KALENDARIUM POZNAŃSKIE 26 PAŹDZIERNIKA

26 PAŹDZIERNIKA Słońce w znaku Skorpiona

Święto Narodowe Austrii. Rocznica proklamowania neutralności.
Benin – Święto Sił Zbrojnych
Nauru – Święto Angam
Światowy Dzień Donacji i Transplantacji

Osoba urodzona 26 października lubi studiować prawdy głębokie i łatwo może się obejść bez towarzystwa innych. Bynajmniej nie jest pesymistą ani mizantropem – ale sprawy życiowe widzi z odpowiedniej perspektywy – i każde wydarzenie i każdego człowieka ocenia wedle jego prawdziwej wartości. Jest to człowiek dziwny o charakterze podwójnym. Okresy aktywności zmieniają się u niego z okresami bierności. Tak długo zostaje z kimś w przyjaźni, jak długo go potrzebuje.

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1206 Papież Innocenty III ogłosił bullę dla klasztoru cystersów w Łęknie w Wielkopolsce. Wyraził w niej zgodę na prowadzenie akcji chrystianizacyjnej w kraju pogańskich Prusów.

1564 W Poznaniu odbył się synod diecezjalny.

1584 Na stanowiska probierza nowej królewskiej mennicy w Poznaniu składając uroczystą przysięgę powołany został Piotr Schröder z Brunszwiku. Monety, jakie od końca 1584 roku bite były w Poznaniu to szelągi i trojaki, z których 9 szelągów liczyło się na 1 trojaka, a znów 19 trojaków albo 56 groszy szło na czerwonego złotego.

W dolnej części rewersu widnieją trzy znaki: herb Lewart podskarbiego wielkiego koronnego Jana Firleja, Róża w tarczy Hermana Rüdigera – zarządcy mennic poznańskiej i bydgoskiej w latach w latach 1596-91 – a także znak menniczy mennicy poznańskiej, który pojawiał się na jej monetach w roku 1597 i następnym: róża z kwiatem wyrastającym z bocznej gałązki.

Poznań posiadał długie tradycje mennicze. Po raz pierwszy pieniądz w tym mieście bito za panowania Odona Mieszkowica (panował 1177/9-1182), najstarszego syna Mieszka Starego. Później okazjonalnie emitowano monety za rządów niektórych władców dzielnicowych. Monetę miejską bił Poznań za Kazimierza Wielkiego, Ludwika Węgierskiego, Jadwigi oraz Władysława Jagiełły.

W 1584 r. powstaje w nim mennica koronna, której zadaniem jest bicie pieniądza na rynek wielkopolski, ale za panowania Stefana Batorego pracuje ona tylko przez trzy lata. Za Zygmunta III trojaki emituje się nieprzerwanie od 1588 do 1601 r. Później Poznań powróci do emisji pieniądza w 1650 r., wybijając za rządów Jana Kazimierza tylko jeden, niezmiernie rzadki typ trojaka w 1654 r. (Na podstawie: http://trojaki.blogspot.com)

1820 W Drzązgowie koło Kostrzyna urodził się Ewaryst Estkowski, pedagog, teoretyk szkolnictwa.

Ukończył seminarium nauczycielskie w Poznaniu, po czym podjął pracę nauczyciela w Wojciechowie. Brał udział w wydarzeniach Wiosny Ludów w 1848. Założył pierwsze polskie Towarzystwo Pedagogiczne w Poznaniu.

Redagował i wydawał pisma pedagogiczne, m.in. “Elementarzyk”, “Szkoła Polska”, “Szkółka dla dzieci”, “Szkółka dla młodzieży”.

Szczególną uwagę poświęcał nauczaniu elementarnemu, poruszał zagadnienia kształcenia nauczycieli szkół niedzielnych, realnych oraz oświaty pozaszkolnej.

Nauczanie elementarne według jego zasad ma uszlachetniać uczucia, kształcić władze umysłowe, przyswajać uczniowi początki najważniejszych wiadomości.

1907 Znaną poznańską restaurację Bismarck Tunnel przy dzisiejszej ulicy Kantaka, wydzierżawił Gustav Triller, który po jego odnowieniu i “pierwszorzędnym wielkomiejskim urządzeniu” otworzył go 26 października 1907 r.

