Miliony z Unii na poznańską kulturę

Dwie poznańskie instytucje kultury – Biblioteka Raczyńskich i Centrum Kultury Zamek – otrzymają łącznie ponad 28,5 mln zł dofinansowania ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 na projekty zgłoszone w drugim naborze do konkursu w ramach priorytetu “Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury”. Dzięki tym pieniądzom zmodernizowane zostaną przestrzenie, w których realizowane będą nowe, ciekawe projekty kulturalne, mieszkańcy zyskają też lepszy dostęp do unikatowych poznańskich zbiorów bibliotecznych.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznało dofinansowanie łącznie 9 projektom, w tym dwóm poznańskim: “Modernizacja budynku Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu oraz konserwacja i digitalizacja cennych zasobów bibliotecznych” oraz “Konserwacja reprezentacyjnych wnętrz zachodniej części dawnego zamku cesarskiego w Poznaniu i ich adaptacja celem efektywnego wykorzystania dziedzictwa kulturowego”.

Poznań zgarnął prawie 20% całkowitej kwoty dofinansowania w tym rozdaniu. Wysoka ocena poznańskich wniosków świadczy o tym, że były one bardzo dobrze przygotowane – mówi Jędrzej Solarski, zastępca prezydenta Poznania. – Bardzo cieszy mnie fakt, że dzięki tym pieniądzom mieszkańcy zyskają nowe możliwości w zakresie korzystania z poznańskich zasobów bibliotecznych oraz nowe atrakcyjne przestrzenie, a w nich nowe formy i działania kulturalne, w tym warsztaty, wystawy, czy spektakle.

Biblioteka Raczyńskich na realizację swojego projektu otrzyma z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego 14.220.940,68 zł. W ocenie merytorycznej I stopnia wniosków zgłoszonych do konkursu uzyskał on najwyższą lokatę wśród wszystkich projektów złożonych przez instytucje z zachodniej Polski.

Jesteśmy bardzo zadowoleni, że oceniono nasz wniosek tak dobrze – mówi Anna Gruszecka, dyr. Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu. – Za dwa lata, w 2019 roku, przypada 190-ta rocznica otwarcia Biblioteki Raczyńskich, jest to więc znakomity prezent dla Książnicy, czytelników i Poznania. Realizacja projektu to nie tylko modernizacja gmachu i stworzenie lepszych warunków dla czytelników, ale i konserwacja cennych zbiorów oraz szerokie ich udostępnianie w zakresie, który bez zewnętrznego dofinansowania w takiej skali nie byłby możliwy.

W ramach projektu zmodernizowany ma zostać historyczny gmach Biblioteki Raczyńskich, w którym przywrócona zostanie jego pierwotna funkcja biblioteczna. W pomieszczeniach na I piętrze ponownie pojawią się książki. W zmodernizowanych wnętrzach znajdą się też przestrzenie do prowadzenia działań artystycznych i edukacyjnych. Gmach ma także być dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.

Poza modernizacją gmachu, celem projektu jest również ochrona i udostępnianie dóbr kultury.

Do konserwacji, a następnie digitalizacji wytypowano m.in. najcenniejsze i jednocześnie najbardziej zagrożone postępującą destrukcją atlasy od XVI do XIX wieku ze zbiorów kartograficznych Biblioteki Raczyńskich. Wśród nich znalazł się pierwszy nowożytny atlas świata Theatrum orbis terrarum flamandzkiego kartografa i geografa Abrahama Orteliusa, zawierający zestaw map pogrupowanych regionami (wyd. Antwerpia 1595). Konserwacji będzie także poddany najcenniejszy w zbiorach Biblioteki Raczyńskich monumentalny, dziesięciotomowy atlas Novus atlas absolutissimus (wyd. Amsterdam 1647-1658). Atlas, zawierający ponad 500 ręcznie kolorowanych map przedstawiających cały znany ówcześnie świat, stanowi unikat w skali krajowej.

Dofinansowanie w wysokości 14.341.880,76 zł otrzyma Centrum Kultury “Zamek”, które do II konkursu w ramach VIII osi priorytetowej “Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury” Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 złożyło projekt modernizacji zabytkowej zachodniej części dawnego zamku cesarskiego.

Zakres projektu obejmuje przede wszystkim konserwację wnętrz na parterze, I i II piętrze w części zachodniej zamku, m.in. zabytkowej kamieniarki, w tym podłóg i okładzin kamiennych, tynków i sztukaterii, jak również stolarki okiennej i boazerii. Ponadto zmodernizowane przestrzenie zostaną wyposażone w sprzęt umożliwiający realizację szerokiego programu kulturalnego, w tym teatralnego, muzycznego i ekspozycji sztuki współczesnej. W ramach projektu zakupiony zostanie też sprzęt do digitalizacji posiadanych materiałów archiwalnych oraz sprzęt komputerowy w celu utworzenia multimedialnej biblioteki i czytelni.

Realizacja przedsięwzięcia przyczyni się do szerszego i pełniejszego wykorzystania potencjału miejsca, jakim jest zabytkowe skrzydło zamku. Odrestaurowane wnętrza będą stanowiły całoroczną atrakcję przyciągającą nie tylko okolicznych mieszkańców, ale także osoby z innych części regionu i kraju. Ponad 40% powierzchni użytkowej zabytkowego skrzydła zajmowała będzie nowa ogólnodostępna przestrzeń do prowadzenia działalności kulturalnej. Planowana jest tam realizacja nowych form kulturalno-edukacyjnych, takich jak: wystawy sztuki współczesnej, spektakle, laboratorium sztuk wizualnych, kameralne koncerty muzyki nowej, współczesnej i dawnej, pokaz filmowy na temat historii zamku w kontekście historii Poznania i Polski, spacery architektoniczne, ekspozycja wybranych zachowanych artefaktów z pierwotnego wystroju Zamku Cesarskiego.

Konserwacja przestrzeni zachodniego skrzydła zamku to dla nas ogromna szansa na poszerzenie naszego programu i przyciągniecie do zamku nowej publiczności. Dzięki pracom dawny blask mogą odzyskać pochodzące z lat 40-tych zabytkowe przestrzenie: zamkowe hole i korytarze, sale cesarskie, sala kominkowa, sala pod zegarem, hol kolumnowy i sień przejazdowa, czyli pomieszczenie na parterze wieży, a także przestrzenie galerii sztuki współczesnej – mówi Anna Hryniewiecka, dyr. CK Zamek. – Zależy nam bardzo, żeby po remoncie szerzej udostępnić Zamek zwiedzającym. Pomóc mają w tym m.in. audioprzewodniki, z którymi zabytkowe wnętrza będzie można zwiedzać samodzielnie. Po remoncie Zamek ma być też bardziej przyjazny dla osób niepełnosprawnych.

Całkowity koszt realizacji tego projektu to 20 657 911, 21 zł.