KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 24 SIERPNIA

Słońce w znaku Panny

Święto narodowe Ukrainy. Rocznica proklamowania niepodległości.

Urodzeni 24 sierpnia to pracowici i systematyczni intelektualiści. Są bardzo dokładni i, jak mówią o sobie – oszczędni. W towarzystwie natomiast, uchodzą za skąpców. Ich słabe strony to mała odporność psychiczna i brak odwagi.

Cytaty na dziś:

•    Im więcej ma się pieniędzy, tym więcej poznaje się ludzi, z którymi nic nas nie łączy oprócz pieniędzy. Tennessee Williams
•    Naturalność to bardzo trudna do utrzymania poza. Oscar Wilde
•     Jak się Bartłomiej sprawi, taką jesień pozostawi. Przysłowie

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1776 W Wolsztynie urodził się Józef Maria Hoëné -Wroński, filozof, matematyk, astronom, fizyk, wynalazca, jeden z czołowych przedstawicieli polskiej filozofii mesjanistycznej. Studiował m.in. w Poznaniu. Wprowadził pojęcie mesjanizmu, które potem często wykorzystywał Adam Mickiewicz, co było przyczyną wielu kłótni tych dwóch wybitnych Polaków.

Gdy zmarła jego matka, uciekł z domu i wstąpił do Szkoły Korpusu Artylerii – miał wtedy zaledwie 16 lat. Zmienił nazwisko na Wroński, aby uniemożliwić ojcu odnalezienie go. W momencie wybuchu insurekcji kościuszkowskiej miał już stopień ogniomistrza, a w lipcu 1794 dowodził całą baterią artylerii, odnosząc spore sukcesy.

Za zasługi został odznaczony przez Kościuszkę złotym zegarkiem.

Po trafieniu do niewoli rosyjskiej wstąpił do jej armii. Szybko awansował do stopnia kapitana pomnażając sukcesy, jednak wyrzuty sumienia i pociąg do zdobywania wiedzy sprawiły, że opuścił wojsko. Pozwolenia na opuszczenie oddziału udzielił mu sam car Paweł I Romanow obdarzając go dożywotnim przywilejem noszenia munduru wojskowego.

Józef Hoene-Wroński po odejściu z carskiej armii zamieszkał na krótko w Poznaniu. Sprzedał jednak majątek po rodzicach i w roku 1797 na zawsze opuścił kraj.

Po wyjeździe do Francji, zgłosił się do Tadeusza Kościuszki i Jana Henryka Dąbrowskiego, zamierzając wstąpić do legionów. Szybko jednak zmienił zdanie, w roku 1800 osiedlił się w Marsylii i przyjął obywatelstwo francuskie. Od tego momentu porzucił myśl o karierze wojskowej, czy dyplomatycznej. Zajął się natomiast działalnością naukową.

Momentem przełomowym w życiu Hoënégo była wizja, jakiej podobno doznał 15 sierpnia 1803 lub 1804 na balu z okazji urodzin Napoleona. Jak sam opisywał ogarnęło go dziwne uczucie lęku i pewność, że uda mu się odkryć “istotę absolutu”. Twierdził potem, że doznał olśnienia i zrozumiał tajemnicę początku wszechświata oraz zrozumiał prawa nim rządzące. Postanowił odtąd zreformować ludzką wiedzę i stworzyć uniwersalny system filozoficzny.

1902 Dziennik Poznański donosił:

Wyszedł nr 16 Komara. Jedyne w zaborze pruskim pismo satyryczno – humorystyczne ilustrowane wychodzi pod koniec każdego miesiąca w objętości 2 arkuszy in folio i zawiera 4 strony rycin oraz humoreski, satyry prozą lub wierszem, telegramy po własnym drucie, rozmowy Klitusia z Bajdusiem, różne drobiazgi i dowcipy.

Komar kosztuje rocznie 4 mk, kwartalnie 1 mk. z przesyłką, pojedynczo 40 fen., ale numer na okaz tylko 30 fen. Adres: Komar, ul. Fryderykowska 12, Poznań. Komar na poczcie zapisany: Abhteilung II t.65a

Wiadomość, że ksiądz Arcybiskup, dr Stablewski, udział weźmie w uroczystościach przyjęcia podczas uroczystości cesarskich nie znajduje potwierdzenia. Zamiary takie nie mogły zgoła istnieć, bo stan zdrowia nie pozwala księciu Kościoła na spełnianie obowiązków reprezentacyjnych z powodu połączonych z tem wzruszeń. Ks. Arcybiskup wrócił wprawdzie widocznie z pobytu letniego w Krobi, ale lekarze życzą sobie, żeby żył w zupełnym spokoju.

