KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 26 LUTEGO

26 LUTEGO Słońce w znaku Ryb

Urodzeni 26 lutego są delikatni i wrażliwi, obdarzeni talentami artystycznymi i niezwykle uczuciowi. Odznaczają się dużą wyobraźnią i bogactwem przeżyć duchowych. Zdolni do bezinteresownej pomocy i wyrzeczeń, nikomu nie czynią krzywdy. Jednak wrodzona nadwrażliwość oraz brak zmysłu praktycznego niweczy szereg ich planów. Często popadają w depresję, miewają też skłonności do hipochondrii.

Imieniny obchodzą: Aleksandra, Faustyna, Lutomira, Bogumił, Cezariusz, Dionizy, Nestor

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1788 Pułk Potockiego, który lat kilka w Poznaniu na załodze stał, wyszedł do Warszawy, w miejsce jego przyszedł do Poznania pułk Mycielskiego.

Na podstawie: Józef Łukaszewicz, Obraz historyczno – statystyczny miasta Poznania w dawniejszych czasach.

1882 Urodził się Jan Sajdak, filolog klasyczny, rektor Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1931 – 38.

Mimo objęcia funkcji rektora w trudnym okresie, w latach 1931-32 udało mu się utrzymać uniwersytet z dala od swarów politycznych i krwawych rozruchów, jakie niejednokrotnie miały miejsce w innych uczelniach.

Powiedział: “nauka i res publica academica, jako jedyna, która ma prawo i przywilej, że nie może ulegać nikomu, najlepiej rządzić potrafi się sama”.

Był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności; w latach 1918-1920 redagował “Eos” – periodyk poświęcony filologii klasycznej, redaktor wielotomowego wydania dzieła “Pisma ojców Kościoła pod redakcją prof. dr Jana Sajdaka” i licznych prac naukowych z dziedziny patrystyki.

Jest twórcą (wspólnie z prof. Witoldem Klingerem) tzw. poznańskiej szkoły filologicznej. Dokonał pierwszego na świecie przekładu poezji bizantyjskiej na język nowożytny (niemiecki).

W 1934 jako jeden z inicjatorów protestu brzeskiego został przeniesiony  przez władze sanacyjne przedwcześnie w stan spoczynku. Oficjalnym powodem była tzw. reforma jędrzejewiczowska i oszczędności finansowe.

W 1933 roku założył w Poznaniu Collegium Marianum pw. Najświętszej Marii Panny przy ulicy Różanej. Był to zakład wychowawczy, składający się z gimnazjum męskiego i żeńskiego oraz szkoły powszechnej, każde pod innym kierownictwem, ale wspólną opieką i zwierzchnictwem profesora. Uczęszczało do niego ponad 1000 uczniów.

7 listopada 1939 został wraz z rodziną wywieziony został przez Niemców do obozu w Głównej, a stamtąd do Ostrowca Świętokrzyskiego. Cały dom przy ulicy Matejki 10 wraz z bogatą biblioteką przejął radca ministerialny z Rygi, Max von Radetzky. Po wojnie w 1957 roku po wyodrębnieniu z Wydziału Humanistycznego Wydziały Filologicznego piastował funkcję dziekana.

1921 Miało miejsce zabranie organizacyjne poznańskiego koła Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich. Założycielami byli m. in.: Franciszek Biskupski. Kazimierz Gaertig, Ewaryst Namysł (sekretarz), Paweł Nestrypke (wiceprezes), Franciszek Rychter, Marcin Sroczyński (prezes) i Bronisław Waligórski (skarbnik). Pierwsza siedziba Stowarzyszenia mieściła się przy ulicy Gajowej 5.

Potrzeba utworzenia jednego Stowarzyszenia, wobec rozproszonych w kraju Organizacji, Kół, Sekcji itp., spowodowała zwołanie w dniu 1 czerwca 1928 r. VIII zgromadzenia Delegatów Kół Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich do Torunia. Tak też przyjęto nowy Statut oraz zmianę nazwy na Stowarzyszenie Elektryków Polskich, która dotrwała do dnia dzisiejszego. Na zjeździe powołano także, w miejsce kół terenowych, oddziały o szerokiej autonomii. Dzień 1 czerwca 1928 roku została zatem przyjęty jako data powstania Oddziału Poznańskiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich. KMP 2/78

1926 W Poznaniu eksplodował zbiornik Gazowni Miejskiej, powodując duże straty materialne.

Pokrywa spadła na dom przy Łaziennej. W zakładach H. Cegielskiego natychmiast wybudowano zbiornik zastępczy o pojemności 30 000 m3 (zniszczony miał pojemność 50 000 m3).

Gazownia nie pełni już swej pierwotnej funkcji, jest jednak w ramach projektu środowisk kulturalnych – Nowej Gazowni nadzieja na wykorzystanie oryginalnych przestrzeni na działalność artystyczną.

