KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 9 LISTOPADA

Słońce w znaku Skorpiona

Światowy Dzień Jakości – obchodzony z inicjatywy międzynarodowych organizacji ds. standaryzacji i jakości od 1989 roku
Dzień Światowych Rekordów Guinnessa
Dzień Gry Wstępnej
Indie – święto diwali, największe święto hinduistyczne
Kambodża – Święto Niepodległości
Nepal – Święto Konstytucji
Pakistan – Rocznica Urodzin Muhammada Iqbala
Międzynarodowy Dzień Walki z Faszyzmem i Antysemityzmem

Osoby urodzone 9 listopada ponosi ambicja i temperament. Odznaczają się ponadto oryginalnością i darem obserwacji. Potrafią wytrwać w tym, co uważają za słuszne. Dlatego m.in. rzadko grozi im uzależnienie od nałogów. Charakter mają otwarty. Są wrażliwi na uroki płci odmiennej, a i sami cieszą się dużym powodzeniem. Ich negatywnymi cechami są zawziętość i mściwość.

Cytaty na dziś:

• Pozostawiamy wychowanie swych dzieci szkołom, ulicy i sądom dla nieletnich.
• Biograf to kłamca opowiadający kłamstwa swego bohatera. Aleksander Świętochowski

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1806 Do Poznania wkroczył francuski korpus marszałka Davouta.

1845 Urodził się Józef Kościelski, polityk, poeta, dramaturg i działacz narodowy.

Był zaprzyjaźniony z ks. Wilhelmem pruskim następcą tronu (późniejszym cesarzem Wilhelmem II). W 1881 otrzymał miejsce w Izbie Panów sejmu pruskiego, a od 1884 posłował do parlamentu Rzeszy. Reprezentował linię polityczną ugody z rządem pruskim.

Był mecenasem młodzieży polskiej studiującej w Niemczech (m.in. Jana Kasprowicza), w Miłosławiu założył galerię obrazów malarzy polskich oraz ufundował pierwszy na ziemiach polskich pomnik Słowackiego (1899), którego uroczyste odsłonięcie 16 września 1899 roku zgromadziło wielu prominentnych Polaków ze wszystkich zaborów.

Założył i prezesował Towarzystwu Dziennikarzy i Literatów Polskich. Był też członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego. W 1904 osiadł w Poznaniu; założył stowarzyszenie “Straż” i stał na jego czele w latach 1905-1909.

1878 W Poznaniu urodził się Franciszek Ryll, aktor i powstaniec wielkopolski.

Jego ojciec Wilhelm był tokarzem. Po ukończeniu szkoły ludowej rozpoczął pracę w zawodzie malarza. W wieku 18 lat zatrudnił się jako goniec w Teatrze Polskim w Poznaniu. Był to początek jego kariery aktorskiej.

Wkrótce dołączył do zespołu aktorskiego jako statysta a z czasem zaczął grać małe epizody. W latach 1900-1906 należał do zespołu Czesława Janowskiego. Był to zespół objazdowy dający przedstawienia w wielu miastach Królestwa.

Następne 6 lat spędził w Wilnie w Teatrze Polskim kierowanym przez małżeństwo Szczurkiewiczów.

W 1912 roku osiadł na stałe w Poznaniu. Do końca życia występował na deskach Teatru Polskiego. Był świetnym odtwórcą ról charakterystycznych, posiadał też wspaniały talent komiczny.

Przez wiele lat był również reżyserem poznańskich spektakli. W czasie powstania wielkopolskiego zbierał na widowni datki dla żołnierzy. W 1925 roku mianowano Franciszka Rylla honorowym członkiem Związku Artystów Scen Polskich. Zmarł 1928 roku w Poznaniu.

Najwybitniejsze z jego kreacji to: Grabiec w “Balladynie” J. Słowackiego, Horodniczy w “Rewizorze” M. Gogola, Pagatowicz w “Grubych rybach” M. Bałuckiego, Kapelan w “Damach i huzarach” czy Dyndalski w “Zemście” A. Fredry.

