KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 25 LIPCA

25 LIPCA Słońce w znaku Lwa

Osoba urodzona 25 lipca jest towarzyska, serdeczna, stała, wierna – dążąca do tego, aby pośród swego otoczenia budzić sympatię do siebie i łączyć się z nim w harmonii współpracy. Jej ambicją jest odgrywanie roli wybitnej pośród innych ludzi. Dąży ona wszelkimi drogami do zajęcia jakiegoś stanowiska naczelnego, a odwaga nie opuszcza jej nawet w najgorszych sytuacjach życiowych.

Dość zmysłowa, nierzadko utalentowana – okazuje zamiłowanie do sztuk pięknych, a nieraz wyróżnia się swymi natchnieniami artystycznymi. Posiada duże zdolności w różnych kierunkach – ale często nie zdaje sobie z nich sprawy. Gdy je rozwinie wreszcie odpowiednio – co następuje przeważnie dopiero w drugiej połowie życia – staje się wówczas człowiekiem popularnym i może pozyskać uznanie ogólne.

Cytaty na dziś:

•    Obojętność wobec śmierci jest bezmyślnością wobec życia. Heinz Zahrnt
•    Dwa czarne charaktery, a jak odmiennej barwy. Stanisław Jerzy Lec
•    Radość to sytuacja, którą cechuje pełnia.

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1655 15 tysięczna szlachta pod wodzą ówczesnego wojewody poznańskiego Krzysztofa Opalińskiego skapitulowała bez walki przed 14-tysięczną, zaprawioną w bojach armią szwedzką Karola Gustawa, co dało początek szwedzkiemu “potopowi”

Szlachta stanęła przed sporym dylematem: z jednej strony chciała uchronić swoje majątki, ale także wypowiedzenie posłuszeństwa królowi zapisane było w artykułach henrykowskich. Król Jan Kazimierz nie cieszył się w Wielkopolsce dużym poparciem. A Opaliński nie otrzymał wsparcia ze strony wojsk koronnych. Zdrajcą był natomiast Hieronim Radziejowski, opisany przez Sienkiewicza, który namawiał na szwedzkim dworze, by Szwecja zaatakowała Polskę w lipcu, bo szlachta będzie wtedy zajęta żniwami.

Karol Gustaw obiecywał szlachcie wolność szlachecką, swobody obywatelskie, gwarantował jej przywileje ekonomiczne i swobody religijne – można więc powiedzieć, że szlachta zmieniła tylko władcę. Ale z drugiej strony, wojewoda poznański Krzysztof Opaliński otrzymał od króla zadanie obrony Wielkopolski przed Szwedami.

1716 Zdobycie Poznania przez konfederatów tarnogrodzkich. Odebrali Sasom miasto szturmem regimentarz Gniazdowski z marszałkiem konfederacji Tarnogórskiej Skórzewskim.  (Przewodnik po Poznaniu Feliksa Antoniewicza, 1882)

1765 Wawrzyniec Pachurski, mieszczanin z przedmieścia św. Wojciecha opowiedział nam wypadek, który zdarzył się w jego domu, dnia 19 bieżącego miesiąca, który przypadał w piątek.

Wieczorem mieszkający tam Żydzi rozpoczęli swój szabat i wedle zwyczaju zapalili świece. Jedna z nich spadła na stół i zapaliła obrus razem ze stołem. Obecni, z powodu swej czczej praktyki nie odważyli się zgasić ognia, ale widząc szkodę oraz niebezpieczeństwo, przywołali z sąsiedniej izby owego Wawrzyńca, obiecując mu nagrodę. Ten zgasił ogień i gwałtownie skarcił Żydów. Tego samego dnia, 25 lipca, zapalił się na tymże przedmieściu komin oraz dach, ale ludzie, którzy nadbiegli na pomoc, ogień zdławili.

Na podstawie: Kroniczka rezydencji Karmelitów Trzewiczkowych w Poznaniu przy kościele Najświętszej Krwi Pana Jezusa na ul. Żydowskiej. Opracowane przez Jacka Wiesiołowskiego, Wydawnictwo Miejskie, 2005

1945 Zarządzenie Zarządu Miejskiego – w Poznaniu obowiązuje czystość i porządek.

Wszelkie sienie i schody budynków winni właściciele domów oświetlać światłem silnym od zmroku aż do zamknięcia wejścia. Budynki, drogi przez bramę, ogrody i podwórza muszą być zamykane o godz. 22. Ulice należy codziennie zamiatać, przed zamiataniem należy bruk skropić wodą. Podwórza, bramy, sienie, klatki schodowe, od suteren i piwnic powinny być codziennie zamiatane i raz na tydzień myte… Trzepanie dywanów, przewietrzanie pościeli, wieszanie bielizny na balkonach w drzwiach lub oknach wychodzących na ulicę lub place jest zabroniona.

