Kalendarium

KALENDARIUM POZNAŃSKIE 30 PAŹDZIERNIKA

Kaponiera początek  XX wieku  Foto: cc

Słońce w znaku Skorpiona

KALENDARIUM POZNANIA 2Osoby urodzone 30 października cechuje inteligencja i zdolności wynalazcze. Czasem widzą to, z czego inni nie zdają sobie sprawy. Są bardzo pracowici i dążą do osiągnięcia w życiu znaczącej pozycji lub majątku. Z natury są ludźmi prawymi. O dużym poczuciu godności osobistej. Ze strony rodziny spotykają ich zarzuty, że mają skłonności do dorobkiewiczostwa oraz destrukcyjnego krytycyzmu.

Cytaty na dziś:
• Wszyscy chcą rozumieć malarstwo; dlaczego nie próbują rozumieć śpiewu ptaków. Pablo Picasso
• Panować nad sobą – to najwyższa władza. Seneka .
• Filozoficzne podstawy do prawa Murphy’ego – Skrót jest najdłuższą drogą pomiędzy dwoma punktami.

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1768 Urodził się Teofil Wolicki, duchowny katolicki, arcybiskup poznańsko-gnieźnieński, prymas Polski. Gdy powstało Wielkie Księstwo Poznańskie, począwszy od 1816 roku był radcą w Rejencji Poznańskiej. Troszczył się o szkoły parafialne, był również inicjatorem budowy nowego mauzoleum pierwszych władców Polski w katedrze poznańskiej. W 1828 został wybrany arcybiskupem.

1882 W Poznaniu urodził się Hans Günther von Kluge, generał, potem marszałek niemiecki.

Podczas kampanii na wschodzie, na terytorium Polski i ZSRR, podległe mu oddziały Wehrmachtu dokonywały szeregu zbrodni wojennych (m.in. rozstrzeliwanie radzieckich jeńców wojennych).

Jego prawdziwe imię to Günther von Kluge, ale jeszcze w szkole oficerskiej koledzy nazywali go “der kluge Hans” (łebski gość), co było z jednej strony grą słów z nazwiskiem, a z drugiej wyrażało podziw dla jego zdolności. Z czasem von Kluge dodał ów przydomek do nazwiska i używał go jak drugiego imienia.

Według danych SS z 1944 Kluge przez całe życie był związany z (surowo zabronionym w III Rzeszy) wolnomularstwem i korzystając z tych kontaktów pertraktował z Aliantami. Przykładem tego może być zgoda na rozejm w celu wymiany rannych jeńców oraz personelu medycznego (pielęgniarek i “Blitzmädel”) oraz zwłok poległych wyższych oficerów.

Kaponiera początek XX wieku. 1909 W nowo wybudowanej kamienicy Kliszczyńskiego przy Świętym Marcinie 66 otwarto restaurację i kawiarnię Piotra Adamskiego, gdzie prowadzono jedyny w Poznaniu specjalny wyszynk piwa okocimskiego z polskiego Browaru Parowego Fortuna w Miłosławiu, które z wielkim trudem zdobywało należne mu miejsce na rynku zdominowanym przez piwa bawarskie, pilzneńskie, grodziskie, wrocławskie i berlińskie.

Na pobliskiej ul. Przy Bramie Berlińskiej 3 (ob. Święty Marcin), w przyziemiu banku Raiffeisena (ob. Wydział Prawa UAM), znajdowała się stylowa restauracja-piwiarnia “Kaiserkeller”, odwiedzana jednak wyłącznie przez niemieckich mieszkańców miasta.

W reprezentacyjnym ogrodzie “Odeum” przy ul. Piekary 17 (ob. pasaż Apollo) mieściła się piwiarnia, w której jeszcze do połowy lat 90. XIX w. serwowano piwa produkowane w położonym obok starym browarze Jeana Lamberta. Jego właściciel polecał wyborne jasne piwo składowe warzone “z najlepszego słodu i najdelikatniejszego bawarskiego chmielu, zupełnie podług metody Monachijskiego Nadwornego Browaru” oraz własne “doskonałe piwo eksportowe.

