KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 7 SIERPNIA

Słońce w znaku Lwa

Urodzeni 7 sierpnia są obdarzeni wybitną umysłowością, ambitni i szlachetni. Do wysiłku mobilizuje ich dążenie do zdobywania popularności. W nowym środowisku zawsze usiłują zdobyć rozgłos i sympatię. Mimo głębokiego życia duchowego, nie są zdolni do poświęcenia się rodzinie.

Cytaty na dziś:

• Próżniactwo jest zbrodnią tak wielką jak zdrada kraju i tak samo nikczemną. Jack London
• Miej ty sobie pałace, ja mój domek ciasny. Prawda nie jest wspaniały, szczupły, ale własny. Ignacy Krasicki (1735 – 1801)
• Filozoficzne podstawy do prawa Murphy’ego: Istnieją trzy rodzaje kłamstw: kłamstwa odruchowe, powszechne oraz testy komputerowe.

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1693 Przywilejem nadanym przez króla Jana III Sobieskiego przywrócono w Poznaniu zasadę dożywotniej przynależności do Rady Miejskiej.

Sekretarze i doradcy królewscy – nie wymienieni z nazwisk – stwierdzili, że główną przyczyną jest brak dożywotności we wszystkich Trzech Porządkach Miejskich w Poznaniu.

A z wielkich miast polskich tylko Poznań, “metropolia Większej Polski”, została doprowadzona do ruiny przez coroczne wybory ludzi “częściowo niepiśmiennych, częściowo niezdolnych, nieznających prawa i stanu miasta”.

Król Jan Sobieski dokumentem wydanym w Warszawie już 7 sierpnia 1693 r. wprowadził dożywotność urzędów miejskich “wzorem innych czołowych miast dobrze rządzonych”.

Komisarze królewscy mieli dokonać samodzielnie wyboru dwóch burmistrzów i dziesięciu rajców dożywotnich, przyjąć od nich przysięgę wierności i oznajmić o tym mieszczanom. Tak ustanowione władze miasta miały w dzień po Św. Mateuszu – w zwyczajowym terminie ustanawiania władz miejskich – wybrać spośród siebie rajcę, który przez rok będzie sprawować urząd wójtowski, następnie arcyławnika i 11 ławników, również dożywotnich. Następnego dnia burmistrze z radą mieli dokonać wyboru 20 mężów (zwanych vigintivirami od łacińskiego słowa ,,20 viros”) spośród obywateli miasta i cechmistrzów, bez zwracania uwagi na ich przynależność cechową. Vigintivirowie mieli być również dożywotni.

Na podstawie: Czteroletnie kadencje i Jana Sobieskiego władze dożywotnie Poznania, Kronika Miasta Poznania, nr 1/1999. Bibliografia: Przywileje miasta Poznania, wyd. W. Maisel, Poznań 1994.

1808 Urodził się Kajetan Wincenty Kielisiński, grafik i rysownik, bibliotekarz związany z Kórnikiem.

W związku z wybuchem powstania listopadowego przerwał studia na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Warszawskiego Walczył w szeregach powstańczych w stopniu podporucznika; po upadku powstania nie mógł wrócić do Warszawy. Przez pewien czas mieszkał w Krakowie, w latach 1834-1839 był kustoszem zbiorów Gwalberta Pawlikowskiego w Medyce. W 1839 znalazł zatrudnienie jako bibliotekarz Tytusa Działyńskiego.

Jako opiekun biblioteki kórnickiej był autorem pierwszych jej katalogów. Współpracował z Działyńskim w jego działalności wydawniczej, m.in. opracował tablice z wizerunkami pieczęci do Zbioru praw litewskich 1339-1529 (wydanego w 1841).

Pracował także przy przebudowie zamku i ogrodu kórnickiego.

Ponownie wziął udział w powstaniu w 1848 w stopniu kapitana, był ranny. Po krótkim pobycie w więzieniu powrócił do pracy w Kórniku latem 1848, pół roku potem zmarł nagle 2 stycznia 1849 r.

