Od dziś mamy nowe świadectwa pracy

23 maja 2023 r. wchodzi w życie nowelizacja Rozporządzenia w sprawie świadectwa pracy. Nowe przepisy przewidują zmianę wzoru świadectwa pracy.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rodziny i Polityki Społecznej zmieniające rozporządzenie w sprawie świadectwa pracy pracodawca będzie w świadectwie pracy zamieszczał informacje związane z nowymi formami urlopów czy pracą zdalną. Rozporządzenie nie zawiera przepisów przejściowych, przez co pracodawcy będą zobowiązani wprowadzić nowy wzór świadectwa pracy z dnia na dzień.

Konieczność dostosowania przepisów

Nowelizacja Rozporządzenia w sprawie świadectwa pracy jest konieczna z uwagi na zmiany Kodeksu pracy wprowadzone na mocy Ustawy z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Ustawa ta wprowadziła do Kodeksu dwie nowe instytucje:

• zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej – zgodnie z art. 148¹ Kodeksu pracy pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin, z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika,
• urlop opiekuńczy – zgodnie z art. 173¹ Kodeksu pracy w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych; urlop ten przysługuje pracownikowi w wymiarze pięciu dni w roku kalendarzowym.

Nowelizacja wprowadza zasadę, zgodnie z którą w świadectwie pracy pracodawca będzie zamieszczał również informacje dotyczące wykorzystania przez pracownika zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej i urlopu opiekuńczego wykorzystanych w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy.

Informacje te będą niezbędne do ustalenia uprawnień ze stosunku pracy przez kolejnego pracodawcę, który będzie zatrudniał pracownika w tym samym roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy u poprzedniego pracodawcy. Wynika to z faktu, że liczba dni zwolnienia jest przyznawana na rok kalendarzowy niezależnie od liczby pracodawców, u których będzie w międzyczasie zatrudniony pracownik, więc każdy kolejny pracodawca musi wiedzieć, ile dni zwolnienia przysługuje jeszcze pracownikowi w danym roku.

Ponadto Rozporządzenie zmieniające uwzględnia zmiany wprowadzone w Kodeksie pracy przez Ustawę z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, która dała możliwość wykonywania pracy w formie pracy zdalnej. Ustawa ta wprowadziła m.in. regulacje dotyczące okazjonalnej pracy zdalnej – istotne jest zwłaszcza to, że wymiar takiej pracy został ograniczony do 24 dni w roku kalendarzowym. Dlatego pracodawca będzie zamieszczał w świadectwie pracy także informacje o liczbie dni wykonywania okazjonalnej pracy zdalnej w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy. Informacja ta umożliwi kolejnemu pracodawcy prawidłowe wyliczenie liczby dni pracy zdalnej okazjonalnej przysługujących danemu pracownikowi.

Nowy wzór świadectwa pracy

Nowelizacja Rozporządzenia w sprawie świadectwa pracy przewiduje zmianę wzoru świadectwa pracy. Proponowane zmiany w pomocniczym wzorze świadectwa pracy obejmują uzupełnienie treści świadectwa o informacje dotyczące wykorzystania zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika, oraz urlopu opiekuńczego. Dodatkowo konieczne było dokonanie zmian w tym wzorze ze względu na zmiany do Kodeksu pracy w zakresie urlopu rodzicielskiego wprowadzane wspomnianą już Ustawą.

Zmiany wchodzą w życie po upływie 7, a nie 14 dni od dnia ogłoszenia. Skrócenie okresu vacatio legis jest niezbędne, aby jak najszybciej dostosować brzmienie Rozporządzenia do nowelizacji Kodeksu pracy oraz umożliwić pracodawcom prawidłowe wypełnianie świadectw pracy.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1510 ze zm.),
• Ustawa z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 641),
• Ustawa z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 240),
• Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1862),
• Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 11 maja 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. z 2023 r. poz. 912).

Tekst: Michał Łyszczarz, Oficyna MM Wydawnictwo Prawnicze