Poznań 1945.  Na wprost dawne Kino Bałtyk, dziś w tym miejscu zbudowano Hotel Sheraton.

2008 Zmarł Ireneusz „Eryk” Zjeżdżałka, fotograf, kurator, krytyk. Od 2003 redaktor naczelny „Kwartalnika Fotografii”, współzałożyciel i pierwszy kurator galerii 2πr.  W latach 1998-2003 pracował w Galerii Fotografii “pf” w Poznaniu.

Ireneusz Zjeżdżałka z niezwykłą wrażliwością dokumentował rzeczywistość polskiej prowincji. Odwiedzał miejsca długo użytkowane i definitywnie opuszczone przez ludzi, odczytywał znaki zostawione przez dawnych mieszkańców, ożywiał porzucone przedmioty, ukazywał ich ukryty ład.

Jego czarno-białe, perfekcyjnie skomponowane kadry opowiadają o czasie zaprzeszłym, niezwykle umiejętnie wykorzystują efekt dziwności i zaskoczenia.

Jak sam mówił: „Zawsze moją uwagę przyciągały miejsca zawierające w sobie skumulowany czas. I choć raczej unikałem bezpośredniej obecności człowieka, to jednak zawsze pojawiał się jakiś jego ślad”.

Z cyklu, Mały atlas mojego miasta, Września, 2001, foto: Eryk Zjeżdżałka, galeria pf, CK Zamek

2000 Zmarł Kazimierz Flatau  polski klawesynista, założyciel klasy klawesynu i nauczyciel w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej, krytyk muzyczny, wykładowca fizyki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, tłumacz i astrolog. W okresie PRL był przez szereg lat inwigilowany i rozpracowywany przez Służbę Bezpieczeństwa.

W swojej biografii miał wiele zaskakujących paradoksów. Urodził się w Warszawie, ale za swoją miejsce na ziemi uważał poznańskie Jeżyce. Był ewangelikiem, ale także podkreślał swoje żydowskie pochodzenie.

Był doskonałym klawesynistą i muzykologiem, specjalistą od muzyki barokowej. W 1948 r. założył klasę klawesynu w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu. Przejęła ją po nim Zofia Brenczówna. W latach 1946-1950 uczestniczył w kilkudziesięciu audycjach ogólnopolskich emitowanych na żywo w Polskim Radiu.

Pracował dla czasopism naukowych polskich (dla samego Acta Physica Polonica przetłumaczył ponad tysiąc prac od 1965 r.) i zagranicznych. Pełnił funkcje tłumacza w czasie odczytów i dyskusji, tłumaczył monografie, pieśni, podręczniki muzyczne. Brał udział w obradach jury konkursów im. Henryka Wieniawskiego (1952 i 1957) i V Konkursu Chopinowskiego (1955), tłumaczył w czasie kongresu intelektualistów we Wrocławiu w sierpniu 1948 r.

Jeszcze w latach 30. zainteresował się astrologią. Był jednym z założycieli Stowarzyszenia Astrologów w Poznaniu, które powstało w 1978 r. i ma swoją siedzibę w Baranowie pod Poznaniem. W latach 80. był członkiem komitetu redakcyjnego wydawnictwa “Problemy Astrologii”, do którego napisał szereg artykułów.

Źródła za wikipedią: Hanna Kostrzewska, Kazimierz Flatau, Poznań, Ars Nova, 2007, ISBN 978-83-88392-18-4, Sława Piasecka, Rodzina Flatauów, “Kronika Miasta Poznania”, ISSN 0137-3552, 2009, 1

Jego żoną była Zina Mysczynowa (z domu Arciszewska, siostra Tomasza Arciszewskiego, premiera rządu na uchodźstwie). Jej młodzieńcze idealistyczne przekonania spowodowały, że młodziutka dziewczyna zbuntowała się i wbrew rodzinie wyszła za białoruskiego działacza komunistycznego, Myszcyna. W Poznaniu pracowała w redakcji Gazety Poznańskiej. Urząd Bezpieczeństwa chciał zmusić ją do zerwania spotkać z prof. Flatauem – Jak wy, komunistka, dziennikarska organu Komitetu Wojewódzkiego PZPR, możecie się zadawać z takim reakcjonistą? – krzyczano na nią. No to następnego dnia wyszła za mąż za pana Kazia i zaczęła przez pewien czas podpisywać swoje artykuły „Zinaida Flatau-Myszcynowa.