1883 Urodził się prof. Marcin Nadobnik – filozof, statystyk, jeden z organizatorów Uniwersytetu Poznańskiego.

Był profesorem statystyki w Uniwersytecie Poznańskim i Wyższej Szkole Handlowej. W latach 1909-1919 pracował w Biurze Statystycznym Wydziału Krajowego we Lwowie, w 1919 objął stanowisko naczelnika Wydziału GUS.

Był autorem wielu prac m.in.: „Pierwszy spis ludności w Polsce”(1922); „Obszar i ludność Polski” (1929), „Statystyka teoretyczna” (1929); „Wyludnianie się wsi wielkopolskiej” (1939). Pracując we Lwowie opublikował szereg prac m.in. w „Wiadomościach Statystycznych”.

1896 Zmiana barw prowincji poznańskiej z biało – czerwonych na biało czarno – białe (reskrypt cesarski).

1910 W Poznaniu zmarł ksiądz Piotr Wawrzyniak, działacz społeczny, gospodarczy i narodowy.

1918 W Poznaniu utworzono Radę Żołnierską.

1923 W Zamościu urodził się Roman Sykała, polski aktor. W latach 1956-58 był dyrektorem Teatru Polskiego w Poznaniu, (zm. 1972).

1936 Odbyło się uroczyste nadanie samodzielnemu Gimnazjum Żeńskiemu imienia Klaudyny Potockiej. Szkoła została wyodrębniona z Państwowej Uczelni im. Dąbrówki. Wybór patrona pozostawiono gronu pedagogicznemu i uczennicom. Uroczystość nadania szkole imienia Klaudyny Potockiej, zasłużonej Wielkopolanki, odbyła się w sali przy kościele św. Marcina.

Siedzibą szkoły stał się gmach przy ulicy Młyńskiej 11. Ponieważ szkoła nie dysponowała wówczas jeszcze własną aulą, akademię zorganizowano w sali nie istniejącego już dziś budynku, w sąsiedztwie kościoła Św. Marcina.

Cały program akademii ułożyła młodzież, przedstawiając w nim, w deklamacjach i śpiewie, myśli i hasła Klaudyny Potockiej. Estradę przybrano pękami kłosów z pól Kórnika i Konarzewa, gdzie żyła i działała Klaudyna Potocka. Kłosy zbóż miały oznaczać, że ziarno zasiane przez nową patronkę będzie kiełkowało w życiu młodzieży.

Kontynuatorką tradycji jest dziś V Liceum Ogólnokształcące przy ulicy Zmartwychwstańców.

1974 Zlikwidowano trasę tramwajową na Golęcin, przedłużono natomiast linię na Winiary.

„Dziewiątka” przestała kursować przez ul. Wojska Polskiego i została skierowana na Winiary. Nie są dokładnie znane okoliczności zlikwidowania pętli na Golęcinie. Mówi się, że miasto otrzymało odgórne polecenie, jednakże żadne dokumenty tego nie potwierdzają.

Trasa została oddana do użytku w 1925 roku. Od początku, przez cały okres jej użytkowania do Golęcina dojeżdżał tramwaj linii 9. Choć po wojnie na Sołacz tramwaje powróciły w sierpniu 1945 r., Golęcin na odbudowanie zniszczonych odcinków musiał czekać aż do 1 czerwca 1946 r. Ponownie pojawiła się tu linia 9 (Golęcin – Stary Rynek przez Most Uniwersytecki, Mielżyńskiego i pl. Wolności).

W 1956 na terenie parku naprzeciwko koszar powstała pętla, trasę do niej zmodernizowano, a tor zlokalizowano obok jezdni. Kilka lat później utworzono także nocną linię tramwajową 9N z Dworca Głównego na Golęcin.

[Źródło: Historia MPK na www.mpk.poznan.pl, dostęp 9.11.2016, fot. Jan Rembikowski]

1976 Ukończenie budowy pierwszego w Poznaniu 16 – kondygnacyjnego wieżowca mieszkalnego na osiedlu Piastowskim.

1988 FC Barcelona w rewanżu na Bułgarskiej pokonała Lecha Poznań w rzutach karnych – to spotkanie zostało nazwane jednym z najdramatyczniejszych w historii.

