KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 25 LISTOPADA

25 LISTOPADA Słońce w znaku Strzelca

Dzień Kolejarza (i Tramwajarza)
Święto Narodowe Surinamu (Dzień Niepodległości)
Światowy Dzień Pluszowego Misia, najlepszego przyjaciela świętowany od 2002 roku, gdy setne urodziny obchodził amerykański Teddy Bear. Imię otrzymał po prezydencie Teodorze Roosevelcie, który podczas polowania nie chciał strzelać do młodego niedźwiadka.
Bośnia i Hercegowina – Święto Państwowości
Ukraina – Dzień Pamięci Ofiar Wielkiego Głodu i Represji Politycznych
ONZ – Międzynarodowy Dzień Eliminacji Przemocy wobec Kobiet
Dzień Bez Futra
Katarzynki

Urodzeni 25 listopada to osoby o dużej szlachetności charakteru. Cechuje ich głębokie poczucie sprawiedliwości i obiektywności. Często przejawiają duże talenty artystyczne. Są życzliwi i otwarci na wszelkie nowości.

Chętnie pomagają innym, nie oglądając się na własne korzyści. Są obdarzani uczuciem przez płeć odmienną a i sami bywają nadmiernie wrażliwi na jej uroki. Za bardzo wierzą innym, co przeobraża się u nich w zwyczajną naiwność.

Cytaty na dziś:

• Co ważniejsze dla sukcesu: talent czy pracowitość? A co ważniejsze w rowerze: przednie czy tylne koło? George Bernard Shaw
• Co stara głowa, to nie młoda. Przysłowie

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1576 Zmarł w Poznaniu Kasper Goski, medyk, astrolog, miejski rajca i burmistrz.

Po studiach w Padwie został przybocznym lekarzem prymasa Mikołaja Dzierzgowskiego a po jego w 1552 r. Kasper Goski przyjechał do Poznania, gdzie dał się poznać jako doskonały lekarz.

W 1569 roku wydał tu drukiem rozprawę pt. “O powietrzu morowym”, w której wyłożył zasady skutecznego zapobiegania epidemiom, wybuchającym jego zdaniem najczęściej w przeludnionych, brudnych dzielnicach miast.

Obok praktyki lekarskiej Goski przez wiele lat aktywnie uczestniczył w życiu publicznym Poznania, piastując kilkakrotnie stanowisko rajcy miejskiego i pełniąc obowiązki burmistrza tego miasta.

Za zasługi dla Poznania, ten “mąż zacny i mądry”, otrzymał w r. 1567 duży kawałek ziemi na przedmieściu Glinki.

W czasie pierwszego i drugiego bezkrólewia, reprezentował poznańską radę miejską na sejmach elekcyjnych, popierając najpierw kandydaturę Henryka Walezego, a następnie Stefana Batorego.

Rozgłos zyskał nie tylko na polu działalności medycznej i politycznej; dał się on również poznać swoim współczesnym jako wybitny astrolog.

Ogromną sławę przyniosło mu układanie prognostyków astrologicznych, które w latach 1551 – 1578 wydawał w Krakowie, Wrocławiu i Wenecji.

Największą popularność i europejską sławę zyskał przepowiadając zwycięstwo świata chrześcijańskiego w wojnie z Turkami. Gdy 7 października 1571 r. bitwa pod Lepanto potwierdziła przewidywania naszego astrologa, nie było końca i miary w jego wysławianiu, zwłaszcza w Rzymie i Wenecji.

Od rządu tej ostatniej otrzymał Goski zaszczytny tytuł “męża dla senatu i ludu weneckiego dobrze zasłużonego” i został mianowany patrycjuszem weneckim. Wyznaczono mu również dożywotnią rentę w wysokości 300 dukatów rocznie oraz uczczono wystawieniem miedzianego posągu w Uniwersytecie Padewskim. W starszym wieku przeniósł się Kasper Goski na pewien czas do Wenecji, lecz przed śmiercią powrócił do Poznania, gdzie zmarł 25 listopada 1576 r.

