Kopalnia wiedzy pod Starym Rynkiem?

Poznański Stary Rynek przekształca się właśnie w kopalnię archeologicznej wiedzy. Tuż przed Ratuszem prowadzone będą bowiem pierwsze wykopy. Łączny obszar kilku powierzchni wykopalisk, które pojawią się w tym roku, ma wynieść ponad 230 metrów kwadratowych.

Na zlecenie Miasta Poznania w uzgodnieniu z Miejskim Konserwatorem Zabytków naukowcy z poznańskiego Muzeum Archeologicznego rozpoczynają wykopaliska na Starym Rynku. Pierwsza faza badań, związanych z rewitalizacją przestrzeni Rynku i przebudową jego nawierzchni, potrwa do października.

To pierwszy etap historycznych zmian na Starym Rynku. Jesteśmy świadomi, że przed osiągnięciem ostatecznego efektu pełnej rewitalizacji tej części Miasta, wykopaliska czy kolejne prace będą i ciekawostką i kłopotem jednocześnie. Dlatego zobowiązałem wszystkie służby miejskie do wzorcowej staranności przy wykonywanych pracach. Chodzi przecież o to, by osiągnąć jak najlepszy rezultat dla mieszkańców. Proszę więc poznaniaków, by zgłaszali wszelkie niedogodności, a my postaramy się zredukować utrudnienia związane z pracami archeologicznymi i kolejnymi działaniami – zaznacza prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak.

Dyrektor Biura Koordynacji Projektów i Rewitalizacji UMP Piotr Wiśniewski podkreśla, że „obecne wykopy archeologiczne to kontynuacja wierceń archeologicznych oraz badań geofizycznych Starego Rynku, które realizowane były w listopadzie ubiegłego roku. Miedzy innymi, na podstawie wyników ubiegłorocznych wierceń określona została obecna lokalizacja i zakres wykopów. Z uwagi na fakt, że prace archeologiczne prowadzone będą w jednym z najatrakcyjniejszych i najczęściej odwiedzanych miejsc Poznania – chcemy, aby mieszkańcy Poznania i turyści mogli obserwować przebieg prac. Poprosiliśmy Muzeum Archeologiczne o takie przygotowanie wykopów, aby – przy zachowaniu wszelkich wymogów bezpieczeństwa – możliwe było zajrzenie do wnętrza”.

„Nawiązaliśmy też współpracę z władzami Wydz. Architektury Politechniki Poznańskiej. Studenci ostatnich lat, w ramach wewnętrznego konkursu prac semestralnych przygotują propozycje zagospodarowania Rynku. Najlepsze prace zostaną następnie zaprezentowane na plenerowej wystawie umieszczonej w lipcu / sierpniu na Rynku lub na dziedzińcu UM. Koncepcje te posłużą jako przyczynek do przyszłej dyskusji społecznej na temat zagospodarowania Starego Rynku, która planowana jest po wakacjach” – dodaje dyrektor Wiśniewski.

Równolegle z badaniami archeologicznymi prowadzona będzie badania geologiczne i analiza hydrologiczna podłoża Rynku. Na podstawie tych badań i analiz, do końca roku przygotowane zostaną wariantowe koncepcje techniczne przebudowy podłoża oraz zagospodarowania wód opadowych i roztopowych z rejonu Starego Rynku. Wnioski i zalecenia realizacyjne z ww. koncepcji posłużą do przygotowania założeń kolejnej fazy – projektu technicznego.

Po przeprowadzeniu badań geofizycznych i odwiertów archeologicznych jesienią zeszłego roku przystępujemy obecnie do kolejnego etapu badań – szerokopłaszczyznowych wykopów. Analiza tych prac oraz wyników badań archeologicznych prowadzonych na płycie rynku od lat 60. XX wieku wskazuje na występowanie nawarstwień kulturowych na głębokości ok. 3,5 – 4 m. Tegoroczne badania to niepowtarzalna okazja dotknięcia historii, poznania średniowiecznej i nowożytnej infrastruktury podziemnej, urządzeń komunalnych, przedmiotów codziennego użytku. Odczytywanie informacji w nich zawartych uzupełni naszą wiedzę o genezie średniowiecznego miasta, życiu ówczesnych ludzi, korzeniach naszego dziedzictwa kulturowego – mówi Miejski Konserwator Zabytków – Joanna Bielawska-Pałczyńska

Wykopaliska na trzecim co do wielkości rynku w Polsce to szansa zgłębienia dziejów Poznania. Stary Rynek jest sercem miasta od blisko 800 lat. Było to elitarne miejsce, zamieszkiwane przez bogatych kupców, rzemieślników i urzędników. Dlatego każde badania archeologiczne i każde wbicie łopaty w ziemię na terenie głównego placu Poznania wiązać się może z interesującymi znaleziskami.

“To pierwsze tak szeroko zakrojone badania archeologiczne na głównym placu Poznania. W porównaniu do miast o podobnej metryce – Krakowa, Wrocławia i Gdańska, centralny plac Poznania jest wciąż rozpoznany fragmentarycznie” – wyjaśnia Kateriny Zisopulu-Bleja, z Działu Archeologii Historycznej Miasta Poznania, która jednocześnie będzie kierowała wykopaliskami na Rynku.

Pierwszy wykop archeologiczny zlokalizowany zostanie między Ratuszem a kamienicami otaczającymi Rynek, kolejny – między Pałacem Działyńskich a Wagą. Ostatnim tegorocznym miejscem wykopalisk będzie północna część ul. Jana Baptysty Quadro, obok Pomnika Bamberki. Łączna powierzchnia tych wykopów archeologicznych wyniesie 234 m2. Ograniczony zakres prac archeologicznych związany jest z zapewnieniem ciągów komunikacyjnych (bez zajmowania chodników zlokalizowanych obok kamienic) i zachowaniem dostępności powierzchni Rynku dla ogródków restauracyjnych. Głębokość nawarstwień kulturowych szacowana jest na około 4 m – wykazała to analiza odwiertów geologicznych dokonanych w zeszłym roku. Te znajdujące się najniżej należy wiązać z czasami poprzedzającymi lokację miasta w 1253 roku.