Nowy Rynek (pl. Kolegiacki) od północnego-zachodu. Po prawej budynki: narożnik kolegium Jezuitów, szkoła im. Marii Magdaleny, dom, w którym znajdowało się przejście z Nowego Rynku do ul. Za Bramką zw. Ciemną Bramką. Autor: Kielisiński, Kajetan Wincenty. Źródło “Widoki Starego Poznania” Magdalena Warkoczewska, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1960, za: wieczorkiewicz.org

Był twórcą wielu akwafort i rysunków, poświęconych folklorowi, życiu wsi i miasteczek polskich, zabytkom, krajobrazom. Wykonywał jako jeden z pierwszych na ziemiach polskich ekslibrisy. Gromadził materiały do planowanych dzieł – “Starożytności polskich” i “Strojów ludowych”; wiele rycin opublikował Jan Konstanty Żupański w Albumie Kielisińskiego (1853). Prace graficzne, rysunki, szkicowniki i korespondencję Kielisińskiego przechowywała Biblioteka Kórnicka PAN oraz muzea narodowe (Kraków, Poznań, Warszawa) i znane biblioteki (Jagiellońska, Ossolineum, Uniwersytetu Warszawskiego).

1914 W wieku 81 lat zmarł Bolesław Dembiński, kompozytor, dyrygent i działacz muzyczny, kierownik chóru katedralnego w Poznaniu.

Pochodził z muzycznej rodziny, jego ojciec Maciej był organistą i dyrygentem; także rodzeństwo zajmowało się muzyką (m.in. siostra Katarzyna została śpiewaczką operową). W sierpniu 1854 zastąpił ojca na stanowisku organisty przy katedrze w Poznaniu. Zarabiał także udzielaniem lekcji muzyki. W 1860 założył pierwszy w Poznaniu chór amatorski mężczyzn, działający przy Towarzystwie Przemysłowym.

W kolejnych latach kierował chórem mieszanym przy Kole Towarzyskim, a od października 1866 był dyrygentem i kierownikiem artystycznym Poznańskiego Chóru Katedralnego; także na tej funkcji był następcą ojca i pozostał szefem chóru aż do jego rozwiązania przez władze pruskie w 1875. W grudniu 1869 założył i przez dwa lata kierował chórem pod nazwą Towarzystwo Centralne „Harmonia”.

Od 1870 był kierownikiem muzycznym nowo powstałego Teatru Polskiego w Poznaniu; doprowadził do wystawienia – po raz pierwszy w Poznaniu w pełnej wersji – Halki Moniuszki (9 listopada 1876).

W 1875 zainicjował powstanie Towarzystwa Przyjaciół Muzyki, ale także ta instytucja nie przetrwała dłuższego czasu, rozwiązana przez władze pruskie w 1879. Stałe miejsce w Poznaniu zyskało natomiast Koło Śpiewackie Poznańskie, założone w 1885 i działające w kolejnych latach pod nazwą Poznańskie Towarzystwo Muzyczne im. Wieniawskiego. W latach 1885 – 1887 Dembiński kierował pierwszą w Poznaniu polską orkiestrą.

Jako kompozytor działał od lat 40. XIX wieku. W 1862 stworzył pierwszy większy utwór wokalno-instrumentalny Missa solemnis d-moll, ale sławę przyniosła mu kantata do słów Wincentego Pola Pieśń o ziemi naszej (pierwsze wykonanie 3 lutego 1875).

Komponował utwory sceniczne i chóralne – miał w dorobku 80 pieśni chóralnych (m.in. polonez Wiwat wszystkie stany), 9 kantat, 12 mszy, 14 utworów scenicznych, 14 utworów orkiestrowych, oratorium. Współcześnie dorobek kompozytorski Dembińskiego popadł w zapomnienie..

1919 Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego rozkazem nr 2536/III nakazało Dowództwu Sił Zbrojnych w byłym zaborze pruskim przystąpić do formowania 4 Dywizji Strzelców Wielkopolskich, której zadaniem miało być zajęcie Pomorza. 16 sierpnia tego roku dywizję przemianowano na Dywizję Strzelców Pomorskich.