Wcześniej 26 października 1988 – Lech zremisował z utytułowaną Barcą 1:1 na wyjeździe, czym sprawia wielką sensację w Europie.

2017 Uruchomiono pierwsze transatlantyckie połączenie z poznańskiego lotniska.

Kilka minut przed godziną 13 wystartował samolot, który poleciał bezpośrednio na Dominikanę. Połączenie obsługiwane jest przez linie lotnicze TUIfly. Pasażerowie na Karaiby latać będą komfortowym, szerokokadłubowym Boeingiem 767. Na pokładzie pierwszego rejsu znalazło się około 275 osób, a to oznacza pełne obłożenie inauguracyjnego lotu.

2017 Zmarł Bogdan Kalinowski, poznański kinoman. Miał 78 lat.

Razem z żoną Maria stanowili małżeństwo znane w kinach i na festiwalach w całej Polsce. Ona: drobna, siwiuteńka, często z chustką na głowie. On: wysoki, chudy. Oboje nosili okulary grube jak denka butelek, a do czytania używali szkieł powiększających. Pod koniec życia mieszkali przy Św. Marcinie w sąsiedztwie Kina Muza, które odwiedzali każdego dnia. Prowadzili skrupulatną ewidencję wszystkich obejrzanych filmów. Było ich ponad 15 tys. Pierwszym wspólnie obejrzanym był “Król, Dama, Walet” Skolimowskiego w kwietniu 1973 r.

2021 Magistrat informował o zakończeniu remontu budynku “Marcinka”, który odzyskał pierwotny charakter architektoniczny

Zakończono prace remontowe przy elewacji budynku i ogrodzenia „Marcinka”, czyli Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 1 im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Obiekt pochodzący z początku XX wieku odzyskał dawny blask, a jednocześnie został wzmocniony i zabezpieczony.

Budynek będący siedzibą placówki pochodzi z 1903 roku, dlatego prace były prowadzone pod nadzorem konserwatorskim.

W ramach prac m.in. uzupełniono ubytki w cegłach, gzymsach i spoinie, położono nowe tynki w miejsce tych zniszczonych, a także usunięto napisy będące wynikiem aktów wandalizmu na ścianach.

Do tej pory mury budynku nie posiadały izolacji przeciwwilgociowej, przez co przez lata były narażone na destrukcyjne działanie wody. W ramach prac oczyszczono je, osuszono i odsolono, a następnie zdezynfekowano i zabezpieczono.

Konserwacji poddano także granitowe schody budynku oraz parapety i drewniane elementy, takie jak m.in. część okien i drzwi. Rynny i opierzenia zostały wymienione. Ujednolicono także okratowanie okien. W ramach inwestycji wykonawca przeprowadził także izolację przeciwwilgociową ścian fundamentowych oraz drenaż i udrożnienie kanalizacji deszczowej. [źródło: Poznańskie Inwestycje Miejskie]

Fot: Bukowska Grunwaldzka Marcinek I Liceum LO 2021_11 [PIM] (1) / Jezyce

ZDARZYŁO SIĘ 9 LISTOPADA

1655 Zmarł Pierre Gassend (właśc. Gassendi), francuski filozof, matematyk i astronom.

Na łożu śmierci miał podobno powiedzieć: Urodziłem się, nie wiedząc dlaczego, żyłem, nie wiedząc jak i umieram nie wiedząc dlaczego, ani jak. Oto czym jest ludzkie życie.

1794 Wojska rosyjskie Aleksandra Suworowa wkraczają do Warszawy, rzeź Pragi.

1799 Przewrót 18 brumaire’ a. Generał Napoleon Bonaparte obalił Dyrektoriat i nakazał opracowanie konstytucji ustanawiającej władzę trzech konsulów.