O udziale towarzystw i bractw nic nie słyszeliśmy. Bytność cesarza ma mieć charakter wyłącznie wojskowo – urzędniczy, do którego nikt nie ma prawa się mięszać a najmniej czynniki prywatno – zbiorowe.

Pokutuje od niejakiego czasu w gazetach niemieckich sprawa „uniwersytetu” w Poznaniu. Licuje to z innymi „kulturnemi” środkami „podniesienie uciśnionej niemczyzny”. Po muzeum, bibliotece nastąpiłby „uniwersytet”. Ale hakatyści na ten środek nie godzą się i widzą w projekcie „niebezpieczny eksperyment” jak się wyraża Pos. Tagelblatt.

1892 W Pleszewie urodził się płk Ludwik Bociański, ostatni przedwojenny wojewoda poznański, powstaniec wielkopolski.

Od końca 1935 był wojewodą wileńskim. Dał się wówczas poznać jako szczególnie gorliwie wykonujący odgórną politykę polonizacji; krytykowany za to przez mniejszości narodowe i opozycję. Ingerował w stosunki wyznaniowe, próbował wyrugować białoruskich oo. marianów z Drui poprzez zainicjowanie erygowania nowej parafii rzymskokatolickiej; w końcu wysiedlił ich nie czekając na decyzję hierarchii duchownej.

Z powodu jego interwencji, za emisję audycji z piosenkami białoruskimi zwolniono z pracy Czesława Miłosza. Z tego też powodu Bociański został przez poetę wspomniany (w negatywnym świetle) w utworze “Toast”. Od maja 1939 był wojewodą poznańskim.

Przez profesora Leona Chajna wymieniany pośród masonerii.

1936 Badania Ministerstwa Spraw Wewnętrznych wykazały, że na przełomie lat 1935/1936 województwo poznańskie zajmowało trzecie miejsce w kraju pod względem liczby bezrobotnych (po śląskim i łódzkim), a największym skupiskiem bezrobotnych w województwie był Poznań. Według stanu na dzień 31 grudnia 1935 r. liczył on 22 300 bezrobotnych, to jest 9% mieszkańców. [Edmund Makowski, Bezrobotni w Poznaniu w latach 1929-1939, KMP 1/1976]

1952 Zakończono budowę wieży spadochronowej na Sołaczu.

Budowę wieży zakończono ostatecznie dopiero po jej uroczystym otwarciu. W ramach obchodów Święta Lotnictwa 24 sierpnia 1952 r. odbyły się skoki pokazowe, które podziwiało 5 tys. widzów. Po ich zakończeniu wieża została otwarta dla publiczności. Była to druga taka konstrukcja w Poznaniu.

Pierwsza wieża spadochronowa w Poznaniu została zbudowana i poświęcona w 1938 roku na placu parkowym Miejskich Łazienek Rzecznych, w pobliżu Centralnego Dziecińca Miejskiego przy Drodze Dębińskiej. Zbudowana została przez polskie przedsiębiorstwo ze Śląska i miała 30 m. wysokości.

Z wieży skoki odbywały się przez cały rok, także zimą – aż do temperatury – 7° C. Były to dwa rodzaje skoków: propagandowe dla wszystkich i za opłatą skoki szkoleniowe dla uczestników kursów spadochronowych.

Wieża szybko zyskała liczne grono entuzjastów symulowanego skoku na spadochronie, których nie zniechęcał brak windy – na pomost trzeba było wspinać się po stopniach. Po zmroku wieżę ozdabiał oświetlony napis „LOPP”. Po zajęciu miasta przez Niemców w roku 1939 została rozebrana.

W roku 1950 działacze poznańskiego okręgu Ligi Lotniczej postanowili przenieść wieżę obserwacyjno-nasłuchową z Mosiny na teren Poznania do Parku Sołackiego.

