Poznania powrót nad Wartę

Coraz częściej spoglądamy na płynącą przez naszą aglomerację rzekę. Coraz częściej coś się tam dzieje, jednak trudno jeszcze mówić o powrocie miasta nad Wartę. Ma się to jednak zmienić w ciągu następnych kilkunastu latach.

Ważne jest, by wszystkie działania były spójne. Ważne jest, by z przywróconej miastu rzeki i atrakcji z tym związanych korzystać mogli wszyscy, a nie tylko wybrani. Plany są ambitne, ale realne do wykonania.

Od Mostu Rocha do Cybiny nad Wartą rozbudowuje się Politechnika Poznańska. Na tym właśnie odcinku, przy kampusie tej Uczelni powstać ma nadwarciański bulwar. To z pewnością dobry przykład, który jest póki co jeszcze tylko na etapie planów. Gdy jednak zostaną zrealizowane, fyrtel ten zmieni się i ożyje.

Zupełnie inny przykład to inwestycje Wechty przy ulicy Szyperskiej. Tutaj mamy do czynienia nie z powrotem miasta nad Wartę, ale praktycznie ze zdobyciem części rzeki przez dewelopera. Pozostaje mieć tylko nadzieje, że to przypadek odosobniony.

Zgodnie z planami Poznań do 2030 roku ma się stać miastem mostów i kanałów. Dzięki temu życie miasta ma się toczyć nad Wartą. Strategia rozwoju rzeki Warty to ambitne i wymagające przedsięwzięcie – wyjaśniają autorzy strategii – przeprowadzone analizy finansowe i ekonomiczne wykazały, że całkowity koszt realizacji strategii może wynieść od 2.697,0 milionów do 3.151,0 milionów złotych, należy jednak pamiętać, że tak wielka inwestycja składałaby się z dziesiątek podprojektów, realizowanych w różnym czasie.

Wszystko wskazuje na to, że Poznań dzięki tym projektom zyskałby finansowo. Z pewnością zyskają również mieszkańcy otrzymując nowe tereny nie tylko do zamieszkaia, ale również do spędzania wolnego czasu w trakcyjnych miejscach.

Jednym z projektów pilotażowych projektu Na Rzecz Warty jest Portowo. To tereny w miejscu starego portu rzecznego na Starołęce. Przez wiele lat był on opuszczony i zaniedbany. Leżący po obu brzegach rzeki Warty jest zamknięty dla mieszkańców i turystów, a jego znaczenie dla Poznania jest w tej chwili znikome.

Opracowane przez firmę deweloperska plany przebudowy tych terenów zakładają stworzenie atrakcyjnej przestrzeni do mieszkania, wypoczynku i rekreacji w harmonii z rzeką. Pierwszym krokiem ku rozwojowi obszaru było zburzenie budynków przemysłowych i pozbycie się infrastruktury przemysłowej, plany obejmują przekształcenie Portowa w publicznie dostępny, atrakcyjny obszar miejski z charakterystycznymi elementami, niespotykanymi w istniejącym układzie miasta – wyjaśniają autorzy projektu – nowy obszar miejski będzie ściśle związany z rzeką Wartą i poprawi jej walory naturalne, ekologiczne oraz przestrzenne, nowa odnoga rzeki zwiększy przepustowość i zdolność retencyjną rzeki Warty, co jednocześnie poprawi bezpieczeństwo przeciwpowodziowe miasta Poznania. Jednym z priorytetów rozwoju Portowa jest właśnie zwiększenie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego miasta.

Powstanie na Starołęce mariny oraz wszystkie budynki mają ożywić poznański odcinek Warty. Miasto Poznań nie poniesie żadnych konsekwencji finansowych z tytułu przekształcania obszaru, gdyż jest to inwestycja prywatna – podkreślają pomysłodawcy – niemniej miasto będzie czerpać z niej korzyści finansowe i ekonomiczne, np. z podatków oraz wzrostu cen nieruchomości.

Kolejnym elementem strategii Na Rzecz Warty są plany dla Chwaliszewa. Ta historyczna część miasta była do lat 70. XX w. wyspą. Miejsce, które przez wiele lat otoczone było złą sławą już teraz zaczyna się zmieniać. Powstają tutaj nowe budynki, odrestaurowywane są też stare.

Stare koryto Warty, które oddzielało Chwaliszewo od reszty miasta, zostało zabudowane i służy obecnie jako miejsce parkingowe.

Przywrócenie starej odnogi rzeki Warty przyczyni się do wzrostu bezpieczeństwa przeciwpowodziowego, co stworzy także wiele możliwości odbudowy Chwaliszewa oraz stworzenia nowej odnogi rzeki – przekonują autorzy planów zmian.

Dodają również, że możliwe jest stworzenie atrakcyjnej części centrum miasta, a także rewitalizacja Traktu Królewsko-Cesarskiego.

Ostatnim programem pilotażowym dla strategii jest projekt Wyspa Północna. Dotyczy on północnej części obszaru otoczonej ramionami rzeki Warty. Znajdują się tam obecnie głównie opuszczone tereny poprzemysłowe. Miejsce to między innymi ze względu na swoje położenie ma dużą szansę na rozwój w kierunku nowej części Poznania przeznaczonej na miejsce zamieszkania, pracy i rozrywki.

Powstają „zielone rzeki”, które mają pomóc w stworzeniu kilku wysp, na co dzień rzeki te są naturalnymi strefami zieleni oddzielającymi różne części Wyspy Północnej, zaś w sytuacji podwyższonego poziomu wody wypełniają się one wodą pochodzącą z Warty – wyjaśniają autorzy strategii – w ten sposób powstaje możliwość dodatkowego jej odprowadzenia oraz zwiększenia zdolności retencyjnej, co z kolei wpłynie na zwiększenie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego.

Każda nowo utworzona wyspa ma posiadać własny charakter i styl. Te położone najbliżej centrum są najbardziej zurbanizowane i pełnią różne funkcje, podczas gdy te położone nieco dalej pełnią funkcje mieszkalne i pozostają w harmonii z rzeką Wartą.

Komentarz

Chyba każdemu poznaniakowi zależy na ożywieniu brzegów Warty, ale zazwyczaj inicjatywa deweloperów sprowadza się do zawłaszczenia terenów, ogrodzenia i wyłączenia ich ze społecznej przestrzeni. Daleko nie trzeba szukać. Smutnym przykładem są inwestycje Wechty naprzeciwko Katedry. Deweloper wybudował apartamentowce z widokiem na Ostrów Tumski, ale wyłącznie dla swoich klientów. Zwyczajny poznaniak nie może wejść na nadrzeczny ogrodzony bulwar. Jak bardzo w poważaniu deweloper ma miasto, może także świadczyć spór o umocowanie wałów dawnego portu, o co Wechta spiera się z urzędnikami.
Pozostaje mieć nadzieję, że projekt współfinansowany przez holenderski rząd służyć będzie przede wszystkim miastu i jego mieszkańcom bez względu na stan konta, a nie będzie firmował i rekomendował ambitnych planów kolejnych deweloperów.