KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 8 SIERPNIA

Słońce w znaku Lwa

Człowiek urodzony 8 sierpnia odznacza się niezwykłą wiarą w siebie, co połączone jest również z dużą ostrożnością. Jest niezwykle ambitny, a dążenia jego są wysokie – dzięki czemu może się wznieść ponad sferę swego pochodzenia. Jest to urodzony przywódca i kierownik innych ludzi, wyróżniający się swymi zdolnościami organizacyjnymi. Uczuciowy, entuzjastyczny, niespokojny – potrafi być wytrwałym – ale na krótką metę. Serdeczny, szlachetny, oddany jako przyjaciel – potrafi być również groźnym wrogiem.

Lubi występy okazałe i chociaż jest uczuciowy – jego charakter jest jednak przy tym dość zgryźliwy. Mimo wszystko – okazuje w życiu dużo umiarkowania i wstrzemięźliwości.

Cytaty na dziś:

•    Słowa nie powinny być większe od czynów. Henryk Sienkiewicz
•    Zrobił wiele ten, kto nic nie zostawił na jutro. Gracjan (Flavius Gratianus, 359 – 383)

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1259 Zdobycie Kalisza przez Kazimierza, księcia kujawskiego, łęczyckiego i sieradzkiego.

1540 Zmarł Krzysztof Hegendorfer (także Hegendorf, łac. Hegendorfius, niem. Christoph Hegendorf, niemiecki humanista epoki renesansu związany z poznańską Akademią Lubrańskiego, działacz reformacyjny.

W 1529 roku, po tym jak oskarżył lipskie środowisko akademickie o zbytnią pobłażliwość wobec studentów, opuścił rodzinne miasto i na zaproszenie biskupa poznańskiego Jana Latalskiego przeniósł się do Poznania obejmując katedrę sztuk wyzwolonych w Akademii Lubrańskiego.

Do jego największych zasług należy opracowanie nowoczesnego programu nauczania humanistycznego dla uczelni.

W wykładach kładł nacisk na retorykę, zarówno łacińską, w której za wzór stawiał Cycerona, jak i grecką, przy wykładaniu której korzystał przede wszystkim z Demostenesa i Arystotelesa.

Poza tym w Poznaniu napisał i wydał wiele ze swoich pism, w tym: Encommium terrae Polonia (łac. “Pochwała ziemi Polskiej”) panegiryk z 1530 z okazji koronacji Zygmunta Augusta, podręcznik epistolografii, podręcznik wierszowania.

W 1535 roku doszło do konfliktu pomiędzy Hegendorferem, a nowym rektorem Akademii Lubrańskiego, Grzegorzem z Szamotuł – scholastykiem z kręgów Akademii Krakowskiej.

Za sprawą nowego rektora 19 lipca 1535 roku kapituła poznańska uznała Hegendorfera za heretyka wydalając go z uczelni i skazując na wygnanie z miasta. Jego dzieła spalono, wpisując część z nich na indeks ksiąg zakazanych.

Decyzja spotkała się z oporem środowisk humanistycznych i polskich zwolenników reformacji (w tym wojewody Łukasza Górki), w których cieszył się wielkim autorytetem i Hegendorfer został ponownie siłą wprowadzony do uczelni. Zimą 1535 opuścił jednak ostatecznie Poznań powracając do Niemiec.

Akademia Lubrańskiego, dziś Muzeum Archidiecezjalne

1887 Urodził się Adam Wodziczko – botanik, twórca teoretycznych podstaw ochrony przyrody jako samodzielnej dyscypliny naukowej. Profesor Uniwersytetu Poznańskiego.

W 1925 roku powołał do życia na terenie Wielkopolski i Pomorza organizację społeczną pod nazwą Liga Ochrony Przyrody. Inicjator powstania Parków Narodowych: Wielkopolskiego, Wolińskiego i Słowińskiego. W Poznaniu na Sołaczu znajduje się park jego imienia, a w podpoznańskim Puszczykowie – ulica.

