Malta Festival: It Is Hard to Be a God – KORNEL MUNDRUCZÓ
Opis
Hard to be a god jest adaptacją powieści science-fiction Arkadija i Borysa Strugackich z 1964 roku. Akcja książki została osadzona w czasach, gdy ludzkość, dzięki nauce i rozwojowi technicznemu, jest wolna od chorób, niewiedzy i głodu. Bada otaczający ją kosmos, starając się nieść w nim ideały humanizmu, wolności i oświecenia. Ziemski historyk wtapia się w otaczającą go zacofaną rzeczywistość. Ma działać niczym zaprogramowany lub obserwujący świat Bóg. Nie może kierować się swoimi emocjami, czy też osobistymi sympatiami. W spektaklu Mundrucza agent pojawia się w ciężarówkach, w których kilku mężczyzn przetrzymuje prostytutki.
Tematem przedstawienia jest świat, za który Bóg zdaje się nie brać odpowiedzialności, od którego odwraca wzrok – tak jak my, zamyka oczy przed mroczną stroną społecznej rzeczywistości. A może Bóg ujawnia swą niemoc wobec ludzkiego nieszczęścia? Mundruczó wykorzystuje projekcje, hiperrealistycznie odtwarza ciężarówki, wplata w spektakl prawdziwe historie, angażuje amatorów i profesjonalistów, jednocześnie wykorzystuje formułę telewizyjnego show. Niepokojąca rzeczywistość zajmuje miejsce sztuki. Gdzie przebiega granica między jednym a drugim i jak daleko można ją przesunąć? Węgierski reżyser stawia też pytania o to, kto jest winny? Tylko zbrodniarze, czy odpowiedzialność sięga gdzieś dalej?
„Według ekspertów Komisji Europejskiej co roku tylko w obrębie UE ofiarą handlu ludźmi pada kilkaset tysięcy osób. Dla gangów to – po Hadlu bronią i narkotykami – trzecie największe źródło dochodów”. W Europie wschodniej coraz większe znaczenie polityczne zyskują przedstawiciele radykalnych ideologii. W sztuce grupa mężczyzn również reprezentuje taką ideologię. Jest dla niej gotowa oddać życie.
adaptacja i reżyseria: Kornél Mundruczó
współautor: Yvette Bíró
scenografia i kostiumy: Márton Ágh
dramaturgia: Viktória Petrányi
realizator światła: András Éltető
realizator dżwięku i projekcji: Zoltán Belényesi
asystent reżysera: Balázs Lengyel
rekwizyty: Gergely Nagy
stylistka: Andrea Szakál
występują: Roland Rába, Annamária Lang, Orsi Tóth, Zsolt Nagy, János Derzsi, Rudolf Frecska, László Katona, Gergely Bánki, Diána Magdolna Kiss, Kata Weber
produkcja: Dóra Büki
koordynacja produkcji: Judit Sós
produkcja: Proton Cinema (Budapest)
koprodukcja: Kunstenfestivaldesarts, Alkantara Festival with Culturgest (Lisbon), Théâtre National de Bordeaux, Rotterdamse Schouwburg (Productiehuis Rotterdam), Theater der Welt (Essen), Trafó – House Of Contemporary Arts (Budapest), Baltoscandal Festival (Rakvere)
projekt wspierany przez: NXTSTP, with the support of the Culture Programme of the European Union, Eky Light (Budapest)
Relacje
W filmach (…) za pomocą naturalistycznych narzędzi maluje dosyć mroczny i pesymistyczny obraz świata, choć ironiczny dystans pozwala mu uniknąć pułapki surowego, chłodnego dokumentalizmu i nadać obrazom wymiar poetycki. W dziełach teatralnych przeciwnie – stosując konsekwentną stylizację na realistyczny, naturalistyczny szkielet nakłada warstwę symboliczną” .
“Didaskalia”
Mundruczó nie moralizuje. Próbuje nakłonić widza do relatywizującego, sceptycznego sposobu myślenia. Ogołocone z wszelkiego moralnego piękna postaci jego przedstawień przypominają o tym, że nikt nie jest bez winy i właśnie dlatego nie mamy prawa do wygłaszania kategorycznych sądów – nawet wtedy, gdy patrzymy na świat z odrazą.
“Didaskalia”