KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 5 GRUDNIA

Słońce w znaku Strzelca

Międzynarodowy Dzień Wolontariusza – obchodzony od roku 1986 dla uhonorowania tych, którzy dobrowolnie pomagają chorym i biednym
Międzynarodowy Dzień Ochotników na rzecz Rozwoju Ekonomicznego i Społecznego.
Haiti – Święto Odkrycia Haiti

Człowiek urodzony 5 grudnia wolność i niepodległość osobistą ceni nade wszystko w świecie. Lubi szerokie horyzonty i nie znosi ograniczeń. Nie jest to rewolucjonista z dołu lecz z góry. Nie pragnie on tego, co niższe wynosić w górę, lecz chce przeszkodzić, aby rzeczy wzniosłe nie dostały się w marne ręce.

Pośród ludzi tak urodzonych rekrutują się ci, co najwięcej ze wszystkich ludzi polegają na sobie i wierzą w siebie. Czasem wydaje się, ze taki człowiek ma tylko jedną jedyną myśl, która go niesie do celu jaki pragnie osiągnąć.

Cytaty na dziś:

• Nie spojrzy ten śmiało w oczy, kogo złe sumienie tłoczy. Przysłowie
• Z miłości do ojczyzny wypisują rzeczy z powodu których obcy wyśmiewają nasz kraj.
• Odpowiedzi na nasze problemy daje przyszłość, a nie przeszłość. Frederic Vester

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1848 Przestało istnieć Wielkie Księstwo Poznańskie, gdy w konstytucji Prus zmieniono jego nazwę na “Prowincja Poznańska” – Provinz Posen, nie wspominając jednocześnie o jego autonomii.

Administracja pruska bez żadnego aktu prawnego dokonała zmiany, ale społeczeństwo polskie nadal używało nazwy Wielkie Księstwo Poznańskie (choć polskie elity polityczne również używały nowej nazwy). Wielkie Księstwo Poznańskie nadal pozostało w pełnej tytulaturze królów Prus, a następnie cesarzy niemieckich aż do abdykacji Wilhelma II.

1918 Zakończenie obrad Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu. Podjęto liczne uchwały między innymi wyrażono wolę połączenia Wielkopolski z pozostałymi zaborami w zjednoczonej Polsce, a także zalegalizowano NRL, przeprowadzając oficjalnie wybór jej członków.

Uczestniczyli w nim przedstawiciele wszystkich ziem polskich znajdujących się pod zaborem pruskim, jak również polskiej emigracji zarobkowej w Niemczech (głównie Westfalii). Sejm podjął szereg uchwał wyrażających wolę ludności polskiej, mieszkającej pod zaborem pruskim, do połączenia się z innymi ziemiami polskimi w zjednoczonym państwie polskim.

Pamiątkowa płyta Sejmu Dzielnicowego na budynku kina Apollo

Rezolucje Polskiego Sejmu Dzielnicowego:

Polski Sejm Dzielnicowy stwierdził, że w sprawie naszej dzielnicy, bez zgody naszej i współdziałania naszego przesądzać nie wolno.Polski Sejm Dzielnicowy stwierdza, że cały naród zgodnie stanie za rządem tworzącym wierne odbicie sił swego narodu. Rząd taki musi prowadzić szczerze demokratyczną i ludową politykę Rzeczypospolitej Polskiej (…).

Polski Sejm Dzielnicowy oświadcza się przeciwko wszechwładzy państwa w dziedzinie życia publicznego, społecznego i kulturalnego, i wypowiada się za szerokim samorządem organizacji politycznych, społecznych i wyznaniowych.

Polski Sejm Dzielnicowy zwraca uwagę całego społeczeństwa na straszne niebezpieczeństwo, jakie szerzenie idei bolszewickiej w umysłach niedojrzałych na kraj cały sprowadzić może. ,,Kurier Poznański”, nr 80 z 6 XII 1918, za http://hej-kto-polak.pl, zdjęcie: Pochód Sejmu Polskiego dnia 3 grudnia 1918 r. w Poznaniu

1925 Zmarł Władysław Reymont – pisarz. Od roku 1921 był pierwszym prezesem poznańskiego Związku Literatów. Mieszkał wtedy w  Kołaczkowie koło Wrześni.

