KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 27 KWIETNIA

27 KWIETNIA Słońce w znaku Byka

– Święto narodowe Sierra Leone – Dzień Niepodległości (1961)
– Święto narodowe RPA. Obchodzone w rocznicę wejścia w życie tymczasowej konstytucji i rocznicę pierwszych demokratycznych wyborów parlamentarnych 1994 roku
– Święto narodowe Togo – Dzień Niepodległości (1967)
– Finlandia – Dzień Weterana
– Katalonia – Dzień Montserrat
– Słowenia – Dzień Powstania Przeciw Najeźdźcy
– Światowy Dzień Rysunku Graficznego (od 2000)

O urodzonych 27 kwietnia można powiedzieć, że mają duże możliwości, lecz małe ambicje. Mogliby wiele osiągnąć zważywszy, że odznaczają się wytrzymałością i cierpliwością. Są także przedsiębiorczy. Dużą rolę w ich życiu odgrywają uczucia, zdarza się jednak, że w kontaktach międzyludzkich bywają wyniośli.

Imieniny obchodzą: Zyta, Anastazy, Teofil

Cytaty ma dziś:

– Zdolność doznawania przyjemności jest dowodem siły. Arystoteles
– Podwójnie daje, kto szybko daje. Bis dat qui cito dat Publiliusz Syrus (Publilius Syrus, I w. p.n.e.)
– Z władzą nie można flirtować, trzeba ją poślubić. André Malraux
– Prawo Murphy’ego: Ataku należy oczekiwać zwłaszcza wtedy, kiedy jesteś nie przygotowany.

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1442 Władze miasta Poznania zaświadczają, że poznański piekarz Bernard zapisał czynsz altaryście poznańskiemu (opiekunowi kaplicy katedralnej) Janowi (Janikowi).

1569 Wielki pożar Garbar i Chwaliszewa w Poznaniu.

1762 W Poznaniu przebywał król August II Sas.

1865 W Kępnie urodził się Władysław Rabski – pisarz, publicysta, działacz polityczny.

Redaktor „Przeglądu Poznańskiego” i „Kuriera Warszawskiego”. Gimnazjum ukończył w Poznaniu, później zapisał się na wydział filozoficzny wszechnicy berlińskiej, w 1892 otrzymał stopień doktora filozofii na podstawie rozprawy pt. Über die Satiren des Christoph Opaliński. Wcześnie poświęcił się dziennikarstwu, zamieszczając cały szereg wierszy i nowel w czasopismach poznańskich i warszawskich.

Po otrzymaniu dyplomu uniwersyteckiego osiadł w Poznaniu, gdzie w latach 1892–1894 pracował w „Dzienniku Poznańskim”, następnie został powołany na stanowisko redaktora naczelnego nowo powstałego w 1895 „Przeglądu Poznańskiego”, który redagował do jego likwidacji w 1897.

Po zamknięciu „Przeglądu Poznańskiego” przeniósł się do Warszawy, pisując do „Ateneum”, „Głosu”, „Prawdy”, „Tygodnika Ilustrowanego”, „Wieku” i „Kurjera Warszawskiego”. W czasie I wojny światowej mieszkał w Petersburgu. W II Rzeczypospolitej od 1922 poseł na Sejm z ramienia Narodowej Demokracji.

1872 Dzięki staraniom hr. Józefa Mycieiskiego (1801-1885), właściciela majątku Kobylepole, w 1872 roku stanął na stokach głównego pagórka, niedaleko od dworu, wielki murowany browar.

Piwo warzone tu było według metody czeskiej, z tym wyjątkiem, że dobra woda kobylepolska nie wymagała gotowania.  Produkowano dwie odmiany piwa – składowe i mocniejsze, tzw. Bock – w ilości 12 tys. beczek rocznie (choć maksymalna wydajność wynosiła 20 tys.). Jako jeden z pierwszych browarów w Polsce zakład w Kobylempolu miał żelazne kadzie i kocioł warzelny.

