Wilda

W dawnej elektrowni na Wildzie..

Elektryfikaja Wildy  Foto: SPOT

Na przełomie XIX i XX wieku elektryfikacja była symbolem cywilizacyjnego postępu zarówno w Wielkopolsce, jak i na Śląsku. W 1895 roku Rada Gminna podpoznańskiej Wildy uchwaliła program inwestycyjny, w ramach którego zadecydowano o budowie elektrowni na Dolnej Wildzie. W 1898 roku w Katowicach zaczął kursować elektryczny tramwaj, a proces elektryfikacji był tak zaawansowany, że koncern górniczo-hutniczy „Georg von Giesches Erben” przebudował mieszalnię pasz w Bogucicach na fabrykę porcelany elektrotechnicznej. Dziś cuda elektryfikacji możemy zobaczyć w dawnej poznańskiej elektrowni – dziś popularnym Spocie na Wildzie.

SPOT - kiedyś elektrownia na Wildzie

W początkach XX wieku, gdy Wilda została włączona do Poznania i uruchomiono miejską elektrownię na Grobli, budynek na Dolnej Wildzie stracił swoją funkcję. „Giesche” Fabryka Porcelany S.A. z kolei z czasem zaprzestała produkcji porcelany elektrotechnicznej na rzecz porcelany stołowej. Budynek wildeckiej elektrowni przetrwał dzięki ciągłej zmianie funkcji.

Po fabryce „Giesche” pozostały nie tylko budynki, ale także wysypiska zawierające wadliwą i złej jakości porcelanę elektrotechniczną z lat 20. i 30. XX wieku. Stanowi one dzisiaj nie tylko cenne źródło informacji na temat kształtu produkcji w kolejnych dekadach, ale także inspirację dla obiektów Bogdana Kosaka.

Wydobyte ze śmietnika-złomowiska resztki izolatorów i innych elementów porcelanowych stały się integralną częścią nowych przedmiotów. Stare, w większości uszkodzone, prawie abstrakcyjne, archeologiczne formy zostały oprawione i zamienione w porcelanowe świeczniki. W ten sposób – jako części obiektów, które miały pomóc zastąpić – są dzisiaj świadkami końca utopii, której symbolem była elektryfikacja. Ów koniec dał im jednak nowe życie: z części masowej produkcji stały się unikalnymi obiektami o artystycznej wartości.

Seria porcelanowych świeczników prezentowana w budynku dawnej wildeckiej elektrowni została wykonana przez Bogdana Kosaka w Modelarni Ceramicznej KOSAK w Cieszynie, w latach 2012-2014. Wszystkie obiekty, które do niej należą, zostały oznaczone oryginalnymi stemplami Zakładów Porcelany „Bogucice” w Katowicach (fabryki „Giesche”). Ich ekspozycję uzupełnia oryginalna polska porcelana elektrotechniczna ze zbiorów Dominika Wyciska, poznańskiego kolekcjonera i aktywisty, który ratuje ją nie tylko przed zniszczeniem demontując z obiektów architektury poprzemysłowej, ale także od zapomnienia.

Elektryfikacja 0 wystawa ceramiki Bogdana Kosaka, wernisaż: 21.07, godz. 18:00. Wystawa potrwa do 13.sierpnia 2015 r.

SPOT na Wildzie

Dodaj komentarz

kliknij by dodać komentarz