Autor m.in. powieści obyczajowych: “Komediantka”, “Fermenty”, o środowisku kapitalistów łódzkich “Ziemia obiecana”, epopeji “Chłopi”, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1924 roku. (ur. 7.05.1867).

Dwór Władysława Reymonta w Kołaczkowie, fot. wikipedia / cc

1929 W Poznaniu urodził się Andrzej Falkiewicz eseista, krytyk teatralny i literacki.

Studiował na Uniwersytecie Poznańskim, najpierw matematykę, później ekonomię. Ukończył Wyższą Szkołę Ekonomiczną w Poznaniu. Pełnił funkcję kierownika literackiego w wielu teatrach. Był członkiem redakcji miesięcznika “Odra”. Debiutował w roku 1958 szkicem “O teatrze Sartre’a” na łamach “Dialogu” Podjął też krytyką literacką. W 1981 r. opublikował pierwszą w Polsce książkę o Witoldzie Gombrowiczu – “Polski kosmos. 10 esejów przy Gombrowiczu”.

Zajmował się również m.in. twórczością Edwarda Stachury. Andrzej Falkiewicz był mężem Krystyny Miłobędzkiej – poetki i autorki sztuk teatralnych dla dzieci. Zmarł 22 lipca 2010.

1930 Urodził się ks. Zdzisław Bernat, dyrygent Poznańskiego Chóru Katedralnego.

Wspomnienie Szczepana Cofty, byłego chórzysty, obecnie lekarza i dyrektora szpitala na Długiej.

Atmosfera w chórze – tak jak ją pamiętam z końca lat siedemdziesiątych i jak świadczą o niej i późniejsi śpiewacy – była bardzo ciepła i serdeczna. Ksiądz Bernat miał na nas – chłopców – ogromny wpływ, jego autorytet był wielki. Z jaką siłą porywał nas do śpiewu, świadczy chociażby to, że już na kilka kwadransów przed rozpoczęciem prób kręciliśmy się pod jego oknami wypatrując jego przybycia.

Wysiłek prób był na pewno nieraz żmudny, ale za to przeplatany wspaniałymi gawędami, na które zawsze czekaliśmy. Śpiewany tekst – najczęściej łaciński – był zawsze opatrywany komentarzem. To jakby nieraz dopiero z tych komentarzy wyłaniała się istota tego, co śpiewaliśmy.

Byliśmy porywani pięknem liturgicznego śpiewu, byliśmy przezeń formowani i – jak mi się teraz z perspektywy czasu wydaje – wychowywani. To było także chyba wychowanie nas do modlitwy.

1952 W Poznaniu rozpoczął się pierwszy po wojnie Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego (zainaugurowany w 1935 r.).

1976 Padła 500 bramka dla Lecha Poznań, którą strzelił Jerzy Kasalik (Lech – Górnik Zabrze 4:0).

1982 W Poznaniu ukazał się pierwszy numer „Wprost”.

„Nie chcemy składać deklaracji bez pokrycia. Naszą postawę, nasze dążenia i ambicje będzie dokumentował każdy kolejny numer pisma. Jedno możemy obiecać naszym Czytelnikom: może to nam się czasem nie udawać, ale zawsze będziemy się starać pisać wprost” – napisała redakcja w pierwszym numerze nowego tygodnika, który ukazał się 5 grudnia 1982 r.

Od początku czytelnicy nie kryli emocji. „Wprost” nie przypominał żadnych znanych w Polsce pism. Wyróżniał się zarówno formatem (wzorowanym na amerykańskim tygodniku „Time”), jak i treścią (podejmowane bezkompromisowo lokalne sprawy były równie ważne jak krajowe). Czytelnicy byli zachwyceni – że w końcu ktoś pisze konkretnie, że bez lania wody, „że może ten artykuł coś zmieni”.