Jak wielkie robił wrażenie na współczesnych, świadczy artykuł M. Sypniewskiego opublikowany w “Ziemianinie”: “Zbudowany przed kilku laty […] browar, pierwszy niewątpliwie w naszem Księstwie, który, jeżeli już powierzchownością okazałą i rozmiarami zwraca na siebie uwagę, to nierównie wyższe jeszcze budzi zajęcie urządzeniem swojem.

Rozległe wewnętrzne przestrzenie tego budynku, umiejętne użycie miejsca, przyrządy najnowszej konstrukcyi, siła ludzka i pociągowa zastąpiona wszędzie siłą pary, łatwość i szybkość w podejmowaniu i wykorzystywaniu wszelkich browarnianych robót, porządek wzorowy i ogromne zapasy tak gotowego produktu jako i surowych materyałów, wszystko to razem wzięte nadaje zakładowi temu wybitną cechę wielkiego przedsięwzięcia”. Po wojnie, w 1921 roku podjęto się modernizacji zakładu, tak by jego urządzenia techniczne odpowiadały współczesnym wymaganiom. [Na podstawie: M. Sypniewski, Gospodarstwo w Kobylepolu pod Poznaniem, “Ziemianin”, R. XXII  z 27IV 1872 r., s. 137-138. za KMP 4/2000]

1884 W Bohdanowie pod Łomżą urodził się Bohdan Stefan Winiarski, prawnik, profesor Uniwersytetu Poznańskiego, sędzia i przewodniczący Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w Hadze, członek Polskiej Akademii Umiejętności, poseł na Sejm II i III kadencji w II RP.

Z początkiem 1919 r. wszedł do delegacji polskiej na konferencje pokojową. Był również radcą prawnym delegacji polskiej na I sesji Zgromadzenia Ligi Narodów. W latach 1936-1939 był dziekanem wydziału Prawno-Ekonomicznego Uniwersytetu Poznańskiego.

W latach 1924–1927 występował jako komisarz ds. likwidacji własności niemieckich na terenie byłego zaboru pruskiego. Po przewrocie majowym w 1926 wszedł w skład zarządu Komitetu Wojewódzkiego Organizacji Obrony Państwa w Poznaniu, zrzeszającej przeciwników Piłsudskiego. W latach 1928–1935 pełnił mandat poselski z ramienia Stronnictwa Narodowego.

Po agresji Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 został aresztowany przez Niemców i do listopada 1939 był więziony na poznańskim ratuszu jako zakładnik; deportowany następnie do Generalnego Gubernatorstwa, w styczniu 1940 przedostał się do Paryża, później do Londynu.

Od kwietnia 1941 prezes Banku Polskiego mianowany przez Rząd RP na uchodźstwie. Współpracownik Władysława Sikorskiego, występował przeciwko polityce Stronnictwa Narodowego na emigracji.

Po wojnie zadecydował o przekazaniu rządowi w Warszawie rezerw złota będącego własnością Banku Polskiego S.A. ewakuowanych w 1939 z kraju. W uznaniu tej zasługi został wysunięty w 1946 przez Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej na przysługujące Polsce stanowisko sędziego Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w Hadze. Pełnił tę funkcję aż do 1967, w latach 1961–1964 jako przewodniczący Trybunału.

W 1939 został powołany na członka-korespondenta Polskiej Akademii Umiejętności. Należał także do Towarzystwa Warszawskiego Naukowego (od 1950), Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (od 1923), American Academy of Political and Social Sciences. W 1929 został członkiem-korespondentem, w 1947 członkiem zwyczajnym Instytutu Prawa Międzynarodowego w Hadze; w latach 1964-1967 pełnił funkcję prezesa tego Instytutu. Uniwersytet Wrocławski nadał mu w 1965 doktorat honoris causa; był odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Korony Rumuńskiej i Krzyżem Oficerskim francuskiej Legii Honorowej. Zmarł w Poznaniu, 4 grudnia 1969 r. 