[Źródło: Ryszard Danecki, Od Smakosza do Fregaty. Na szlaku poznańskiej cyganerii artystycznej, Oficyna Wydawnicza G&P, Poznań 2010, s. 37]

Małżeństwo Zenaidy i Kazimierza było zdecydowanie nieudane. Mieszkali w jednym mieszkaniu do końca życia, ale mieli w nim osobne pokoje, często się kłócili, byli bezdzietni. Do pokoju Kazimierza nie wolno było nikomu wchodzić i niczego zmieniać. Mimo to byli wobec siebie bardzo lojalni. Ona związała się później z innym mężczyzną, on zaś z lekarką Zofią Karaśkiewicz. Zenaida zmarła 31 maja 2000 roku. Pochowano ją na poznańskim cmentarzu Miłostowo. Kazimierz Flatau, opiekujący się żoną przez ostatnie lata jej życia, zmarł siedem tygodni po niej, 25 lipca. Po śmierci Zenaidy pozostał sam w ogromnym mieszkaniu przy ul. Roosevelta i stracił motywację do dalszego życia. Pochowany został również na cmentarzu Miłostowo.

[Alina Domańska, Spuścizna rodziny Flatauów, w zbiorach Biblioteki Raczyńskich, w Biblioteka: n r 18(27), PL ISSN 1506-3615, zdjęcia pochodzą z powyższej publikacji]

Uczniowie klasy maturalnej Gimnazjum im. K. Marcinkowskiego – 1928 r. Foto: Spuścizna Rodziny Flatauów – zbiory Biblioteki Raczyńskich

2009 Lech Poznań w rzutach karnych ogrywa Wisłę Kraków i po raz kolejny zdobywa Superpuchar Polski.

ZDARZYŁO SIĘ 25 LIPCA

1261 Zdobycie Konstantynopola przez bizantyńskiego wodza Aleksego Strategopulosa. Upadek Cesarstwa Łacińskiego w Konstantynopolu.

1655 Kapitulacja szlachty polskiej pod Ujściem w „potopie szwedzkim”.

1685 Ścięto Jamesa Scotta Monmoutha, nieślubnego syna Karola II, króla Anglii.
Egzekucja oskarżonego o spiskowanie przeciw księciu Yorku trwała niezwykle długo – potrzeba było aż pięciu ciosów, by głowa skazanego spadła na ziemię. Kilka dni po wykonaniu wyroku zorientowano się, że nie istnieje żaden portret królewskiego syna, wykopano więc trupa, przyszyto mu głowę i malarz namalował jego podobiznę.

1729 Północna Karolina została ogłoszona królewska kolonią Wielkiej Brytanii.

1804 Zmarł William Forsyth, angielski ogrodnik, twórca forsycji.

1814 Angielski wynalazca George Stephenson zademonstrował pierwszą maszynę parową.

1891 Urodził się Gustaw Morcinek, pisarz związany ze Śląskiem, nauczyciel, działacz polityczny.

1907 Na wyspie Brownsea niedaleko Poole Sir Robert Baden-Powell otworzył początkowo eksperymentalny obóz dla młodych ludzi, żeby sprawdzić w praktyce ideę skautingu. Po czterech dniach od rozpoczęcia obozu Baden-Powell założył pierwszą na świecie organizację skautowską.

1908 Zakończyły się Igrzyska Olimpijskie w Londynie. Do historii przeszedł bieg maratoński i jego zwycięzca, Włoch Dorando Pietri. Po przebyciu ponad 42 kilometrowej trasy Pietri padł bez sił przed samą metą. Widzowie, a wśród nich pisarz Artur Conan Doyle pomogli mu przebiec ostatnie metry, za co oczywiście został zdyskwalifikowany.

1909 Francuski konstruktor i pilot Louis Bleriot jako pierwszy człowiek przeleciał nad kanałem La Manche na samolocie własnej konstrukcji.

1918 Na wiecu ludności spisko-orawskiej w Zakopanem uchwalono przyłączenie Orawy i Spiszu do Polski.

1920 Oddziały bolszewickie zajęły Białystok.

1932 W Moskwie podpisano pakt o nieagresji pomiędzy Polską a Związkiem Radzieckim.

1941 Polska: W obiegu pojawił się pierwszy numer dywersyjnego pisma “Der Hammer” przeznaczonego dla Niemców, a wydawanego w ramach prowadzonej przez Związek Walki Zbrojnej tzw. akcji “N”.

1946 Na pokazie mody w Paryżu po raz pierwszy pokazano strój bikini.

1951 Urodził się Verdine White, wokalista i pianista grupy Earth, Wind And Fire.
Do największych przebojów zespołu należą “September”, “Boogie Wonderland”, “Shinig Star”. W marcu 2000 roku formacja została włączona w Poczet Sław Rock’N’Rolla.

1964 W Waszyngtonie urodziła się Anne Applebaum, amerykańska pisarka i dziennikarka. W 1988 przeprowadziła się do Warszawy. Jako felietoniska The Economist opublikowała serię artykułów o przemianach społecznych i politycznych we Wschodniej Europie. Za swoją pierwszą książekę Between East and West otrzymała w 1996 nagrodę im. Adolpha Bentincka, a za wydaną w 2003 książkę Gulag: A History otrzymała Nagrodę Pulitzera. Jest żoną Radka Sikorskiego.

