Kalendarium

KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 29 WRZEŚNIA

Browar na Śniadeckich  Foto: CC

Słońce w znaku Wagi

KALENDARIUM POZNANIA 2Międzynarodowy Dzień Niesłyszących – obchodzony od roku 1958 z inicjatywy Międzynarodowej Federacji Niesłyszących
Ogólnopolski Dzień Głośnego Czytania, ogłoszony z inicjatywy Polskiej Izby Książki i Fundacji ABCXXI
W Paragwaju obchodzona jest Rocznica Zwycięstwa Pod Boqueron

Imieniny obchodzą: Gabriela, Michał, Rafał.

Cytaty na dziś:

•    Nadzieja jest kotwicą świata. Przysłowie afrykańskie
•    Z bliska zazwyczaj lęk jest mniejszy. Seneka.
•    Rośliny uszlachetnia się przez uprawę, ludzi – przez wychowanie. J.J. Rousseau

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1341 Król Kazimierz Wielki poślubił Adelajdę, córkę landgrafa Hesji, ukoronowaną w katedrze poznańskiej na królową Polski. Małżeństwo królewskie nie układało się dobrze. Po jakimś czasie król oddalił Adelajdę i umieścił na zamku w Żarnowcu.

1400 Rajcy miasta Poznania proszą rajców toruńskich o pouczenie kupca toruńskiego Paszka, a także innych kupców, żeby nie oszukiwali w handlu śledziami.

1436 Wierzbięta wójt Obornik nadał grunty pod Obornikami kościołowi Świętego Ducha.

1446 Pobyt gdańszczanina Jerzego Boka, przyszłego burmistrza w Poznaniu poświadczony jest po raz pierwszy w marcu 1445 roku, kiedy to mieszczanie poznańscy Jan Fafko i Mikołaj Klinkner, jako sędziowie polubowni, oświadczyli przed radą, że pogodzili Boka z Andrzejem Ponieckim.

Poniecki zobowiązał się do zapłacenia Jerzemu 42 i pół grzywny półgroszy, która to suma stanowiła zapewne zapłatę za kupiony towar bądź udzieloną pożyczkę. Swój dług miał spłacić w ratach, połowę na św. Michała (29 IX), na początek jesiennego jarmarku, a drugą połowę na środę popielcową (następnego roku), tuż przed jarmarkiem wielkopostnym.

Terminy te wyznaczają przypuszczalny pobyt Boka w mieście (faktycznie w 1446 roku pokwitował spłatę długu przez Andrzeja Ponieckiego), jednak z dużą doz prawdopodobieństwa można przyjąć, że Bok bywał tu już wcześniej, prowadząc interesy na własną rękę bądź w spółce z którymś z poznańskich mieszczan, kontakty te nie kończyły się jednak w sądzie, gdyż kontrahenci wywiązywali się ze swoich zobowiązań.

Na podstawie: Paweł Dembiński, Burmistrz poznański Jerzy Bok i jego Fundacja w kościele farnym Św. Marii Magdaleny, KMP 1/1999

1899 Największym producentem piwa w Poznaniu pod koniec XIX wieku był browar i słodownia Neue Posener Bairische Bierbrauerei und Malzfabrik J. Neu, założony przed 1898 rokiem.

Browar na Śniadeckich Foto: CCWłaścicielami firmy byli berliński bankier Oskar Heimann i Julius Kuznitzk. Browar zajmował wolno stojący budynek przy ul. Herdera (ob. ul. Śniadeckich), za dawnym ogrodem botanicznym, obecnie parkiem Wilsona. Po I wojnie światowej zakład został zakupiony przez Browary Huggera na magazyny, a przed PeWuKą przebudowano go na kilkupoziomową restaurację z dansingiem i teatrem-rewią .