1900 Urodził się Zygmunt Wojciechowski, historyk państwa i prawa. Założyciel Instytutu Zachodniego w Poznaniu.

Przed siedzibą Instytutu Zachodniego przy ul. Chełmońskiego 1 w Poznaniu, 1946r.,Od lewej stoją: Włodzimierz Głowacki, Jan Wybieralski i prof. Zygmunt Wojciechowski, fot: Instytut Zachodni

1924 W lutym 1924 roku rozpoczęto budowę fabryki „Samolot”, a 27 kwietnia 1924 roku nastąpiło uroczyste otwarcie w obecności przedstawicieli rządu i wojska. Z najważniejszych postaci w otwarciu wzięli udział: Prezydent II RP Stanisław Wojciechowski i szef Departamentu IV Ministerstwa Spraw Wojskowych gen. François Léon Leveque.

Fabrykę ulokowano w podpoznańskiej Ławicy w sąsiedztwie siedziby 3. pułku lotniczego. Władze wojskowe w połowie lat 20-tych były jak najbardziej zainteresowane rozbudową rodzimego przemysłu lotniczego, więc udostępniły hangar o wielkości 300 m2, przedsiębiorstwo miało też prawo użytkowania lotniska w Ławicy. Wojsko Polskie umożliwiło ponadto zakup na warunkach kredytowych nowoczesnych amerykańskich obrabiarek. Wraz z rozpoczęciem produkcji, spółka wykupiła teren przyległy do lotniska, postawiła własną halę produkcyjną, magazyny, pomieszczenia biurowe, laboratorium aerodynamiczne. Zbudowano także bocznicę kolejową.

10 miesięcy po otwarciu fabryki gotowe były pierwsze samoloty. 22 lutego 1925 roku dokonano chrztu pierwszego Hanriota HD-14 wyprodukowanego w Poznaniu. W końcu lutego gotowe były trzy samoloty tego typu, a następne 9 było na wykończeniu.

W Poznaniu liczono początkowo na możliwość produkcji samolotów na licencji francuskiej. Wytwarzać miano szkolnego Hanriota HD-14 oraz samolot przejściowy Hanriot HD-19. Teoretyczną możliwość produkcji określono na 20 samolotów miesięcznie. Planowano również przeprowadzanie remontów generalnych silników rotacyjnych Le Rhône o mocy 80 koni mechanicznych 2. Niestety fabryka dotrwała tylko do 1930 roku.

[Źródła: J. Łukaszewicz, Wytwórnia samolotów „Samolot” w Poznaniu, [w:] Kronika Wielkopolski, r. 2001, nr 1 – za Mariusz Niestrawski, tekst na portalu infolotnicze.pl]

1931 W Poznaniu urodził się Krzysztof Komeda Trzciński, polski kompozytor, pianista jazzowy.  Na festiwalu w Sopocie w 1956 przedstawił pierwszy polski zespół jazzu nowoczesnego, międzynarodową sławę zdobył jako kompozytor muzyki filmowej

Po ukończeniu studiów w 1955, podjął pracę w klinice laryngologicznej w Poznaniu. (Tu po raz pierwszy użył pseudonimu “Komeda”, gdyż chciał ukryć swoją fascynację jazzem przed współpracownikami.) W 1956 założył Sekstet Komedy, z którym zadebiutował podczas otwarcia Oddziału Telewizji w Poznaniu. Pierwszy znaczący sukces grupa, grająca w składzie: Komeda, Jerzy Milian, Stanisław Pludra, Józef Stolarz, Jan Wróblewski, Jan Zylber, odniosła na 1. Festiwalu Muzyki Jazzowej w Sopocie w 1956.

W 1957 zespół otrzymał srebrny medal na 6. Międzynarodowym Festiwalu Młodzieży w Moskwie. Od tego roku rozpoczęła się również długoletnia współpraca Komedy z Romanem Polańskim. Jest autorem m.in. kołysanki z filmu Dziecko Rosemary.