Na podstawie: J. Wiesiołowski, Diariusz studencki burmistrza Goskiego, KMP 1/1999 oraz H. Barycz, “Goski Kasper”, Polski Słownik Biograficzny, t. VIII, Wrocław – Warszawa 1959-1960. fot:  Kamienica przy Starym Rynku 48, w której zamieszkiwał m.in. burmistrz miasta Kasper Goski Foto: www.poznan.pl

1764 W dzień Św. Katarzyny Dziewicy i Męczenniczki, przypadł mianowicie wyznaczony przez sejm elekcyjny dzień koronacji Najmiłościwszego Króla Stanisława Augusta. Również tutaj, w Poznaniu obchodzono go bardzo uroczyście. Od rana nieustannie grzmiały armaty ustawione wzdłuż murów miasta, w ich wystrzały trwały przez cały dzień.

Wieczorem, o wpół do szóstej, nieopodal wielkiego mostu położonego na brzegu Warty, w dzielnicy Grobla rozbłysły na niebie oraz nad wspomnianą rzeką różnego rodzaju sztuczne ognie, w obecności niezliczonych tłumów patrzących ludzi. Widowisko trwało niemal przez dwie godziny, i to dzięki hojności bractwa kupieckiego.

Powracający stamtąd lud na wszystkich ulicach miasta, a zwłaszcza w obrębie rynku, na każdej z naszych kamienic oglądał iluminacje z wybornymi malunkami obrazującymi herby rodu Najmiłościwszego [Króla], godło i historie.

Z wyjątkową sztuką oświetlony był ratusz miejski. Na wyższej kondygnacji ratusza rozbłysło ułożone z zapalonych lamp imię Najmiłościwszego: Stanisław, na niższej zaś [napis] „Niech żyje Król August!” Żołnierze garnizonu miejskiego, wielokrotnie tego wieczoru na rynku oddali wystrzały z broni ręcznej.

Przewielebni ojcowie franciszkanie w dziesięciu oknach swego klasztoru wystawili oświetlone pochodniami emblemata opatrzone napisami. Wspomniane iluminacje trwały długo po północy, a niektóre nawet do rana następnego dnia, przede wszystkim na ratuszu, z czterech stron świata wytwornie pomalowanym i oświetlonym.

Na podstawie: Kroniczka rezydencji Karmelitów Trzewiczkowych w Poznaniu przy kościele Najświętszej Krwi Pana Jezusa na ul. Żydowskiej. Opracowane przez Jacka Wiesiołowskiego, Wydawnictwo Miejskie, 2005

1958 W II Klinice Chorób Wewnętrznych w Poznaniu uruchomiono pierwszą w Polsce sztuczną nerkę.

Na koniec 1974 r. liczba ludności Poznania wynosiła 506 200 osób i była o 7200 osób większa od populacji w 1973 r.

2006 W holu Dworca Kolejowego Poznań Główny Ryszard Kapuściński odsłonił tablicę pamiątkową poświęconą podróżnikowi Kazimierzowi Nowakowi.

Obok tablicy informacyjnej, zawisła mapa Afryki z zaznaczoną trasą podróży.

Relacje prasowe publikowane w prasie przez podróżnika zostały zebrane przez Łukasza Wierzbickiego i wydane w 2000 roku książce Rowerem i pieszo przez Czarny Ląd, którą Ryszard Kapuściński uznał za klasykę polskiego reportażu [K. Nowak, Rowerem i pieszo przez Czarny Ląd. Listy z podróży afrykańskiej z lat 1931-1936, Sorus. Poznań 2006.

2006 Przebywający w Poznaniu Ryszard Kapuściński powiedział, że brakuje nam nagrody, która by wyrastała ponad lokalne środowisko, honorowała wielkie postaci, niekoniecznie za zasługi dla regionu.

To zainspirowało Marszałka Województwa Wielkopolskiego do ustanowienia Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego, która dziś jest swoistym testamentem tego wybitnego pisarza, reportażysty, dziennikarza, publicysty, poety i fotografa. Laureatami Nagrody są: Wanda Błeńska, Anna Wolff – Powęska , Stefan Bratkowski oraz Solange i Krzysztof Olszewscy.

2014 W ówczesnej siedzibie poznańskiego oddziału Gazety Wyborczej przy ul. 27 Grudnia odbyła się debata między kandydatami na prezydenta Poznania – urzędującym – Ryszardem Grobelnym i pretendującym do tego tytułu Jackiem Jaśkowiakiem.