Od początku „Wprost” miał odwagę, by poruszać tematy trudne. Pisał o AIDS, sektach religijnych, problemach na prowincji, a także pokazywał prywatne, również polonijne przedsiębiorstwa w pozytywnym świetle, co w połowie lat 80. nie było takie oczywiste. Odwoływał się przy tym do słynnej wielkopolskiej przedsiębiorczości. „Wprost” do 1989 r. był bowiem poznańskim pismem regionalnym, choć od początku tygodnik nie krył, że ambicje ma dużo większe.

Źródło: https://www.wprost.pl/tylko-u-nas/10090562/35-lat-tygodnika-wprost-o-czym-pisalismy-w-pierwszym-wydaniu.html

2002 Na Jeżycach rozpoczęło działalność Kino Amarant.

Było pierwszym kinem studyjnym otwartym w Poznaniu po 1989. Mieściło się w Sali Amarantowej zbudowanego w 1926 Domu Tramwajarza przy ul. Słowackiego 19. Ostatni seans 28 stycznia 2010 obejrzało czterech widzów oraz trzyosobowa obsługa kina. Od początku jego istnienia, kino prowadził pan Piotr Litewka, który poprzednio kierował zamkniętym w 2003 kinem Gwiazda. [Źródło: poznan.wikia]

ZDARZYŁO SIĘ 5 GRUDNIA

1414 Rozpoczął obrady Sobór w Konstancji, w czasie którego zamknięty został okres schizmy zachodniej. Po usunięciu antypapieża Jana XXIII i rezygnacji Grzegorza XII z pretensji do tronu papieskiego na Stolicę Piotrową wybrano kard. Ottona Colonnę, który przyjął imię Marcina V. Znaczną rolę w czasie obrad Soboru odegrali delegaci z Polski, m.in. profesor Akademii Krakowskiej Paweł Włodkowic.

1492 Krzysztof Kolumb dotarł do Haiti.

1766 James Christie przeprowadził swoją pierwszą aukcję w Londynie.

1791 Zmarł Wolfgang Amadeusz Mozart – austriacki kompozytor, klasyk wiedeński, uznany za geniusza muzycznego. Twórca m.in.oper: “Don Giovanni”, “Wesele Figara”, “Flet czarodziejski”. Wykonywana na całym świecie muzyka Mozarta ma swój główny ośrodek w Salzburgu, w którym urodził się i gdzie odbywają się coroczne festiwale mozartowskie.
http://www.youtube.com/watch?v=-ciFTP_KRy4

1830 Generał Józef Chłopicki został ogłoszony dyktatorem powstania listopadowego.

1854 Opatentowano składane krzesło.

1867 Urodził się Józef Piłsudski – polski mąż stanu. Działacz niepodległościowy PPS, Naczelnik Państwa w latach 1918-22, marszałek Polski, minister spraw wojskowych, premier w latach 1926-28 i 1930. (zm. 12.05.1935)

1870 W wieku 68 lat zmarł Aleksander Dumas – ojciec, pisarz francuski. Autor m.in. „Trzech muszkieterów” i „Hrabiego Monre Christo”. Nie bał się śmierci: “Będzie dla mnie łagodna – mawiał – bo opowiem jej jakąś historyjkę”. Humor nie opuszczał go nawet w agonii. Wiernego sługę pocieszał: “Nie płacz, przyjacielu, jeśli będę cię potrzebował tam, w górze, zadzwonię”.

1901 Urodził się Walt Disney, amerykański producent i twórca filmów animowanych. Twórca między innymi Kaczora Donalda, Myszki Miki i Psa Pluto. (zm. 15.12.1966).

1906 Feliksa Kozłowska została jako pierwsza kobieta w historii chrześcijaństwa imiennie ekskomunikowana.

1908 Po raz pierwszy na strojach futbolowych umieszczono numery (University of Pittsburgh).

1914 Urodził się Stanisław Dygat – prozaik, felietonista, tłumacz. Autor m.in. powieści: “Jezioro Bodeński”, “Pożegnania”, “Dworzec w Monachium”. Był mężem aktorki, Kaliny Jędrusik. (zm. 29.01.1978).

