KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 3 WRZEŚNIA

Słońce w znaku Panny

Cytaty na dziś:

•    W miarę wzrostu bogactw rośnie chciwość; im więcej ktoś ma, tym więcej pragnie. Owidiusz.
•    Wykonywanie obowiązków jest codziennym bohaterstwem, ale bez dekoracji orderami. Werner Krauss (1884 – 1959)
•    Nie ma nic bardziej nieznośnego jak głupiec, któremu się powodzi. Cycero.

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1603 Urodził się Jan Jonston, przyrodnik, lekarz, pedagog i filozof. Zwolennik empiryzmu i metod eksperymentalnych. Z pochodzenia był Szkotem, działał w Lesznie.

1766 Po ogłoszeniu zmniejszenia wartości różnego rodzaju pieniądza, który był dotąd w obiegu w Królestwie z postanowienia Komisji Dobrego Porządku (1 września) w Poznaniu zapanowała wielka drożyzna i brak żywności.

Przede wszystkim dlatego, że Wielmożny podwoje wodzi wycofał z obiegu szelągi oraz grosze. Zatroszczył się jednak, aby dzisiaj ogłosić ceny żywności, a mianowicie mięsa, chleba i mąki, a także napojów, piwa i gorzałki. Jednak lud pozbawiony pieniędzy (…) niemal w desperacji straszliwie złorzeczył sprawcom swego nieszczęścia i z wielkim bólem wołał o pomstę do nieba. Liczni zaś z ogromnym płaczem zajęli ratusz, błagając by dopuszczono do obiegu monetę, którą obecnie posiadali, dopóki nie zostanie dowieziona z Warszawy nowa. Lecz ich prośby nie zostały wysłuchane.

Na podstawie: Kroniczka rezydencji Karmelitów Trzewiczkowych w Poznaniu przy kościele Najświętszej Krwi Pana Jezusa na ul. Żydowskiej. Opracowane przez Jacka Wiesiołowskiego, Wydawnictwo Miejskie, 2005

1886 W Poznaniu zainstalowano pierwsze telefony. Otrzymywały je instytucje i urzędy państwowe oraz najbardziej szanowani obywatele miasta – najczęściej wysocy urzędnicy i bogaci kupcy. O tym, komu przydzielić telefon, decydował pruski nadinspektor.

1910  Co piło się w Poznaniu w 1910 roku. Przy placu przy Wilhelmowskim 3 Feliks Hirschberg otworzył pierwszorzędną winiarnię, połączoną z “hurtownym handlem win”, pod nazwą “Hungaria”.

Aby zaspokoić nawet najbardziej wybrednych smakoszy, właściciel “Hungarii” prowadził kuchnię francuską, której kierownictwo powierzył kuchmistrzowi posiadającemu zaszczytny tytuł kucharza nadwornego Jego Królewskiej Mości króla greckiego.

W lokalu serwowano typowe dla restauracji-winiarni (Weinrestaurant) zimne i ciepłe potrawy, ale też holenderskie i angielskie ostrygi, homary, olbrzymie raki i astrachański kawior. [Na podstawie: Napoje alkoholowe w lokalach poznańskich na przełomie XIX i XX wieku, Waldemar Karolczak, KMP 4/2000]

Wnętrze kawiarni Esplanade przy placu Wolności, rok 1916

1920 W Poznaniu urodziła się Irena Bobowska,  polska poetka, członek poznańskich organizacji konspiracyjnych podczas hitlerowskiej okupacji, ps. “Wydra”.

W wieku 2 lat przeszła chorobę Heinego-Medina, w wyniku której do końca życia jeździła na wózku inwalidzkim.

Z jej inicjatywy powstała pierwsza biblioteka młodzieżowa przy Towarzystwie Czytelni Ludowych na Osiedlu Warszawskim w Poznaniu. Latem 1939 r. zgłosiła się w tajemnicy przed rodziną jako ochotnik do “żywych torped”.

Po klęsce wrześniowej 1939 r., już w pierwszych tygodniach okupacji przystąpiła do działalności konspiracyjnej. Od listopada 1939 r. stała na czele redakcji podziemnego pisma pt. “Pobudka”, od marca 1940 r. wydawanego przez Wojskową Organizację Ziem Zachodnich. Za działalność konspiracyjną otrzymała wyrok śmierci, który wykonano przez ścięcie 27 września 1942 r.