Na podstawie: Napoje alkoholowe w lokalach poznańskich na przełomie XIX i XX wieku, Waldemar Karolczak, KMP4/2000

Kaponiera pocz XX wieku Foto: cc

1911 Urodziła się Wanda Błeńska, misjonarka, nazywana Matką Trędowatych.

Wanda Błeńska - książka Spełnione ŻycieAbsolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego z 1934 roku. Na studiach działała w Akademickim Kole Misyjnym, redagowała Annales Missiologicae. W pracowała w szpitalach w Toruniu   i Gdyni, w Hanowerze ukończyła kurs a w Liverpoolu studia podyplomowe z zakresu medycyny tropikalnej.

W latach 1951–1994 pracowała w ośrodku leczenia trądu w Bulubie nad Jeziorem Wiktorii w Ugandzie, a w latach 1951–1983 była lekarzem naczelnym. Początkowo mała placówka prowadzona przez irlandzkie franciszkanki, stała się pod jej kierownictwem nowoczesnym centrum leczniczym i szkoleniowym ze 100 łóżkowym szpitalem i oddziałem dziecięcym, zapleczem diagnostycznym, domami dla trędowatych i kościołem, noszącym obecnie jej imię („Buluba Leprosy Centre, The Wanda Blenska Training Centre”).

W ośrodku tym, oprócz szkoleń dla lekarzy, dr Błeńska zainicjowała i zorganizowała kursy opiekunów nad trędowatymi. Jej długoletnia praca sprawiła, że dorobiła się przydomka “Matki Trędowatych”, a miejscowi nazywali ją “Dokta”. W 1993 roku wróciła do Polski i osiedliła się w Poznaniu.

Była podporucznikiem AK, członkiem organizacji Gryf Pomorski, komendantką oddziału kobiecego w obwodzie toruńskim AK. Błeńska jest honorowym obywatelem Poznania, doktorem honoris causa Akademii Medycznej w Poznaniu i honorową obywatelką Ugandy.Jest patronką Piątkowskiej Szkoły Społecznej przy ul. Stróżyńskiego w Poznaniu i Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Niepruszewie.

1919 W Poznaniu odbyło się zebranie założycielskie Aeroklubu Poznańskiego.

Aeroklub powstał z inicjatywy członków redakcji pierwszego polskiego czasopisma lotniczego ,,Polska Flota Napowietrzna” wychodzącego w Poznaniu w latach 1919-1921. Pierwszym prezesem aeroklubu wybrany został prezydent miasta Poznania Jarogniew Drwęski. W roku 1920 Aeroklub Polski przyjęty został do FAI (Federation Aeronautique Internationale) jako reprezentant Polski w tej organizacji. Z inicjatywy aeroklubu zorganizowane zostało w Poznaniu ,,Kółko Lotniczo-Modelowe” prowadzone przez Bolesława Gracjetę.

Aeroklub Polski w Poznaniu był współzałożycielem powstałego w roku 1921 w Warszawie Aeroklubu Rzeczypospolitej Polskiej. Członkowie aeroklubu brali udział w organizacji pierwszych w Polsce zawodów samolotowych pod nazwą ,,Krajowy Lot Okrężny o Puchar Ministra Spraw Wojskowych” w latach 1922 i 1923. Członkowie aeroklubu byli również założycielami poznańskiej wojewódzkiej organizacji Liga Obrony Powietrznej Państwa (LOPP) w roku 1923.

Aeroklub Poznański Foto: Ilustracja Poznańska, 2.06.1931

Aeroklub Poznański ma w porcie cywilnym na Ławicy do dyspozycji własny hangar, w którym znajduje pomieszczenie kilka samolotów szkolnych i awionetek, należących do klubu. Oto dwa szkolne Hanriot’y przed hangarem klubu, fot: Ilustracja Poznańska, 2 czerwca 1931

2021 Po triumfie w Konkursie Chopinowskim w Auli UAM wystąpił Bruce (Xiaoyu) Liu. Towarzyszyli mu Poznańscy Filharmonicy pod dyrekcją Łukasza Borowicza. [fot. Antoni Hoffmann]

Po konkursowym i koncertowym maratonie Bruce Liu klawiaturę fortepianu zamienił na… kierownicę. I był za nią równie skupiony jak podczas konkursowych przesłuchań czy wspaniałego koncertu, który w sobotni wieczór dał z Poznańskimi Filharmonikami, podbijając serca publiczności.

Ale Bruce Liu Poznań zapamięta nie tylko z fantastycznej owacji jaką zgotowali mu tu melomani (i bisów, których jedynie w Poznaniu dał aż trzy), ale i z niespodzianki, którą Filharmonia przygotowała pianiście. Po konkursowym i koncertowym maratonie Bruce Liu klawiaturę fortepianu zamienił na… kierownicę gokarta.

