Kolorowa Afryka w CK Zamek

Centrum Kultury Zamek zaprasza na wyjątkową wystawę jednego z najciekawszych zjawisk artystyczno-kulturowych współczesnego Konga. Blisko 90 obrazów z kolekcji Królewskiego Muzeum Afryki Środkowej w Tervuren w Belgii, które składają się na ekspozycję, reprezentuje nurt malarstwa popularnego powstałego na potrzeby lokalnych społeczności.

Wystawa, której kuratorem jest etnolog, historyk i afrykanista prof. Bogumił Jewsiewicki, to rezultat jego wieloletnich badań. Ekspozycja dotyka zagadnień tożsamości i pamięci w perspektywie kolonialnej przeszłości. Porusza również zagadnienia związane ze stereotypowym postrzeganiem współczesnej Afryki.

Portrety własne Kongijczyków otwierają oryginalny kulturowo świat przesycony kolorami, głosami nieustających rozmów i pełen muzyki. Ta ostatnia, leżąca u podstaw globalnego zjawiska, jakim jest world music, stanowi zapewne dla polskiego widza najlepszy obszar ku spojrzeniu na Kongijczyków (i na innych Afrykańczyków) ich własnymi oczami.

Dlaczego Kongo i malarstwo z tej części Afryki?

W ostatnim półwieczu krytyka spojrzenia europejskiego na Afrykańczyków rozgrywa się w dużym stopniu wokół książki „Jądro ciemności” Josepha Conrada (Józefa Korzeniowskiego) – arcydzieła literatury anglojęzycznej. Książka ta, której treść oparta jest na doświadczeniach krótkiego i nieudanego pobytu autora w dzisiejszym Kongo, stała się w ostatnich dziesięcioleciach przykładem europejskiego, kolonialnego postrzegania Afrykańczyków.

W codziennych spotkaniach z innymi każdy z nas może się znaleźć w pozycji Conrada. Patrzymy na drugiego człowieka oczami przysłoniętymi okularami odziedziczonymi z przeszłości, pożyczonymi od kogoś innego. Wymagamy jednak, co zrozumiałe, żeby na nas patrzono poprzez „Polaków portret własny”. Nie znaczy to jednak, że jest to portret jedyny i zawsze słuszny. Uznanie tego portretu jest niezbędne do tego, byśmy czuli się szanowani przez innych i współdziałali z nimi na równej stopie. Nasze spojrzenie na innych musi więc również brać pod uwagę ich własny portret.

KONGIJCZYKÓW PORTRET WŁASNY. MALARSTWO KONGIJSKIE 1960–1990, 16.10.−19.12. 2021, Sala Wystaw.

Bilety: 15 zł (n), 10 zł (u)
Kurator: prof. Bogumił Jewsiewicki (Uniwersytet Laval, Quèbec, Kanada), współpraca, aranżacja, produkcja: Wojciech Luchowski