Po aresztowaniu początkowo była przetrzymywana w Domu Żołnierza, następnie umieszczono ją w Forcie VII w celi nr 23, skąd w październiku przewieziono do więzienia we Wronkach. Tam została pozbawiona aparatu usztywniającego nogi. Uniemożliwiło jej to chodzenie – mogła się jedynie czołgać. Dodatkowo musiała znosić szykany ze strony strażniczek, niezadowolonych, że mają do czynienia z inwalidką.

Trudy więzienia i okrutnego śledztwa Irena traktowała z niewiarygodna pokora i spokojem. Potrafiła sobie stworzyć wewnętrzny azyl – swoja wrażliwość i osobiste przeżycia przekładała na język poezji. We Wronkach powstały piękne wiersze o nadziei, godności i woli wytrwania, które wydostały się poza mury i trafiły m.in. do więźniów Oświęcimia, a już po wojnie dodawały sił kobietom osadzonym w Fordonie.

Na podstawie tekstu Anny Adamskiej na http://akwielkopolska.pl

1939 Ostatnia polska audycja radiowa z Poznania przed okresem okupacji.

1945 Przemianowanie poznańskiej Wyższej Szkoły Budowy Maszyn na Szkołę Inżynierską.

Budynek rektoratu Szkoły Inżynierskiej – dzisiejszej Politechniki Poznańskiej, wybudowany został w 1907 roku, jako gmach główny Królewskiej Wyższej Szkoły Budowy Maszyn. Zlokalizowany w pobliżu jednego z poznańskich rynków miejskich (Rynek Wildecki), przy placu Marii Curie-Skłodowskiej nr 5. Obiekt zaprojektował Heinrich Grüder w formach neorenesansowych, nadając mu dość nietypową formę, z dominującą klatką schodową w ośmiobocznej wieży, nakrytej charakterystycznym dla panoramy Wildy hełmem. Oprócz gmachu głównego powstała hala maszyn i dom dla woźnego.

1982 Miała miejsce premiera filmu „Kłamczucha” na podstawie książki Małgorzaty Musierowicz.

Aniela Kowalik, ma szesnaście lat, mieszka wraz z ojcem rybakiem w Ustce. Jej pasją jest teatr, marzy o karierze aktorki. Kiedy pewnego dnia spotyka w swym rodzinnym miasteczku sympatycznego chłopaka, zakochuje się w nim od pierwszego wejrzenia. Paweł Nowacki, który pochodzi z Poznania, gdzie mieszka i uczy się w liceum, wkrótce wyjeżdża. Przeżywająca swą pierwszą miłość Aniela nie może znieść rozstania z ukochanym. Postanawia za wszelką cenę być z nim, nawet kosztem najbliższych. Zjawia się niespodziewanie u mieszkających w Poznaniu dalekich krewnych i opowiada zmyśloną historyjkę o powtórnym małżeństwie ojca. Rodzina wzruszona smutnym losem nastolatki, zatrzymuje ją u siebie. Tymczasem Aniela konsekwentnie realizuje swój szalony plan. Przed południem chodzi do szkoły poligraficznej, a po lekcjach przeistacza się we Franciszkę Wyrobek, która jako pomoc domowa jest zatrudniona u Nowackich. [Źródło: filmpolski.pl – inna data 6.09]

2017 Krótko przed godziną 5:30 w niedzielę “szóstka” przejechała przez most Królowej Jadwigi. Po wakacyjnym remoncie tramwaje wróciły na trasę między Wierzbięcicami a Rondem Rataje. Przystanki “Półwiejska” i “AWF” zostały odnowione, a torowisko wyremontowane. ul. Królowej Jadwigi jest już w pełni przejezdna dla samochodów.

W trakcie wakacyjnej inwestycji została gruntownie zmodernizowana infrastruktura torowo-sieciowa. Odnowiono torowisko od węzła Półwiejska do końca mostu Królowej Jadwigi. Na moście położono tez nową nawierzchnię.