1923 „Kurjer Poznański” informował, że Polskie Towarzystwo Filmowe w Poznaniu kręci w Biedrusku film za zgodą wojska i przy jego znacznym udziale.

Tego dnia, punktualnie o godzinie 9 – na Śródce, przy Bramie Warszawskiej – nagrywano scenę rozbrajania Niemców przez Polaków. Wzięli w niej udział prawdziwi powstańcy, wojacy i skauci, ubrani w ciemne, zimowe stroje. [Źródło: Katarzyna Sklepik, Poznański poligon filmowy, https://plus.gloswielkopolski.pl/poznanski-poligon-filmowy-tu-zabili-podbipiete-stad-uciekal-russell-crowe/ar/c13-10656886

1932 W Rawiczu urodził się Franciszek Woźniak, kompozytor, pianista i pedagog, rektor Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. W latach 1975-1981 prezes Oddziału Poznańskiego Związku Kompozytorów Polskich, a w latach 1975-1990 członek Komisji Repertuarowej Festiwalu „Poznańska Wiosna Muzyczna”.

1974 Trwały prace modernizacyjne Ronda Rataje – zdjęcie Stanisława Wiktora z Archiwum Cyryl.

1977  Na placyku przez Domem Kultury “Na Skarpie” w  Nowej Dzielnicy Mieszkaniowej “Rataje” odbyła się  Giełda wózków dziecięcych. KMP 2/1978

1978 W hali sportowo-widowiskowej “Arena” wystąpiła angielska grupa wokalno-muzyczna Mungo Jerry.  [Kalendarium Kroniki Miasta Poznania, nr 2/1979]

1979 Urodził się Maciej Henszel poznański dziennikarz sportowy, rzecznik prasowy Lecha Poznań.

Henszel współpracę z mediami zaczął już jako nastolatek. Początkowo był związany ze studenckim Radiem Afera, potem przez dekadę pracował w „Gazecie Wyborczej”, a przez ostatnie 15 lat – w „Przeglądzie Sportowym”. Relacjonował wydarzenia sportowe w Wielkopolsce, przede wszystkim mecze Lecha Poznań. Przez prawie 20 lat Maciej Henszel współpracował stale z Radiem Poznań (do 2017 roku działającym pod nazwą Radio Merkury).

Środkowe zdjęcie: Maciej Henszel, trener Lecha Adam Topolski i spiker na meczach Kolejorza – Grzegorz Surdyk, fot. Mariusz Juskowiak 1998/99 [twitter], pozostałe: materiały prasowe Lecha Poznań

1979 W Poznaniu gościła delegacja Komitetu Wojewódzkiego Komunistycznej Partii Czechosłowacji z Brna.  Towarzysze oglądali m.in. produkcje Tarpana w Fabryce Samochodów Rolniczych “Polmo” w Antoninku. Zdjęcia Stanisława Wiktora z Archiwum Cyryl.

1992 Zmarł Zbigniew Raszewski, polski historyk teatru, pisarz.

Urodził się w Poznaniu, ale rodzina przeniosła się do Bydgoszczy, gdzie spędził dzieciństwo i młodość. W latach 1945–1949 studiował polonistykę na Uniwersytecie w Poznaniu, gdzie później był asystentem.

Przeniósł się do Warszawy i związał się z Instytutem Sztuki Polskiej Akademii Nauk. Był profesorem warszawskiej PWST im. Zelwerowicza. Z Poznaniem związany jest także poprzez korespondencje z Małgorzatą Musierowicz, jako wielki fan jej książek. To właśnie profesor wymyślił nazwę cyklu – Jeżycjada, nawiązując do Iliady.

HOMER JEŻYC, tak żartobliwie nazwał Małgorzatę Musierowicz profesor Zbigniew Raszewski. Urodzony w Poznaniu, sam spędził na Jeżycach kilka lat i – podobnie jak autorka – żywił sentyment do tej powstałej na przełomie XIX i XX wieku dzielnicy pełnej secesyjnych kamienic z wieżyczkami “kanciastymi, walcowatymi, spiczastymi, przyklapniętymi, z blaszanymi kogutkami i bez”.