Kilka dni później 30 listopada, w dniu wyborów, mieszkanki i mieszkańcy Poznania zdecydowali o zakończeniu 16-letnich rządów Ryszarda Grobelnego i na nowego prezydenta wybrali Jacka Jaśkowiaka, który w drugiej turze otrzymał 59,09% głosów. [źródło: biuletyn.poznan.pl, post na facebooku]

ZDARZYŁO SIĘ 15 LISTOPADA

1177 W bitwie pod Montgisard król Jerozolimy Baldwin IV Trędowaty i książę Antiochii Rejnald z Chatillon pokonali wojska Saladyna.

1500 Krzysztof Kolumb na wskutek intryg osadników został aresztowany na Santo Domingo i przewieziony do Hiszpanii.

1764 Odbył się sejm koronacyjny Stanisława Augusta Poniatowskiego. Król zobowiązał się między innymi do założenia Szkoły Rycerskiej i przestrzegania przywilejowi praw szlacheckich. Pragnąc uczcić swoją protektorkę, carową Katarzynę, SAP koronował się w dniu św. Katarzyny. Uroczystość odbyła się w katedrze św. Jana w Warszawie, a nie na Wawelu, jak tego wymagała tradycja.

1795 Abdykacja na rzecz Rosji Stanisława Augusta Poniatowskiego, ostatniego króla Polski.

1835 Urodził się Andrew Carnegie, amerykański przemysłowiec i filantrop. Fundator Carnegie Hall w Nowym Jorku, autor prac o gospodarce. Zmarł 11 sierpnia 1919 roku.

1844 Urodził się Carl Benz, niemiecki inżynier, konstruktor pierwszego samochodu z silnikiem benzynowym.

1884 John Mayenberg opatentował mleko skondensowane.

1909 Urodziła się Maria Bogda, polska aktorka. Była uważana za jedną z najładniejszych polskich aktorek – wygrała konkurs IKC na najpiękniejszy typ Polki. W czasie okupacji pracowała jako kelenerka. W 1961 roku nie wróciła do kraju z gościnnych występów w USA (zm. 1981).

1921 W listopadzie ukazał się w Krakowie “Nuż w bżuhu jedniodńuwka futurystuw”, redagowana przez Brunona Jasieńskiego i Anatola Sterna.

1945 Apel Bolesława Piaseckiego o udział katolików w budowaniu Polski Ludowej.

1948 Urodziła się Małgorzata Niezabitowska, polska dziennikarka, rzecznik prasowy rządu Tadeusza Mazowieckiego.

1953 Pierwsza porażka angielskiej reprezentacji na Wembley – 6:3 z Węgrami.

1954 Urodził się Władysław Frasyniuk, polski polityk.

1955 Numer 1 bryt. listy przebojów „Rock Around The Clock” – Bill Halley And His Comets.

1960 W Richland w stanie Waszyngton w USA rozpoczął pracę pierwszy reaktor atomowy do celów badawczo-rozwojowych.

1960 Urodził się John F Kennedy Jr, syn prezydenta USA, prawnik, wydawca magazynu Georgie.

1967 W Warszawie odbyła się premiera “Dziadów” w reżyserii Kazimierza Dejmka. Przebieg przedstawienia był formą prowokacji wobec ówczesnych władz komunistycznych, przygotowanej przez opozycyjną grupę, także komunistów. Zakaz dalszych przedstawień zapoczątkował tzw. wydarzenia marcowe, w które wciągnięto młodzież akademicką, nieświadomą tego, że jest to walka wewnątrzpartyjna o władzę.

1969 John Lennon zwrócił Order Imperium Brytyjskiego na znak protestu przeciwko poparciu Wielkiej Brytanii dla amerykańskiej interwencji w Wietnamie.

1970 Urodziła się Izabela Kuna, polska aktorka (Lejdis, jako Gośka, prawniczka).

1973 Grupa oficerów dokonała zamachu stanu w Grecji, obalając dyktatora Georgiosa Papadopoulosa.

1981 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: „Physical” – Olivia Newton – John. Piosenka sprzedała się w nakładzie 2 mln kopii i spędziła na topie 10 tygodni stając się największym przebojem roku 1981.