Pierwszy w Polsce zakład wytwarzający gaz na skalę przemysłową, otwarto w listopadzie 1856 r. Niezwykle nowoczesny jak na owe czasy obiekt zaprojektował angielski inżynier, dr John Moore. Kompleks składał się z trzech części: piecowni, aparatowni oraz zbiorników z gazem. Wówczas była to trzecia gazownia w Polsce, po Wrocławiu i Wałbrzychu.

Z jej usług korzystały jednak głównie liczne zakłady przemysłowe, 547 latarni ulicznych oraz kolej. Mieszkańcy prywatnych domów przez długie lata z nieufnością odnosili się do ‘wybuchowej’ nowości. Pomogło dopiero otwarcie sklepu z kuchniami gazowymi, bogatym wyborem akcesoriów i podręczników, informujących, jak szybko i tanio przygotować smaczne posiłki. Z pewnością to ostatnia z wymienionych zalet kuchni gazowych odegrała najważniejszą rolę w świadomości praktycznych i oszczędnych poznaniaków.

Pomysłowy Anglik opracował także system pozwalający na lepsze zaopatrzenie Poznania w bieżącą wodę. Projekt, zrealizowany w 1866 r., polegał na budowie ujęcia wody, która była filtrowana w specjalnym basenie i za pomocą pomp wtłaczana do miejskich wodociągów. Wszystko to oczywiście przy użyciu marnującej się dotąd energii, wytwarzanej w gazowni. Pod koniec XIX w., ze względu na stale rosnące potrzeby miasta, poważnej rozbudowie uległy piecownia i aparatownia.

W 1904 r. na terenie gazowni otwarto elektrownię, zastępując działające do tego czasu małe elektrownie dzielnicowe. Powód takiej decyzji był prosty: początkowo turbiny były zasilane gazem, dopiero później tańsza okazała się para wodna. Gazownia, systematycznie unowocześniana i powiększana, w 1914 r. otrzymała bezpośrednie połączenie kolejowe specjalnie wybudowanym mostem przez Wartę, maszynę do wyładowywania wagonów oraz urządzenia do sortowania węgla i późniejszego jego transportu – już w trzech postaciach: węgla, koksu i żużlu. Produktami ubocznym działalności gazowni były także: smoła, olej i brykiety opałowe. W 1939 r. Poznań był oświetlony 5 tys. latarni gazowych, a w latach 60. mimo powszechnej już wtedy energii elektrycznej, było ich nadal ponad tysiąc.

W 1973 r. gazownię na ul. Grobla zamknięto, a jej działalność kontynuowała nowa, usytuowana przy ul. Gdyńskiej. Dziś i ta już przeszła do historii. Gaz, wzbogacony azotem, transportowany jest do Poznania rurociągiem z południowej części Wielkopolski. W swych długich dziejach gazownia miejska nie raz przechodziła ciężkie próby. Po raz pierwszy podczas powodzi 1888 r., gdy na skutek zalania hal wstrzymało produkcję gazu na tydzień. Powodem zamknięcia gazowni w 1919 r. była blokada pociągów z węglem ze Śląska – bezpośredni efekt powstania wielkopolskiego. W lutym 1926 r. eksplodował jeden ze zbiorników gazu, ze względu jednak na srogą zimę działalność gazowni nie została wstrzymana. [Na podstawie przewodnika Pascala i poznańskich gazet z 1926 roku]

1945 Radiostacja Poznańska nadała przez uliczne megafony pierwszą po wojnie audycję.

1981 Prezydentem Poznania został działacz partyjny Stanisław Piotrowicz. Członek PZPR, sekretarz KW PZPR w latach 1984-1989. W 1987 uczestnik kursu w Akademii Nauk Społecznych w Moskwie. [zbieżność nazwisk z działaczem PiS, komunistycznym prokuratorem przypadkowa]

ZDARZYŁO SIĘ 26 LUTEGO

1579 Na placu Bernardyńskim w Warszawie, Jerzy Fryderyk Hohenzollern, książę Ansbachu, złożył hołd lenny z Prus książęcych, królowi Polski Stefanowi Batoremu.

1797 Bank Anglii wprowadził do obrotu pierwsze banknoty o nominale 1 funta.

1802 Urodził się Victor Hugo – francuski pisarz, publicysta, poeta, dramaturg. Autor m.in.: „Nędzników” i „Człowieka śmiechu”, przywódca i teoretyk Romantyzmu.

1806 Na placu Gwiazdy w Paryżu położono kamień węgielny pod budowę Łuku Triumfalnego, wznoszonego na cześć Wielkiej Armii Napoleona Bonapartego.

