Sztuczna inteligencja wspomaga lekarzy

Szacuje się, że 422 milionów osób na całym globie choruje na cukrzycę, z czego 179 milionów, to osoby u których choroba jeszcze nie została zdiagnozowana.

Cukrzyca stanowi jeden z największych problemów medycznych w obecnych czasach. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oszacowała, że w 2014 roku cukrzyca wystąpiła u 9% osób w wiek 18+ a do 2030 roku będzie 7 z najczęstszych przyczyn zgonu. Retinopatia cukrzycowa jest bardzo częstym powikłaniem cukrzycy, uszkadza naczynia krwionośne znajdujące się w siatkówce oka. Schorzenie to występuję u pacjentów z cukrzycą typu 1 i u około 60% cukrzyków typu 2. Nieleczona może prowadzić do całkowitej utraty wzroku.

W Poznaniu zakończono pierwszy w Polsce projekt badań dla cukrzyków z wykorzystaniem sztucznej inteligencji. Fundacja Okulistyka 21 we współpracy z Urzędem Miasta Poznania przeprowadziła innowacyjny w skali Polski, pilotażowy projekt bezpłatnych przesiewowych badań okulistycznych dla mieszkańców Poznania pt. Skrining Retinopatii Cukrzycowej. Projekt objął 615 mieszkańców Poznania chorujących na cukrzycę, było to badanie przesiewowe pod kątem wczesnego wykrycia powikłań cukrzycowych mogących doprowadzić do całkowitej utraty wzroku.

Innowacyjność badań polegała na wykorzystaniu SI (sztucznej inteligencji) do analizy zdjęć dna oka pacjenta wykonanych specjalnym aparatem. Całe badanie trwało zaledwie kilka minut a pacjenci otrzymywali wynik w postaci wydruku na miejscu wraz z zaleceniami dotyczącymi dalszych wizyt kontrolnych u swojego okulisty. Zastosowanie nowoczesnego oprogramowania skróciło czas badania z 15 minut do 5 minut oraz nie wymagało obecności lekarza okulisty – zdjęcia dna były wykonywane i przesyłane do analizy, przy okazji wizyty kontrolnej w gabinecie diabetologicznym.

Na dzień dzisiejszy skuteczność analizy przesłanych zdjęć dna oka za pomocą sztucznej inteligencji wynosi 94,2%. Wykonane analizy i wyniki badań były także częściowo weryfikowane przez lekarza okulistę, zdaniem osoby weryfikującej wyniki, zastosowane oprogramowanie jest co najmniej tak samo skuteczne jak analiza doświadczonego lekarza okulisty. Dzięki badaniom udało się wcześnie wykryć retinopatię cukrzycową u 16% z całej populacji przebadanych pacjentów, pozostałe 84% pacjentów u których nie wykryto retinopatii cukrzycowej, otrzymało odpowiednie zalecenia co do dalszych kontroli wzroku w przyszłości.

Nadzór merytoryczny nad całością projektu sprawował prof. dr hab. med. Andrzej Grzybowski – Prezes Fundacji Okulistyka 21 oraz Kierownik Instytutu Okulistycznych Badań Naukowych z siedzibą w Poznaniu.

Obecnie realizowana jest kontynuacja badań przesiewowych we współpracy z Miastem Poznaniem. W okresie od lutego do czerwca 2019 roku, badaniami zostanie objętych kolejnych 400 pacjentów diabetologicznych. Do współpracy w projekcie Skrininng Retinopatii Cukrzycowej 2019 został także zaproszony Zakład Optometrii Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.