O wczesnomłodzieńczym zamiłowaniu Wodziczki do przyrody, a zarazem jego nieprzeciętnej wartości osobistej świadczą wspomnienia pisarza i historyka literatury Stanisława Pigonia:

Kiedy do którejś z wyższych klas przybył do nas kol. A. Wodziczko, już wówczas zdecydowany botanik, i z Kluczem Rostąfińskiego biegał po polach i lasach, wyszukując jakichś mchów czy porostów, – patrzyliśmy na niego ze zdumieniem. Nas do czegoś podobnego nikt nie zachęcał i tego nie potrzebował. O istnieniu takiego Klucza naweteśmy nie słyszeli

„Nie zajmował miejsc przodujących, ale pociągał ku sobie wszystkich wartością osobistą A. Wodziczko. Cichy, skupiony, organicznie dobry, miał na zawołanie serca nas wszystkich, należał do najbardziej lubianych w kole. Poza umiłowaną botaniką widział horyzonty szersze: uwielbiał Szczepanowskiego, rozwijał przed nami poglądy i Postulaty Förstera, pod którego silnym urokiem pozostawał długo. Był może najdoskonalszym wśród nas uosobieniem i ogniwem braterstwa, którego postulat przyświecał nam w kole. Jeżeli Dąb Jeżowskiego, to Wodziczko przypominał w niejednym T. Zana”

Pigoń S.: Z Komborni w Świat. Wyd. III. Spółdzielnia Wydawnicza “Wieś”, Kraków 1947, s. 144; fragment dotyczy wspomnień S. Pigonia z okresu gimnazjalnego w Jaśle,  za: www.rozanski.li

8 sierpnia 1926 roku jedyny raz na stadionie Warty przy ulicy Rolnej  wystąpiła reprezentacja Polski, pokonując w meczu towarzyskim Finlandię aż 7:1.

Był to pierwszy mecz kadry narodowej w Poznaniu, a obserwowało go z trybun 10 000 widzów.

Początkowo piłkarze Warty Poznań swoje spotkania rozgrywali na skromnym boisku przy tzw. placu Ciętym. W 1920 roku klub otrzymał od Zarządu Miejskiego nowy teren przy ulicy Rolnej. Otwarcie nowego stadionu nastąpiło już rok później.

W dniach 16–17 lipca 1927 roku na stadionie przy Rolnej odbyły się tu lekkoatletyczne Mistrzostwa Polski kobiet. W 1929 roku z okazji Powszechnej Wystawy Krajowej otwarto nowy stadion dla Warty, ale klub nie zrezygnował z występów na boisku przy Rolnej.

W 1929 roku stadion wzbogacił się o zegar Omega, który został podarowany Warcie za zwycięstwo w plebiscycie na najpopularniejszy klub w kraju.

11 sierpnia 1929 roku spotkanie Warty z holenderskim PSV Eindhoven (5:2) było transmitowane w poznańskim radiu – była to pierwsza radiowa transmisja z meczu piłkarskiego w Polsce.

Grając na tym obiekcie Warta zdobyła swoje (jak dotąd jedyne) dwa tytuły mistrza Polski, w 1929 i 1947 roku. Klub użytkował go jeszcze do lat 70., zanim na stałe przeniósł się na stadion im. Edmunda Szyca (dawniej im. 22 Lipca). Następnie stadion przy ulicy Rolnej uległ likwidacji, a dziś nie ma już po nim śladu.

1933 Nowy Kurier donosił w Kronice wypadków: Na tle porachunków osobistych doszło do krwawej bójki pomiędzy kilku osobnikami na Św. Wojciechu. Rany odnieśli: Jan Kawa (Podwórze Barlebena), Karol Bogan (św. Wojciecha 2) i niej. Wanders (św. Wojciecha 27). Bogana ze względu na znaczny upływ krwi przewiozło pogotowie do  szpitala.

Ciekawym – niebezpiecznym miejscem było w przedwojennym Poznaniu podwórze Barlebena, wąski zaułek odchodzący od ul. Piaskowej w stronę Szyperskiej. Mieszali tu żebracy, nożownicy, stali goście przedwojennych więzień.

Widok z mostu Chwaliszewskiego na podwórze Barlebena, godz. 11.10 do poł. 2 IV [1924 r.] – pochmurno”- opis autora zdjęcia R. S. Ulatowskiego

Widok z mostu Chwaliszewskiego na południową część portu rzecznego w czasie wielkiej powodzi w kwietniu 1924 roku, na tzw. podwórze Barlebena [Barlebna], wąski zaułek łączący ulice Piaskową i Szyperską. Podwórze to na przełomie XIX i XX wieku było jednym z największych skupisk poznańskiego półświatka i uchodziło za miejsce wyjątkowo niebezpieczne [Źródło: Teka Ulatowskiego, Miejski Konserwator Zabytków, tekst Piotr Grzelczak]

W mieszkaniu Nad Bogdanką 8 pobili się dwaj szwagrowie: Fr. Stachowiak I Stefan Nowicki. Stachowiak opuścił “pole walki” z niebezpieczną raną ciętą nad okiem.

