Zmiana sposobu pracy sądów

W trosce o bezpieczeństwo i zdrowie obywateli w sądach od 13 do 31 marca 2020 r. przesuwane będą terminy rozpraw w postępowaniach, które nie mają naglącego charakteru. Rekomendacja ograniczenia wokandy do spraw najbardziej pilnych jest wynikiem dzisiejszej video-konferencji prezesów Sądów Apelacyjnych z udziałem wiceministrów sprawiedliwości Anny Dalkowskiej i Michała Wójcika.

Zalecenie przesunięcia wokand wynika z konieczności podjęcia szczególnych środków ostrożności z powodu zagrożenia epidemią koronawirusa. O podjęcie tego rodzaju kroków zwrócił się do resortu sprawiedliwości Główny Inspektor Sanitarny. W związku z sytuacją epidemiologiczną wynikającą z rozprzestrzeniania się koronawirusa, zalecił on rozważenie możliwości zmiany organizacji pracy sądów wszystkich szczebli oraz reorganizację sposobu prowadzenia rozpraw sądowych, tak aby, o ile to możliwe, ograniczyć do niezbędnego minimum bezpośrednie służbowe kontakty pracowników wymiaru sprawiedliwości z innymi osobami (np. podsądnymi, świadkami, rzeczoznawcami).

Podczas video-konferencji przychylono się do tych zaleceń. Konkretne decyzje, co do możliwości odłożenia terminów rozpraw, należą jednak wyłącznie do sędziów i prezesów sądów, zgodnie z zasadą niezawisłości sędziów i niezależności sądów.

W związku z okresowym ograniczeniem rozpoznania spraw Ministerstwo Sprawiedliwości przekazało do Prezesów Sądów Apelacyjnych i Okręgowych listę spraw pilnych, które rekomenduje do rozpoznania w trybie niecierpiącym zwłoki oraz wyłączenie ich z zarządzeń dotyczących odwoływania rozpraw i posiedzeń z udziałem stron.

Na liście znalazły się następujące kategorie spraw:

1) sprawy w przedmiocie zastosowania i przedłużenia tymczasowego aresztowania, sprawy, w których orzeczono środek zabezpieczający w postaci pobytu w zakładzie psychiatrycznym, sprawy rozpoznawane w postępowaniu przyspieszonym oraz sprawy zagrożone przedawnieniem karalności czynu albo przedawnieniem wykonania kary, oraz sprawy o zastosowanie środka detencyjnego w postaci umieszczenia cudzoziemca w strzeżonym ośrodku lub zastosowania wobec niego aresztu dla cudzoziemców, sprawy, w których wykonywana jest kara pozbawienia wolności albo inna kara lub środek przymusu skutkujący pozbawieniem wolności, jeżeli rozstrzygnięcie sądu dotyczy zwolnienia osoby pozbawionej wolności z zakładu karnego lub aresztu śledczego albo jest niezbędne do wykonania takiej kary lub środka przymusu w tym zakładzie lub areszcie;

2) sprawy o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką, wymagające wydania zarządzenia w trybie art. 569 § 2 ustawy Kodeks postępowania cywilnego, sprawy, o których mowa w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego, sprawy dotyczące umieszczenia nieletniego w schronisku dla nieletnich, sprawy, w których nieletni został umieszczony w schronisku dla nieletnich oraz sprawy dotyczące umieszczenia małoletniego cudzoziemca w placówce opiekuńczo-wychowawczej, jak również czynności z zakresu postępowania wykonawczego w wyżej wymienionych sprawach, a także sprawy w przedmiocie rozpoznania wniosków o ustanowienie kuratora w celu reprezentowania interesów małoletnich w postępowaniu przed sądem lub innym organem;

3) sprawy, o których mowa w ustawie o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób;

4) sprawy z wniosku, o którym mowa w art. 11a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie;

5) sprawy związane z wykonaniem Europejskiego Nakazu Aresztowania (ENA);

6) przesłuchania osoby w trybie zabezpieczenia dowodu lub co do której zachodzi obawa, że nie będzie można jej przesłuchać na rozprawie.

Co ważne, w zależności od potrzeby i pilności, Prezesi sądów mogą podejmować decyzje w zakresie innych spraw wymagających rozpoznania. Ministerstwo Sprawiedliwości zwróciło się do wszystkich sądów powszechnych w Polsce o zamieszczenie informacji o kategoriach pilnych spraw na ich stronie internetowej.

Czwartkowa video-konferencja to kolejna tego rodzaju konsultacja poświęcona działaniom prowadzonym w instytucjach związanych z resortem sprawiedliwości, mających na celu ochronę przed rozprzestrzenianiem się koronawirusa Sars-Cov-2.

W sądach, placówkach penitencjarnych i prokuraturach stosowane są procedury profilaktyki, w tym wzmożonej higieny, ograniczania kontaktów z osobami, które wracają z zagranicy z rejonów zagrożeń, ochrony zdrowia osób pracujących, osadzonych i interesantów. Prowadzone są przesłuchania świadków za pomocą video, ograniczany jest udział publiczności w rozprawach, stosuje się telepracę. W budynkach sądów dostępne są płyny odkażające, zalecane jest sprawdzanie temperatury interesantów. Ograniczanie kontaktów i odpowiedzialne informowanie o kręgu zagrożenia, jest bardzo ważnym sposobem przeciwdziałania epidemii, wdrażanym we wszystkich placówkach resortu sprawiedliwości.

W związku z sytuacją zagrożenia epidemiologicznego prosimy wszystkich interesantów sądów w kraju o śledzenie na bieżąco komunikatów publikowanych na stronach sądów rejonowych, okręgowych i apelacyjnych, a także administracyjnych, dotyczących organizacji pracy tych placówek oraz o bezpośrednie kontaktowanie się z sekretariatami tych sądów w sprawach niecierpiących zwłoki.

źródło: Centrum Prasowe PAP