W zabawnej parodii sprawozdania z rzekomej konferencji naukowej poświęconej twórczości autorki “Jeżycjady” (to stąd właśnie wzięła się nazwa całego cyklu) profesor zachwyca się dbałością o detale: “Zgadzają się numery i trasy tramwajów. Jeśli ktoś mieszka na Roosevelta, może go budzić buczenie elektrycznych pociągów. Dzielnicowe kino rzeczywiście nazywa się Bałtyk. Niemal cała młodzież występująca w poszczególnych tomach chodzi do liceum, które nie jest wprawdzie wymienione z nazwy, z łatwością jednak może być zidentyfikowane jako liceum im. Marcinkowskiego, przez młodzież zwane “Marcinkiem”. [Na podstawie: Joanna Szczęsna,  Jeżycjada, czyli świat według Musierowicz, Gazeta Wyborcza, Duzy Format, 25 maja 1999]

2018 Wieku 91 lat, zmarła Teresa Rabska profesorka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, współtwórczynią dziedziny publicznego prawa gospodarczego.

Wśród licznych funkcji, jakie pełniła w Uniwersytecie, należy wspomnieć, że była pierwszą w historii UAM kobietą, która pełniła funkcję Prorektora (1984-1985). Była ekspertem Sejmu i Senatu (1989-1999), brała udział w pracach nad reformami kształtującymi system administracji centralnej i samorządu terytorialnego. [Źródło: UAM, fot. Przemysław Stanula]

ZDARZYŁO SIĘ 7 SIERPNIA

1316 W Lyonie zebrani na konklawe kardynałowie wybrali papieżem Jakuba z Isy, który przyjął imię Jana XXII i rezydował w Awinionie. On wyraził zgodę na koronację Władysława Łokietka (1320).

1485 Henryk Tudor, późniejszy król Anglii Henryk VII, wylądował w Walii i rozpoczął przygotowania do wyprawy wojennej po angielską koronę.

1548 W sierpniu tego roku, wskutek nieporozumień z synem, Kraków opuściła królowa Bona. Najpierw udała się na Mazowsze, a potem wyjechała do Włoch. Do Krakowa nie wróciła już nigdy.

1620 Matka astronoma Keplera została aresztowana i oskarżona o czary.

1819 Bitwa pod Boyaca. Zwycięstwo wojsk południowoamerykańskich (S. Bolivar) nad Hiszpanami. Stało się początkiem walk o niepodległość w Ameryce Łacińskiej.

1840 Brytyjski parlament zakazał zatrudniania młodych chłopców do czyszczenia kominów. Przed wprowadzeniem zakazu chłopcom kazano wspinać się przez całą długość przewodu kominowego od paleniska aż po dach, żeby przechodząc starli wszystkie zanieczyszczenia.

1858 Królowa Anglii Wiktoria wybrała Ottawę na stolicę dominium brytyjskiego – Kanady.

1876 Urodziła się Mata Hari, właściwie Mata Zelle, holenderska tancerka i prawdopodobnie szpieg.

1888 W Filadelfii Theophilus Van Kannel otrzymał patent na obrotowe drzwi.

1896 Urodził się Ernesto Lecuona, kubański kompozytor, dyrygent. Twórca suity “Andlucia” (z popularną “Malagueną”). (zm. 29.11.1963).

1902 Urodził się Jerzy Drzewiecki, konstruktor lotniczy i pilot sportowy. Budował samoloty RWD – skrót ten pochodzi od pierwszych liter nazwisk konstruktorów – Rogalskiego, Wigury i Drzewieckiego. Na RWD Drzewiecki ustanowił międzynarodowy rekord szybkości i wysokości. Zmarł 15 maja 1990 roku.

1942 Rozpoczął się desant amerykańskiej piechoty na Guadalcanal na archipelagu Wysp Salomona.

1944 Prezydent RP Władysław Raczkiewicz mianował swoim następcą Tomasza Arciszewskiego przybyłego do Londynu z okupowanego kraju.