Otwarta 22 lipca 1952 roku wieża była znacznie wyższa od swej poprzedniczki z roku 1938. Wznosiła się ona na wysokość 58 metrów (najwyższa w Polsce), przy czym skoki wykonywano z platformy znajdującej się 48 metrów nad ziemią. Oświetlenie wieży pozwalało wykonywać skoki nawet w nocy.

Budowę wieży zakończono ostatecznie dopiero po jej uroczystym otwarciu. W ramach obchodów Święta Lotnictwa 24 sierpnia 1952 r. odbyły się skoki pokazowe, które podziwiało 5 tys. widzów. Po ich zakończeniu wieża została otwarta dla publiczności.

Od tego momentu, za opłatą wynoszącą złotówkę, każdy Poznaniak mógł wykonać symulowany skok ze spadochronu. Skok ten polegał na szybkim opuszczeniu się na linie z czaszą spadochronową nad głową.

Wiosną 1953 roku wieża zyskała windę zamontowaną przez ekipę z HCP. Pod koniec lat 50-tych pieczę nad wieżą przejął Aeroklub Poznański. Skoki zostały zawieszone. Wykonane w roku 1961 ekspertyzy wykazały poważne wady w zakresie statyki i konstrukcji wieży. Nie została ona zabezpieczona przed szybką korozją. Projekt nie uwzględniał również obciążenia przez platformę i zamontowany na szczycie żuraw. Opiekujący się wieżą Aeroklub Poznański narzekał na wysokie koszty utrzymania obiektu.

Ostatecznie 20 kwietnia 1968 roku wieża została wysadzona przez saperów. Decyzję podjęto za zamkniętymi drzwiami, ogłaszając ją w trybie informacji wykonawczej, z obawy przed falą protestów.Do roku 1969 uprzątnięto wszelkie pozostałości wieży górującej przez ponad 15 lat nad Sołaczem.

[Źródła: poznan.wikia.com, Nasza Gazetka: pisemko dzieci szkół powszechnych w Poznaniu 1937.09/11 R.4 Nr1/3, fot. Moli.wiki / poznan.wikia.pl]

1987 Wojewoda poznański powołał Wojewódzki Komitet Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa, na którego czele stanął wicewojewoda Romuald Zysnarski.

1987 Na Osiedlu Jagiellońskim, przy ul. Wioślarskiej, otwarty został szósty w mieście targowiskowy punkt sprzedaży mięsa.

2018 Zmarł prof. Michał Iwaszkiewicz, językoznawca, twórca i rektor Wyższej Szkoły Umiejętności Społecznych w Poznaniu, konsul honorowy Estonii w Poznaniu.

Urodzony w Warszawie, całe życie był związany z Poznaniem, ukończył tu Wydział Prawa i Administracji UAM. Stypendysta paryskiej Sorbony, wykładowca Instytutu Kulturoznawstwa UAM oraz Akademii Muzycznej. Napisał m.in. ‘Poradnik dobrych obyczajów profesora Michała Iwaszkiewicza’ oraz ‘Marketing a rynek sztuki współczesnej’, a także podręcznik ‘Menedżer kultury’.
[Źródło: https://wsus.pl/prof-dr-hab-michal-iwaszkiewicz/]

ZDARZYŁO SIĘ 24 SIERPNIA

79 W wyniku wybuchu Wezuwiusza zniszczone zostały miasta Pompeje i Herkulanum. W wyniku wybuchu śmierć poniósł Pilniusz Starszy, rzymski historyk, autor encyklopedii przyrodniczej w 37 tomach „Historii naturalnej”.

410 Rzym został zdobyty przez Germanów pod wodzą Alaryka. Było to drugie oblężenie od czasów Hannibala. Po trzech dniach Alaryk wycofał się z Rzymu, zostawiając spustoszone miasto i uprowadzając jeńców, a wśród nich – siostrę cesarza Galię Placydię.

1209 Sobór w Awinionie ogłosił zakaz tańców, igrzysk i zabaw w kościołach.

1542 Konkwistador hiszpański Francisco Orlana dotarł wodami Amazonki do Atlantyku. Jako pierwszy przebył Amazonkę na całej jej długości.