Przy ul. Półwiejskiej oraz skrzyżowaniu koło AWF zmodernizowano przystanki. Wymieniono wiaty, postawiono nowe wygrodzenie oraz ułożono przy nich nową nawierzchnię. Zainstalowano także tablice informacji pasażerskiej.

Na swoją dawną trasę wróciły tramwaje linii 6, 12 i 18. W związku z zamknięciem ul. Św. Marcin przez ul. Królowej Jadwigi pojedzie również 5-tka, a z Dębca na plac Wiosny Ludów przez dwa tygodnie dojechać można tramwajem nr 29. Ul. Królowej Jadwigi jest już przejezdna dla samochodów.

Był to pierwszy remont torowiska od 20 lat na ul. Królowej Jadwigi. Przeprowadzony został z uwagi na zły stan techniczny torowisk, który wynikał z zaniedbań w obszarze transportu zbiorowego poprzednich władz miasta. Brak remontów mógłby grozić częstymi, doraźnymi naprawami, czyli częstszymi zamknięciami tego odcinka. W 2017 roku na odnowę torowisk i infrastruktury energetycznej zarezerwowano ok. 24 mln zł. Remont na ul. Królowej Jadwigi pochłonął 10,5 mln zł z tej kwoty. [Źródło: materiały prasowe UMP]

ZDARZYŁO SIĘ 3 WRZEŚNIA

1189 Po śmierci swojego ojca Henryka II, Ryszard Lwie Serce został koronowany na króla Anglii. Ceremonia odbyła się w Opactwie Westminsterskim.

1651 Cromwell zadał decydującą klęskę Szkotom w bitwie pod Worcester. Początek ścisłej unii szkocko – angielskiej.

1658 Zmarł Olivier Cromwell. Jego następcą, lordem protektorem został syn Richard. Przyczyną śmierci było zapalenie płuc.

1875 Urodził się Ferdynand Porsche, niemiecki konstruktor samochodów, także sportowych i wyścigowych; twórca samochodu volkswagen (modelu zw. garbusem).

1879 Oddział Afgańczyków zmasakrował żołnierzy brytyjskich stacjonujących na posterunku w Kabulu, dając Wielkiej Brytanii pretekst do rozpoczęcia wojny przeciwko Afganistanowi.

1906 Odbyła się w Berlinie pierwsza konferencja poświęcona radiotelegrafii. Jednym z przyjętych na niej ustaleń było przyjęcie międzynarodowego sygnału alarmowego „SOS”.

1937 W Płocku otwarto największy port śródlądowy w ówczesnej Polsce.

1939 O 9:00, w odpowiedzi na niemiecki atak na Polskę, Wielka Brytania wypowiedziała wojnę III Rzeszy. O 12:30 uczyniła to samo Francja. Rozpoczęła się tzw. „dziwna wojna” – oba państwa nie wykonały żadnych działań zaczepnych.

1940 W Nowym Jorku wyemitowano pierwszy program telewizyjny w kolorze.

1944 W Załużu pod Sanokiem urodził się Stan Borys, czyli Stanisław Guzek, kompozytor, autor tekstów i wokalista. Był członkiem zespołów: Blackout (1965 – 1968), Bizony (1968 – 1971) i Niebiesko-Czarni (1973 – 1975). Jako solista zadebiutował w roku 1970 albumem „Krzycz przez sen”. W 1975 roku Stan Borys wyjechał do USA i zamieszkał w Chicago, gdzie występuje w klubach polonijnych.

1948 Zakończyło się plenum KC PPR. Bolesław Bierut wygłosił referat na temat “odchylenia prawicowego i nacjonalistycznego w kierownictwie partii. W efekcie Władysław Gomułka został oskarżony o nieufność wobec ZSRR. Bierut został sekretarzem generalnym Komitetu Centralnego Polskiej Partii Robotniczej.

1953 Weszła w życie Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

1964 Urodził się Bogdan Łyszkiewicz, lider, wokalista i gitarzysta Chłopców z Placu Broni. Zginął tragicznie w 2000 roku.

1965 Urodził się Charlie Sheen, (wł. Carlos Irvin Estevez), aktor amerykański. (“Platoon”, “Wall Street”, “Hot Shots”).

1967 W Szwecji zaczął obowiązywać prawostronny ruch drogowy.

1967 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: „Sunshine Superman” – Donovan.