1944 Oddziały kanadyjskie i polskie rozpoczęły walki pod Falaise we Francji.

1944 (poniedziałek) Powstanie warszawskie: Niemal cała Wola przechodzi w ręce Niemców. Rozpoczyna się zmasowany atak artyleryjski na Stare Miasto. John Ward, jedyny korespondent zagraniczny w Warszawie, nadaje pierwszą depeszę radiową z relacjami o sytuacji w walczącej Warszawie.

1946 Urodził się Janusz Kruk, wokalista, gitarzysta i lider grupy 2+1. Wcześniej grał w Warszawskich Kurantach i Grupie X. Zmarł 18 czerwca 1992 roku
http://www.youtube.com/watch?v=Bin1YG59F8A&feature=related

1947 Thor Heyerdahl, uczony norweski przepłynął na tratwie Kon-Tiki Ocean Spokojny z Peru do Wysp Polinezyjskich. Podróż rozpoczął 28 kwietnia 1947 roku.

1953 We Francji odbyła się premiera filmu Gene’a Kelly i Stanley’a Donena “Deszczowa piosenka”. Krytycy nazwali film “godziną i 38 minutami szczęścia i talentu”. Tak określili zarówno scenariusz, choreografię jak i gagi filmowe.
http://www.youtube.com/watch?v=D1ZYhVpdXbQ&feature=related

1957 Zmarł Oliver Hardy, amerykański komik filmowy. Popularność przyniosła mu seria filmów niemych, a potem dźwiękowych, w których grał rolę Flapa w duecie z Flipem – Stanem Laurelem. Ur 18 stycznia 1892 roku.

1958 W Sheffield urodził się Bruce Dickinson, były wokalista grupy Iron Maiden. Do zespołu dołączył w 1981 roku zastępując Paula Di’Ano. Rok później zespół wydał album “The Number Of The Beat”, który dotarł na top list przebojów. Iron Maiden stali się jednym z największych zespołów heavy metalowych, a ich koncerty zostały zaliczone do najbardziej spektakularnych. W połowie lat 90-tych Dickinson opuścił zespół, by kontynuować karierę solową, jednak po czasie wrócił do składu. Jest autorem kilku książek. W Polsce zespół zagrał kilka razy.
http://www.youtube.com/watch?v=cfh5S-cOKmk

1976 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: „Don’t Go Breakin’ My Heart” – Elton John & Kiki Dee.

1982 Lista Przebojów Programu 3. Notowanie Nr 16: 1. Queen – Las Palabras De Amor, 2. Mike Oldfield – Five Miles Out, 3. Izabela Trojanowska – Karmazynowa Noc, 4. Urszula – Fatamorgana’82, 5. Tsa – Spółka.

1986 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: “Glory Of Love” – Peter Cetera.

1991 Zmarła Kalina Jędrusik – Dygatowa, polska aktorka. i piosenkarka. Była znana m.in. z telewizyjnego “Kabaretu Starszych Panów”, z filmów: “Jowita”, “Lekarstwo na miłość”, “Ziemia obiecana”, “CK dezerterzy”, serialu tv “Hotel Polanów i jego goście”.

Imieniny obchodzą; Dorota, Konrad, Sykstus, Kajetan, Doris

Kobiety o imieniu Dorota są zmienne i wybuchowe. Bardzo lubią przeżywać różnego rodzaju wstrząsy psychiczne. Mają wszechstronny umysł, są zdolne i inteligentne. Lubią zmiany w życiu, kochają przyjaciół, wiele podróżują i łatwo przystosowują się do nowych warunków. Bywają dość nietypowymi matkami.

Imię Kajetan pochodzi z języka łacińskiego. Noszą je mężczyźni o dużych zdolnościach organizacyjnych. W dążeniu do celu bywają cierpliwi i nie ustępują, czemu towarzyszy zbytnia pewność siebie. Często osiągają życiowy sukces.

Konrad to imię o germańskim pochodzeniu. Oznacza odważnego i śmiałego. Jest bardzo energiczny. Zdecydowanie pogodny i dowcipny, pozostaje wierny w uczuciach.