1581 Początek oblężenia Pskowa przez Stefana Batorego.

1736 Urodził się Stanisław Małachowski, marszałek Sejmu Czteroletniego, gorący zwolennik Konstytucji 3 Maja. Był prezesem Rady Ministrów Księstwa Warszawskiego. (zm. 29.12.1809).

1814 Wojska brytyjskie zajęły amerykańską stolicę Waszyngton i podpaliły budynki rządowe z Białym Domem i Kapitolem.

1853 W Saratoga Springs George Crum przygotował pierwsze frytki.

1860 Urodził się Alfons Mucha, czeski malarz i grafik. Przedstawiciel secesji w sztuce; scenograf, projektant przedmiotów rzemiosła artystycznego. (zm. 14.07.1939).

1862 Giuseppe Garibaldi wylądował w Kalabrii i rozpoczął marsz na Rzym, by oswobodzić go spod władzy papieża.

1909 Rozpoczęto prace przy budowie Kanału Panamskiego.

1929 Urodził się Jaser Arafat, właściwie Mohammad Abed Ar’ Ouf Arafat, przywódca palestyński.

1936 Adolf Hitler zakazał kobietom wykonywania zawodów prawniczych.

1944 Kapitulacja Rumunii w II wojnie światowej. Wojska rumuńskie przystąpiły do działań po stronie aliantów.

1947 Urodził się Paulo Coelho, brazylijski pisarz. Autor powieści między innymi “Alchemik”, “Piąta góra”, “Weronika postanawia”, “Podręcznik wojownika”.

1948 Urodził się Jean Michel Jarre, jeden z najpopularniejszych i najwybitniejszych twórców muzyki elektronicznej. Znany jest przede wszystkim z rozbudowanych intrumentalnych suit oraz spektakularnych koncertów. Jego pierwsza płyta „Oxygene” z 1978 roku odniosła światowy sukces ugruntowany później przez kolejne albumu „Equinoxe” i „Magnetic Fields”. W 1987 roku ukazał się koncertowy krążek z występów w Houston i Lyon, na którym wykorzystano m.in. fragmenty przemówień Papieża.

1951 Powołanie przez Radę Ministrów PRL komisji do walki ze spekulacją.

1953 Rząd PRL zrzekł się spłaty przez NRD odszkodowań wojennych.

1965 Amerykański prawnik i menedżer Allen Klein powiedział do grupy The Rolling Stones „Będziecie bogatsi niż Bóg wie kto”.

1980 W Gdańsku powstała Komisja Ekspertów przy Międzyzakładowym Komitecie Strajkowym, jej przewodniczącym został Tadeusz Mazowiecki.

1980 Rada Państwa odwołała Edwarda Babiucha ze stanowiska prezesa Rady Ministrów. Premierem został Józef Pieńkowski.

1989 Na wniosek prezydenta Sejm powołał Tadeusza Mazowieckiego na prezesa Rady Ministrów.

1991 Ustąpienie Michaiła Gorbaczowa ze stanowiska sekretarza generalnego KC KPZR. Początek likwidacji partii założonej z inicjatywy Włodzimierza Lenina w 1895 roku.

1991 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: (Everything I Do) I Do It For You Bryan Adams.

1995 Firma Microsoft zaprezentowała program komputerowy Windows 95.

2003 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: “Breathe”- Blue Carnell feat. Sean Paul; UK Top Album: “American Tune” – Eva Cassidy.

2006 Astronomowie podczas Zgromadzenia Ogólnego Międzynarodowej Unii Astronomicznej w Pradze zdecydowali o odebraniu Plutonowi statusu planety.

Imieniny obchodzą; Bartłomiej, Bartosz, Jerzy, Malina

Bartłomiej – Św. Bartłomiej jest patronem garbarzy, introligatorów i rzeźników. W Polsce patronuje także bartnikom i taternikom. Bartłomiej jest imieniem pochodzenia aramejskiego, znaczy syn oracza. Sylwetka niezwykłego mężczyzny, godnego zaufania, dobrego, uczciwego, powszechnie szanowanego za swoją pracowitość.

Imię Jerzy wywodzi się z greckiego słowa oznaczającego rolnika. Mężczyzna o tym imieniu jest skromny, prostolinijny, prawdomówny i sprawiedliwy. Jego naiwność i wiarę w dobre intencje często wykorzystują inni ludzie. Łatwo popada w złość, melancholię i depresję.