Nowością był specjalny stół dla słomianych wdowców, przy którym każdy “mógł czuć się jak u siebie w domu” Ponieważ Triller posiadał prawo wyłącznej sprzedaży piw z browaru Union w Berlinie na terenie miasta Poznania, nic więc dziwnego, że w jego lokalu znajdował się szczególnie duży ich wybór, z najbardziej lubianym Goldbier na czele 12 . W 1909 roku zaprowadzono tam wyszynk dwóch nowych piw: Reisidenzbrau i Schlossbrau 13 , produkowanych “z najlepszego słodu i chmielu” w Neue Posener Bairische Bierbrauerei (Nowy Browar Poznański Piwa Bawarskiego). Pierwsze z nich określano mianem “piwa specjalnego”, drugie zaś nazywano “poznańskim kulmbacherem” , gdyż warzono je na sposób słynnego piwa kulmbachskiego, a z uwagi na swe właściwości zdrowotne polecano szczególnie chorym na anemię i rekonwalescentom.

Triller zasłynął jednak przede wszystkim jako organizator niezwykle widowiskowych “festynów piwnych”. Corocznie w styczniu i lutym odbywały się u niego “wielkie festyny piwa Bock”, trwające początkowo trzy, a później pięć dni. Przygotowywano je “na prawdziwy sposób monachijski”, z bawarskimi zabawami, niespodziankami i specjalnymi koncertami w wykonaniu oboistów 46. Pułku Piechoty lub 5. Batalionu Trenów w Poznaniu.
Na podstawie: Napoje alkoholowe w lokalach poznańskich na przełomie XIX i XX wieku, Waldemar Karolczak, KMP 4/2000

1951 Urodził się Stefan Mikołajczak, polityk, były marszałek Województwa Wielkopolskiego.

1953 Urodził się Krzesimir Dębski, kompozytor, muzyk.

Studiował w na poznańskiej Akademii Muzycznej. W 1979 roku, nawiązał współpracę z poznańskim kabaretem Tey, zespołem jazzowym Kazimierza Jonkisza, a także orkiestrami – Zbigniew Górnego i Orkiestrą Ósmego Dnia.

Jest laureatem wielu konkursów kompozytorskich, m.in.: konkursu z okazji 25-lecia Festiwalu “Poznańska Wiosna Muzyczna”, nagrody Kanadyjskiej Akademii Filmowej “Genie Award ’88”, nagrody premiera za Twórczość dla Dzieci. Autor muzyki filmowej i telewizyjnej m.in. do „Ogniem i mieczem” oraz „Klanu”.

Pisał również dla swojej żony Anny Jurksztowicz, skrzypek jazzowy, były lider grupy String Connection. Artysta jest autorem muzyki do filmu Magiczne drzewo autorstwa Andrzeja Maleszki za który reżyser otrzymał w 2007 r. amerykańską nagrodę Emmy. Muzyk był także ambasadorem kandydatury Poznania do Europejskiej Stolicy Kultury 2016.

1961 Prezydium Rady Narodowej zatwierdziło plan budowy osiedli mieszkaniowych na Ratajach.

Projekt ogólny opracował zespół Regina Pawuła, Zdzisław Piwowarczyk, Jerzy Schmidt. Planowana była budowa 27 osiedli mieszkaniowych (jednostek), każde po 4 700 mieszkańców. Planowano uzyskać 7 000 m² powierzchni mieszkaniowej z 1 ha. Pierwotnie liczba mieszkańców Rataj miała wynosić 105 000 (z rezerwą – możliwością rozbudowy do 120 000.

Plany rozbudowy prawobrzeżnego Poznania powstały w latach 1945-1947. Na początku lat 50. XX wieku rozpisano konkurs na opracowanie projektów urbanistycznych tej części miasta. Prace zostały jednak przerwane z powodu pierwszeństwa innych projektów (m.in. odbudowa ze zniszczeń wojennych Śródmieścia) i w związku z tym ograniczenia funduszy na nowe osiedla, a także brakiem uzbrojenia terenów budowlanych. Zamierzenie budowlane Nowej Dzielnicy Mieszkaniowej “Rataje” można porównać z budową Gdyni, Nowej Huty lub Nowych Tychów.