1981 Ksiądz Joseph Alois Ratzinger otrzymał nominację z rąk papieża Jana Pawła II na prefekta Kongregacji Nauki Wiary.

1984 Nad ranem w Londynie zostało zarejestrowane nagranie „Do They Know It’s Christmas” formacji Band Aid. Grupa złożona była z 36 artystów pod przewodnictwem Boba Geldofa. Całkowity dochód ze sprzedaży płyty został przekazany dla głodujących w Afryce. Był to początek wielkiej akcji pomocy, której kulminacją były dwa gigantyczne koncerty LIVE AID na Wembley w Londynie oraz na stadionie JFK w Filadelfii w 1985 roku. Do czasu „Candle In The Wind 1997” był to najlepiej sprzedawany singiel w historii Wielkiej Brytanii.

1989 W Wielkiej Brytanii ukazał się singiel „Fool’s Gold” The Stone Roses, jedno ze sztandarowych nagrań tzw. “sceny madchesterskiej”.

1990 W pierwszej turze wyborów prezydenckich Lech Wałęsa otrzymał 39,7 %. Jego kontrkandydatem w drugim głosowaniu został Stan Tymiński z poparciem 23,1 %.

1991 Uroczysta sesja inauguracyjna Sejmu I kadencji.

1992 Przyjęcie przez czechosłowackie Zgromadzenie Narodowe ustawy o rozwiązaniu CSRF i podziale państwa na dwie niezależne republiki; Czeską i Słowacką. Ustawa weszła w życie 1 stycznia 1993 roku.

1993 Zmarł w wieku 73 lat Anthony Burgess, angielski pisarz. Autor głośnej powieści “Mechaniczna pomarańcza”.

1999 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: “Smooth” – Santana feat. Rob Thomas; US Top Album: “Issues” – Korn.

2001 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: “Have You Ever” – S Club 7; UK Top Album: “Swing When You’re Winning” – Robbie Williams.

2005 Zmarł w wieku 59 lat George Best z najwybitniejszych piłkarzy XX wieku.
Był pierwszą piłkarską gwiazdą w stylu pop. Nazywano go piątym Beatlesem, piosenki na jego cześć okupowały pierwsze miejsca list przebojów, od fanek dostawał 10 tys. listów tygodniowo. Jako pierwszy piłkarz zapuścił długie włosy. Stał się idolem młodego pokolenia i symbolem przemian obyczajowych w “swingujących” latach 60. na Wyspach.

2008 Na wniosek Instytutu Pamięci Narodowej dokonano ekshumacji zwłok gen. Władysława Sikorskiego.

Imieniny obchodzą: Erazm, Józefat, Katarzyna, Tęgomir

Erazm, z greckiego imię oznacza człowieka miłego, wdzięcznego, przyjemnego. Imię tłumaczone od słowa erotos oznacza być zakochanym.

Św. Erazm to patron żeglarzy i tokarzy.
Mężczyzna o tym imieniu ma twórczy umysł, sceptyczny stosunek do rzeczywistości. Nadaje się na kierownicze stanowisko. Ma tez duże poczucie humoru. Dobry adwokat, pisarz, lekarz lub muzyk.

Józefat, Jozefat w języku hebrajskim znaczy – Jahwe sądzi.

Jozafat to mężczyzna o niezwykłej intuicji i darze postrzegania. Odpowiedzialny, choć o surowym usposobieniu, bywa bardzo sentymentalny i afektywny.

Katarzyna (gr. Katharos – czysty, bez skazy, prawy) – imię żeńskie pochodzenia greckiego.

Katarzyna jest kobieta godna podziwu, szacunku i uznania. Szlachetna, prostolinijna, stała w przekonaniach, pracowita, skrupulatna. Nie znosi osób dwulicowych, z kłamcami walczy nieustępliwie. Ma duże uzdolnienia artystyczne oraz dar przyswajania wiedzy. Jest osoba kulturalna, lubi przyrodę, teatr, uczestniczy w rozwijaniu twórczości ludzi pracy.

Tęgomir, imię słowiańskie oznacza człowieka silnego, tęgiego miłującego pokój.