1859 Chłosta przestała być stosowana jako rodzaj kary w brytyjskiej armii.

1876 Yoshinabu, ostatni japoński szogun złożył cesarzowi swą dymisję. Zakończyło to trwający prawie 800 lat okres rządów szogunów w Japonii.

1888 Urodził się Jean Monnet – francuski ekonomista, finansista i dyplomata. Jeden z “Ojców Założycieli” Zjednoczonej Europy. Współautor koncepcji powołania Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, pierwszy przewodniczący jej organu wykonawczego – Wysokiej Władzy.

1906 Theodore Roosevelt jako pierwszy urzędujący prezydent USA odbył podróż zagraniczną (wizytował budowę Kanału Panamskiego).

1915 Urodziła się Anna (Hanka) Bielicka, aktorka teatralna i filmowa.

1918 Zmarł Guillaume Apolinaire, właściwie Wilhelm Apolinary Kostrowicki, poeta i pisarz francuski polskiego pochodzenia. Autor zbioru wierszy: “Kaligramy”, “Alkohole”, “Piosenka niekochanego” opowiadań: “Heretyk i spółka”, “Zamordowany poeta”, sztuki “Cycki Terezjasza”

1918 Rewolucja w Niemczech zmusiła cesarza Wilhelma II do abdykacji. Nastąpił kres Cesarstwa Niemieckiego. Proklamowano w Berlinie utworzenie republiki weimarskiej.

1929 Urodził się Imre Kertész, węgierski pisarz, noblista.

1931 W Hollywood, w USA zaprezentowano pierwszy film trójwymiarowy.

1938 W Niemczech miała miejsce „kryształowa noc” – hitlerowskie bojówki zdemolowały żydowskie sklepy.

1941 Urodził się Tom Fogerty, w latach 1964-70 gitarzysta i wokalista amerykańskiej grupy Creedence Clearwater Revival. Zmarł 6.09.1990 roku. Zespół znany jest z przebojów jak „Have You Ever Seen The Rain”, „Proud Mary” oraz „Bad Moon Rising”.

1966 Podczas otwarcia wystawy sztuki awangardowej „Unfinished Paintings And Objects By Yoko Ono” John Lennon poznał Yoko Ono.

1970 Zmarł Charles de Gaulle, generał i polityk francuski, w czasie wojny organizator i przywódca Wolnych Francuzów, po wojnie pierwszy prezydent Francji.

1978 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: “MacArthur Park” – Donna Summer.

1983 Urodziła się Maja Włoszczowska, polska kolarka górska.

1985 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: „Miami Vice Theme” – Jan Hammer.

1989 Otwarcie granicy między NRD i RFN – symboliczne zburzenie muru berlińskiego.

1989 Rozpoczęła się wizyta w Polsce kanclerza Helmuta Kohla. Jej punktem kulminacyjnym był “gest pojednania” wymieniony z premierem Mazowieckim na mszy w Krzyżowej.

1991 Numer 1 amerykańskiej listy przebojów: „Cream” – Prince.

1994 Prezydent Bill Clinton podpisał ustawę zawierającą słynną poprawkę senatora Hanka Browna. Upoważniała ona prezydenta do objęcia Polski, Czech, Węgier i Słowacji takimi samymi programami współpracy militarnej, z jakich korzystają państwa będące sojusznikami USA.

2002 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: “Lose Yourself” – Eminem; US Top Album: “Shaman” – Santana.

2006 Zmarł były szef wywiadu NRD Markus Wolf. Przez prawie 30 lat szef wywiadu zagranicznego NRD, na Zachodzie nazywany “człowiekiem bez twarzy”, bo do 1978 roku nie było tam jego fotografii.

Imieniny obchodzą: Gracja, Orest, Ursyn, Teodor, Genowefa, Bogdan

Gracja, z łacińskiego gratia to wdzięk, powab, łaska, stąd też w mitologii rzymskiej – Gracje to trzy boginie wdzięku.
Ursyn, w Niemczech także Urs lub Ursus, to po prostu niedźwiedź – imię pochodzenie łacińskiego.