Mimo tej mnogości producentów poznańskie piwa nie cieszyły się wśród ówczesnych konsumentów najlepszą opinią. “Piwa […] tutejsze składowe nie zupełnie są zadowalające pod względem smaku i treści”, pisał dr Karol Hampke 17 w katalogu Prowincjonalnej Wystawy Przemysłowej w Poznaniu w 1895 roku. I nawet jeżeli miał rację, nie psuło to humoru piwowarom, bo klientów na miejscowe wyroby nie brakowało, a – co za tym idzie – kiesy właścicieli browarów były pełne.

Warzono tu piwo specjalne “Residenzbräu”, poznański kulmbacher “Schlossbräu”, “Monopol-Bock” i “Urbock”. W 1900 roku firma zakupiła istniejący od 1862 roku stary browar Paula Gumprechta przy ul. Wrocławskiej 38. Po I wojnie światowej zakład przy Głogowskiej kupiły Browary Huggera wykorzystując go na słodownię i magazyny. Przed Powszechną Wystawą Krajową w 1929 roku sąsiadujący z Parkiem Wilsona budynek browaru przebudowano na Restaurację Centralną PWK – największy wówczas lokal gastronomiczny w kraju.

Na podstawie: Napoje alkoholowe w lokalach poznańskich na przełomie XIX i XX wieku, Waldemar Karolczak, KMP 4/2000

1978 Na budowie tzw. Klina Dębieckiego brygady Kombinatu Budowlanego Poznań-Północ rozpoczęły betonowanie ścian pierwszego bloku mieszkalnego. Osiedle powstaje nie z wielkiej płyty, lecz poprzez wylewanie betonu w specjalne szalunki. Technologia ta zwie się monolityczną.

Klin Dębiecki - budowa bloków mieszkaniowych - maj1979

Przy ul. Obornickiej oddano do użytku jedenastokondygnacyjny Dom Studencki (na 600 miejsc), trzeci kolejny obiekt Osiedla Akademickiego Akademii Rolniczej, zbudowany przez załogę Kombinatu Budowlanego Poznań-Północ. [Kalendarium Kroniki Miasta Poznania, nr 2/1979]

1987 W przerwie obrad plenarnych Komitetu Wojewódzkiego sekretarz Komitetu Centralnego Józef Baryła odwiedził pracującą na pierwszej zmianie załogę zakładów “Lechia –  Pollena”.

2010 Na emeryturę przeszedł prof. Władysław Balicki, najdłużej sprawujący swoją funkcję wielkopolski rektor Wyższej Szkoły Bankowej (od 1994 roku).

Profesor znany był ze sportowych osiągnięć. Co roku, w przeddzień maratonu poznańskiego, wokół Jeziora Maltańskiego każdy może wziąć udział w Pogoni za Rektorem. Jego następczynią została prof. Beata Filipiak. Do Poznania przeprowadziła się ze Szczecina, gdzie związana była najpierw z Uniwersytetem Szczecińskim, a później z tamtejszą WSB.

Profesor Władysław Balicki zmarł w 2019 roku.

Profesor Balicki Foto: Wyższa Szkoła Bankowa

ZDARZYŁO SIĘ 29 WRZEŚNIA

480 p.n.e. Wielkie zwycięstwo Greków nad Persami w bitwie morskiej pod Salaminą, uznanej przez historyków za jedną z najważniejszych w dziejach.

1399 Król Anglii Ryszard II został pierwszym monarchą, który zrzekł się władzy.

1511 Urodził się Miguel Servet, lekarz hiszpański. Odkrywca płucnego krążenia krwi, prawnik i teolog, spalony w Genewie na stosie na rozkaz Jana Kalwina.

1547 Urodził się Miguel de Cervantes Saavedra, pisarz hiszpański. Twórca nowożytnej powieści europejskiej, autor “Don Kichota” – jednego z arcydzieł literatury światowej.

1629 Rozejm polsko-szwedzki w Starym Targu (Altmarku). Oprócz Pucka, Gdańska i Królewca w rękach szwedzkich znalazły się wszystkie porty pruskie. Ponadto uzyskują prawo pobierania wysokiego cła z handlu gdańskiego.