Zmarł na skutek obrażeń odniesionych w wypadku samochodowym w USA 22.04.1969. [Źródło: Małgorzata Kosińska, Polskie Centrum Informacji Muzycznej, Związek Kompozytorów Polskich, na culture.pl]

1941 Nazistowscy okupanci, utworzyli w Poznaniu Reichsuniversität Posen.

1945 Pierwsza po wojnie premiera w Teatrze Polskim. Wystawiono sztukę “Uciekła mi przepióreczka” Stefana Żeromskiego.

Inauguracja pierwszego po okupacji niemieckiej sezonu nastąpiła 27 kwietnia 1945 (piątek), kiedy to zagrano sztukę Uciekła mi przepióreczka autorstwa Stefana Żeromskiego w reżyserii zbiorowej. Zagrali m.in. Aleksander Dzwonkowski, Józef Kostecki i Zygmunt Noskowski. Aktorzy występowali w większości we własnych ubraniach. Na widowni zasiedli m.in. Feliks Widy-Wirski i Feliks Maciejewski. Odśpiewano też hymny – polski i radziecki

[Źródło: Tadeusz Świtała, Poznań 1945. Kronika Wydarzeń, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 1986, s.158-159]

1956 W Bielawie urodziła się Eleni Tzoka, z domu Milopoulu, powszechnie znana jako Eleni, piosenkarka pochodzenia greckiego. Mieszka w Poznaniu.

1981 U zbiegu ulic Czerwonej Armii i Kościuszki otwarto księgarnię społeczno-polityczną.

1987 W sali sportowo-widowiskowej “Arena” odbył się koncert Thomasa Andersa z zachodnioniemieckiego duetu “Modern Talking” .

1996 Ingres arcybiskupa Juliusza Paetza do katedry poznańskiej (z perspektywy czasu, nie ma się czym chwalić)

ZDARZYŁO SIĘ 27 KWIETNIA

1468 Urodził się Fryderyk Jagiellończyk, syn Kazimierza Jagiellończyka, biskup krakowski, arcybiskup gnieźnieński i kardynał. Wychowywany był przez Długosza i Kallimacha.

1521 Ferdynand Magellan, podróżnik, zginął z rąk tubylców w trakcie pierwszego rejsu dookoła kuli ziemskiej.

1553 Urodził się Albrecht Fryderyk Hohenzollern, książę Prus (zm. 1618).

Jako prawnuk króla Kazimierza Jagiellończyka, był realnym kandydatem na tron polski, wysuwanym przez polskich luteran. Hołd lenny składany przez Albrechta Fryderyka Zygmuntowi II Augustowi 19 lipca 1569 w Lublinie opisany został przez Jana Kochanowskiego w utworze Proporzec albo hołd pruski. W roku 1572 wystąpiły u niego objawy choroby umysłowej.

1667 John Milton sprzedał prawa do swojego Raju utraconego za 10 szterlingów z powodu ubóstwa.

1671 Samobójstwo popełnił Vatel, majordomus księcia Kondeusza. Tego dnia wydawał przyjęcie na cześć Ludwika XIV. Okazało się, że przy dwóch stołach zabrakło pieczystego – Vatel, który nie spał dwanaście nocy, żeby przygotować przyjęcie, był niepocieszony.

1759 Urodziła się Mary Wollstonecraft, angielska pisarka, publicystka, prekursorka feminizmu (zm. 1797).

1791 Urodził się Samuel Morse, amerykański malarz i wynalazca. Zbudował telegraf elektromagnetyczny, w 1840 dołączył do niego alfabet (Morse’ a).

1792 Magnaci Ksawery Branicki, Szczęsny Potocki, Seweryn Rzewuski i inni, protestując przeciwko reformom Sejmu Czteroletniego, zawiązali w Petersburgu konfederację, nazwaną targowicką od nazwy miasta, gdzie akt ten został ogłoszony 14 maja 1792 r. Targowica weszła na stałe do polskiego słownika politycznego jako symbol narodowej zdrady.