1918 Utworzona W Warszawie w listopadzie z inicjatywy kilku dziennikarzy niezależna Polska Agencja Telegraficzna – PAT, stała się urzędową agencją prasowo-informacyjną Rzeczypospolitej, podległą Prezydium Rady Ministrów.

1918 Spisany został akt pierwszej spółki akcyjnej w niepodległej Polsce – sp. akc. “Siła i Światło”, która w roku 1924 powołała spółkę “Polskie Radio”.

1925 Zmarł Władysław Reymont – pisarz. Autor m.in. powieści obyczajowych: “Komediantka”, “Fermenty”, o środowisku kapitalistów łódzkich “Ziemia obiecana”, epopeji “Chłopi”, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1924 roku. (ur. 7.05.1867).

1926 Zmarł w wieku 83 lat Claude Monet – francuski malarz. Jeden z głównych twórców impresjonizmu, autor m.in. obrazu “Impresja – wschód Słońca”, od którego pochodzi nazwa kierunku – impresjonizm.

Na widok czarnego całunu przykrywającego trumnę przyjaciela, Clemenceau wykrzyknął: “Nie! Claude’a Moneta nie może przykryć czerń! Czerń nie jest kolorem!”.

1928 Urodziła się Barbara Krafftówna, aktorka. W 1982 roku wyjechała do USA. W latach 90. powróciła do Polski, by wystąpić gościnnie w kilku filmach i programach telewizyjnych. (“Popiół i diament”, “Granica”).

1933 W Stanach Zjednoczonych zniesiono prohibicję. Ustawa obowiązywała trzynaście lat, od 1920 r.

1936 Uchwalono nową konstytucję ZSRR jako państwa socjalistycznego. Nazwano ją “konstytucją stalinowską”. Gwarantowała wszystkie prawa jednostki oraz poszczególnych narodów, łącznie z prawem do wystąpienia z ZSRR. W rzeczywistości prawa te nie były przestrzegane.

1953 Z Polski uciekł na Zachód oficer Urzędu Bezpieczeństwa ppłk Józef Światło. Radio Wolna Europa przedstawiła jego zeznania we wrześniu 1954 roku.

1957 Zwodowano sowiecki lodołamacz o napędzie atomowym Lenin.

1958 Brytyjski premier Harold MacMillan wziął udział w otwarciu dla ruchu samochodowego pierwszej brytyjskiej autostrady.

1965 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów „Turn Turn Turn” – The Byrds. To drugi po „Mr. Tambourine Man” przebój “number one” tego zespołu. Oba napisał Bob Dylan.

1968 W Elizabeth Room w Londynie grupa The Rolling Stones urządziła bankiet z okazji wydania albumu “Beggars Banquet”. Do atrakcji wieczoru należało obrzucanie gości ciastkami z kremem.

1974 BBC wyemitowała ostatni odcinek Latającego Cyrku Monty Python’a.

1975 Do użytku oddano Dworzec Centralny w Warszawie.

1985 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: “Broken Wings” – MR. Mister.

1992 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: “I Will Always Love You” – Whitney Houston.

1992 Rozpoczęcie emisji przez pierwszą polską telewizję satelitarną Polsat.

1999 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: “The Millenium Prayer” – Cliff Richard; UK Top Album: “Come On Over” – Shania Twain.

Imieniny obchodzą: Kryspin, Sabina, Saba,

Saba to imię królowej państwa Sabejczyków w dzisiejszym Jemenie, imię żeńskie pochodzenia hebrajskiego
Kobieta o imieniu Saba jest zdecydowana, zna swoją wartość i swoje możliwości i nigdy nie wyznacza sobie nierealnych celów. Jest praktyczna i systematyczna.

Sabina jest subtelna, inteligentna i wykształcona. Do życia podchodzi bardzo emocjonalnie. Lubi pomagać innym i sama świadomość, że może to robić, podtrzymuje ją na duchu i zachęca do pracy. W miłości nie zawsze jest szczęśliwa. Zdarza się, że zaniedbuje swój dom.