Nowy eksponat w Centrum Szyfrów Enigma

Oryginalna wojskowa wersja niemieckiej maszyny szyfrującej została przekazana Centrum Szyfrów Enigma przez Agencję Wywiadu.  Model ten wyprodukowano w 1937 roku, był używany przez siły zbrojne oraz służby specjalne III Rzeszy. Eksponat można już oglądać.

Misją Centrum jest przede wszystkim pielęgnowanie pamięci i przypominanie o wkładzie Polaków i roli Poznania w złamaniu kodu niemieckiej maszyny szyfrującej. To jest podstawowy cel, który realizujemy od września ubiegłego roku, kiedy CSE oficjalnie wystartowało. Jednym z elementów naszych działań jest rotacyjna obecność eksponatów związanych z historią Enigmy – mówi Mariusz Wiśniewski, zastępca prezydenta Poznania. 

Dotychczas zwiedzający mogli obejrzeć cywilną wersję Enigmy pochodzącą ze zbiorów Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu, a także wyjątkową polską replikę, która jest chlubą Muzeum Historii Polski w Warszawie. 

Teraz do CSE przyjechała wojskowa wersja Enigmy o numerze A7874. Nowy eksponat został wyprodukowany jeszcze przed II wojną światową. Był używany przez siły zbrojne oraz służby specjalne III Rzeszy. Do tej pory mogli ją jednak oglądać nieliczni, bowiem ta Enigma pochodzi ze zbiorów Agencji Wywiadu, która w tym roku obchodzi 20. rocznicę swojego powstania.

Wiemy, że jest to maszyna w wersji wojskowej. Bardzo łatwo ją rozpoznać ponieważ ma ona dodatkowe wzmocnienie w postaci przełączy i kabli, które operator wykorzystywał, żeby zwiększy siłę kryptograficzną tego urządzenia, w wyniku czego szyfr był znacznie trudniejszy do złamania. Maszyna pochodzi z 1937 roku. Skąd znalazła się w zbiorach agencji? To efekt współpracy partnerskiej z innymi wywiadami – mówi płk Dariusz Matysek, przedstawiciel Agencji Wywiadu. 

Ten egzemplarz oryginalnej niemieckiej maszyny szyfrującej można oglądać na ekspozycji CSE do końca 2022 roku. 

Nowy eksponat zaprezentowano podczas konferencji prasowej w czwartek, 23 czerwca. W trakcie wydarzenia radna miejska Klaudia Strzelecka odczytała list od sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Szymona Szynkowskiego vel Sęk. 

Centrum Szyfrów Enigma to najnowsza z pięciu marek Poznańskiego Centrum Dziedzictwa. Jej najważniejszą misją jest utrwalanie w powszechnej świadomości, że złamania szyfru Enigmy dokonali polscy kryptolodzy, absolwenci Uniwersytetu Poznańskiego – Marian Rejewski, Henryk Zygalski i Jerzy Różycki – którzy właśnie w stolicy Wielkopolski w latach 1929-1932 stawiali pierwsze kroki w dekryptażu niemieckiej maszyny szyfrującej. Ekspozycja CSE przedstawia również historię utajniania informacji na przestrzeni lat oraz konsekwencje wysiłków kryptologów w czasie II wojny światowej, które zaowocowały rewolucją cyfrową na świecie.

Miasto Poznań wraz z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza, partnerem inwestycji przeznaczyło na zaprojektowanie i wybudowanie Centrum Szyfrów Enigma ok. 30 mln zł. Projekt jest realizowany dzięki wsparciu ze środków Unii Europejskiej.