1965 W trakcie Newport Folk Festival Bob Dylan po raz pierwszy wystąpił w elektrycznym składzie. Został wygwizdany ze sceny przez ortodoksyjnych fanów muzyki folkowej.

1966 Eric Clapton nagrał główną partię gitary w utworze “While My Gitar Gently Weeps” grupy The Beatles. Piosenka zaśpiewana przez George’a Harrisona znalazła się na słynnym białym albumie.
http://www.youtube.com/watch?v=rj4J6i_vw0w

1967 Urodził się Matt LeBlanc, aktor amerykański – Joey Tribbiani z serialu „Przyjaciele”.

1968 Odbyła się premiera filmu „2001: Odyseja kosmiczna” w reżyserii Stanleya Kubricka.

1969 Urodził się Artur Partyka, polski lekkoatleta specjalizujący się w skokach wzwyż.

1969 Zmarł Witold Gombrowicz, pisarz, dramaturg i eseista. W sierpniu 1939 wyjechał do Argentyny, a w roku 1964 osiadł we Francji. Jest twórcą groteskowo-satyrycznych utworów demaskujących mity i konwencje współczesnej kultury. Znajdują się wśród nich powieści “Ferdydurke”, “Trans-Atlantyk”, “Pornografia”, “Kosmos” oraz dramaty “ślub” i “Operetka”. Urodził się 4 sierpnia 1891 roku.

1970 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów (They Long To Be) Close To You – The Carpenters.

1979 Zmarł Joseph Kessel, francuski pisarz nazywany „księciem reporterów”.
Jego artykuły podnosiły sprzedaż dzienników o 10 000. Jego życie to prawdziwa powieść. Urodził się w Argentynie, dzieciństwo spędził na Uralu, w wieku 21 lat odbył podróż dookoła świata a w wieku 25 lat odniósł wielki sukces wydając książkę „Equipage”.

1980 Swój „lisi” makijaż zaprezentował w Nowym Jorku nowy perkusista grupy KISS, Eric Carr.

1984 Rosyjska kosmonautka Swietłana Sawicka jako pierwsza kobieta odbyła spacer w przestrzeni kosmicznej.

1987 Numer 1 brytyjskiej listy przebojów: “Who’s That Girl” – Madonna.

1997 Ukazał się ostatni numer dziennika „Sztandar” (kiedyś „Sztandar Młodych”).

1999 Ogólnymi zamieszkami zakończył się Woodstock ’99. Policja aresztowała ponad 120 osób, zanotowała również trzy ofiary śmiertelne. Na scenie umieszczonej w Rome w stanie Nowy Jork zaprezentowali się m.in. Metallica, Shery Crow, Chemical Brothers i Alanis Morissette.

Imieniny obchodzą; Jakub i Krzysztof, Walentyna, Dalibor

Krzysztof, imię greckie – Christophoros – oznacza niosącego Chrystusa.

Mężczyźni o tym imieniu są niezwykle inteligentni, błyskotliwi i dowcipni. Ze względu na te cechy cieszą się wielką popularnością w towarzystwie i mają wielu przyjaciół. Są uczynni i życzliwi. Nie potrafią spokojnie usiedzieć w jednym miejscu, na ogół więc wybierają zawody wymagające aktywności. Uwielbiają dalekie i egzotyczne podróże i spotkania w gronie przyjaciół.

Najbardziej znaną postacią wśród świętych o tym imieniu jest św. Krzysztof, pochodzący z Licji w Azji Mniejszej. Jak głoszą podania był człowiekiem ogromnej postury i niezwykłej siły ducha. Jako wyznawca wiary chrześcijańskiej zginął śmiercią męczeńską w 250 roku. Jest patronem przewodników, przewoźników a obecnie także kierowców, marynarzy i turystów. Przedstawia się go jako wielkiego mężczyznę przenoszącego przez rzekę dziecko, – którym okazał się sam Chrystus.

Kolorem Krzysztofa jest niebieski, a zwierzęciem ryba.

Jakub to imię biblijne wywodzące się z hebrajskiego Jaaqob – „Bóg chroni”. Etymologia ludowa imię to tłumaczy jako trzymającego za piętę swego brata Ezawa.

Odpowiedniki obcojęzyczne; niem. Jacobus, ang., fr. Jacob, wł. Giacomo, hiszp. Jaime, ros. Jakow.

Walentyna, żeńska forma imienia Walenty, czyli Walentyna to, jak wynika z łaciny mieszkanka miasta, mające wpływ, znaczenie, silna i zdrowa.