1969 W Teksasie głosowano za wprowadzeniem “Podatku od Nieprzyzwoitych Filmów”.

1969 Zmarł Ho Chi Minh (Ho Szi Min), wietnamski działacz komunistyczny, polityk. W okresie komunizmu poznańskie Technikum Geodezyjno – Drogowe nosiło imię wietnamskiego przywódcy.

1978 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: „Boogie Oogie Oogie” – A Taste Of Haney. Grupa zdobyła Grammy za “najlepszego nowego artystę”.

1980 W kopalni „Manifest lipcowy” w Jastrzębiu podpisano porozumienie pomiędzy rządem a komitetem strajkowym, w którym wyrażono poparcie dla podpisanych w Gdańsku postulatów.

1983 Numer 1 brytyjskiej listy przebojów: „Red Red Wine” – UB40.

1990 Zmarł Mieczysław Fogg, właściwie Mieczysław Fogiel, piosenkarz.

Na tle przemijających mód był fenomenem, symbolem przedwojennej piosenki z jej sentymentalną aurą, elegancją i kulturą słowa. W 1928 roku debiutował w słynnym Chórze Dana w warszawskim teatrzyku Qui Pro Quo. W 1937 roku został uznany za najpopularniejszego piosenkarza w plebiscycie Polskiego radia. Po wyzwoleniu Warszawy w 1945 roku otwaorzył Cefé Fogg w ruinach kamienicy przy Marszałkowskiej 119. Po wojnie usiłował działać tak, jakby wszystko wróciło do przedwojennej rzeczywistości. Do 1951 roku miał własną firmę fonograficzną. Pozostawił po sobie wspomnienia „Od palanta do belcanta”.

1995 W artykule opublikowanym w „London Times” Brian Wilson – tekściarz i współzałożyciel Beach Boys, autor tekstów takich piosenek jak „Surfin’ Safari” i „Surfin’ USA”, powiedział: „Właściwie to nigdy nie wiedziałem zbyt wiele o surfingu”.

1998 Na 55. Festiwalu Filmowym w Wenecji Andrzej Wajda otrzymał Złote Lwy za całokształt twórczości.

2000 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: „Take On Me” – A1; UK Top Album: „Sing When You’re Winning” – Robbie Williams.

2001 Na Tajwanie przyszła na świat pierwsza sklonowana krowa.

Imieniny obchodzą: Bartłomiej, Erazm, Izabela, Pius, Grzegorz, Szymon, Eufemia, Bronisław

Grzegorz: imię to wywodzi się od greckiego słowa gregorios „gorliwy, czuwający”.

W Polsce pojawiło się w średniowieczu. Samych kanonizowanych i beatyfikowanych papieży noszących to imię było pięciu, było również siedmiu innych świętych tego imienia.

Uważajcie na szefa Grzegorza ! Astrolog twierdzi, że Grześ lubi komenderować innymi, jest oschły, a jego lodowaty potrafi zbić z tropu najbardziej pewnych siebie. Despota bez woli dyplomacji, często sam ściąga na siebie kłopoty. Ale trzeba przyznać, że jest skuteczny, gdy pracuje w zespole – pod warunkiem, że to on tym zespołem kieruje. Miewa chwile błyskawicznych i błyskotliwych działań.

Odpowiedniki obcojęzyczne: łac. Gregorius, ang. Gregory, fr. Grégoire, niem. Gregor, wł. Gregorio, ros. Grigorij.

Przysłowie: Wiedział Grześ, a od Grzesia cała wieś.”

Kobieta o imieniu Izabela jest zdolna do nadzwyczajnych czynów. Chętnie zdobywa wiedzę i zajmuje się badaniami naukowymi. Jest bardzo dokładna, ceni punktualność, ma zdolności lingwistyczne. Ciepło rodzinne koi jej znerwicowaną osobowość. Obdarzona żywym temperamentem, ceni gustowne ubiory i smaczne potrawy. W uczuciach stała.

Szymon jest człowiekiem prostolinijnym, kochającym prawdę i sprawiedliwość. Jest przy tym bardzo tajemniczy, chroni swe prywatne życie. Wrażliwy na innych, stały w przekonaniach, pogodny, lubi doradzać i służyć pomocą. Jest miłośnikiem rzeźby.