferowanych na rynku tramwajach. Z kolei minimalna szerokość przejścia wewnątrz wagonu to 75 cm.

Tramino może zabrać na pokład 229 pasażerów, w tym 48 na miejscach siedzących. Podróż w komfortowych warunkach zapewnia m.in. w pełni klimatyzowana przestrzeń pasażerska i dwa biletomaty. Ciekawym rozwiązaniem zastosowanym Tramino są specjalne szyny, do których zamocowano siedzenia. Dzięki temu możliwa jest ich szybka wymiana, dołożenie kolejnych lub zmiana ich ustawienia.

“Z pełną odpowiedzialnością mogę stwierdzić, że mieszkańcy Poznania będą mogli korzystać z tramwajów, które są jednymi z najnowocześniejszych w Europie” – powiedział o Solarisie Tramino Krzysztof Olszewski, Przewodniczący Rady Nadzorczej firmy Solaris.

Oprócz prezentacji pojazdu odbył się także pokaz końcowego etapu produkcji Solarisów Tramino, który realizowany jest w Poznaniu, w halach przy ulicy Wieruszowskiej. Obiekt ma 5600 m kwadratowych powierzchni i pracuje w nim blisko 250 osób.

W listopadzie 2009 roku Solaris podpisał kontrakt na dostawę 40 niskopodłogowych tramwajów marki Tramino dla Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego Sp. z o.o. w Poznaniu z (w ramach tzw. opcji zwiększono je o 5 sztuk). Pierwszy tramwaj zostanie dostarczony przewoźnikowi do końca czerwca 2011 roku, a dostawa zakończy się w marcu 2012.

ZDARZYŁO SIĘ 23 MAJA

1430 We Francji burgundzcy żołnierze schwytali i przekazali Anglikom Dziewicę Orleańską. Joanna d’Arc została później oskarżona o czary i spalona na stosie.

1618 Defenestracja praska. W odpowiedzi na pogwałcenie swobód religijnych przedstawiciele stanów czeskich wtargnęli na zamek na Hradczanach i wyrzucili przez okno namiestników cesarskich.

1786 Zmarł Maurycy August Beniowski – szlachcic pochodzenia węgierskiego lub słowackiego, żołnierz, podróżnik. W roku 1773 z ramienia Francji dokonał podboju Madagaskaru, autor pamiętników, sławny z burzliwego życia.

1842 Urodziła się Maria Konopnicka pseud. Jan Sawa – pisarka, nowelistka, autorka utworów dla dzieci. M.in. powieści “O krasnoludkach i sierotce Marysi”, poematu z dziejów emigracji chłopskiej “Pan Balcer w Brazylii”, nowel: “Nasza szkapa”, “Mendel Gdański”, “Miłosierdzie gminy”. W roku 1908 napisała słynną “Rotę”, do której Feliks Nowowiejski skomponował muzykę. “Rota”, obok “Jeszcze Polska nie zginęła…”, uważana jest za drugi hymn narodowy.

1871 Zginął na Monmartre w Paryżu generał Jarosław Dąbrowski pseud. „Łokietek” – działacz rewolucyjno – demokratyczny, naczelny wódz sił zbrojnych Komuny Paryskiej.

1883 W Domu Św. Kazimierza, paryskim przytułku dla polskich weteranów zmarł Cyprian Kamil Norwid – poeta, dramaturg i prozaik, uprawiający również rzeźbę, malarstwo i rytownictwo. Autor m.in. poematu “Promethidion”, zbioru poezji “Vade-mecum”, z którego pochodzi słynny wiersz “Fortepian Szopena”, tragedii: “Pierścień Wielkiej Damy”, “Kleopatra”.

1903 W Wisconsin odbyły się pierwsze amerykańskie prawybory.

1923 Polski żaglowiec szkolny “Lwów” odbył swój pierwszy transatlantycki rejs.

1924 Sejm uchwalił ustawę o powszechnym obowiązku służby wojskowej.

1928 Urodziła się Rosemary Clooney, amerykańska piosenkarka, jedna z najpopularniejszych artystek lat 50. Jej pierwszy przebój to duet z Guyem Mitchellem – “You’re Just In Love” (1951). Inne, już całkowicie solowe nagrania, to “Come On- A-My House” (1951), “Hey There” (1954), “This Ole House” (1954) i “Mangos” (1957). Poza śpiewaniem zajmowała się również aktorstwem. Zagrała w ponad 50 filmach.