1650 Anglik Henry Robinson otworzył pierwsze biuro matrymonialne.

1669 Michał Korybut Wiśniowiecki koronował się na Wawelu na króla Polski. Panował do 1673 roku.

1829 W Wielkiej Brytanii powstały pierwsze profesjonalne siły policyjne. Inicjatorem przedsięwzięcia był Minister Spraw Wewnętrznych Sir Robert Peel. Oficerowie byli przez to nazywani Peelers lub, co zdobyło większą popularność, Bobbies.

1888 Urodziła się Janina Porazińska – pisarka. Autorka książek, na których wychowywały się kolejne pokolenia Polaków. Do ulubionych lektur z pewnością zaliczyć można: “W Wojtusiowej izbie”, “Kichuś Majstra Lepigliny”, “Smyku Smyku na patyku”, “Czarodziejska księga”, “Kto mi dał skrzydła”.

1899 Urodził się László Bíró, węgierski wynalazca i dziennikarz, wynalazca długopisu.

1908 Na międzynarodowej konferencji w sprawie ochrony pracy, która odbyła się w Lucernie zabroniono zatrudniać dzieci poniżej 14 lat na nocnej zmianie w przemyśle.

1912 Urodził się Michelangelo Antonioni – włoski reżyser i producent filmowy. Twórca filmów: “Przygoda”, “Zawód reporter”, “Czerwona pustynia”.

Inspiracją dla nazwy hotelu Blow-up mieszczącego się w poznańskim Starym Browarze był właśnie film z roku 1966 pod tym samym tytułem w reżyserii Antonioniego.
http://www.youtube.com/watch?v=-mDpxq689EM

1934 Wincenty Witos zrezygnował ze stanowiska prezesa Rady Naczelnej Stronnictwa Ludowego. Zastąpił go Stanisław Mikołajczyk.

1935 Urodził się Jerry Lee Lewis, klasyk rock and rollowy, wokalista, pianista, kompozytor i autor tekstów. Ten kontrowersyjny wykonawca urodził się w Ferriday w stanie Louisiana. Nagrywał m.in. dla słynnej Sun Records. Utwór „Whole Lotta Shakin’ Goin” z 1957 roku stacje amerykańskie uznały za zbyt obsceniczny i tylko dlatego piosenka nie trafiła na top listy “Hot 100” magazynu “Billboard”. Była za to numerem jeden zestawienia R&B. W 1958 roku Jerry Lee Lewis wywołał kolejny skandal żeniąc się ze swoją zaledwie trzynastoletnią kuzynką Myrą. Do jednych z największych przebojów należy “Great Balls Of Fire”. Znany był również z tego, że w czasie swoich występów palił na scenie pianina.

1936 Urodził się Silvio Berlusconi, włoski polityk i potentat medialny.

1939 W Paryżu zaprzysiężono Władysława Raczkiewicza na prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie. (funkcję pełnił do 1945 roku). Prezydent Raczkiewicz zaproponował gen. Władysławowi Sikorskiemu misję utworzenia rządu.

1943 Urodził się Lech Wałęsa, organizator niezależnego ruchu związkowego w Polsce, współtwórca i działacz “Solidarności”, prezydent Polski w latach 1990 – 1995, laureat pokojowej Nagrody Nobla w 1983 roku

1951 Urodziła się Elżbieta Dmoch, była wokalistka grupy 2+1. Trio znane jest m.in. z piosenek “Chodź pomaluj mój świat”, “Czerwone słoneczko”, “Windą do nieba” oraz “XXI wiek”.

1961 Urodził się Jacek Kawalec, polski aktor, prowadził Randkę w ciemno.

1967 Gladys Knight & Pips wydali płytę “I Heard it Through the Grapevine”.

1973 “We’re An American Band” Grand Funk przebojem nr 1 w USA.

1974 Przywódcy konspiracyjnej grupy “Ruch” po 4 latach więzienia powrócili na wolność. W 1970 r. grupa przygotowywała podpalenie Muzeum Lenina w Poroninie, które zostało jednak udaremnione. Aresztowano ponad 30 osób i przygotowano 6 procesów pod zarzutem “próby obalenia ustroju”.