Jeden z ostatnich działających neonów na Ratajach – Osiedle Jagiellońskie blok nr 1-2, foto: wikipedia

1988 Lech Poznań remisuje z utytułowaną FC Barceloną 1:1 na wyjeździe, czym sprawia wielką sensację w Europie. Temperatura dwumeczu wzrosła. Podopieczni Johana Cruyffa musieli się wstydzić wobec swojej czterdziestotysięcznej publicznością, a lechici nabrali pewności siebie przed rewanżem i uwierzyli, że wyeliminowanie hiszpańskiego potentata znajduje się na wyciągnięcie ręki. Wideo: dramatyczne rzuty karne z rewanżu 9 listopada 1988 r.

2001 Zostaje otwarta nowa fabryka Beiersdorf-Lechia S.A. w Poznaniu przy ul. Gnieźnieńskiej 32. Do dziś jest to jeden z najnowocześniejszych zakładów produkcyjnych w koncernie Beiersdorfa. Dziś firma nazwa się Nivea Polska.

ZDARZYŁO SIĘ 26 PAŹDZIERNIKA

1759 Urodził się Georges Danton, jeden z przywódców rewolucji francuskiej. Był organizatorem obrony narodowej, trybunału rewolucyjnego. Występował przeciw polityce terroru Robespierre’a – z jego rozkazu stracony.

1760 Jerzy III został koronowany na króla Anglii. Jego rządy należały do najdłuższych w całej historii Anglii – na tronie zasiadał przez 60 lat.

1858 Hamilton Smith uzyskał patent na rotacyjną maszynę zmywającą. – pralkę wirnikową.

1861 Niemiecki fizyk Phillip Reis zaprezentował prototyp telefonu. Aparat ten przekazywał jednak lepiej muzykę niż głos ludzki.

1863 W Anglii, podczas spotkania w Tawernie Freemana w Londynie, powstała organizacja sprawująca kontrolę nad piłką nożną w Anglii – Football Association.

1866 Urodził się Ignacy Daszyński, działacz socjalistyczny. Był posłem do parlamentu austriackiego, ministrem spraw zagranicznych i premier w rządzie lubelskim, marszałkiem Sejmu Rzeczpospolitej. Zmarł 31.10.1936.

1890 Zmarł Carlo Collodi, [Carlo Lorenzini], włoski pisarz, autor Pinokia.

1896 Zawarto pokój w Addis Abebie między Włochami a Etiopią. Porozumienie zakończyło jedną z niewielu wojen będących porażką europejskich najeźdźców w historii podbojów kolonialnych. Włosi zrzekli się wszelkich ziem zajętych w trakcie walk, zobowiązali się do wypłacenia kontrybucji i uznali pełną niepodległość Etiopii.

1905 Norwegia i Szwecja podpisały traktat separatystyczny. Oskar II zrezygnował z korony szwedzkiej.

1911 Urodziła się Mahalia Jackson,  amerykańska pieśniarka stylu negro spirituels. Zmarła 27 stycznia 1972 roku.

1914 Urodził się Jackie Coogan, jeden z najsławniejszych urwisów Hollywoodu. W latach dwudziestych przyciągał do kin tłumy i grywał u boku samego Charlie Chaplina (“Brzdąc”)

1916 Urodził się Francois Mitterrand, francuski polityk socjalistyczny. Od 1981 do 1995 roku sprawował urząd prezydenta Francji. Zmarł 8 stycznia 1996 roku.

1925 W Locarno Polska i Francja podpisały traktaty o wzajemnych gwarancjach.

1926 Zmarł Marian Dubiecki – ostatni członek Rządu Narodowego w Powstaniu Styczniowym 1863 roku.

1927 Do Polski sprowadzono ze Szwajcarii urnę z sercem Tadeusza Kościuszki.

1929 Urodziła się Wanda Chotomska, polska pisarka, autorka książek dla dzieci i młodzieży

1937 Premiera filmu Józefa Lejtesa “Dziewczęta z Nowolipek”. Scenariusz wg powieści Poli Gojawiczyńskiej: Józef Lejtes, Stanisław Urbanowicz. Obsada: Elżbieta Barszczewska, Tamara Wiszniewska, Jadwiga Andrzejewska, Hanna Jaraczówna, Stanisława Wysocka, Kazimierz Junosza – Stępowski, Mieczysława Ćwiklińska.

1938 Du Pont nazwał swoje syntetyczne tworzywo nylonem.

1942 Urodził się Bob Hoskins, angielski aktor filmowy. Był konserwatorem kominów fabrycznych, pracował jako księgarz, na ekranie debiutował w 1973. (“Cotton Club”, “Kto wrobił królika Roger a?” Super Mario Bross i in.).