Na pi. Sapieżyńskim padł ofiarą napaści ze strony nieznanych osobników bezrobotny Karol Wagans (ul. św. Wojciecha 2). Napastnicy pokuli Wagansa niebezpiecznie nożami – tak, że pogotowie 55-55 przewiozło go do lecznicy miejskiej.

Na ul. Strusia uległ nieszczęśliwemu wypadkowi kolejarz Kazim. Gumura. Pan G. złamał sobie nogę w chwili, gdy opuszczał mieszkanie przy ul. S trusia 6.

Z okna I piętra upadł na bruk ulicy 2- letni Władzio Grek (ul. Leonarda 4). Lekarz pogotowia 66-66 stwierdził u dziecka złamanie podstawy czaszki. Małego Władzia przewieziono do szpitala św. Józefa.

W Dębinie podczas gry w piłkę nożną złamał sobie nogę piłkarz Kazimierz Małecki (Tama Berdychowska 3). Małeckie go przewieziono do szpitala św. Józefa.

Podczas kąpieli w Warcie skaleczył sobie niebezpiecznie nogę o rozbitą butelkę 17-letni Juljan Krause (Piaskowa 3. Pogotowie 86-66 przewiozło Krausego o szpitala celem zaszycia rozerwanych mięśni. [Źródło: Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa: http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/plain-content?id=311587]

1983 W dniach 0d 8 do 14 sierpnia odbył się I Festiwal Muzyków Rockowych w Jarocinie. Była to kontynuacja XIV Wielkopolskich Rytmów Młodych

1985 W Rawiczu urodziła się Anita Włodarczyk, polska lekkoatletka – miotaczka, mistrzyni świata i rekordzistka świata.

W 2008 roku kraj obiegła informacja, że Anita Włodarczyk trenuje nie na stadionie, tylko… pod mostem.

Nadal tam trenuję, mówiła w jednym z wywiadów.  Chodzi o okolice mostu Świętego Rocha nad Wartą. Mam problem z dojazdem na stadion na Golęcinie. Musiałabym jeździć z młotami na drugi koniec Poznania, a to niemożliwe. Studiuję i kończę zajęcia po południu.

Wracając do treningów: jest jeszcze stadion AWF-u, ale tam mamy mało miejsca i mogłabym rzucać jedynie cięższym sprzętem. Ale nie narzekam. Zimą jest bardzo fajnie. Dookoła ciemno, a ja rzucam sobie w świetle latarń, które są włączone na moście. Trzeba tylko uważać na spacerujących ludzi. Szczególnie latem. Wtedy dochodzą do tego jeszcze ci, którzy leżą na trawie i opalają się. Trener ma dodatkową pracę, by ich wypraszać tam, gdzie jest bezpiecznie.

1987 W hali Nr 5 Międzynarodowych Targów Poznańskich otwarto XV Ogólnopolską Wystawę Filatelistyczną “Poznań 87”. W uroczystości otwarcia, którego dokonał dyrektor generalny Ministerstwa Łączności dr Kazimierz Demski. w towarzystwie nestora poznańskich filatelistów Jana Witkowskiego.

2021 W 95. rocznicę pierwszego występu piłkarskiej reprezentacji Polski w Poznaniu została odsłonięta tablica upamiętniająca arenę tamtego występu „Biało-czerwonych”, czyli stadion Warty Poznań przy ul. Rolnej. – To miejsce kultowe dla piłkarzy i kibiców Warty – podkreśla były zawodnik i trener „Zielonych”, Andrzej Żurawski.

Dziś nie ma już śladu po stadionie, który służył Warcie Poznań przez ponad pół wieku – od 1921 roku do drugiej połowy lat 70. W miejscu dawnego boiska jest parking, bloki i właśnie na ścianie jednego z tych budynków zawisła tablica z herbem Warty Poznań, grafiką przedstawiającą drewnianą trybunę stadionu oraz garść informacji na temat historycznego obiektu.

Tablica została odsłonięta w niedzielę 8 sierpnia, w samo południe. Dokładnie w 95. rocznicę meczu Polska – Finlandia, w trakcie którego kadra narodowa rozbiła rywali aż 7:1, a trzy gole dla „Biało-czerwonych” strzelił napastnik Warty Poznań, Wawrzyniec Staliński. Przeszedł dzięki temu do historii jako autor pierwszego hat-tricka w dziejach reprezentacji Polski.