1873 We Wrocławiu urodził się Robert Wiene, niemiecki reżyser filmowy kina niemego. Najsłynniejsze jego dzieło to Das Kabinett des Doktor Caligari (Gabinet Doktora Caligari), który zapoczątkował nurt ekspresjonizmu w kinie. (zm. 1938).

1939 Urodził się Stanisław Dziwisz, polski duchowny katolicki, prywatny sekretarz papieża Jana Pawła II, arcybiskup krakowski, kardynał.

1942 Z inicjatywy Zofii Kossak-Szczuckiej i Wandy Krahelskiej – Filipowicz powstała w Warszawie Rada Pomocy Żydom “Żegota”. Pomoc polegała m.in. na zapewnieniu Żydom polskich dokumentów oraz bezpiecznego miejsca pobytu poza gettem.

1965 R. Duncan opatentował Pampersy, pierwsze pieluszki jednorazowego użytku.

1970 W paryskim szpitalu wszczepiono pierwszy na świecie plutonowy stymulator serca.

1971 Urodziła się Małgorzata Kożuchowska, polska aktorka.

1972 Na Ziemię powrócił statek kosmiczny Apollo 16 przywożąc ze sobą 95,4 kg skał księżycowych.

1975 Urodził się Kazuyoshi Funaki, japoński skoczek narciarski.

1976 David Bowie spędził kilka godzin w pociągu na granicy polsko-rosyjskiej. Celnicy skonfiskowali mu nazistowskie książki i pamiętniki. Artysta powiedział wówczas, że w Anglii przydałby się faszystowski przywódca.

1978 Urodził się Łukasz Płoszajski, polski aktor (Pierwsza miłość).

1978 Urodził się Jakub Janda, czeski skoczek narciarski.

1979 George Harrison wydał “Love Comes to Everyone”.

1986 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: “Addicted To Love” – Robert Palmer.

1991 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: “Baby Baby” – Amy Grant.

1998 Zmarł Carlos Castaneda – guru pokolenia dzieci-kwiatów, autor książki “Nauki don Juana” wydanej w roku 1968, ojciec chrzestny New Age.

2002 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: “Foolish” – Ashanti; US Top Album: “Ashanti” – Ashanti.

2005 Airbus A380 dokonał pierwszego lotu.

O urodzonych 27 kwietnia można powiedzieć, że mają duże możliwości, lecz małe ambicje. Mogliby wiele osiągnąć zważywszy, że odznaczają się wytrzymałością i cierpliwością. Są także przedsiębiorczy. Dużą rolę w ich życiu odgrywają uczucia, zdarza się jednak, że w kontaktach międzyludzkich bywają wyniośli.

Imieniny obchodzą: Zyta, Anastazy, Teofil

Imię Zyta pochodzi od włoskich słów “citta, zitta oraz zita”, czyli “dziewczyna”. To imię osób o dużym poczuciu humoru, podchodzących z rezerwą do świata i ludzi. Kobiety o tym imieniu są ostrożne, niełatwo dają się ponosić emocjom. Nadają się do pracy w dyplomacji.

Anastazy jest osobą towarzyską i lubiącą wyświadczać przysługi. W niepowodzeniach nie poddaje się szybko, jest z natury optymistą. Ułatwia mu to duże poczucie humoru. Jego życie prywatne owiane jest tajemnicą.

Teofil – pochodzenie tego imienia łączy się z dwoma greckimi słowami: “Bóg” oraz “przyjaciel” i jest interpretowane jako “przyjaciel Boga, miły Bogu”. Teofil ceni niezależność i swobodę. Jest cierpliwy i pracowity, nie brak mu fantazji. Znaczącą rolę w jego życiu odgrywają uczucia. Ma też artystyczne uzdolnienia, poszukuje prawdy i wartości ponadczasowych.