Nowy Plan – nowy poznański festiwal

Modernizm ma wiele twarzy i wcieleń, bogatą historię i silny wpływ na współczesność. Przez jednych nadal jest więc odsądzany od czci i wiary, przez innych traktowany jak obiekt bezrefleksyjnego kultu. Zainteresowanie nim jest tyle intensywne, co powierzchowne. A jaki jest modernizm będzie można dowiedzieć się podczas nowego poznańskiego festiwalu „Nowy Plan” poświęconego architekturze i sztuce.

Pierwsza edycja festiwalu odbędzie się od 4 do 10 czerwca i tematem głównym jest niezwykle ciekawe zagadnienie luksusu w architekturze i sztuce tamtego okresu.

W programie poza niezwykle ciekawymi debatami dotyczącymi tego jak luksus odbierali Polacy w latach 50-80  z zaproszonymi architektami, kulturoznawcami i socjologiem, debata dotycząca modernistycznej architektury hotelowej – prezentująca jak obywatele bloku wschodniego spędzali wakacje i wolne weekendy.

Festiwal to także spacery, które zawsze podczas festiwalów architektonicznych cieszą się największą popularnością. Uczestnicy festiwalu będą mogli zobaczyć piękna klatkę schodową i taras Okrąglaka – ikonę naszego miasta, stojący na uboczu Dom Weterana- który po otwarciu był jednym z najbardziej luksusowych ośrodków tego typu  w Polsce oraz premierowo modernistyczną willę z al. Niepodległości 37 ( charakterystyczną modernistyczną kostkę z płytkami na elewacji).

Lokując się w Poznaniu ma ambicje podkreślenia roli modernizmu w rozwoju powojennego miasta, ale chce także sięgać dalej – umieszczając wątki lokalne w szerokim, ogólnopolskim lub światowym kontekście.

W tym roku hasłem przewodnim jest „Luksus”, choć wielu mieszkańcom osiedli z wielkiej płyty zestawienie luksusu i moderny może wydać się dziwne. Tym bardziej, że modernizm nie miał ambicji tworzenia luksusu w tradycyjnym znaczeniu tego słowa – utożsamianego ze zbytkiem, nadmiarem, blichtrem i wyjątkowym komfortem. Przeciwnie – niósł obietnicę bardziej racjonalnej, zdrowej, sprawiedliwej i „demokratycznej” przestrzeni.

Paradoksalnie – materializacja tych postulatów oznaczała dla szerokich mas przeniesienie się na wyższy poziom, a więc – swego rodzaju luksus, choćby w postaci osobnych mieszkań „z wygodami”: centralnym ogrzewaniem, bieżącą ciepłą wodą, nasłonecznionymi pokojami.

Ale to niejedyny przypadek, kiedy modernistyczną architekturę i urbanistykę można powiązać z luksusem. Już sam fakt modernizacji i stosowania nowoczesnych rozwiązań stawiał dokonania modernizmu na awangardowej, a więc także modnej i pożądanej pozycji.

Nowoczesne hotele, domy wczasowe i wille należą do żelaznego modernistycznego repertuaru zarówno w krajach kapitalistycznych, jak i tzw. „demokracjach ludowych”. Olśniewały nowoczesnymi materiałami, wyglądem, a także standardem przekraczającym atrakcje dostępne po tej stronie „żelaznej kurtyny”. Czy modernizm i jego współczesne
pochodne nadal mogą kojarzyć się z luksusem? Czym w ogóle jest luksus w architekturze?

Co oznacza dziś, a co rozumiano jako luksus kilka dekad temu? Na te pytania pozwolą odpowiedzieć cykle wykładów, debat, spacerów i ekspozycji w ramach poświęconej luksusowi pierwszej edycji festiwalu „Nowy Plan”.

Szczegółowy program festiwalu: www.nowyplanfestiwal.pl