Wymienione są również inne wydarzenia, takie jak dwa mistrzostwa kraju wywalczone przez piłkarzy „Zielonych” (1929 i 1947 rok), pierwsza w Polsce transmisja radiowa z meczu piłkarskiego (Warta – PSV Eindhoven 5:2 w 1929 roku), instalację zegara marki Omega za zwycięstwo Warty w konkursie na najpopularniejszy klub w kraju. Jest też wzmianka o rekordzie świata w pchnięciu kulą, który w 1927 roku ustanowiła przy Rolnej Halina Konopacka.

„Zielonych” na uroczystości reprezentowali byli zawodnicy, którzy mieli okazję grać na historycznym, pierwszym stadionie Warty Poznań, tj. Andrzej Żurawski i Ryszard Rychlewski, a także Karol Majewski, kiedyś kibic, od wielu lat kierownik pierwszej drużyny ligowej. – Stadion przy ul. Rolnej to dla byłych piłkarzy Warty i sympatyków Warty miejsce kultowe.

To tutaj „Zieloni” odnosili swoje największe sukcesy w okresie przedwojennym i krótko po zakończeniu II wojny światowej. Pamiętny był szczególnie mecz z 1947 roku z Wisłą Kraków, wygrany 5:2, który zapewnił Warcie drugie w historii mistrzostwo Polski – mówi Andrzej Żurawski. – To tutaj w 1970 roku postawiliśmy kropkę nad „i”, awansując do ówczesnej II ligi. Stadion może nie miał takich standardów, jakie obecnie są w Polsce. Była za to świetna płyta boiska. Pielęgnował ją pan Kazimierczak, który starał się, żeby piłkarzom dobrze grało się na murawie. Ludzie związani z Klubem byli przywiązani do tego miejsca, odbywały się tu mecze nie tylko ligowe, ale też pucharowe, z dobrymi firmami jak Zagłębie Sosnowiec czy Widzew Łódź. Jest mi bardzo miło, że mogę być tu dzisiaj i sięgnąć wspomnieniami do tamtych czasów, patrząc na tę tablicę.

– Właśnie na stadionie przy ul. Rolnej debiutowałem w pierwszym zespole Warty Poznań. To było w 1974 roku w meczu z Widzewem Łódź, który miał bardzo mocną drużynę, m.in. z Pawłem Janasem w składzie. Zagrałem dobrze, w 10 minucie trafiłem nawet piłką w poprzeczkę, ale, niestety, przegraliśmy 0:1 – wspomina Ryszard Rychlewski. – Grałem na tym stadionie od trampkarza. Jako juniorzy dwa razy zdobywaliśmy mistrzostwo regionu i graliśmy w finałach mistrzostw Polski, m.in. z takimi firmami jak Wisła Kraków czy Śląsk Wrocław – dodaje były zawodnik i podkreśla: – Moi rodzice, bracia są Zieloni ja również do dzisiaj kibicuję drużynie. Choć nie zawsze mogę chodzić na mecz czy oglądać je w TV, bo jestem aktywny i wciąż bawię się w sport, szczególnie z dziećmi niepełnosprawnymi i seniorami na Orliku. Jestem dumny, że mogłem grać w Warcie Poznań.

Pamiątkowa tablica wisi na ścianie budynku przy ul. Rolnej 31. To mniej więcej w tym miejscu były usytuowane wejścia na stadion.
[KS Warta, materiały prasowe: https://wartapoznan.pl/index.php/2021/08/08/odslonieto-tablice-upamietniajaca-stadion-warty-poznan-przy-ul-rolnej/] , fot. Piotr Leśniewski

ZDARZYŁO SIĘ 8 SIERPNIA

763 p.n.e. W tym roku w Babilonii dokonano pierwszego na świecie zapisu o całkowitym zaćmieniu Słońca.

1588 Klęska hiszpańskiej Armady w bitwie na wodach kanału La Manche z flotą angielską Francisca Drake’a.

1611 Urodziła się Maria Ludwika – królowa polska, żona Władysława IV i Jana Kazimierza.

1780 Samobójstwo popełnił Tadeusz Rejtan, poseł nowogródzki. Kiedy po sejmie rozbiorowym 1773 roku wracał z Warszawy na Litwę, zdradzał już symptomy choroby umysłowej, która objawiała się m.in. obsesyjną antyrosyjskością. Gdy przez okno swojego majątku zobaczył rosyjskiego oficera, wpadł w taką histerię, iż stłukł szklankę i szkłem rozpruł sobie brzuch.