1933 Urodziła się Joan Collins – brytyjska aktorka. Znana m.in. z filmów: “Ziemia faraonów”, “Jeśli dziś wtorek, to jesteśmy w Belgii”, wielką popularność przyniosła jej rola demonicznej Alexis w serialu “Dynastia”.

1944 II Wojna Światowa: wojska brytyjskie i amerykańskie rozpoczęły ofensywę z przyczółka na plaży w Anzio we Włoszech – operacja Bufallo.

1951 Podpisanie w Pekinie przez władze Chińskiej Republiki Ludowej i Tybetu „porozumienia”, na mocy którego Tybet stał się prowincją Chin.

1956 Jacuś Zajączek odpowiadał czytelnikom w “Dzienniku Polskim”: Ja też nie lubię kożuchów na kakao. Musimy kupić własne siteczka i nosić je ze sobą do barów mlecznych. Smacznego.

1967 Urodził się Phil Selway, perkusista brytyjskiej grupy Radiohead. Formacja zadebiutowała w 1993 roku albumem „Pablo Honey” zawierającym wielki przebój „Creep”. Uznanie zdobyła krążkiem „OK Computer” z 1997 roku nominowanym do nagrody Grammy.

1970 Grateful Dead po raz pierwszy wystąpili poza Stanami Zjednoczonymi. Było to podczas festiwalu Hollywood Rock w Wielkiej Brytanii.

1976 Urodziła się Agnieszka Chylińska, wokalista grupy O.N.A.

1982 Lista Przebojów Programu Trzeciego, notowanie 5. Pierwsza trójka: 1 – 51 – TSA, 2 – I Love Rock And Roll – Joan Jeff & The Blackhearts, 3 – O! Nie rób tyle hałasu – Maanamu

1984 Na 1 miejscu amerykańskiej listy przebojów “Hello” Lionela Richie.

1991 Ostatni żołnierz kubański opuścił Angolę.

1992 Opublikowano testament wokalisty brytyjskiej grupy Queen Freddy’ego Mercury’ego. Jego majątek oszacowano na około 12 milionów dolarów. Większość cennych przedmiotów i dom w londyńskiej dzielnicy Kensington, artysta pozostawił swojej bliskiej przyjaciółce Mary Austin.

1998 Zmarł Tony Halik – znany podróżnik. Twórca programów przyrodniczych, filmowiec, pisarz, wieloletni korespondent amerykańskiej sieci NBC, autor wraz z żoną Elżbietą Dzikowską telewizyjnego programu „Pieprz i wanilia”.

1999 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: “Sweet Like Chocolate” – Shanks & Bigfoot.

Imieniny obchodzą: Iwona, Kryspin, Emilia, Dezydery, Zbysław

Emilia jest pracowita i pełna dobrych chęci. Lojalna w stosunku do rodziny i przyjaciół, jest także stała w uczuciach. Czasem bywa jednak zbyt zamknięta w sobie i nie potrafi znaleźć wspólnego języka z otoczeniem.

Kobieta o imieniu Iwona jest obdarzona silną wolą oraz często niebezpiecznymi ambicjami. Osoby o tym imieniu mają niełatwy charakter, są materialistkami, lubią pieniądze i zaszczyty. Są bardzo subiektywne i niesłychanie przekorne. Cechuje je wyjątkowa aktywność.

Mężczyzna obdarzony słowiańskim imieniem Zbysław jest pracowity, stateczny, kulturalny. Z powodu prostoty w postępowaniu spotyka go wiele trudności i niepowodzeń. Choć zaniedbuje dom z powodu działalności społecznej, pozostaje wierny żonie i nie jest zwolennikiem tzw. “wolnej miłości”.