Na tor nie ruszył jednak sam, lecz ze znakomitym przeciwnikiem – poznaniakiem, 18-letnim Kacprem Nadolskim, zawodnikiem kartingowej kadry narodowej, reprezentującym Polskę w międzynarodowych zawodach kategorii KZ2.

Kacper, rywalizujący dziś z najlepszymi kierowcami kartingowymi na świecie, gdy usłyszał o pasji zwycięzcy Konkursu Chopinowskiego, nawiązał z nami kontakt. Jego propozycję, by ścigać się z Bruce’em przyjęliśmy z radością. Wkrótce okazało się też, że i Kacprowi, za pośrednictwem mediów społecznościowych, udało się skontaktować z na Bruce’em. Nawiązała się korespondencja. Najpierw spotkali się po próbie przed sobotnim koncertem, a w niedzielę na torze. Emocji było dużo, zwłaszcza, że Bruce do gokarta wsiadł po… dwuletniej przerwie spowodowanej pandemią. [źródło: post na facebooku Filharmonii Poznańskiej]

ZDARZYŁO SIĘ 30 PAŹDZIERNIKA

1370 Na zamek wawelski przywieziono Kazimierza Wielkiego, który w czasie polowania nabawił się zapalenia płuc.

1485 Król Henryk VII ustanowił nową formację broniącą królewskich pałaców w Londynie. Nowych strażników nazywano Yeomen of the Guard albo Beefeaters – Zjadacze wołowiny.

1503 Królowa Hiszpanii Izabela nakazała powstrzymanie się od gwałtów w stosunku do Indian.

1580 Angielski odkrywca i pirat Sir Francis Drake ukończył swój rejs dookoła świata. Jego statek Golden Hind (Złota Łania) przybił do portu w Plymouth, z którego Drake wyruszył w podróż.

1871 Urodził się Paul Valèry, poeta i eseista francuski. Był twórcą hermetycznej i intelektualnej poezji poddanej klasycznym rygorom formalnym. (Zbiór wierszy “Gusła”, poemat “Młoda Parka”, esej “Wieczór z panem Teste”.) (zm. 20.07.1945).

1894 Daniel Cooper uzyskał patent na stoper (time clock).

1895 Urodziła się Maria Kuncewiczowa, pisarka. Była wykładowcą literatury polskiej na uniwersytecie w Chicago, autorką powieści psychologiczno-obyczajowych: “Cudzoziemka”, “Tristan 1946” oraz wielu opowiadań. Zmarła 15 lipca 1989 roku

1905 Car Mikołaj II wydał “Manifest październikowy” gwarantujący swobody obywatelskie i zaakceptował Dumę – pierwszy rosyjski parlament.

1910 Zmarł Jean Henri Dunant, szwajcerski filantrop – pacyfista. Współtwórca Czerwonego Krzyża, laureat pierwszej pokojowej Nagrody Nobla. Urodził się 8 maja 1828 roku.

1925 Szkot John Baird przeprowadził pierwszą transmisję telewizyjną z poruszającymi się przedmiotami.

1938 Orson Welles wywołał w USA panikę swoim słuchowiskiem “Wojna światów” według powieści Herberta Wellsa – stworzył doskonałą mistyfikację inwazji Marsjan na Ziemię. ijpue

1944 PKWN uchwalił dekret o ochronie państwa, który karą śmierci obejmował także zaniechanie doniesienia o przestępstwie.

1944 1 Dywizja Pancerna pod dowództwem generała Stanisława Maczka wyzwoliła Bredę.

1947 W wyniku negocjacji osiągnięto porozumienie na temat taryf i handlu GATT. To forma wielostronnego układu handlowego zawartego dla ogólnej liberalizacji handlu zagranicznego i zniesienia ograniczeń handlowych. Przestał obowiązywać 1 stycznia 1996, a w jego miejsce rozpoczęła działalność światowa Organizacja Handlu – WTO.

1947 Urodził się Krzysztof Daukszewicz, polski satyryk, bard, felietonista.

1951 Sejm uchwalił ustawę o powołaniu Polskiej Akademii Nauk.

1951 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: „Cold Cold Heart” – Tony Bennett.