1786 Ta data przeszła do historii jako dzień narodzin alpinizmu. Dwóch Francuzów – lekarz Michel Gabriel Paccard i towarzyszący mu 22-letni Jacques Balmat o godzinie 18-tej 25, jako pierwsi alpiniści na świecie zdobyli Mont Blanc – najwyższy szczyt w Europie.

1805 Dekretem cesarskim połączono Akademię Krakowską z uczelnią lwowską w jeden uniwersytet austriacki. Do Krakowa przeniesiono większość profesorów, ale jednocześnie kilku wybitnych polskich naukowców zrzekło się katedr. W miejsce lwowskiej uczelni powstało liceum. i

1815 Napoleon Bonaparte został zesłany na wygnanie, na wyspę Św. Heleny.

1909 W Nowej Południowej Walii zaprezentowano pierwsze elektryczne urządzenie do strzyżenia owiec.

1933 Urodził się Joe Tex, amerykański wokalista i kompozytor. Naprawdę nazywał się Joseph Arrington. Pierwszą płytę nagrał w roku 1955 a jego największe przeboje to „Hold What You’ve Got” (1964), „Skinny Legs And All” (1967),  „I Gotcha” (1972) oraz „Ain’t Gonna Bump No More (With No Big Fat Woman)” (1977). Zmarł 13 sierpnia 1982 roku.

1934 Utworzono Światowy Związek Polaków z Zagranicy, którego prezesem został marszałek Senatu Władysław Raczkiewicz.

1937 Urodził się Dustin Hoffman, amerykański aktor teatralny i filmowy, stał się jednym z najbardziej popularnych aktorów swojej generacji. (“Wszyscy ludzie prezydenta”, “Sprawa Kramerów”, “Tootsie”, “Rain Man”).

1944 Pierwsza Dywizja Pancerna generała Stanisława Maczka rozpoczęła działania pod Falaise we Francji.

1945 ZSRR wypowiedział wojnę Japonii.

1945 Stany Zjednoczone zrzuciły bombę atomową na japońskie miasto Nagasaki.

1949 W Strasburgu zebrała się po raz pierwszy Rada Europy.

1961 Urodził się The Edge (wł. David Evans), gitarzysta grupy U2.The Edge  (Ostrze) to nazwa sklepu z artykułami żelaznymi, a wymyślił ją Poul Hewson – miała związek z charakterystycznym kształtem twarzy Evansa i ze sposobem w jaki “atakował” gitarę.

1963 Napad stulecia – cel bandytów to wagon pocztowy pociągu ekspresowego jadącego z Glasgow do Londynu; padło prawie 3 mln funtów szterlingów (ok. 50 mln dol.).

1970 Janis Joplin kupiła nagrobek na grób wokalistki bluesowej Beesie Smith, która była jednym z jej wzorów.

1974 Urodził się Brian Harvey, wokalista grupy East 17. W pierwszej połowie lat 90-tych jeden z najbardziej popularnych boybandów z Wielkiej Brytanii. Na jego koncie m.in. „House Of Love”, „Deep”, „Stay Another Day”.

1974 Prezydent USA Richard Nixon podał się do dymisji, urząd objął wiceprezydent Gerald Ford.
http://www.youtube.com/watch?v=BN8OfPc_aQ8&feature=related

1987 Nr 1 ameryk. listy przebojów: „I Still Haven’t Found What I’m Looking For” – U2.

1991 Zawalił się najwyższa na świecie budowla – maszt radiowy w Konstantynowie pod Warszawą.

1991 Macedonia uzyskała niepodległość od Jugosławii.

1992 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: „Rhythm Is A Dancer” – Snap.
http://www.youtube.com/watch?v=u_ppF2yK4NM

1996 Ogłoszono decyzję o upadłości Stoczni Gdańskiej.

Imieniny obchodzą; Emilian, Cyprian, Sewer, Sylwiusz

Mężczyzna o imieniu Cyprian na ogół bywa niestały, niesłowny i zbyt przewrażliwiony. Często wykazuje zbytnią nerwowość i małą odporność psychiczną w trudnych sytuacjach życiowych. Zbyt wiele uwagi poświęca sobie i własnej karierze.

Emilian jest pracowity i pełen dobrych chęci. Lojalny w stosunku do rodziny i przyjaciół jest także stały w uczuciach. Czasem bywa jednak zbyt zamknięty w sobie i nie potrafi znaleźć wspólnego języka z otoczeniem.

Sylwiusz jest osobą mądrą i szlachetną. To co wykonuje, traktuje z należytą powaga. Jest obowiązkowy i wymagający, zarówno w stosunku do siebie jak i do innych.