1829 Urodził się Levi Strauss, Brytyjczyk, który w 1850 r. uszył pierwszą parę spodni, które szybko zyskały uznanie jako nie do zdarcia.

1896 Paryski fizyk Henri Becquerel przypadkowo odkrył zjawisko radioaktywności.

1900 W Rawie Mazowieckiej urodziła się Halina Konopacka, właśc. Leonarda Kazimiera, poetka i malarka, lekkoatletka “all round”, rekordzistka świata i mistrzyni olimpijska (pierwsza w historii polskiego olimpizmu) w rzucie dyskiem z Amsterdamu (1928).

1903 W Rosji wydano carski edykt znoszący stosowanie kar cielesnych.

1910 Urodził się Aleksander Fogiel, aktor teatralny i filmowy. Grał m.in. Maćka z Bogdańca w „Krzyżakach”,

1915 Podczas I wojny światowej po raz pierwszy wykorzystano bojowe miotacze ognia, użyła ich armia niemiecka w Malancourt.

1917 Ukazała się pierwsza płyta z muzyką jazzową – dwa utwory wykonał Orginal Dixieland Jazz Band z Nowego Orleanu.

1920 Józef Piłsudski otrzymał buławę marszałka Polski.

1927 “Mazurek Dąbrowskiego” stał się oficjalnie naszym hymnem narodowym.

1928 Urodził się Fats Domino (wł. Antoine Domino), jeden z klasyków rock and rolla. Znamy go między innymi z przeboju “Blueberry Hill” z roku 1956.

1932 Urodził się Johnny Cash, legendarny wokalista i kompozytor muzyki country.

Pierwszą piosenkę napisał mając 12 lat. Jego najbardziej znane utwory to: “I Walk The Line” (1956), “Don’t Take Your Guns To Town” (1959), “Ring Of Fire” (1963), “A Boy Named Sue” (1969). W 1980 został wpisany do Country Music Hall Of Fame (czyli panteonu sławy muzyków country).

1935 Robert Watson – Watt pierwszy raz zademonstrował w Anglii działanie radaru.

1936 Adolf Hitler polecił rozpoczęcie produkcji samochodu „Volkswagen”

1951 Zatwierdzenie 23 poprawki do konstytucji USA. Prezydent nie może pełnić swych obowiązków przez trzy kolejne kadencje.

1953 Urodził się Michael Bolton, jeden z najpopularniejszych piosenkarzy amerykańskich. Znany z piosenek „How Am I Supposed To Live Without You” oraz „Cant I Touch You There”.

1955 Amerykanin George Franklin Smith jako pierwszy lotnik w historii katapultował się z pokładu naddźwiękowego, dokonał tego przy prędkości ok. 1250 km/godz.

1962 Rozpoczęły się zdjęcia do filmu “Dr No” – pierwszego z cyklu o agencie Jej Królewskiej Mości Jamesie Bondzie.

1965 Ukazał się single „The Last Time” zespołu The Rolling Stones. To właśnie z tej kompozycji w interpretacji symfonicznej zostały wykorzystane fragmenty do ‘Bitter Sweet Symphony’ The Verve.

1971 Urodził się Rafał Olbrychski, polski aktor, piosenkarz, syn Daniela.

1971 Urodziła się Erykah Badu, wokalistka jazzowo – soulowa. Debiutowała krążkiem „Baduizm” w 1997 roku. W 2000 otrzymała Grammy za “Najlepsze Wykonanie Rap Duetu lub Grupy” za „You Got Me”, które zarejestrowała razem z The Roots.

1977 Polska stacja antarktyczna im. Arctowskiego rozpoczęła pracę na wyspie King George.

1983 Płyta Thriller Michaela Jacksona trafia na pierwsze miejsca list przebojów i pozostaje tam przez 37 tygodni.

1993 Hey & Edyta Bartosiewicz – Moja I Twoja Nadzieja – nr 1 w 576. notowaniu Listy Przebojów Programu 3.

1999 Prezydent Aleksander Kwaśniewski podpisał Akt Ratyfikacji Traktatu Północnoatlantyckiego.

2001 Państwa Unii Europejskiej podpisały traktat nicejski, określający stosunki wewnątrz organizacji po planowanym rozszerzeniu Wspólnoty.

Złote myśli na dziś:

Przysłowie: „Koniec lutego pokazuje czy zima potrwa czy ustępuje”

Cytaty:
– Gwiazdor filmowy to człowiek siedzący na tronie z cukru w czasie deszczu. Marlon Brando
– W miarę wzrostu bogactw rośnie chciwość; im więcej ktoś ma, tym więcej pragnie. Owidiusz

Prawo Murphego: Wydarzenia przechodzą ze złych w tragiczne, po czym proces ten cyklicznie się powtarza.

Liczby: 20 gram waży serce niemowlaka (tyle, co duża truskawka).