1945 Utworzono Polską Agencję Prasową.

1947 Urodziła się Hillary Rodham Clinton, polityk amerykański, pierwsza dama Stanów Zjednoczonych, żona prezydenta Billa Clintona.

1952 Drugie po wojnie wybory do Sejmu odbyły się według schematu, jaki zasadniczo utrwalił się aż do roku 1989. Jedyną listę zgłaszał Front Narodowy – “Zawierała ściśle taką liczbę nazwisk kandydatów, ilu powinno być wybranych”.

1956 W Wiedniu utworzono Międzynarodową Agencję Energii Atomowej.

1956 Urodziła się Agnieszka Kotulanka, polska aktorka (Krystyna Lubicz z serialu Klan).

1957 Zmarł Nikos Kazandzakis, pisarz grecki. Był autorem powieści “Grek Zorba”, “Kapitan Michał” i “Chrystus ukrzyżowany po raz wtóry”. Urodził się 18 lutego 1887 roku.

1962 The Beatles nagrali “Please Please Me” & “Ask Me Why”.
http://www.youtube.com/watch?v=he0B0VMxCsw

1964 Urodził się Janusz Palikot, biznesmen, pisarz, poseł na Sejm.

1966 Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych uchwaliło rezolucję potępiającą wszystkie formy dyskryminacji rasowej.

1966 Wystrzelono pierwszego pacyficznego satelitę telekomunikacyjnego Intelsat 2.

1966 Rada NATO przeniosła swoją siedzibę z Paryża do Brukseli.

1971 Polska zakupiła licencję na produkcję samochodu osobowego FIAT 126.

1982 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: „Who Can It Be Now?” – Men At Work. Był to drugi utwór, który dotarł na top “Billboardu”, pierwszym był „Down Under”.

1985 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów „Saving All My Love For You” Whitney Houston.

1993 Sejm RP powołał Waldemara Pawlaka na stanowisko premiera rządu  SLD – PSL.

1994 W Buenos Aires odbył się pierwszy światowy Kongres Gospodyń Domowych.

2003 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: “Be Faithful” – Fatman Scoop/Crooclyn Clan; UK Top Album: “Life For Rent” – Dido.

2004 Na atak serca w wieku 65 lat zmarł Jon Peel, najdłużej pracujący prezenterem radiowy w rozgłośni BBC1. Jego kariera radiowa trwała 40 lat, a jego wkład w rozwój muzyki rozrywkowej jest wprost nieoceniony. Do legendy przeszły prowadzone przez niego audycje radiowe, które były nagrywane i wydawane jako “Peel Sessions”. Między innymi jemu właśnie zawdzięczają sukces całe zastępy wykonawców z ostatnich kilku dekad (min. Sex Pistols, The Smiths, The Clash, The Fall, David Bowie, Joy Division, The Cure, Siouxsie And The Banshees, Nirvana, The White Stripes). Występ w jego nocnej audycji był wielokrotnie kluczem do kariery i największą nobilitacją.

Imieniny obchodzą: Ewaryst, Łucjan, Lucyna, Damian, Fabian, Bonawentura

Bonawentura po łacinie oznacza “dobra przyszłość”. Mężczyzna o tym imieniu nie nadaje się do roli kierowniczej, wymaga prowadzenia przez całe życie. Przy wyborze żony musi wziąć to pod uwagę. Jest pracowity, słowny, punktualny. Szybko przystosowuje się do nowych warunków bytowania. Może odnieść sukces na estradzie.

Damian, z greki – kapłan bogini Damii, czczonej w Grecji, Egipcie i Epidaurze. W Polsce znane od średniowiecza. Damian kocha przyrodę, ceni kontakt z przyrodą. W zasadzie może być wegetarianinem. Ma wrażliwą naturę. Jest uczuciowy. Chciałby aby w życiu człowieka wszystko układało się tak harmonijnie jak w przyrodzie.

Ewaryst, z greckiego Euristos, znaczyło dawniej “najlepszy, miły, przyjemny”. Ewaryst to umysł krytyczny, lubiący spokój i harmonię, łatwy we współżyciu. Lubi podróże i wygody. Towarzyski, uczuciowy, o zmiennym charakterze. Zna się na ludziach i dlatego ma powodzenie w życiu.