Kontrkultura sieci: od mediów taktycznych do Wikileaks, cz. 1

Działalność Wikileaks zelektryzowała globalną opinię publiczną – debata wokół ujawniania dokumentów noszących klauzulę “tajne” na nowo przywołała ważne problemy współczesnego świata, w którym polityka, media i style życie splatają się ze sobą mocniej niż kiedykolwiek.

Czy wolność słowa może funkcjonować dzisiaj na warunkach określonych, zanim nastała epoka zsieciowanych mediów cyfrowych? Jakie możliwości oporu wobec dominujących sił rynku i polityki kryją się w działaniach z mediami i za ich pomocą? Podobne pytania zawsze stanowiły sedno oddolnej aktywności kontrkulturowej, która w dzisiejszych warunkach coraz częściej odbywa się w sieci. Podczas wykładu dr Anna Nacher sięgnie po zaproponowany przez Geerta Lovinka i Davida Garcię w 1993 roku termin “media taktyczne” – inspirowali się nim m.in. aktywiści ruchu zapatystowskiego, a także artyści-hacktywiści kolektywu Electronic Distrubance Theatre, mający na swoim koncie nie tylko najsłynniejsze akcje elektronicznego oporu obywatelskiego (FloodNet), ale również współcześnie realizowany w b.a.n.g lab na Uniwersytecie Kalifornii projekt Transborder Immigrant Tool, który stawia niewygodne pytania o mobilność w świecie nasyconym technologiami elektronicznego nadzoru.

Media taktyczne można jednak rozumieć szerzej, sięgając do prowadzonych jeszcze w latach 70. eksperymentów z niezależnymi stacjami radiowymi czy telewizją sąsiedzką. Będzie to jednocześnie kolejna próba nakreślenia potencjalnej tymczasowej strefy autonomicznej, choć – jak twierdzą Lovink i Garcia – jej zasadniczą cechą jest nieuchwytność partyzanckich taktyk. “Media taktyczne” są obszarem pogranicznym, w którym styka się ze sobą praktyka artystyczna, działalność obywatelska oraz zwykła, codzienna aktywność.