1954 Utworzono Tatrzański, Pieniński i Babiogórski Park Narodowy.

1960 Urodził się Diego Armando Maradona, piłkarz argentyński, m.in. FC Barcelona, reprezentant i trener Argentyny.

1961 Kongres KPZR uchwalił usunięcie ciała Stalina z Mauzoleum Lenina na Placu Czerwonym.

1963 Pierwsze Lamborghini zeszło z linii produkcyjnej.

1964 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: „Baby Love” – The Supremes.

1973 W Stambule otwarto most wiszący przez cieśninę Bosfor, łączący Europę i Azję.

1986 Urodził się Thomas Morgenstern, austriacki skoczek narciarski, mistrz świata, mistrz olimpijski.

1990 Wokalista Guns’N’Roses Axl Rose został aresztowany za uderzenie sąsiadki Gabrieli Kantor butelką po winie.

1992 Watykan ogłosił oficjalną rehabilitację Galileusza – włoskiego astronoma i matematyka spalonego na stosie za herezję.

2000 Ukazał się album ‘All That You Can’t Leave Behind’ zespołu U2.

2002 Zmarł Juan Antonio Bardem, hiszpański reżyser filmowy. Był pierwszą znaczącą osobowością powojennej kinematografii hiszpańskiej. Współtwórca nurtu krytyczno-realistycznego lat 50. stał się synonimem tego, co wartościowe w kinie hiszpańskim. Jako reżyser bardzo postępowy był wielokrotnie prześladowany przez frankistowską cenzurę. Autor m.in. “Śmierć rowerzysty”, “Główna ulica”, “Siedem dni stycznia”.

2008 Grzegorz Lato został wybrany na nowego prezesa Polskiego Związku Piłki Nożnej.

Imieniny obchodzą: Zenobia, Przemysław, Alfons, Edmund, Klaudiusz

Zenobia jest kobietą, którą podziwia niemal całe otoczenie. Pracowita, pilna, a jednocześnie z ogromnym poczuciem humoru i dystansem do siebie samej. Ma ogromną intuicję i ustabilizowane przekonania religijne.

Słowiańskim pochodzeniem charakteryzuje się imię Przemysław. To imię bardzo stare z XIII wieku, przekształcenie archaicznego, rodzimego imienia Przemysł.
Osoba o tym imieniu lubi towarzystwo. Jest dość zaradny, lubi udzielać pomocy. Chciałby robić więcej, niż starcza mu sił. Bywa rozczarowany i zniechęcony, gdy sprawy nie rozwiązują się według jego myśli.

Imię Edmund wywodzi się z języka staroangielskiego. Jego znaczenie badacze interpretują jako “opiekun spadku”. Mężczyzna o tym imieniu jest człowiekiem z zasadami, stałym w przekonaniach, lojalnym. Ciągle ma nowe pomysły, jednak nie pali się do ich realizacji. Przeżywa z tego powodu rodzinne zmartwienia i towarzyskie depresje.

Aeroklub powstał z inicjatywy członków redakcji pierwszego polskiego czasopisma lotniczego ,,Polska Flota Napowietrzna” wychodzącego w Poznaniu w latach 1919-1921. Pierwszym prezesem aeroklubu wybrany został prezydent miasta Poznania Jarogniew Drwęski. W roku 1920 Aeroklub Polski przyjęty został do FAI (Federation Aeronautique Internationale) jako reprezentant Polski w tej organizacji. Z inicjatywy aeroklubu zorganizowane zostało w Poznaniu ,,Kółko Lotniczo-Modelowe” prowadzone przez Bolesława Gracjetę.

Aeroklub Polski w Poznaniu był współzałożycielem powstałego w roku 1921 w Warszawie Aeroklubu Rzeczypospolitej Polskiej. Członkowie aeroklubu brali udział w organizacji pierwszych w Polsce zawodów samolotowych pod nazwą ,,Krajowy Lot Okrężny o Puchar Ministra Spraw Wojskowych” w latach 1922 i 1923. Członkowie aeroklubu byli również założycielami poznańskiej wojewódzkiej organizacji Liga Obrony Powietrznej Państwa (LOPP) w roku 1923.

Użyte w artykule zdjęcia: Ilustracja Poznańska, 2.06.1931, cc, Antoni Hoffmann, Filharmonia Poznańska

1 komentarz

kliknij by dodać komentarz


  • Zlitujcie się! Galileusz nie został spalony na stosie. Pomylił się piszącemu – jak sądzę – z innym filozofem, którego spalono na stosie w 1600 roku .
    Tę wiedzę posiadają uczniowie szkoły średniej. Trzeba ją koniecznie uzupełnić.