1976 Urodził się Andrij Szewczenko, ukraiński piłkarz.

1984 Zmarł w wieku 71 lat Jerzy Wasowski, współtwórca “Kabaretu Starszych Panów”.

1985 Premiera serialu “MacGyver,” z Richardem Dean Andersonem w ABC-TV.

1986 Urodził się Stefan Hula, polski skoczek narciarski.

1987 Nr 1 ameryk. listy przebojów: “Didn’t We Almost Have It All” – Whitney Houston.

1989 W wypadku samochodowym zginęli autorzy popularnego programu telewizyjnego “Sonda” Zdzisław Kamiński i Andrzej Kurek.

1990 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: “Show Me Heaven” – Maria McKee. Piosenka pochodzi z filmu “Days of Thunder – Szybki jak błyskawica” z Tomem Cruisem i Nicole Kidman.

1994 Minister spraw zagranicznych Belgii, Willy Claes, został sekretarzem generalnym NATO. Claes – muzyk z wykształcenia, dyrygował większością brytyjskich orkiestr symfonicznych.

2001 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: “Fallin” – Alicia Keys; US Top Album: “The Blueprint” – JAY-Z.

Imieniny obchodzą: Gabriela, Michał, Rafał.

Michał to imię biblijne, które z hebrajskiego tłumaczy się jako „któż jak Bóg”.
Odpowiedniki obcojęzyczne: łac., ang., niem. Michael, fr. Michel, wł. Michele, hiszp. Miguel, ros. Michaił
Michał jest typem osoby głęboko myślącej. Z pozoru pewny siebie, wyniosły i nieprzystępny, ale to tylko obrona przed światem zewnętrznym. W rzeczywistości jest wrażliwy, wyrozumiały i zawsze myśli o innych. Czasami może być szorstki i brutalny, lecz postępuje tak tylko w dobrej wierze. Bardzo ceni sobie wygodne i spokojne życie rodzinne, nie stroni jednak od obcowania z ciekawymi ludźmi, u kótrych wzbudza szacunek i uznanie. Wśród świętych najbardziej znany jest archanioł Michał – pierwszy wśród boskich zastępów. Najwierniejszy i najważniejszy książę nieba, stojący na czele duchów niebieskich i walczący z szatanem.

Przysłowia:
•    Gdy dębówki (żołędzie) obrodzą na Michała, to w Narodzenie śniegu fura cała
•    Gdy noc jasna na Michała, to nastąpi zima trwała.
•    Ptaszki przed Michałem odleciały będzie ostry grudzień cały.
•    Święty Michał do beczki kapustę wpychał.
•    W Michał, kiedy deszcze wszędzie, cała zima taka będzie.

Mężczyzna o imieniu Rafał jest człowiekiem statecznym, ułożonym, skromnym. Ma drobne wady, jak zbyt duże skłonności do skupiania się na swych problemach, ale ogólnie jest lubiany i szanowany.

Urodzony 29 września jest dość konserwatywny, okazuje szacunek dla dawnych obyczajów i tradycji.

Interesuje się również starożytnościami i lubi je zbierać zarówno jak i dzieła sztuki. Jest to człowiek niezwykle wrażliwy o umyśle krytycznym. Cierpliwy i wytrwały – potrafi się opanować, chociaż nieraz przychodzi mu to z trudnością.
Urodziny dzisiejsze dają dwa typy. Jeden – wesoły, pełen radości życia, usposobiony optymistycznie, drugi zaś – poważny, skupiony, nieco melancholijny. Czasami te dwie krańcowości łączą się w jednej i tej samej osobie. Wówczas taki człowiek przeżywa stany wielkiej radości, podniecenia i ekspansji – a potem znowu popada w stany depresji, niechęci do pracy i wysiłków. W takim okresie wydaje mu się, że nic posiada nikogo na świecie komu mógłby zaufać.

Użyte w artykule zdjęcia: CC, Wyższa Szkoła Bankowa, Stanisław Wiktor / Cyryl